Río Ulla

O río Ulla é un curso fluvial galego pertencente á vertente atlántica.

Río Ulla

Pontevea, parroquia de Reis, Teo.
Tipo	río
Inicio
Altitude inicial	648 m
División administrativa	Galicia, España
Localización	Olveda
Final
División administrativa	provincia da Coruña, España
Localización	ría de Arousa
42°42′54″N 7°49′44″O B 42°38′36″N 8°45′16″O
Afluentes	río Sar, río Arnego, río Iso, río Deza, río Furelos, regato de Saímes, río Valga, río Pambre, río de San Lufo, río Pereiro
Características
Dimensións	132 () km
Superficie da cunca hidrográfica	2.764 km²
Medicións
Caudal	79,3 m³/s

Toponimia

O hidrónimo Ulla procedería da raíz indoeuropea *wel-, "facecr xirar", "auga que dá voltas", xunto co sufixo -ia, o que daría a forma *Wulia.^[1][2]

Curso

O Ulla nace na parroquia de Olveda (Antas de Ulla) se bén o lugar exacto está discutido e varia significativamente segundo a fonte que se consulte.^{[3][N 1]}

Os máis importantes afluentes do Ulla son o Arnego e o Deza. Separa as provincias da Coruña e Pontevedra a excepción de dous pequenos tramos nos concellos de Vedra e Padrón, e desemboca na ría de Arousa tras percorrer 132 km.^[7][8] Considéranse as Punta Palleiro e Grandoiro como a fin do río ^[5]. Ten unha conca de 2.764 km²,^[7][8] a segunda máis importante de Galiza trala do río Miño.

Conta co encoro de Portodemouros, obra bastante importante no seu tempo.

Afluentes

Afluentes do Río Ulla por orde, dende o nacemento ata a desembocadura:

1. Río Pambre:^[5] desemboca no Batán (Palas de Rei) pola marxe dereita.
2. Río Seco:^[5] desemboca entre Santo Estevo (Agolada) e Barazón (Santiso) pola marxe dereita.
3. Río Furelos:^[5] desemboca na Pontenova (Santiso) pola marxe dereita.
4. Río Arnego:^[5] desemboca no encoro de Portodemouros, no Marquesado (Agolada) pola marxe esquerda.
5. Río Iso:^[5] desemboca no encoro de Portodemouros, fronte a Arxe (Vila de Cruces), entre o Picouto (Santiso) e a Igrexa (Arzúa) pola marxe dereita.
6. Río Prevediños:^[5] desemboca en Besaña (Touro) pola marxe dereita.
7. Río Deza:^[5] desemboca entre Gres (Vila de Cruces) e Cira (Silleda) pola marxe esquerda.
8. Río Liñares:^[5] desemboca na Aldea Grande (A Estrada) pola marxe esquerda.
9. Río Pereiro:^[5] desemboca en Agromaior (Teo) pola marxe dereita.
10. Río Vea:^[5] desemboca preto de Vilacriste (A Estrada) pola marxe esquerda.
11. Río de Santa Lucía:^[5] desemboca en Pontevea (Teo) pola marxe dereita.
12. Rego Castrelo:^[5] desemboca en Herbón (Padrón) pola marxe dereita, a 16,7 km do mar.^[5]
13. Río Sar:^[5] o brazo esquerdo desemboca na Aduana, na vila de Padrón pola marxe dereita, a 15,0 km do mar.^[5]
14. Rego Salgueirón: ^{[Cómpre referencia]} desembocaba na vila de Pontecesures pola marxe esquerda, a 14,3 km do mar.
15. Rego Fonte do Ouro:^[5] desembocaba na vila de Pontecesures pola marxe esquerda, a 14,2 km do mar.
16. Río Valga:^[5] desemboca no Pumariño (Valga) pola marxe esquerda, a 13,0 km do mar.^[5]
17. Río Sar:^[5] o brazo dereito desemboca en Afoz, na vila de Padrón pola marxe dereita, a 13,0 km do mar.^[5]
18. Río Louro:^[5] desemboca na Carballa (Valga) pola marxe esquerda, a 11,2 km do mar.^[5]
19. Rego de Vigo:^[5] desemboca en Vigo (Dodro) pola marxe dereita, a 10,4 km do mar.^[5]
20. Regueiro de Carracido: ^{[Cómpre referencia]} desemboca en Carracido (Valga) pola marxe esquerda, a 9,69 km do mar.^[5]
21. Rego de Tarrío:^[5] desemboca en Tallós (Dodro) pola marxe dereita, a 9,13 km do mar.^[5]
22. Rego de Manselle:^[5] desemboca entre Imo e Tallós (Dodro) pola marxe dereita, a 8,70 km do mar.^[5]
23. Rego de Imo:^[5] desemboca en Imo (Dodro) pola marxe dereita, a 8,59 km do mar.^[5]
24. Rego dos Campelos:^[5] desemboca preto da Vacariza (Rianxo) pola marxe dereita, a 6,07 km do mar.^[5]
25. Rego da Vacariza: ^{[Cómpre referencia]} desemboca na Vacariza (Rianxo) pola marxe dereita, a 5,58 km do mar.^[5]
26. Rego de Gondomil:^[5] desemboca nas marismas de Oeste (Catoira) pola marxe esquerda, a 4,93 km do mar.^[5]
27. Regueiro das Torres: ^{[Cómpre referencia]} desemboca nas marismas de Oeste (Catoira) pola marxe esquerda, a 4,43 km do mar.^[5]
28. Río de Catoira:^[5] desemboca na vila de Catoira pola marxe esquerda, a 3,68 km do mar.^[5]
29. Rego de Freixeiro:^[5] desemboca fronte a Gabeira Pequena ou da Cruz entre o Outeiriño e Cores (Catoira) pola marxe esquerda, a 2,70 km do mar.^[5]
30. Rego da Lagartera:^[5] desemboca no Peirán, en Quintáns (Rianxo) pola marxe dereita, a 2,67 km do mar.^[5]
31. Rego do Souto da Vila:^[5] desemboca en Cores (Catoira) pola marxe esquerda, a 700 m do mar.^[5]
32. Rego dos Campos: ^{[Cómpre referencia]} desemboca preto da Dona (Vilagarcía de Arousa) pola marxe esquerda, a 400 m do mar.^[5]

Pontes

Ademaís das pontes o río conta en diversos puntos con pesqueiras que nalgúns casos permiten cruzar o río a pé. Na imaxe pesqueiras de Herbón.

Artigo principal: Lista de pontes do río Ulla.

Ao longo do río Ulla dende o seu nacemento ata a desembocadura hai máis de sesenta puntos que salvan o río dende pasos de pedra, pontes ou viadutos. De diferentes épocas, materiais e usos, para o ferrocarril, tráfico rodado ou peonil.

Galería de imaxes

Artigo principal: Galería de imaxes do río Ulla.

• 
  Río Ulla á altura de Ponteledesma (Ledesma, Boqueixón)
• 
  Torrentes de Mácara en Ramil.
• 
  Río Ulla en Ponteledesma
• 
  Río Ulla en Xirimbao.
• 
  Río Ulla en Vedra.