Мазалава (Мсціслаўскі раён)
аграгарадок у Мсціслаўскім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia
аграгарадок у Мсціслаўскім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia
Ма́залава[2] (трансліт.: Mazalava, руск.: Мазалово) — аграгарадок у Мсціслаўскім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі, на рацэ Белая Натапа, адміністрацыйны цэнтр Мазалаўскага сельсавета. Знаходзіцца за 12 км на паўднёвы захад ад Мсціслава, за 8 км ад чыгуначнай станцыі Ходасы, на аўтамабільнай дарозе Магілёў—Мсціслаў[3]. Насельніцтва на 2009 год — 689 чалавек[1].
Аграгарадок
Мазалава
| ||||||||||||||||||||||||
Непадалёку ад Мазалава захавалася гарадзішча мілаградскай і зарубінецкай культур і эпохі Кіеўскай Русі, датаванае VII — II ст. да н.э., а таксама селішча XII — XIII стагоддзяў, што сведчыць аб тым, што мясцовасць была заселена яшчэ ў старажытныя часы.
Па пісьмовых крыніцах вядома з 1615 года як вёска Мазалаўшчына ў Мсціслаўскім ваяводстве Вялікага Княства Літоўскага, шляхецкая ўласнасць. У 1665 годзе тут быў пашыраны Спаса-Праабражэнскі праваслаўны жаночы манастыр, пры якім дзейнічала школа. У пачатку ХІХ стагоддзя на тэрыторыі манастыра ўзводзіцца новая цагляная царква, якая захавалася да нашых дзён.
У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 годзе Мазалава апынулася ў складзе Расійскай імперыі. Станам на 1880 год, у вёсцы працавала крупадзёрка. У 1885 годзе значыцца як сяло, дзейнічалі 2 царквы, жаночы манастыр, працаваў вадзяны млын. У манастыры ў гэты час было 10 двароў, 89 жыхароў, царкоўнапрыходская школа, на сядзібе — 1 двор, 7 жыхароў, вадзяны млын. Па выніках перапісу 1897 года, Мазалава — сяло ў Старасельскай воласці Мсціслаўскага павета, размешчанае каля гандлёвага тракта Мсціслаў — Чавусы, двойчы на год праводзіліся кірмашы[4].
З 1919 па 1924 гады вёска знаходзілася ў складзе Смаленскай губерні РСФСР, аднак у выніку першага ўзбуйнення БССР 17 ліпеня 1924 года была вернута ў склад Беларусі. У тым жа годзе быў заснаваны саўгас-камуна «Мазалава». З 21 жніўня 1925 года — цэнтр сельсавета ў Мсціслаўскім раёне Калінінскай акругі (у 1927—30 гадах — Арашанскай акругі, з 20 лютага 1938 года — Магілёўскай вобласці). У 1925 годзе дзейнічалі хата-чытальня, фельчарска-акушэрскі пункт, школа (у 1926 годзе — 45 вучняў). У 1931 годзе ў вёсцы арнізаваны калгас імя Ягорава, які ў 1932 годзе аб’ядноўваў 22 гаспадаркі, меў 270 га ворнай зямлі, абслугоўваўся Мсціслаўскай МТС. У 1940 годзе ў Мазалава перавезлі бліжэйшыя хутары[4].
Падчас Другой сусветнай вайны з 14 ліпеня 1941 да 28 верасня 1943 года вёска была акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі, якія ў верасні 1943 года спалілі 78 двароў. На ўшанаванне памяці 153 загінулых вяскоўцаў у 1969 годзе каля будынка школы ўзведзены абеліск.
Пасля вайны Мазалава адбудавалася. Станам на 1990 год, у ім дзейнічалі калгас «60 гадоў БССР», дзіцячы сад, васьмігадовая школа, бібліятэка, дом культуры, гандлёвы цэнтр, комплексны прыёмны пункт абслугоўвання насельніцтва, фельчарска-акушэрскі пункт, сталовая, аддзяленне сувязі, аўтаматычная тэлефонная станцыя, фізкультурна-аздараўленчы комплекс, ветэрынарны ўчастак, крамы і аптэка. У 2007 годзе ў вёсцы працавалі СВК «Мазалаўскі», сярэдняя агульнаадукацыйная школа, дом культуры, фельчарска-акушэрскі пункт, комплексны прыёмны пункт абслгоўвання насельніцтва Магілёўскага УКП «Бытпаслугі», аддзяленне сувязі. Аграгарадок забудоўваецца паводле генеральнага плана, распрацаванага ў 1984 годзе «Белкалгаспраектам»[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.