Падліпцы

Падлі́пцы^[1] (трансліт.: Padlipcy, руск.: Подлипцы) — вёска ў Слуцкім раёне Мінскай вобласці, на рацэ Лакнея. Уваходзіць у склад Сяражскага сельсавета.

Вёска Падліпцы Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Слуцкі Сельсавет Сяражскі Каардынаты 53°03′07″ пн. ш. 27°23′48″ у. д.HGЯO Водныя аб’екты Лакнея Насельніцтва ▼101 чал. (2019) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1795 Паштовыя індэксы 223634 Аўтамабільны код 5 СААТА 6246868036 Падліпцы Падліпцы

Падліпцы на Вікісховішчы

Назва

Назва паходзіць ад назвы дрэва ліпа^[2].

Гісторыя

Ранняя гісторыя

Прыдарожны крыж у Падліпцах. Фота Вячаслава Косткі, 1905 г.

Вядома з 1754 года як вёска ў Наваградскім павеце Наваграсдкага ваяводства Вялікага Княства Літоўскага, адносілася да маёнтка Слуцк, уласнасць Радзівілаў, 6 двароў. Сустракалася таксама назва Падліп’е^[3].

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай 1793 года тэрыторыя апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Слуцкім павеце Мінскай губерні. У 1793 годзе 29 сямей атрымалі жыта з грамадскага магазіна.

У 1795 годзе ўласнасць Дамініка Гераніма Радзівіла. Дамінік Геранім Радзівіл загінуў у 1813 годзе ў войску Напалеона. Ён у шлюбе з Тэафіліяй Мараўскай^[d] меў дачку Стэфанію і сына Аляксандра^[d]. Аляксандр быў пазбаўлены княжацкага тытула ў Расійскай імперыі. У 1828 годзе Стэфанія Радзівіл пабралася шлюбам з сынам героя вайны 1812 года Пятра Хрысціянавіча Вітгенштэйна^[d] Львом (Людвігам). У 1858 годзе ўласнасць князя Пятра Львовіча Вітгенштэйна^[d], сына Стэфаніі і Льва.

Пасля 1861 года ў Слуцкай воласці Слуцкага павета, вёска адносілася да праваслаўнага Слуцкага Мікалаеўскага прыходу^[4]. Паводле перапісу 1897 года ў вёсцы была школа граматы, магазін, капліца. У 1901 годзе адкрыта царкоўна-прыходская школа.

• Падліпцы на здымках Мікалая Магілянскага, 1902 г.
• 
  Гумно.
• 
  Хата.
• 
  Хата беднага селяніна.
• 
  Вуліца ў святочны дзень.

Найноўшы час

Агульны выгляд вёскі. Фота Вячаслава Косткі, 1905 г.

З лютага 1918 года тэрыторыя акупаваная войскамі Доўбар-Мусніцкага, потым войскамі Германскай імперыі. 25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. Жыхары Падліпцаў атрымлівалі пасведчанні Народнага Сакратарыята Беларусі^[5]. У снежні 1918 года занята Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР. У час польска-савецкай вайны ў жніўні 1919 — ліпені 1920 гадоў і кастрычніку — лістападзе 1920 гадоў пад акупацыяй Польшчы (Мінская акруга ГУУЗ).

З 31 ліпеня 1920 года ў Беларускай ССР. У гэты час Случчына была адным з цэнтраў беларускага нацыянальнага руху, землі былі ахоплены антысавецкімі выступленнямі^[6]. У лістападзе — снежні 1920 года землі былі ахоплены антысавецкім Слуцкім паўстаннем^[7].

2 траўня 1921 года ў будынку колішняга хлебазапаснага магазіна былі пастаўлены спектаклі «Пашыліся ў дурні» паводле Марка Крапіўніцкага і «Слуцкая варона» паводле Міхася Кудзелькі (Чарота)^[8]. У 1923 годзе адкрыта 4-гадовая школа. З 17 ліпеня 1924 года ў Слуцкім раёне і Слуцкай акрузе. З 20 жніўня 1924 года ў Сяражскім сельсавеце. З 9 чэрвеня 1927 года да 26 ліпеня 1930 года ў Бабруйскай акрузе, з 21 чэрвеня 1935 года зноў у Слуцкай акрузе.

Мельнік паварочвае млын. Фота Вячаслава Косткі, 1905 г.

У 1929 годзе праведзена прымусовая^[9] калектывізацыя, створаны калгас «Чырвоны Маяк 2», які ў 1932 годзе аб’ядноўваў 32 сям’і, было 225 дзесяцін раллі, 50 дзесяцін сенажаці, працаваў вятрак. З 20 лютага 1938 года ў Менскай вобласці.

У Другую сусветную вайну з канца чэрвеня 1941 года да 30 чэрвеня 1944 года пад акупацыяй Германіі.

З 20 верасня 1944 года да 8 студзеня 1954 года ў Бабруйскай вобласці. У 1961 годзе была далучана вёска Чапечкі, у 1966 годзе — Манькава.

• Падліпцы на здымках Вячаслава Косткі, 1905 г.
• 
  Хата.
• 
  Селянін з дзяўчынкай.
• 
  Віццё вяроўкі.
• 
  Віццё вяроўкі.

Насельніцтва

• 1800 год — 45 двароў, 260 жыхароў
• 1897 год — 70 двароў, 488 жыхароў
• 1908 год — 72 двары, 591 жыхар^[10]
• 1917 год — 99 двароў, 606 жыхароў, усе беларусы^[11]
• 1959 год — 511 жыхароў
• 1986 год — 138 двароў, 320 жыхароў
• 2009 год — 138 жыхароў^[12]
• 2019 год — 101 жыхар

Славутасці

• Курганны могільнік. За 1 км на ўсход ад вёскі.

Вядомыя асобы

• Павел Сцяпанавіч Жук (1899—1924) — дзеяч беларускага нацыянальнага руху, публіцыст, аграном.