Oregon

Oregon er fylki á vesturströnd Bandaríkjanna. Fylkið liggur að Washington í norðri, Idaho í austri, Nevada og Kaliforníu í suðri og Kyrrahafinu í vestri. Það er 9. stærsta fylki Bandaríkjanna eða 248.849 km2.

Oregon
Fylki
Fáni Innsigli
Viðurnefni:  The Beaver State
Kjörorð:  Alis volat propriis (latína) (enska: She flies with her own wings)
Staðsetning Oregon í Bandaríkjunum
Land	Bandaríkin
Varð opinbert fylki	14. febrúar 1859; fyrir 166 árum (1859-02-14) (33. fylkið)
Höfuðborg	Salem
Stærsta borg	Portland
Stærsta sýsla	Multnomah
Stjórnarfar
• Fylkisstjóri	Tina Kotek (D)
• Varafylkisstjóri	LaVonne Griffin-Valade (D)
Þingmenn öldungadeildar	Ron Wyden (D) Jeff Merkley (D)
Þingmenn fulltrúadeildar	4 Demókratar 2 Repúblikanar
Flatarmál
• Samtals	254.806 km2
• Land	248.849 km2
• Vatn	6.177 km2  (2,4%)
• Sæti	9. sæti
Stærð
• Lengd	580 km
• Breidd	640 km
Hæð yfir sjávarmáli	1.000 m
Hæsti punktur (Mount Hood)	3.428,8 m
Lægsti punktur (Kyrrahaf)	0 m
Mannfjöldi  (2023)[1]
• Samtals	4.233.358
• Sæti	27. sæti
• Þéttleiki	15/km2
• Sæti	39. sæti
Heiti íbúa	Oregonian
Tungumál
• Opinbert tungumál	Ekkert
Tímabelti
Mest af fylkinu	UTC−08:00 (PST)
• Sumartími	UTC−07:00 (PDT)
Meirihluti Malheur-sýslu	UTC−07:00 (MST)
• Sumartími	UTC−06:00 (MDT)
Póstnúmer	OR
ISO 3166 kóði	US-OR
Stytting	Ore.
Breiddargráða	42°N til 46°18'N
Lengdargráða	116°28'V til 124°38'V
Vefsíða	oregon.gov

Salem er höfuðborg Oregon, en stærsta borg fylkisins er Portland. Eugene er þriðja stærsta borgin. Borgir þessar eru í Willamette-dal þar sem 70% íbúa fylkisins búa. Um 4,2 milljón manns býr í Oregon (2020).

Söguágrip

Svæðið sem nú er Oregon er talið hafa verið byggt mönnum í um 15.000 ár líkt hellaristur úr Fort Rock hellinum hafa sýnt. Síðar könnuðu Evrópumenn svæðið og voru Spánverjar fyrstir á 16 öld. Bretinn James Cook kannaði Kyrrahafsströndina árið 1778. Árið 1859 varð Oregon fylki í Bandaríkjunum.

Náttúrufar

Fossafjöll liggja í gegnum fylkið og hefur að geyma eldkeilur. Mount Hood er hæsta fjallið eða 3425 metrar að hæð. Columbia-fljót myndar hluta nyrðri landamæri fylkisins. Um 48 % fylkisins er skógi vaxið. Áberandi trjátegundir eru degli, ponderosafura og risalífviður, marþöll og fjallaþöll.

Mörg villt spendýr lifa í Oregon. Meðal annars birnir, elgir, úlfar, fjallaljón, rauðrefir, íkornar, bjórar og þvottabirnir. Crater Lake National Park er eini þjóðgarðurinn.

Samfélag

Pólitík

Vesturhluti Oregon er í meira mæli frjálslyndur og vinstrisinnaður á meðan íbíar vestan Fossafjalla eru hægrisinnaðir. Marijúana er löglegt og neysluskammtar fyrir harðari efni ekki refsiverðir. Beint líknardráp var lögleitt árið 1994 í ríkinu (Death with Dignity Act). Dauðarefsing hefur ekki verið notuð þar síðan 1997.

Íbúar

70% íbúa býr í Willamette-dalnum. Timburiðnaður og laxveiði eru mikilvægar atvinnugreinar. Um 78% íbúa eru hvítir, 12% mið- og suður- amerískir, 2% svartir, 4% asískir og 1% frumbyggjar.

Íþróttir

Portland Trail Blazers er körfuboltalið í NBA-deildinni og Portland Timbers knattspyrnulið í MLS-deildinni.

Myndir

• 
  Svæðisskipting Oregon
• 
  Kort
• 
  Skógur í Oregon
• 
  Mount Hood, hæsta fjall Oregon
• 
  Mount Jefferson í Oregon