kel

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): //
• Kîtekirin: kel

Rengdêr 1

kel, k-ya req

1. gelek germ, zêde germ, wisan germ ku dikele
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. kejel xezal , ask
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
3. nêrî fehl, fel, beranê kelê, beranê ku ji bo tovandina mihan hatiye gihandin
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeya klasîk

• Geh şubhetê 'abidan bi daxwaz
  Herlehze digel kela girînê
  Evrengehe wî digote Zînê — ()

Dijmane

• sar

Jê

• kel bûn (lêker)
• kel dan (lêker)
• kel kirin (lêker)
• kelandin
• kelandî
• kelbûn (navdêr)
• kelbûyî (rengdêr)
• keldan (navdêr)
• keliyayî
• kelîn
• kelkirin (navdêr)
• kelkirî (rengdêr)
• kelok

Werger

• Albanî:  → 
• Almanî:  → 
• Endonezyayî:  → 
• Erebî:  →  m (), ^? → , ^? → ,  → 
• Farisî: ^? → , ^? → 
• Fransî: (très) chaud, très chaude
• Guwaranî: aku (h-)
• Hindî: गरम (garam)
• Holendî:  → 
• fînî kuuma
• Îbranî:  → 
• Îdoyî:  → 
• Îngilîziya kevn:
• Îngilîzî:  → ,  → ,  → ,  → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → 
• Îrlendî:  → 
• Îtalî: (molto) caldo, (molto) calda
• Japonî:  →  ()
• Katalanî:  → 
• Malezî: panas (pah-naz)
• Maratî: गरम (garam)
• Mecarî:  → 
• Portugalî: (muito) quente
• Sirboxirwatî:  → 
• Skotî:  → 
• Slovenî:  →  m,  →  m,  →  n
• Spanî: (muy) caliente m and f
• Swêdî:  → ,  → 
• Telûgûyî: వేడైన (vaeDaina)
• Tirkî:  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → 
• Tupînambayî: akub (s-)
• Yûnanî:  →  m (),  →  m (),  →  n ()

Rengdêr 2

kel

1. bêxwê yan kêmxwê, bosî, bêsû, bêsî
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bi alfayetên din

Bide ber

• bel
• çel
• gel
• hel
• pel
• şel
• zel

Werger

Navdêr 1

kel m, k-ya req

1. agir, şewat, enerjî
   (bi taybetî "agirê" dilî)

   Kela dilê min.

   • ...bi firefirekê tirsnak kela çaydan çû. — ()

Jê

• kelecan
• kelegirî

Werger

• Almanî:  →  m, ^? → , ^? → , ^? → 
• Tirkî:  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → , ^? → 

Navdêr 2

kel m, k-ya nerm

1. Guhartoyeke keleh (“avahiyên mezin yên berê”).

   Kela Dimdimê, Kela Amedê, Kela Hewlêrê

Etîmolojî

Hevreha din ya kurmancî kelek (dîwarê dûr bûstanan/zeviyan), pehlewî kelek ji akadî [Peyv?] *keleku. Peyva erebî (qel'e^t) jî ji akadî ye.

Navdêr 3

kel cins hewce ye (c=m: mê, c=n: nêr, c=mn: mê û nêr, c=nt: nêtar), k-ya nerm

1. kelûpel, tişt, hûrûmûr
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Werger

Navdêr 4

kel m, k-ya req

1. şeq, derz, kun, qul
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. quz, navran, navpî, navçîm
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Werger

Navdêr 5

kel n, k-ya req

1. ser, kulox

   Kelek li gogê da.

2. serê hût, serê rût
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî (“hilû, rût, bêmû, kel, keçel”), hevrehên kurmancî kele, kelle, kulox, hilû, farisî (), (), latînî calvus (> fransî chauve), rusî голый (goliy: rût), îngilîzî callow, almanî kahl, holendî kaal, çekî û holý, slovenî gol, polonî goły...

Werger

Tirkî

Bilêvkirin

• Deng (Îzmîr, Tirkiye)^ⓘ

Navdêr

1. keçel
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. gewrik
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
3. keçelok, kel, gurî, serzîzok
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
4. rût

   ― Girên rût.

5. rût
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Yetfayî

Navdêr

1. (vexwarin) av
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev made ji wergerên av/Werger3 hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Zouyî

Navdêr

1. (heywan) bizin, terş
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]