Опае

Опае — село во Општина Липково, во околината на градот Куманово.

Опае
Опае Местоположба на Опае во Македонија Опае на карта
Координати 42°9′34″N 21°39′23″E
Општина	Липково
Население	1.619 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	17074
Надм. вис.	351 м
Опае на општинската карта Атарот на Опае во рамките на општината
Опае на Ризницата

Географија и местоположба

Историја

Во текот на 1413 - 1421 година селото Опае со уште две села е вклучено во мулк, подарок од султанот Мехмед I за неговата ќерка, принцезата Елалди-Хатун, жена на Ахмед-ага. Во пописниот опширен дефтер од 1570 година, селото е дел од Ќустендилскиот санџак, во Кратовската каза нахија Нагоричане и во него се регистрирани 10 муслимански семејства, 23 христијански семејства и 14 неженети, христијани.Вкупниот износ на данокот на селото изнесувал 4797 акчиња.^[2]

Во османлиските даночни регистри на немуслиманското население од вилаетот Кратово од 1618 - 1619 година селото е забележано со 16 домаќинства.^[3]

Во XIX век селото било дел од Кумановската каза на Отоманското Царство.

Стопанство

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 532 —     1953 580 +9.0% 1961 709 +22.2% 1971 1.081 +52.5% 1981 1.553 +43.7%	Година Нас. ±% 1991 311 −80.0% 1994 1.886 +506.4% 2002 1.996 +5.8% 2021 1.619 −18.9%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 250 Македонци и 150 Албанци.^[4]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 1.619 жители, од кои 32 Македонци, 1.508 Албанци, 1 Бошњак, 1 останат и 77 лица без податоци.^[5]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	150	—	532	580	709	1.081	1.553	311	1.886	1.996	1.619

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[6]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[7]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[8]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[9]

Родови

Опае е македонско-албанско село.

Според истражувањата од 1965 година, родови во селото се:

Македонски

• Зафировци (4 к.), Малинови (3 к.), Диневи (1 к.) и Максимови (1 к.) сите наведени родови во селото се староседелски; Армутови (12 к.) доселени се од селото Табановце во турско време; Неделковци (3 к.) и Крстевци (3 к.) доселени се од селото Слупчане во турско време; Томовски (2 к.) доселени се од Куманово во турско време; Таранци (5 к.) доселени се од селото Жуинце кај Прешево во турско време; Пироќанци (7 к.) доселени се во 1913 година од селото Велика Лука кај Пирот; Доброчани (7 к.) доселени се од селото Добрача; Лазеви (2 к.) доселени се од селото Слупчане; Петровски (3 к.) и Крстевски (1 к.) доселени се исто така од селото Слупчане; Ѓурови (3 к.) доселени се во 1930 година од селото Лесница во Горна Пчиња; Врањанци (1 к.) доселени се од околината на Врање; Бозаџици (3 к.) доселени се од селото Ѓерекара во Горна Пчиња; Станковци (1 к.) доселени се од Куманово.

Албански

• Бајрамовски (5 к.) доселени се од селото Сушево; Азировски (6 к.), Читаклар (3 к.), Алитовски (2 к.), Зенулови (1 к.) и Незировски (1 к.) доселени се од различни села; Зарбичани (9 к.), Сухарчани (2 к.), Брезничани (1 к.) и Рамнобучани (1 к.) доселени се од селата во Новобрдска Крајина; Стражани (5 к.), Руѓинчани (2 к.) и Слупчанци (2 к.) доселени се од селата Стража, Руѓинце и Слупчане.^[10]

Општествени установи

Самоуправа и политика

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[11]

• Мало Опае — некропола од доцноантичко време; и
• Папушина — населба од римското време.

Редовни настани

Личности

• Арбер Адеми (р. 1985) — поранешен министер за образование и наука на Македонија.

Култура и спорт

Иселеништво

До 1965 година од селото се иселиле 25 семејства во Скопје, Куманово и Турција. Повеќе се иселувало муслиманското население.^[10]