Shanghai

From Wikipedia, the free encyclopedia

Shanghaimap
Remove ads

Shanghai yang terletak di tebing Delta Sungai Yangtze di China Timur ialah bandar raya terbesar Republik Rakyat China serta bandar raya yang kelapan terbesar di dunia. Dianggap secara meluas sebagai kubu kota ekonomi moden China, bandar raya ini juga bertindak sebagai salah satu pusat kebudayaan, perdagangan, kewangan, perindustrian, dan komunikasi yang terpenting di China. Dari segi pentadbiran, Shanghai ialah kawasan perbandaran Republik Rakyat China yang berperingkat provinsi statusnya. Pelabuhan Shanghai juga merupakan salah satu pelabuhan yang paling sibuk di dunia, dan pernah menjadi pelabuhan kargo yang terbesar di dunia pada tahun 2005.[1]

Fakta Segera 上海市, Negara ...

Pada asalnya merupai sebuah kota perikanan yang lengang, Shanghai menjadi bandar raya China yang terpenting menjelang abad ke-20 serta pusat kebudayaan rakyat, maksiat, perbincangan ilmiah, dan komplot-komplot politik semasa Republik China. Pada suatu ketika, Shanghai menjadi pusat kewangan yang ketiga terbesar di dunia, selepas Bandaraya New York dan London, serta bandar raya perdagangan yang terbesar di Timur Jauh pada akhir abad ke-19 dan awal abad ke-20. Selepas diambil alih oleh komunis pada tahun 1949, Shanghai menjadi lembap di bawah pencukaian kerajaan pusat yang begitu berat serta penyingkiran kebanyakan unsur borjuisnya. Menyusuli kebenaran kerajaan pusat terhadap pembangunan semula ekonomi pasaran Shanghai pada tahun 1992, Shanghai dengan pantasnya mengatasi Shenzhen dan Guangzhou yang telah bermula lebih awal dan sejak dari masa itu, bandar raya ini telah mendahului pertumbuhan ekonomi China. Setengah-setengah cabaran masih dihadapai oleh Shanghai pada permulaan abad ke-21, dengan bandar raya ini menghadapi penghijrahan pekerja yang semakin meningkat serta jurang kekayaan yang besar. Bagaimanapun dengan mengetepikan cabaran-cabaran tersebut, pencakar-pencakar langit dan gaya hidup moden Shanghai menandakan mercu pembangunan ekonomi China yang baru-baru ini.

Remove ads

Asal nama

Fail:Residentialshanghai.jpg
Sebahagian Puxi di Shanghai yang terletak pada tebing barat Sungai Huangpu. 9 buah daerah di Puxi membentuk teras bandar raya Shanghai yang asal.

Dua aksara Cina dalam nama "Shanghai" (lihat sebelah kiri) secara harfiah membawa pengertian "di atas" dan "laut". Sebutan bahasa Shanghai tempatan ialah /zɑ̃.'he/, manakala sebutan bahasa Mandarin Piawai dalam Hanyu Pinyin ialah Shànghǎi. Nama ini wujud awal sekali sejak dari Dinasti Song (abad ke-11) ketika sudah adanya sebuah kuala sungai serta sebuah kota dengan nama ini di kawasan tersebut. Terdapat perbalahan tentang bagaimana nama ini harus ditafsirkan, tetapi sejarah tempatan rasmi secara tekal telah mengatakan bahawa ia membawa pengertian "hulu laut" (海之上洋). Bagaimanapun, lagi sebuah tafsiran, khususnya dalam bahasa Mandarin, juga mencadangkan pengertian "pergi ke laut", yang selaras dengan status pelabuhan laut bandar raya ini. Nama Shanghai yang lebih indah mengubah urutan kedua-kedua aksara ini, iaitu Haishang (海上), dan sering dipergunakan untuk istilah-istilah yang berkenaan dengan seni dan kebudayaan Shanghai. Di Barat, Shanghai telah juga dieja sebagai Schanghai (bahasa Jerman), Sjanghai (bahasa Belanda), Xangai (bahasa Portugis), dan Changhaï (bahasa Perancis), tetapi sejak dari dekad 1990-an, ejaan Hanyu Pinyin, iaitu "Shanghai", telah menjadi sejagat di Barat. Dalam bahasa Jepun, Shanghai ditulis dengan menggunakan kedua-dua aksara Cina yang sama (上海), dan sebutannya, Shanhai (シャンハイ), adalah lebih kurang sama dengan sebutan bahasa Mandarin.

Singkatan Shanghai dalam bahasa Cina ialah Hù (沪) dan Shēn (申). Aksara pertama berasal daripada nama Hu Du (沪渎), nama kuno sungai yang kini dikenali sebagai Caruk Suzhou. Aksara yang kedua pula berasal daripada nama Chun Shen Jun (春申君), seorang bangsawan abad ke-3 SM daripada Kemaharajaan Chu (楚国) yang wilayahnya termasuk kawasan Shanghai, dan yang dihormati sebagai pahlawan oleh penduduk-penduduk tempatan. Pasukan-pasukan sukan dan akhbar-akhbar di Shanghai sering menggunakan aksara Shēn (申) untuk nama mereka. Shanghai juga biasanya digelar Shēnchéng (申城, "Bandaraya Shēn").

Shanghai mempunyai berbagai-bagai nama samaran dalam bahasa Inggeris, termasuk "Paris di Timur", "Permaisuri Timur", "Mutiara Timur", serta juga "Pelacur Asia" (suatu rujukan kepada kerosakan akhlak yang meluas yang terdiri daripada maksiat, dadah, dan pelacuran di bandar raya ini pada dekad 1920-an dan dekad 1930-an).

Remove ads

Sejarah

Zaman Purba

Bahagian barat Shanghai moden telah dihuni sejak 6,000 tahun yang lalu.[2] Semasa zaman Musim Bunga dan Musim Luruh (sekitar 771 hingga 476 SM), kawasan ini adalah sebahagian daripada Kerajaan Wu, yang kemudiannya ditakluki oleh Kerajaan Yue, sebelum jatuh ke tangan Kerajaan Chu.[3]

Pada zaman Negara Berperang (475 SM), Shanghai merupakan wilayah Tuan Chunshen dari Chu, salah seorang Empat Panglima Negara Berperang. Beliau mengarahkan penggalian Sungai Huangpu. Nama puitisnya, Sungai Chunshen, memberikan Shanghai gelaran "Shēn".[3]

Nelayan di kawasan ini mencipta alat tangkapan ikan yang dipanggil hù (滬), yang kemudian menjadi singkatan dan gelaran umum bagi Shanghai.[4]

Era Dinasti Tang, Song dan Yuan

Semasa zaman Tang dan Song, Pekan Qinglong (青龙镇) di Daerah Qingpu adalah sebuah pelabuhan perdagangan utama. Ditubuhkan pada tahun 746, ia berkembang menjadi sebuah "bandar besar Tenggara" dengan 13 tokong dan 7 pagoda. Mi Fu, seorang cendekiawan dan seniman Dinasti Song, pernah menjadi pentadbir di sana. Pelabuhan ini memainkan peranan penting dalam perdagangan dengan wilayah-wilayah sepanjang Sungai Yangtze serta negara-negara seperti Jepun dan Silla.[5]

Menjelang akhir Dinasti Song, pusat perdagangan berpindah ke hilir Sungai Wusong ke kawasan Shanghai. Pada tahun 1074, status Shanghai dinaik taraf daripada kampung kepada pekan perdagangan. Pada tahun 1172, sebuah tembok laut kedua dibina untuk menstabilkan pantai, melengkapi tembok yang lebih awal.[6]

Sejak Dinasti Yuan pada tahun 1292 sehingga Shanghai menjadi perbandaran pada tahun 1927, Shanghai ditadbir sebagai sebuah daerah di bawah Prefektur Songjiang.[7]

Dinasti Ming

Thumb
Peta Shanghai Abad ke-17

Dua peristiwa penting mempercepatkan pembangunan Shanghai pada era Dinasti Ming. Pertama, sebuah tembok bandar dibina pada tahun 1554 untuk mempertahankan bandar daripada serangan lanun Jepun (Wokou). Tembok itu setinggi 10 meter (33 ka) dan sepanjang 5 kilometer (3.1 bt).[8]

Kedua, pada tahun 1602, Tokong Dewa Bandar Shanghai dibina semasa pemerintahan Maharaja Wanli. Kehormatan ini biasanya diberikan kepada ibu kota prefektur, bukan kepada bandar daerah seperti Shanghai. Ia menunjukkan kedudukan ekonomi bandar yang semakin penting walaupun status politiknya masih rendah.[8]

Dinasti Qing

Semasa era Dinasti Qing, Shanghai menjadi salah satu pelabuhan laut terpenting di Delta Sungai Yangtze. Dua dasar kerajaan pusat memainkan peranan penting: pada tahun 1684, Maharaja Kangxi membatalkan larangan kapal laut yang dikuatkuasakan sejak Dinasti Ming, dan pada tahun 1732, Maharaja Qianlong memindahkan pejabat kastam Jiangsu ke Shanghai. Shanghai diberikan kawalan eksklusif ke atas kutipan kastam perdagangan luar bagi seluruh Jiangsu.[9]

Hasil daripada dasar-dasar ini, menjelang 1735 Shanghai telah menjadi pelabuhan perdagangan utama bagi kawasan hilir Yangtze, walaupun ia masih berada di tahap pentadbiran terendah.

  • Thumb
    Pagoda Songjiang, dibina pada abad ke-11
  • Thumb
    Dewan Mahavira di Tokong Zhenru (Shanghai), dibina pada 1320
  • Thumb
    Bandar Lama Shanghai bertembok, abad ke-17

Era Perjanjian dan Konsesi Asing

Pada abad ke-19, perhatian antarabangsa terhadap Shanghai meningkat apabila kuasa Eropah melihat potensinya sebagai pusat perdagangan di Sungai Yangtze. Semasa Perang Candu Pertama (1839–1842), tentera British menduduki bandar ini.[10] Perang itu berakhir dengan Perjanjian Nanking pada tahun 1842 yang membuka Shanghai sebagai salah satu daripada lima pelabuhan perjanjian untuk perdagangan antarabangsa.[11]

Perjanjian Bogue, Perjanjian Wanghia, dan Perjanjian Whampoa (ditandatangani pada 1843, 1844, dan 1844) memaksa China memberi konsesi kepada kuasa-kuasa asing seperti Britain, Perancis dan Amerika Syarikat. Mereka menubuhkan kawasan penempatan asing di luar bandar lama Shanghai yang masih di bawah pentadbiran Cina.[12]

Pada tahun 1853, bandar lama Shanghai jatuh ke tangan pemberontak Persatuan Pedang Kecil, namun tentera Qing berjaya menawan semula pada Februari 1855.[13] Pada 1854, Majlis Perbandaran Shanghai ditubuhkan untuk menguruskan penempatan asing. Antara tahun 1860 dan 1862, pemberontak Pemberontakan Taiping dua kali menyerang Shanghai tetapi gagal menawan bandar.[14]

Pada tahun 1863, penempatan British di selatan Sungai Suzhou bergabung dengan penempatan Amerika di utara untuk membentuk Penyelesaian Antarabangsa Shanghai. Penempatan Perancis kekal berasingan sebagai Konsesi Perancis Shanghai.[15]

Thumb
Pembongkaran tembok Bandar Lama, 1912

Perang China-Jepun Pertama berakhir dengan Perjanjian Shimonoseki pada tahun 1895 yang menjadikan Jepun sebagai satu lagi kuasa asing utama di Shanghai. Jepun membina kilang pertama di Shanghai dan diikuti oleh kuasa-kuasa asing lain. Semua aktiviti ini menjadikan Shanghai dikenali sebagai "Athena Besar China".[16]

Era Republik

Penubuhan Republik China (1912–1949) berlaku pada tahun 1912. Pada tahun yang sama, tembok-tembok Bandar Lama Shanghai dibongkar kerana menghalang perluasan bandar.[17]

Pada Julai 1921, Parti Komunis China diasaskan di Konsesi Perancis Shanghai.[12] Pada 30 Mei 1925, Gerakan Tiga Puluh Mei meletus selepas seorang pekerja kilang kapas milik Jepun ditembak mati oleh penyelia Jepun.[18] Mogok umum dan protes merebak ke seluruh negara, menjadi simbol kebangkitan nasionalisme China.[19]

Zaman kegemilangan Shanghai bermula apabila ia dinaikkan taraf menjadi bandar perbandaran pada 7 Julai 1927.[12][20] Rancangan utama iaitu Pelan Shanghai Lebih Besar digubal untuk membina pusat bandar baharu di Jiangwan, termasuk muzium, perpustakaan, stadium, dan dewan bandaraya.[21]

Pada 1930-an, Shanghai berkembang menjadi hab perdagangan dan kewangan utama Asia-Pasifik.[22] Ramai warga asing dari seluruh dunia menetap di Shanghai, dan mereka yang tinggal lama memanggil diri mereka "Shanghailanders".[23]

Pada 1930-an, kira-kira 20,000 pelarian Rusia Putih dan sekitar 30,000 pelarian Yahudi Eropah juga tiba di Shanghai.[24][25]

Pencerobohan Jepun

Rencana utama: Pertempuran Shanghai
Thumb
Daerah Zhabei terbakar, 1937

Pada Insiden 28 Januari 1932, tentera Jepun menyerang Shanghai manakala rakyat China memberikan tentangan sengit. Lebih 10,000 kedai serta ratusan kilang dan bangunan awam musnah.[26] Kira-kira 18,000 orang awam terbunuh, cedera atau hilang.[12] Gencatan senjata dicapai pada 5 Mei.[27]

Pada 1937, Pertempuran Shanghai berlaku, menyaksikan kawasan Shanghai yang dikawal China diduduki Jepun. Rakyat yang tinggal di bandar diduduki itu menderita kelaparan, penindasan dan kematian.[28] Kawasan konsesi asing jatuh ke tangan Jepun pada 8 Disember 1941 dan kekal diduduki hingga Jepun menyerah kalah pada 1945. Banyak jenayah perang Jepun berlaku dalam tempoh ini.[29]

Salah satu kesan sampingan penjajahan Jepun ialah kewujudan Geto Shanghai yang menempatkan ribuan pelarian Yahudi dari Eropah yang melarikan diri dari Holocaust. Dengan bantuan diplomat Jepun Chiune Sugihara, ramai pelarian berjaya tiba di Shanghai dan ditempatkan di daerah Hongkou. Geto ini dibebaskan oleh tentera China pada 3 September 1945.[30]

Era Republik Rakyat

Pada 27 Mei 1949, Tentera Pembebasan Rakyat menguasai Shanghai melalui Kempen Shanghai. Di bawah Republik Rakyat China (PRC), Shanghai menjadi salah satu daripada tiga Perbandaran terkawal terus yang tidak digabungkan ke dalam wilayah jiran (dua lagi ialah Beijing dan Tianjin).[31]

Sebahagian besar syarikat asing memindahkan operasi mereka ke Hong Kong akibat kemenangan PRC.[32]

Thumb
Jalan Nanjing, 1967 semasa Revolusi Kebudayaan

Selepas perang, ekonomi Shanghai pulih dengan pesat: antara 1949 hingga 1952, keluaran pertanian meningkat 51.5% manakala keluaran industri meningkat 94.2%.[12] Ketika itu terdapat 20 daerah bandar dan 10 kawasan pinggir.[33]

Pada 17 Januari 1958, daerah Jiading, Baoshan dan Daerah Shanghai dimasukkan ke dalam Shanghai, meningkatkan keluasan kepada 863 km2 (333 bt2). Disember tahun yang sama, beberapa lagi kawasan luar bandar di Jiangsu dimasukkan, memperluas Shanghai kepada 5,910 km2 (2,282 bt2).[34]

Sebagai pusat perindustrian utama, Shanghai menjadi sarang politik kiri radikal pada 1950-an dan 60-an. Tokoh Jiang Qing dan Geng Empat berpengkalan di bandar ini.[35]

Semasa Revolusi Kebudayaan, masyarakat Shanghai rosak teruk. Kakitangan Bank Rakyat China di bandar ini menyertai Pengawal Merah, menyebabkan gangguan ekonomi.[36]

Walaupun berlaku gangguan sosial, Shanghai mengekalkan kadar pertumbuhan ekonomi positif.[12] Dalam tempoh Kempen Barisan Ketiga, lebih 350,000 penduduk dihantar ke kawasan pedalaman untuk membangunkan industri berat.[37]

Sejak 1949, Shanghai menyumbang cukai besar kepada kerajaan pusat namun terlewat menikmati faedah liberalisasi ekonomi yang bermula pada 1978.[38]

Pada 1990, Deng Xiaoping meluluskan pelaksanaan pembaharuan ekonomi di Shanghai dan pembangunan Pudong, yang melahirkan pusat kewangan Lujiazui.[39]

Shanghai kini diiktiraf sebagai bandar Alpha+ oleh GaWC, setaraf dengan bandar utama dunia.[40]

Pada awal 2022, Shanghai dilanda wabak COVID-19, menyebabkan perintah berkurung penuh mulai 5 April. Ini membawa kepada kekurangan makanan besar-besaran yang hanya reda selepas sekatan ditamatkan pada 1 Jun.[41]

Remove ads

Geografi

Thumb
Kawasan bandar Shanghai pada tahun 2016, termasuk pulau-pulau utamanya. Dari barat laut ke tenggara: Chongming, Changxing, Hengsha, dan beting Jiuduansha di luar pesisir Pudong. Pemendapan semula jadi Sungai Yangtze dapat dilihat.

Shanghai terletak di Muara Sungai Yangtze di pantai timur China, dengan Sungai Yangtze di utara dan Teluk Hangzhou di selatan, manakala Laut China Timur terletak di sebelah timurnya. Tanahnya terbentuk daripada pemendapan semula jadi Sungai Yangtze dan projek penambakan tanah moden. Oleh itu, ia mempunyai tanah berpasir dan pencakar langit perlu dibina dengan tiang konkrit yang dalam untuk mengelakkan tenggelam ke dalam tanah lembut.[42]

Perbandaran peringkat wilayah Perbandaran Shanghai mentadbir kedua-dua muara tersebut dan banyak pulau-pulau di sekitarnya. Ia bersempadan dengan wilayah Zhejiang di selatan dan Jiangsu di barat dan utara.[43] Titik paling utara perbandaran ini terletak di Pulau Chongming, yang merupakan pulau kedua terbesar di tanah besar China selepas diperbesarkan semasa abad ke-20.[44]

Shanghai terletak di atas dataran aluvium. Oleh itu, sebahagian besar daripada 6,340.5 km2 (2,448.1 bt2) kawasannya adalah rata, dengan ketinggian purata 4 m (13 ka).[45] Ekosistem dataran lumpur pasang surut wujud di sekitar muara, namun telah lama ditambak untuk tujuan pertanian.[46]

Beberapa bukit kecil, seperti Bukit She Shan, terletak di barat daya, manakala titik tertinggi Shanghai ialah puncak Pulau Dajinshan (103 m (338 ka)) di Teluk Hangzhou.[45] Shanghai mempunyai banyak sungai, terusan, anak sungai, dan tasik, dan terkenal dengan kekayaan sumber airnya sebagai sebahagian daripada lembangan saliran Tasik Tai.[47]

Pusat bandar Shanghai dibelah oleh Sungai Huangpu, sebuah anak sungai buatan kepada Yangtze yang dicipta atas perintah Tuan Chunshen semasa zaman Negara Berperang.[48] Pusat sejarah bandar ini terletak di tebing barat Huangpu (Puxi), berhampiran muara Sungai Suzhou yang menghubungkannya dengan Tasik Tai dan Terusan Besar China. Daerah kewangan pusat, Lujiazui, telah dibangunkan di tebing timur Huangpu (Pudong). Di sepanjang pantai timur Shanghai, kemusnahan tanah lembap tempatan akibat pembinaan Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong telah diimbangi sebahagiannya dengan perlindungan dan pengembangan beting Jiuduansha sebagai kawasan perlindungan alam semula jadi.[49]

Iklim

Shanghai mempunyai iklim subtropika lembap (Köppen: Cfa), dengan purata suhu tahunan sekitar 17.5 °C (63.5 °F) di kawasan pusat bandar dan antara 16.2 °C (61.2 °F) hingga 17.2 °C (63.0 °F) di kawasan pinggir bandar.[42] Bandar ini mengalami empat musim yang berbeza. Musim sejuk adalah sederhana hingga sejuk dan lembap angin dari Siberia boleh menyebabkan suhu malam jatuh di bawah titik beku. Setiap tahun, purata 4.7 hari mengalami salji dan 1.6 hari dengan salutan salji.[42]

Musim panas di Shanghai panas dan lembap, dengan hujan lebat atau ribut petir yang kadangkala berlaku. Secara purata, terdapat kira-kira 14.5 hari dalam setahun dengan suhu melebihi 35 °C (95 °F). Pada musim panas dan awal musim luruh, Shanghai terdedah kepada taufan.[50]

Musim bunga biasanya sejuk tetapi berubah-ubah dan sering hujan, manakala musim luruh adalah cerah dan kering. Shanghai menerima purata 1,754 jam cahaya matahari setiap tahun, dengan peratusan cahaya matahari bulanan antara 28% pada bulan Jun hingga 46% pada bulan Ogos. (Semua nilai purata ini adalah data dari Daerah Baoshan).

Mengikut piawaian pembahagian musim China, antara tahun 2001 hingga 2025, Shanghai memasuki musim bunga pada 9 Mac, musim panas pada 15 Mei, musim luruh pada 5 Oktober dan musim sejuk pada 4 Disember. Suhu purata bagi tiga minggu dari 19 Julai hingga 8 Ogos adalah melebihi 30 °C (86 °F).

Suhu ekstrem yang direkodkan sejak 1951 ialah serendah −10.1 °C (13.8 °F) pada 31 Januari 1977 (rekod tidak rasmi −12.1 °C (10.2 °F) pada 19 Januari 1893) dan setinggi 40.9 °C (105.6 °F) pada 21 Julai 2017[51] dan 13 Julai 2022. Pada 2 Ogos 2024, Daerah Minhang mencatatkan suhu tertinggi baharu 40.9 °C (105.6 °F), manakala suhu minimum tertinggi direkodkan di Stesen Xujiahui pada paras 32.1 °C (89.8 °F).[52]

Pada 8 Ogos 2013, Stesen Cuaca di Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong Shanghai turut mencatat suhu setinggi 41.0 °C (105.8 °F).

Maklumat lanjut Data iklim untuk Daerah Xujiahui, ketinggian 5 m (16 ka), (purata 1991–2020, ekstrem 1951–kini), Bulan ...
Remove ads

Pemandangan Bandar

  • Thumb
    Pemandangan Lujiazui dari The Bund pada waktu siang
  • Thumb
    Pemandangan Pudong dari Daerah Hongkou
  • Thumb
    Pemandangan malam Lujiazui di Pudong

The Bund, yang terletak di tebing Sungai Huangpu, menempatkan deretan bangunan seni bina awal abad ke-20, daripada gaya seni bina neoklasik seperti Bangunan HSBC kepada gaya Art Deco seperti Rumah Sassoon (kini sebahagian daripada Hotel Peace). Banyak kawasan dalam bekas konsesi asing juga masih terpelihara dengan baik, terutamanya Konsesi Perancis.[53]

Shanghai juga memiliki banyak bangunan ikonik dan unik, antaranya Muzium Shanghai, Teater Besar Shanghai, Pusat Seni Halus Oriental dan Menara Mutiara Oriental. Walaupun pembangunan pesat, Bandar Lama Shanghai masih mengekalkan seni bina tradisional seperti Taman Yu.[54]

Akibat ledakan pembinaan pada 1920-an dan 1930-an, Shanghai memiliki antara koleksi bangunan Art Deco terbesar di dunia.[53] Antara tokoh terkenal ialah László Hudec, seorang arkitek Hungary-Slovak yang mereka bentuk Hotel Park Shanghai, Pawagam Grand Shanghai dan Paramount.[55]

Arkitek lain seperti Clement Palmer dan Arthur Turner mereka bentuk Hotel Peace, Hotel Metropole dan Broadway Mansions,[56] manakala C. H. Gonda dari Austria mereka bentuk Teater Capitol Shanghai. The Bund telah diperbaharui beberapa kali, termasuk pembangunan semula oleh Paulus Snoeren pada tahun 1986,[57] dan sekali lagi sebelum Ekspo 2010, termasuk pemulihan Jambatan Waibaidu.[58]

Thumb
The Bund

Satu elemen budaya yang tersendiri ialah rumah Shikumen (石库门) – rumah dua atau tiga tingkat dengan halaman kecil, gerbang batu dan pintu kayu berat.[59] Setiap rumah bersambung dan disusun dalam lorong-lorong yang dipanggil Longtang (弄堂).[60]

Gaya Shikumen menggabungkan seni bina Barat dengan elemen tradisional Jiangnan.[59] Ia menampilkan halaman dalam untuk pencahayaan dan pengudaraan serta mengurangkan kebisingan.[61]

Thumb
Menara Pusat Kewangan Dunia Shanghai dan Menara Jin Mao

Beberapa bangunan di Shanghai menampilkan seni bina neoklasik Soviet dan gaya Stalin, dibina sekitar 1949 hingga 1960-an. Contoh ketara ialah Pusat Pameran Shanghai.[62]

Shanghai, khususnya Lujiazui, mempunyai banyak pencakar langit, antaranya Menara Jin Mao (421 m (1,381 ka)), Menara Pusat Kewangan Dunia Shanghai (492 m (1,614 ka)) dan Menara Shanghai (632 m (2,073 ka)), yang merupakan bangunan ketiga tertinggi di dunia.[63] Reka bentuk dwi-skin menurunkan haba dengan lebih efisien.[64]

Pencakar langit lain termasuk Plaza Magnolia Putih, Plaza Shimao dan Wheelock Square Shanghai.

Remove ads

Ekonomi

Rencana utama di Wikipedia Bahasa Cina: 上海经济
Thumb
Greater Shanghai Metropolitan Area[65][66]
Maklumat lanjut Bandar, Keluasan km2 ...

Shanghai sering digambarkan sebagai "kebanggaan" kepada ekonomi China yang pesat membangun.[68][69]

Shanghai ialah pusat global untuk kewangan dan inovasi,[70][71] serta pusat perdagangan dan pengangkutan nasional, dengan pelabuhan kontena paling sibuk di dunia iaitu Pelabuhan Shanghai.[72] Pada tahun 2018, kawasan metropolitan Greater Shanghai, yang merangkumi Suzhou, Wuxi, Nantong, Ningbo, Jiaxing, Zhoushan, dan Huzhou, dianggarkan menghasilkan Keluaran metropolitan kasar hampir 9.1 trilion RMB (AS$1.33 trilion dalam nominal atau AS$2.08 trilion dalam PPP), melebihi Mexico dengan KDNK nominal AS$1.22 trilion, menjadikannya kawasan metro ke-15 terbesar di dunia.[73][74]

Setakat 2024, ekonomi Shanghai dianggarkan bernilai CN¥5.39 trilion (AS$757 bilion dalam nominal; AS$1.52 trilion dalam PPP), mewakili 4% daripada KDNK China, dengan KDNK per kapita sebanyak CN¥216,791 (AS$30,448 nominal; AS$61,068 dalam PPP).[75][76]

Pada tahun 2022, purata pendapatan boleh guna tahunan penduduk Shanghai ialah CN¥79,610 (AS$11,836) per kapita, manakala purata gaji tahunan pekerja bandar ialah CN¥212,476 (AS$31,589),[77] menjadikannya salah satu bandar terkaya di China,[78] tetapi juga bandar paling mahal di Tanah Besar China untuk didiami menurut kajian 2023 oleh Economist Intelligence Unit.[79]

Sejak 2018, Shanghai menjadi tuan rumah China International Import Expo (CIIE) setiap tahun, ekspo bertema import pertama di dunia di peringkat nasional.

Pada 2023, jumlah import dan eksport Shanghai mencapai CN¥7.73 trilion (AS$1.07 trilion), menyumbang 18.5% daripada jumlah negara.[80]

Menurut Laporan Kekayaan & Gaya Hidup Global Julius Baer, Shanghai ialah bandar paling mahal di dunia untuk gaya hidup mewah pada 2021.[81] Shanghai adalah bandar kelima terkaya di dunia, dengan jumlah kekayaan mencecah AS$1.8 trilion,[82] dan menduduki tempat kelima tertinggi dalam bilangan bilionair menurut Forbes.[83]

KDNK nominal Shanghai dijangka mencapai AS$1.3 trilion pada 2035 (ranking pertama di China), menjadikannya antara 5 bandar utama dunia dari segi GRP menurut kajian oleh Oxford Economics.[84]

Sehingga Ogos 2024, Shanghai berada di kedudukan ke-4 di dunia dan ke-2 di China (selepas Beijing) dalam bilangan syarikat Fortune Global 500 terbesar di dunia.[85]

Maklumat lanjut Tahun ...

Shanghai merupakan bandar terbesar dan paling makmur di Asia Timur pada tahun 1930-an, dan pembangunannya semula yang pesat bermula pada tahun 1990-an.[22] Dalam dua dekad terakhir, Shanghai telah menjadi salah satu bandar yang berkembang paling pantas di dunia; ia mencatatkan pertumbuhan KDNK dua angka hampir setiap tahun antara 1992 dan 2008, sebelum krisis kewangan 2008.[88]

Kewangan

Thumb
Bursa Saham Shanghai merupakan salah satu bursa saham terbesar di dunia dari segi permodalan pasaran.

Shanghai ialah pusat kewangan global, menduduki tempat pertama di seluruh Asia dan Oceania serta ketiga di dunia (selepas New York dan London) dalam edisi ke-28 Indeks Pusat Kewangan Global.[89] Shanghai juga merupakan hab besar bagi industri teknologi China dan global serta memiliki ekosistem permulaan yang besar. Menjelang 2021, bandar ini menduduki tempat kedua kuasa besar fintech dunia selepas New York.[90]

Setakat 2019, Bursa Saham Shanghai mempunyai permodalan pasaran sebanyak US$4.02 trilion, menjadikannya bursa saham terbesar di China dan keempat terbesar di dunia.[91] Pada 2009, jumlah dagangan enam komoditi utama termasuk getah, tembaga, dan zink di Bursa Niaga Hadapan Shanghai semuanya menduduki tempat pertama di dunia.[92] Menjelang akhir 2017, Shanghai mempunyai 1,491 institusi kewangan, termasuk 251 yang pelaburan asing.[93]

Pada September 2013, dengan sokongan Perdana Menteri Li Keqiang, Shanghai melancarkan Zon Perdagangan Bebas Shanghai yang merupakan zon perdagangan bebas pertama di tanah besar China. Zon ini memperkenalkan beberapa reformasi perintis untuk menarik pelaburan asing. Pada April 2014, The Banker melaporkan bahawa Shanghai "menarik jumlah pelaburan langsung asing (FDI) sektor kewangan terbesar di rantau Asia-Pasifik dalam 12 bulan sehingga Januari 2014."[94] Pada Ogos 2014, fDi magazine menamakan Shanghai sebagai "Wilayah Masa Depan China 2014/15" kerana "prestasi yang sangat mengagumkan dalam kategori Mesra Perniagaan dan Kesalinghubungan".[95]

Perindustrian

Thumb
Fregat F-22P yang dibina oleh Hudong-Zhonghua untuk Tentera Laut Pakistan

Sebagai salah satu pusat industri utama di China, Shanghai memainkan peranan penting dalam pembuatan domestik dan industri berat. Beberapa zon perindustrian termasuk Zon Pembangunan Ekonomi dan Teknologi Hongqiao Shanghai, Zon Pemprosesan Ekonomi Eksport Jinqiao, Zon Pembangunan Ekonomi dan Teknologi Minhang, dan Zon Pembangunan Teknologi Tinggi Caohejing Shanghai merupakan tulang belakang sektor sekunder Shanghai.

Shanghai adalah rumah kepada pengeluar keluli terbesar China, Kumpulan Baosteel, pangkalan pembinaan kapal terbesar China, Kumpulan Pembinaan Kapal Hudong-Zhonghua, dan salah satu pembina kapal tertua di China, Kilang Kapal Jiangnan.[96][97]

Pembuatan automotif juga merupakan industri penting. SAIC Motor yang berpangkalan di Shanghai ialah salah satu daripada tiga syarikat automotif terbesar di China dan mempunyai perkongsian strategik dengan Volkswagen dan General Motors.[98] Syarikat ini menduduki tempat ke-84 dalam senarai Fortune Global 500 pada 2023.[99]

Semasa era Mao Zedong, ekonomi Shanghai terutama tertumpu kepada industri ringan.[100]

Pelancongan

Thumb
Jalan Nanjing berhampiran The Bund pada waktu malam. Ini adalah pusat komersial yang popular di Shanghai.

Pelancongan merupakan industri utama di Shanghai. Pada tahun 2017, jumlah pelancong domestik meningkat sebanyak 7.5% kepada 318 juta, manakala jumlah pelancong antarabangsa meningkat sebanyak 2.2% kepada 8.73 juta.[93] Pada tahun tersebut, Shanghai merupakan bandar dengan pendapatan pelancongan tertinggi di dunia.[101]

Setakat 2023, Shanghai mempunyai 57 hotel lima bintang, 52 hotel empat bintang, 1,942 agensi pelancongan, 144 tarikan pelancong rasmi, dan 34 tarikan pelancongan merah.[87]

Pada tahun 2023, industri pelancongan Shanghai menjana nilai tambah sebanyak CN¥177.12 bilion (US$24.53 bilion), meningkat 98.5% berbanding tahun sebelumnya. Bandar ini menerima 3.64 juta pelancong, pertumbuhan 4.8 kali ganda berbanding 2022. Bilangan pelancong asing mencecah 2.41 juta dengan peningkatan 5.2 kali ganda.[87]

Sektor persidangan dan mesyuarat turut berkembang. Menurut Persatuan Kongres dan Konvensyen Antarabangsa, Shanghai menjadi tuan rumah kepada 82 mesyuarat antarabangsa pada tahun 2018, peningkatan 34% berbanding 61 mesyuarat pada 2017.[102][103]

Zon Perdagangan Bebas

Shanghai menjadi lokasi kepada Zon Perdagangan Bebas Perintis China (Shanghai), zon perdagangan bebas pertama di tanah besar China.[104]

Setakat Oktober 2019, ia merupakan zon perdagangan bebas kedua terbesar di tanah besar China dari segi keluasan (selepas Zon Perdagangan Bebas Hainan, yang merangkumi seluruh wilayah Hainan)[105] dengan keluasan 240.22 km2 (92.75 bt2) yang merangkumi empat zon berikat sedia ada, Zon Perdagangan Bebas Waigaoqiao, Taman Logistik Perdagangan Bebas Waigaoqiao, Kawasan Pelabuhan Bebas Yangshan, dan Zon Perdagangan Bebas Komprehensif Lapangan Terbang Pudong.[106][107]

Rantaian industri logistik pelabuhan telah membentuk hala tuju pembangunan masa depan zon perdagangan bebas di Shanghai. Ketika ini, dua pusat rantaian pelabuhan telah diluluskan untuk pembinaan di Waigaoqiao dan Yangshan.[108]

Beberapa dasar keutamaan telah dilaksanakan untuk menarik pelaburan asing dalam pelbagai industri ke zon ini. Memandangkan zon ini secara teknikalnya tidak dianggap sebagai wilayah China dari segi percukaian, barangan yang memasuki zon ini dikecualikan daripada duti dan pemeriksaan kastam.[109]

Remove ads

Demografi


Setakat 2023, Shanghai mempunyai jumlah penduduk seramai 24,874,500 orang, termasuk 14,801,700 (59.5%) pemegang hukou (pendaftaran penduduk tempatan).[87] Setakat 2022, sebanyak 89.3% daripada penduduk Shanghai tinggal di kawasan bandar, manakala 10.7% menetap di kawasan luar bandar.[77] Berdasarkan populasi kawasan pentadbiran keseluruhan, Shanghai merupakan yang kedua terbesar daripada empat perbandaran di China, di belakang Chongqing, namun umumnya dianggap sebagai bandar terbesar di China kerana populasi bandar Chongqing adalah jauh lebih kecil.[110] Menurut OECD, kawasan metropolitan Shanghai dianggarkan mempunyai populasi seramai 34 juta orang.[111]

Menurut Biro Statistik Perbandaran Shanghai, kira-kira 157,900 penduduk di Shanghai merupakan warga asing, termasuk 28,900 rakyat Jepun, 21,900 rakyat Amerika dan 20,800 rakyat Korea.[112] Namun, jumlah sebenar warga asing di bandar ini mungkin jauh lebih tinggi.[113] Shanghai juga merupakan bandar migrasi domestik 40.3% (9.8 juta) daripada penduduk bandar ini berasal dari wilayah lain di China.[87]

Shanghai mempunyai jangka hayat sebanyak 83.18 tahun untuk penduduk berdaftar,[114] iaitu jangka hayat tertinggi bagi semua bandar di Tanah Besar China. Ini juga menyebabkan bandar ini mengalami penuaan penduduk pada tahun 2021, sebanyak 17.4% (4.3 juta) daripada penduduk berdaftar berumur 65 tahun ke atas.[87] Pada tahun 2017, kerajaan China melaksanakan kawalan populasi di Shanghai, mengakibatkan penurunan penduduk sebanyak 10,000 orang menjelang akhir tahun tersebut.[115]

Agama

Rencana utama dalam Wikipedia Cina: 上海宗教
Thumb
Pandangan udara pagoda emas di Tokong Jing'an

Disebabkan sejarah kosmopolitannya, Shanghai memiliki warisan agama yang pelbagai; bangunan dan institusi agama bertaburan di seluruh bandar. Menurut satu tinjauan pada tahun 2012, hanya 13.1% daripada penduduk bandar ini tergolong dalam agama teratur, termasuk Penganut Buddha sebanyak 10.4%, Protestan sebanyak 1.9%, Katolik sebanyak 0.7%, dan kepercayaan lain sebanyak 0.1%, manakala selebihnya 86.9% mungkin terdiri daripada ateis atau terlibat dalam penyembahan dewa-dewa alam dan nenek moyang atau ajaran rakyat.[116]

Agama di Shanghai (2012):

  Agama rakyat Cina atau ateis (87.46%)
  Agama Buddha (10.30%)
  Agama Kristian (1.88%)
  Islam (0.36%)

Agama Buddha dalam pelbagai bentuk versi Cinanya telah wujud di Shanghai sejak zaman Tiga Kerajaan, ketika Tokong Longhua yang merupakan Tokong terbesar di Shanghai dan Tokong Jing'an didirikan.[117] Satu lagi Tokong terkenal ialah Tokong Buddha Giok, dinamakan sempena patung Buddha besar yang diukir daripada giok.[118] Setakat 2014, agama Buddha di Shanghai mempunyai 114 buah Tokong, 1,182 kakitangan agama dan 453,300 penganut berdaftar.[117] Ia juga memiliki kolej agamanya sendiri, Kolej Buddha Shanghai [zh], dan penerbitannya sendiri, Penerbit Buddhologi Shanghai [zh].[119]

Thumb
Katedral St. Ignatius

Agama Katolik diperkenalkan ke Shanghai pada tahun 1608 oleh mubaligh Itali Lazzaro Cattaneo.[120] Vikariat Apostolik Shanghai ditubuhkan pada tahun 1933, dan dinaik taraf kepada Keuskupan Shanghai pada tahun 1946.[121] Tapak-tapak Katolik utama termasuk Katedral St. Ignatius di Xujiahui, Gereja St. Francis Xavier, dan Basilika She Shan.[122] Aliran Kristian Ortodoks Timur dan gereja Protestan berdaftar juga wujud di Shanghai. Gereja All Saints di Huangpu, dibina pada 1925, mempunyai menara gaya Kebangkitan Romanesque. Shanghai mempunyai kepekatan penganut Katolik bandar tertinggi di China.[123]

Walaupun kini membentuk sebahagian kecil populasi beragama di Shanghai, masyarakat Yahudi pernah memainkan peranan penting dalam sejarah bandar ini. Selepas Perjanjian Nanking yang mengakhiri Perang Candu Pertama pada tahun 1842, bandar ini dibuka kepada populasi Barat, termasuk keluarga Yahudi terkemuka seperti keluarga Sassoon yang kaya dalam perdagangan candu dan tekstil. Mereka membiayai banyak bangunan ikonik Shanghai termasuk Hotel Cathay pada tahun 1929.[124] Semasa Perang Dunia II, ribuan Yahudi melarikan diri ke Shanghai dan menetap di kawasan yang dikenali sebagai Ghetto Shanghai. Muzium Pelarian Yahudi Shanghai kini memperingati komuniti ini.[125]

Islam tiba di Shanghai semasa Dinasti Yuan. Masjid pertama, Masjid Songjiang, dibina semasa era Zhizheng. Populasi Muslim meningkat pada abad ke-19 dan awal abad ke-20 dengan pembinaan beberapa masjid termasuk Masjid Xiaotaoyuan, Masjid Huxi, dan Masjid Pudong. Persatuan Islam Shanghai terletak di Masjid Xiaotaoyuan.[126] Menurut bancian tahun 2010, terdapat kira-kira 85,000 orang Islam di Shanghai.[127]

Shanghai juga mempunyai pelbagai Tokong agama rakyat seperti Tokong Dewa Bandar di pusat Kota Lama, Pavilion Dajing Ge untuk Guan Yu, Tokong Konfusius Shanghai, dan sebuah pusat Taoisme utama Kuil Awan Putih Shanghai [zh].[128]

Bahasa

Maklumat lanjut Kebolehan Bertutur Dialek/Bahasa di Shanghai (2013) ...

Bahasa vernakular yang dituturkan di bandar ini ialah Shanghainese, sebahagian daripada subkumpulan Wu Taihu dalam keluarga bahasa Bahasa Wu. Bahasa ini berbeza daripada bahasa kebangsaan, iaitu Bahasa Mandarin Piawai, yang tidak saling difahami dengan Wu.[130]

Shanghainese moden berasal daripada dialek Wu yang dituturkan di bekas wilayah Songjiang, namun telah dipengaruhi oleh dialek Wu Taihu lain, khususnya Suzhounese dan Ningbonese.[131]

Sebelum Shanghai berkembang pesat, bahasa yang digunakan tidak menonjol berbanding bahasa yang dituturkan di Jiaxing dan kemudian di Suzhou,[131] dan dikenali sebagai "dialek tempatan" (本地閑話), istilah yang kini hanya digunakan di kawasan pinggir bandar.[132]

Pada akhir abad ke-19, dialek Shanghainese pusat bandar (市區閑話 atau ringkasnya 上海閑話) muncul dan mengalami perubahan pesat, sehingga menggantikan Suzhounese sebagai dialek unggul di kawasan Delta Sungai Yangtze. Ketika itu, majoriti imigran ke Shanghai berasal dari dua wilayah bersebelahan, iaitu Jiangsu dan Zhejiang, yang dialek tempatan mereka banyak mempengaruhi Shanghainese.

Selepas tahun 1949, Putonghua (Bahasa Mandarin Piawai) turut memberi kesan besar kepada Shanghainese akibat dasar promosi bahasa rasmi oleh kerajaan.[131] Sejak tahun 1990-an, ramai pendatang dari luar kawasan berbahasa Wu telah datang ke Shanghai untuk mendapatkan pendidikan dan pekerjaan. Mereka kebiasaannya tidak mampu bertutur dalam Shanghainese dan oleh itu menggunakan Mandarin sebagai lingua franca.

Akibat dominasi Putonghua dan Bahasa Inggeris, penggunaan Shanghainese mengalami kemerosotan dan kebolehan bertutur dalam kalangan generasi muda semakin berkurangan. Dalam beberapa tahun kebelakangan ini, terdapat usaha untuk mempromosikan dan memulihara bahasa tempatan agar tidak pupus.[133][134] Walaupun masyarakat Yahudi kini hanya membentuk sebahagian kecil populasi beragama di Shanghai, mereka pernah memainkan peranan yang sangat berpengaruh dalam sejarah bandar ini. Selepas termeterainya Perjanjian Nanking yang mengakhiri Perang Candu Pertama pada tahun 1842, Shanghai dibuka kepada penduduk Barat. Ramai pedagang dan keluarga Yahudi yang terkenal berpindah ke Shanghai untuk mengejar peluang perniagaan yang makmur.

Antara keluarga Yahudi yang paling terkenal ialah keluarga Sassoon, yang meraih kekayaan besar melalui perdagangan candu dan tekstil. Mereka memainkan peranan penting dalam membentuk landskap bandar ini dengan membiayai banyak bangunan ikonik di kawasan The Bund, termasuk pembinaan Hotel Cathay pada tahun 1929.[124]

Satu lagi keluarga Yahudi terkenal di Shanghai ialah keluarga Hardoon, keturunan Yahudi Baghdad. Ketua keluarga, Silas Hardoon, merupakan salah seorang individu terkaya di dunia pada abad ke-19. Beliau membiayai pembangunan Jalan Nanjing yang kini menjadi salah satu pusat beli-belah tersibuk di dunia.[124]

Semasa Perang Dunia II, Shanghai menjadi tempat perlindungan penting bagi ribuan pelarian Yahudi yang melarikan diri daripada Jerman Nazi. Pelarian-pelarian ini menetap di kawasan yang dikenali sebagai Ghetto Shanghai, di mana mereka membina kehidupan baharu dan membentuk komuniti tersendiri.

Pusat komuniti ini ialah Sinagog Ohel Moishe, yang kini berfungsi sebagai Muzium Pelarian Yahudi Shanghai.[135]

Pada tahun 1939, Horace Kadoorie, ketua keluarga Yahudi Sephardic yang berpengaruh di Shanghai, menubuhkan Persatuan Belia Yahudi Shanghai untuk membantu pelarian Yahudi. Persatuan ini memberi pendidikan Bahasa Inggeris agar pelarian-pelarian tersebut bersedia untuk berhijrah ke negara lain pada masa yang sesuai.[136] Islam tiba di Shanghai semasa Dinasti Yuan. Masjid pertama di bandar ini, Masjid Songjiang, dibina semasa era Zhizheng di bawah pemerintahan Maharaja Huizong (memerintah 1333–1368). Populasi Muslim di Shanghai meningkat pada abad ke-19 dan awal abad ke-20 apabila Shanghai menjadi pelabuhan perjanjian antarabangsa. Ketika itu, beberapa masjid baru telah dibina, termasuk Masjid Xiaotaoyuan, Masjid Huxi, dan Masjid Pudong.

Persatuan Islam Shanghai berpusat di Masjid Xiaotaoyuan yang terletak di Daerah Huangpu.[137]

Menurut banci China keenam pada tahun 2010, terdapat kira-kira 85,000 umat Islam di Shanghai, berbanding dengan 20,000 pada tahun 1949 dan 7,000 pada tahun 1936.[138]

Shanghai juga mempunyai beberapa Tokong agama rakyat yang bersejarah dan masih aktif. Antara yang paling terkenal ialah:

  • Tokong Dewa Cheng Huang Shanghai (城隍庙), terletak di tengah-tengah Bandar Lama Shanghai, merupakan pusat penting bagi kepercayaan rakyat dan budaya tradisional.
  • Pavilion Dajing Ge yang didedikasikan kepada Guan Yu, jeneral legenda dari zaman Tiga Kerajaan yang dipuja sebagai dewa kesetiaan dan keberanian.
  • Tokong Konfusius Shanghai, sebuah pusat pemujaan kepada Konfusius, tokoh falsafah dan pendidikan yang berpengaruh dalam budaya Cina.
  • Tokong Awan Putih Shanghai [zh], pusat Taoisme utama di bandar ini, yang juga menempatkan Persatuan Taoisme Shanghai.[139]

Tokong-Tokong ini bukan sahaja berfungsi sebagai tempat ibadah tetapi juga sebagai tapak warisan budaya yang menarik ribuan pelawat setiap tahun. Selain agama-agama utama yang telah disebutkan, Shanghai turut mempunyai kehadiran agama-agama minoriti dan komuniti kepercayaan lain yang lebih kecil tetapi signifikan.

Menurut statistik tahun 2014, agama Buddha di Shanghai memiliki:

  • 114 buah Tokong rasmi
  • 1,182 orang kakitangan keagamaan berdaftar
  • 453,300 orang penganut berdaftar

Agama Buddha juga mempunyai institusi pendidikannya sendiri di Shanghai, iaitu Kolej Buddha Shanghai [zh] dan sebuah penerbitan khusus, Penerbit Buddhologi Shanghai [zh].[140]

Agama Kristian Katolik pula telah bertapak di Shanghai sejak tahun 1608, dengan banyak gereja bersejarah yang masih wujud dan aktif hari ini, termasuk:

  • Katedral St. Ignatius di Xujiahui – gereja Katolik terbesar di Shanghai
  • Gereja St. Francis Xavier
  • Basilika She Shan di kawasan perbukitan luar bandar

Agama Protestan juga mempunyai kehadiran yang ketara di Shanghai, termasuk gereja bersejarah seperti Gereja All Saints yang dibina pada tahun 1925 dalam gaya seni bina Romanesque Revival.

Walaupun populasi Ortodoks Timur adalah kecil, mereka tetap mengekalkan tempat ibadah di bandar ini.

Shanghai turut terkenal sebagai salah satu bandar dengan kepekatan Katolik tertinggi di seluruh China. Hubungan antara Gereja Katolik "bawah tanah" dan "patriotik" di Shanghai kekal kompleks, mencerminkan dinamik agama yang unik di bandar ini.[141]

Dalam semua komuniti agama ini, kerajaan tempatan Shanghai mengekalkan kawalan ketat dan menjalankan pelbagai dasar berkaitan agama sejajar dengan peraturan nasional China.

Remove ads

Pendidikan dan Penyelidikan

Thumb
Perpustakaan Universiti Jiao Tong Shanghai

Shanghai ialah pusat antarabangsa bagi penyelidikan dan pembangunan. Sehingga tahun 2024, ia berada di tangga kedua dunia (selepas Beijing) dalam pengeluaran penyelidikan saintifik, menurut penjejakan oleh Nature Index.[142]

Shanghai juga merupakan pusat utama pengajian tinggi di China. Sehingga 2023, bandar ini mempunyai 68 institusi pengajian tinggi (universiti dan kolej), menjadikannya bandar dengan jumlah institusi pendidikan tinggi terbanyak di rantau China Timur.[143]

Shanghai menempatkan banyak institusi pendidikan yang bertaraf tinggi,[144] termasuk 15 universiti yang disenaraikan dalam 147 Universiti Kelas Pertama Berganda, menduduki tempat kedua tertinggi antara semua bandar di China (selepas Beijing).

Menurut Kedudukan Universiti Global Terbaik U.S. News & World Report bagi tahun 2025–26, Shanghai mempunyai kepekatan ketiga tertinggi universiti dalam kalangan semua bandar utama dunia yang dinilai, dengan 22 institusi disenaraikan, dan 6 daripadanya berada dalam 500 teratas dunia.[145] Beberapa universiti paling berprestij di China yang kerap muncul dalam kedudukan universiti global berpusat di Shanghai. Antara universiti tersebut termasuk:

  • Universiti Fudan
  • Universiti Jiao Tong Shanghai
  • Universiti Tongji
  • Universiti Normal China Timur
  • Universiti Shanghai
  • Universiti Sains dan Teknologi China Timur
  • Universiti Donghua
  • Universiti Kewangan dan Ekonomi Shanghai
  • Universiti Teknologi Shanghai
  • Universiti Pengajian Antarabangsa Shanghai
  • Universiti Sains dan Teknologi Shanghai
  • Universiti Tenaga Elektrik Shanghai
  • Universiti Normal Shanghai
  • Universiti Maritim Shanghai
  • Universiti Perubatan Tentera Kedua
  • Universiti Perubatan Tradisional Cina Shanghai
  • Universiti Oseanografi Shanghai
  • Universiti Sains Kejuruteraan Shanghai
  • Institut Teknologi Shanghai
  • Konservatori Muzik Shanghai
  • Universiti Sukan Shanghai

[146]

Sebahagian daripada universiti ini dipilih oleh kerajaan China sejak tahun 1990-an untuk menyertai "Projek 985" atau "Projek 211" yang bertujuan membangunkan universiti bertaraf dunia.[147][148]

Shanghai merupakan tempat kepada dua ahli Liga C9 iaitu Universiti Fudan dan Universiti Jiao Tong Shanghai yang merupakan antara universiti elit China yang menawarkan pendidikan menyeluruh bertaraf tinggi.[149]

Kedua-dua universiti ini kerap menduduki tangga 10 teratas di Asia[150][151] serta berada dalam 100 teratas universiti penyelidikan komprehensif dunia, menurut kedudukan universiti terkemuka dunia seperti QS, Shanghai Ranking, Times Higher Education, dan U.S. News & World Report.[152][153] Universiti-universiti di Shanghai juga terlibat dalam pelbagai kerjasama antarabangsa. Antaranya termasuk:

  • Sekolah Perniagaan bersama antara Universiti Shanghai dan University of Technology Sydney sejak tahun 1994
  • Institut Bersama University of Michigan–Universiti Jiao Tong Shanghai sejak 2006
  • New York University Shanghai, universiti usaha sama China–Amerika Syarikat yang pertama, ditubuhkan pada 2012[154]

Pada tahun 2013, Kerajaan Perbandaran Shanghai dan Akademi Sains China menubuhkan Universiti ShanghaiTech di Taman Teknologi Tinggi Zhangjiang, Pudong, untuk memacu kecemerlangan dalam penyelidikan dan pendidikan sains dan teknologi.[155]

Shanghai juga menjadi lokasi kepada:

  • Akademi Kepimpinan Eksekutif China di Pudong – pusat latihan kader nasional
  • Sekolah Perniagaan Antarabangsa China-Eropah – salah satu sekolah perniagaan terkemuka di Asia

Badan kerajaan yang mengawal selia pendidikan di bandar ini ialah Suruhanjaya Pendidikan Perbandaran Shanghai.

Shanghai turut menjadi tuan rumah kepada Akademi Sains Sosial Shanghai, iaitu badan pemikir tertua di China untuk bidang kemanusiaan dan sains sosial. Ia merupakan institut penyelidikan sosial dan ekonomi terbesar di China di luar Beijing, selepas Akademi Sains Sosial China (CASS).[156] Menjelang akhir tahun 2023, Shanghai mempunyai:

  • 49 institusi pendidikan pascasiswazah
  • 68 institusi pengajian tinggi
  • 900 buah sekolah menengah
  • 70 sekolah vokasional
  • 664 sekolah rendah
  • 31 sekolah pendidikan khas[87]

Di Shanghai, sembilan tahun pendidikan wajib merangkumi lima tahun pendidikan rendah dan empat tahun pendidikan menengah rendah disediakan secara percuma kepada semua pelajar, dengan kadar pendaftaran kasar melebihi 99.9%.[87]

Sistem pendidikan wajib di bandar ini dianggap antara yang terbaik di dunia. Pada tahun 2009 dan 2012, pelajar berumur 15 tahun dari Shanghai memperoleh keputusan terbaik di dunia dalam semua subjek (matematik, membaca dan sains) dalam Program Penilaian Pelajar Antarabangsa (PISA), kajian prestasi akademik global yang dikendalikan oleh OECD.[157][158]

Pendidikan menengah atasan di Shanghai terdiri daripada tiga tahun dan memerlukan pelajar menduduki Peperiksaan Kemasukan Sekolah Menengah Atas (Zhongkao) untuk pemilihan ke sekolah menengah tinggi. Kadar pendaftaran kasar untuk pendidikan menengah atasan di bandar ini mencapai 98%.[159]

Antara semua sekolah menengah atas di Shanghai, empat buah sekolah terkemuka yang diiktiraf kerana kualiti pengajaran tertinggi dikenali sebagai "Empat Sekolah" (四校):

  • Sekolah Menengah Shanghai
  • Sekolah Menengah No. 2 Terlampir Universiti Normal China Timur
  • Sekolah Menengah Terlampir Universiti Fudan
  • Sekolah Menengah Terlampir Universiti Jiao Tong Shanghai[160]

Setakat Oktober 2019, Peperiksaan Kemasukan Kolej Nasional (Gaokao) di Shanghai disusun di bawah sistem "3+3", di mana semua pelajar sekolah menengah atas am belajar tiga subjek wajib (Bahasa Cina, Bahasa Inggeris dan Matematik) serta tiga subjek pilihan daripada enam pilihan: Fizik, Kimia, Biologi, Sejarah, Geografi dan Politik.[161]

Remove ads

Pengangkutan

Pengangkutan Awam

Thumb
Sebuah tren Metro Shanghai Laluan 11, laluan terpanjang dalam sistem metro paling panjang di dunia.

Shanghai mempunyai sistem pengangkutan awam yang meluas yang merangkumi metro, bas, feri dan teksi. Semua perkhidmatan ini boleh diakses menggunakan Kad Pengangkutan Awam Shanghai.[162]

Sistem pengangkutan laju bandar Shanghai, iaitu Metro Shanghai, merangkumi rangkaian kereta api bawah tanah dan metro ringan yang meliputi setiap daerah teras bandar serta kawasan pinggir bandar sekitarnya. Setakat 2025, terdapat 19 laluan metro (tidak termasuk Kereta api Maglev Shanghai dan Kereta api Jinshan), dengan 508 stesen dan 808 km (502 bt) laluan yang beroperasi, menjadikannya rangkaian metro terpanjang di dunia.[87]

Pada 8 Mac 2019, Metro Shanghai mencatatkan rekod jumlah penumpang harian tertinggi dengan 13.3 juta penumpang.[163]

Tambang purata Metro Shanghai berkisar antara CN¥3 (sekitar US$0.48) hingga CN¥9 (sekitar US$1.28), bergantung kepada jarak perjalanan.[164]

Thumb
Sebuah tren maglev meninggalkan Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong Shanghai

Dibuka pada tahun 2004, Kereta api Maglev Shanghai merupakan maglev komersial pertama dan terpantas di dunia, dengan kelajuan operasi maksimum 430 km/j (267 mph).[165]

Perjalanan sejauh 30-kilometer (19 bt) antara Stesen Jalan Longyang dan Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong mengambil masa hanya 7 minit 20 saat menggunakan maglev,[166] berbanding 32 minit dengan Metro Laluan 2[167] dan kira-kira 30 minit dengan kereta.[168] Sistem trem pertama Shanghai beroperasi sejak tahun 1908 dan pernah menjadi mod pengangkutan yang popular pada awal abad ke-20. Menjelang tahun 1925, terdapat 328 trem dan 14 laluan yang dikendalikan oleh syarikat China, Perancis, dan British secara bersama.[169] Semua sistem trem ini telah dinasionalisasikan selepas kemenangan Republik Rakyat China pada tahun 1949. Sejak tahun 1960-an, kebanyakan laluan trem telah dibongkar atau digantikan dengan perkhidmatan trem elektrik atau bas bermotor.[170] Laluan trem terakhir Shanghai dihapuskan pada tahun 1975.[171]

Shanghai memperkenalkan semula perkhidmatan trem pada tahun 2010 dengan sistem Translohr tayar getah moden di kawasan Zhangjiang sebagai Trem Zhangjiang.[172] Pada tahun 2018, sistem Trem Songjiang beroda keluli mula beroperasi di Daerah Songjiang.[173]

Perancangan tambahan laluan trem sedang dijalankan di Hongqiao dan Daerah Jiading.setakat 2019[174]

Thumb
Rangkaian trem elektrik Shanghai kini adalah yang tertua di dunia yang masih beroperasi.

Shanghai juga mempunyai rangkaian bas awam yang paling luas di dunia, termasuk sistem trem elektrik tertua yang masih beroperasi, dengan 1,575 laluan yang meliputi jumlah panjang 8,997 km (5,590 bt) setakat 2019.[87] Sistem ini dikendalikan oleh pelbagai syarikat pengangkutan.[175] Tambang bas kebiasaannya berharga CN¥2 (sekitar US$0.32).[176]

Shanghai juga mempunyai tiga sistem bas transit laju (BRT), iaitu Bas Transit Kapasiti Sederhana Jalan Yan'an, Ekspres Fengpu dan Ekspres Nantuan.

Setakat Setakat 2019, terdapat 40,000 teksi beroperasi di Shanghai.[87] Tambang asas teksi bermula dari CN¥14 (US$2.24) untuk jarak pertama 3 km (2 bt), dengan caj tambahan bahan api sebanyak CN¥1. Tambang asas meningkat kepada CN¥18 (US$2.55) antara jam 11:00 malam hingga 5:00 pagi. Setiap kilometer tambahan dikenakan caj CN¥2.7 (US$0.45), atau CN¥4.05 (US$0.67) pada waktu malam.[177]

Perkhidmatan teksi dan perkhidmatan e-hailing seperti DiDi memainkan peranan besar dalam pengangkutan bandar dan DiDi lazimnya lebih murah berbanding teksi.[178]

Jalan Raya dan Lebuh Raya

Thumb
Simpang susur antara Jalan Tinggi Yan'an dan Jalan Tinggi Utara–Selatan Shanghai.

Shanghai merupakan hab utama dalam rangkaian lebuh raya nasional Lebuh Raya China. Banyak lebuh raya kebangsaan (dengan awalan huruf G) melalui atau berakhir di Shanghai, termasuk:

  • Lebuh Raya Jinghu (berkongsi laluan dengan Lebuh Raya Hurong)
  • Lebuh Raya Shenhai
  • Lebuh Raya Hushaan
  • Lebuh Raya Huyu
  • Lebuh Raya Hukun (berkongsi laluan dengan Lebuh Raya Lingkaran Teluk Hangzhou (G92))
  • Lebuh Raya Lingkaran Shanghai.[179]

Terdapat juga banyak lebuh raya perbandaran dengan awalan huruf S.[179] Sehingga tahun 2019, Shanghai mempunyai 12 jambatan dan 14 terowong yang merentasi Sungai Huangpu.[180]

Jambatan Sungai Yangtze Shanghai merupakan satu-satunya kompleks jambatan–terowong di bandar ini yang merentasi Sungai Yangtze.

Rangkaian lebuh raya dalam bandar terdiri daripada Jalan Tinggi Utara–Selatan Shanghai, Jalan Tinggi Yan'an dan Jalan Lingkaran Dalam Shanghai. Jalan-jalan lingkaran lain termasuk Jalan Lingkaran Tengah Shanghai, Lebuh Raya Lingkaran Luar Shanghai dan Lebuh Raya Lingkaran Shanghai.

Thumb
Sistem basikal sewaan seperti Mobike (kuning), Hello (biru), dan DiDi Bike (limau) adalah biasa di Shanghai.

Lorong basikal adalah perkara lazim di Shanghai, memisahkan trafik bukan bermotor daripada trafik bermotor di kebanyakan jalan raya utama. Walau bagaimanapun, di beberapa jalan besar termasuk semua lebuh raya, basikal dan motosikal diharamkan.

Dalam beberapa tahun kebelakangan ini, penggunaan basikal mengalami kebangkitan semula berikutan kemunculan sistem perkongsian basikal tanpa dok berasaskan aplikasi seperti Mobike, Hello dan DiDi Bike [zh].[181][182] Setakat Disember 2018, sistem perkongsian basikal di Shanghai mencatatkan purata 1.15 juta penunggang harian.[183] Pemilikan kereta peribadi di Shanghai berkembang dengan pesat. Pada tahun 2019, terdapat kira-kira 3.40 juta kenderaan persendirian di bandar ini, meningkat sebanyak 12.5% berbanding tahun 2018.[87] Kenderaan baru tidak dibenarkan dipandu tanpa plat lesen, yang diperoleh melalui lelongan plat lesen bulanan. Setiap bulan, sekitar 9,500 plat lesen dilelong dengan harga purata sekitar CN¥89,600 (lebih kurang US$12,739) pada tahun 2019.[184]

Menurut peraturan kenderaan bandar yang diperkenalkan pada Jun 2016, hanya penduduk berdaftar tempatan yang telah membayar insurans sosial atau cukai pendapatan individu selama lebih tiga tahun layak untuk menyertai lelongan plat lesen. Polisi ini bertujuan untuk menghadkan pertumbuhan trafik kenderaan dan mengurangkan kesesakan lalu lintas.[185]

Pengangkutan awam yang efisien, infrastruktur berbasikal, dan kemudahan pejalan kaki menjadikan kehidupan di bandar ini dapat dijalankan tanpa bergantung kepada kenderaan persendirian.[186][187][188]

Plat lesen untuk kereta elektrik sepenuhnya atau kenderaan hibrid plug-in diberikan secara percuma.[189](m/s.168)

Kereta Api

Thumb
Stesen Kereta Api Shanghai

Shanghai mempunyai empat stesen kereta api utama: Stesen Kereta Api Shanghai, Stesen Kereta Api Selatan Shanghai, Stesen Kereta Api Barat Shanghai, dan Stesen Kereta Api Hongqiao Shanghai.[190] Kesemua stesen ini dihubungkan dengan rangkaian metro dan berfungsi sebagai hab utama dalam rangkaian kereta api China. Kini, Shanghai mempunyai kira-kira dua puluh laluan kereta api yang beroperasi dalam bandar, yang secara signifikan memudahkan kehidupan harian penduduk.[191]

Dibina pada tahun 1876, Rel Kereta Api Woosung merupakan rel kereta api pertama di Shanghai dan yang pertama beroperasi di China.[192] Menjelang tahun 1909, laluan Kereta Api Shanghai–Nanjing dan Kereta Api Shanghai–Hangzhou telah mula beroperasi.[193][194] Setakat Oktober 2019, kedua-dua laluan ini telah digabungkan menjadi dua laluan utama kereta api China: Kereta Api Beijing–Shanghai dan Kereta Api Shanghai–Kunming.[195]

Shanghai mempunyai empat laluan kereta api berkelajuan tinggi (HSR): Kereta Api Berkelajuan Tinggi Beijing–Shanghai (bersilang dengan Kereta Api Penumpang Shanghai–Wuhan–Chengdu), Kereta Api Antara Bandar Shanghai–Nanjing, Kereta Api Berkelajuan Tinggi Shanghai–Kunming, dan Kereta Api Shanghai–Nantong. Satu lagi laluan HSR sedang dalam pembinaan: Kereta Api Berkelajuan Tinggi Shanghai–Suzhou–Huzhou.[196][197]

Shanghai juga mempunyai empat laluan kereta api komuter: Kereta Api Pudong (perkhidmatan penumpang kini digantung) dan Kereta Api Jinshan yang dioperasikan oleh Kereta Api China, serta Laluan 16 Metro Shanghai dan Laluan 17 Metro Shanghai yang dioperasikan oleh Metro Shanghai.[198][199] Setakat Januari 2022, empat laluan tambahan, Laluan Chongming, Laluan Jiamin, Laluan Hubungan Lapangan Terbang (Shanghai) dan Laluan Ekspres Lianggang sedang dalam pembinaan.[199][200]

Pengangkutan Udara dan Laut

Lihat juga: Pelabuhan Shanghai
Thumb
Bahagian dalam Terminal 1 Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong, Shanghai

Shanghai merupakan salah satu hab pengangkutan udara terbesar di Asia.[201] Bandar ini mempunyai dua lapangan terbang komersial: Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong Shanghai dan Lapangan Terbang Antarabangsa Hongqiao Shanghai.[202] Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong adalah lapangan terbang utama untuk penerbangan antarabangsa, manakala Lapangan Terbang Antarabangsa Hongqiao kebanyakannya mengendalikan penerbangan domestik serta beberapa penerbangan antarabangsa jarak dekat. Pada tahun 2018, Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong mengendalikan 74.0 juta penumpang dan 3.8 juta tan kargo, menjadikannya lapangan terbang kesembilan tersibuk dari segi jumlah penumpang dan ketiga tersibuk dari segi kargo.[203][204] Pada tahun yang sama, Lapangan Terbang Antarabangsa Hongqiao mengendalikan 43.6 juta penumpang, menjadikannya lapangan terbang ke-19 tersibuk dari segi jumlah penumpang.[203]

Thumb
Disebabkan Pelabuhan Yangshan, Shanghai telah menjadi pelabuhan kontena paling sibuk di dunia.

Sejak dibuka, Pelabuhan Shanghai telah berkembang pesat menjadi pelabuhan terbesar di China.[205] Pelabuhan Yangshan dibina pada tahun 2005 kerana sungai tidak sesuai untuk kapal kontena besar berlabuh. Pelabuhan ini dihubungkan dengan tanah besar melalui Jambatan Donghai sepanjang 32-kilometer (20 bt). Walaupun pelabuhan ini dikendalikan oleh Kumpulan Pelabuhan Antarabangsa Shanghai di bawah kerajaan Shanghai, secara pentadbiran ia tergolong di bawah Daerah Shengsi, Zhejiang.[206]

Mengatasi Pelabuhan Singapura pada tahun 2010,[207] Pelabuhan Shanghai telah menjadi pelabuhan kontena paling sibuk di dunia dengan jumlah pengangkutan 42 juta unit ekuivalen dua puluh kaki (TEU) pada tahun 2018.[208] Selain kargo, Pelabuhan Shanghai mengendalikan 259 kapal persiaran dan 1.89 juta penumpang pada tahun 2019.[87]

Shanghai merupakan sebahagian daripada Jalur Sutera Maritim Abad ke-21 yang menghubungkan pantai China ke selatan melalui hujung selatan India ke Mombasa, dari situ ke Laut Mediterranean, seterusnya ke wilayah Adriatik Atas ke hab utara Itali di Trieste dengan sambungan kereta api ke Eropah Tengah dan Eropah Timur.[209][210][211][212][213]

Remove ads

Budaya

Budaya Shanghai terhasil daripada gabungan budaya Wuyue yang berdekatan dan budaya Haipai yang menggabungkan elemen Timur dan Barat. Pengaruh budaya Wuyue dapat dilihat dalam bahasa Shanghainese yang mengandungi elemen dialek dari Jiaxing, Suzhou, dan Ningbo, serta dalam masakan Shanghai yang dipengaruhi oleh Masakan Jiangsu dan Masakan Zhejiang.[214] Budaya Haipai muncul selepas Shanghai menjadi pelabuhan yang makmur pada awal abad ke-20, dengan kehadiran ramai warga asing dari Eropah, Amerika, Jepun dan India.[215] Budaya ini menggabungkan elemen budaya Barat dengan budaya Wuyue tempatan dan mempengaruhi bidang kesusasteraan, fesyen, seni bina, muzik, dan masakan di bandar ini.[216] Istilah Haipai yang asalnya merujuk kepada sebuah sekolah lukisan di Shanghai dicipta oleh penulis Beijing pada tahun 1920 untuk mengkritik sesetengah sarjana Shanghai yang terlalu mengagumi kapitalisme dan budaya Barat.[216][217] Pada abad ke-21, Shanghai diiktiraf sebagai sumber pengaruh dan inspirasi kepada budaya cyberpunk.[218] UNESCO mengiktiraf Shanghai sebagai sebuah "Bandar Reka Bentuk."

Muzium

Thumb
Muzium Seni China yang terletak di Pudong

Sejak tahun 2013, pengurusan budaya di Shanghai mengalami perkembangan pesat dengan pembukaan beberapa muzium baharu di bandar ini.[219] Ini sebahagian daripada rancangan pembangunan bandar pada tahun 2018 yang bertujuan menjadikan Shanghai "sebuah bandar global yang cemerlang".[220] Shanghai memiliki beberapa muzium yang penting dari sudut serantau dan kebangsaan.[221][222]

Muzium Shanghai mempunyai salah satu koleksi artifak Cina terbesar di dunia, termasuk koleksi besar gangsa purba dan seramik Cina.[223] Muzium Seni China, Shanghai yang terletak di bekas Pavilion China Expo 2010 merupakan salah satu muzium terbesar di Asia dan mempamerkan replika animasi lukisan abad ke-12, Along the River During the Qingming Festival.[224]

Selain itu, terdapat juga Muzium Sejarah Semula Jadi Shanghai dan Muzium Sains dan Teknologi Shanghai yang terkenal dalam bidang sejarah semula jadi dan sains. Selain itu, terdapat beberapa muzium khusus yang terletak di tapak arkeologi dan sejarah penting seperti Muzium Budaya Songze,[225] tapak Kongres Nasional Pertama Parti Komunis China, tapak bekas Kerajaan Sementara Republik Korea,[226] Muzium Pelarian Yahudi Shanghai, dan Muzium Pejabat Pos Shanghai (terletak di Bangunan Pejabat Pos Utama, Shanghai).[227]

Masakan

Thumb
Xiaolongbao di Shanghai

Masakan Benbang (本帮菜) ialah gaya masakan yang berasal dari abad ke-17 dengan pengaruh dari wilayah sekitarnya. Masakan ini menekankan penggunaan rempah ratus dan perisa sambil mengekalkan rasa asli bahan mentah. Gula adalah bahan penting dalam masakan Benbang, terutamanya apabila digabungkan dengan kicap. Hidangan utama dalam masakan Benbang termasuklah Xiaolongbao, Perut Babi Merah Rebus, dan Ketam Bulu Shanghai.[228]

Masakan Haipai pula dipengaruhi oleh masakan Barat dan berasal dari Shanghai. Ia menyerap elemen daripada masakan Perancis, British, Rusia, Jerman, dan Itali, kemudian menyesuaikan rasa mengikut bahan tempatan.[229] Hidangan terkenal masakan Haipai termasuk sup borscht gaya Shanghai (罗宋汤), potongan daging goreng rangup, dan Salad Shanghai yang diadaptasi daripada Olivier salad.[230]

Kedua-dua masakan Benbang dan Haipai menggunakan pelbagai hasil laut termasuk ikan air tawar, udang, dan ketam.[231]

  • Nanxiang xiaolongbao（南翔小笼包）: Xiaolongbao merujuk kepada dumpling sup Cina. Nanxiang xiaolongbao adalah hidangan tradisional dari pekan Nanxiang di daerah Jiading, terkenal dengan kulit yang nipis, isi daging yang lembut, sup yang banyak, dan rasa yang segar. Dumpling ini biasanya dihidang panas dalam bakul bambu. Seni membuat xiaolongbao telah diiktiraf sebagai warisan budaya tidak ketara bandar pada April 2007.[232]
  • Shanghai shengjian （上海生煎）: Shanghai shengjian, atau pau goreng, adalah makanan khas Shanghai yang terkenal, dimana pau digoreng tanpa dikukus terlebih dahulu. Isiannya terdiri daripada daging babi dan daun bawang yang bertekstur sup. Selepas digoreng, air ditambah ke dalam kuali sebelum ditutup dan dimasak selama 8–10 minit sehingga bahagian bawah menjadi keemasan dan rangup.[233]
  • Congyou banmian（葱油拌面）: Congyou banmian, atau mee minyak daun bawang, adalah hidangan mee yang popular di Shanghai dan boleh didapati di banyak restoran dan gerai makanan tempatan. Minyak daun bawangnya dibuat dengan menggoreng daun bawang yang dicincang sehingga garing dan perang. Hidangan ini disaluti dengan minyak daun bawang, kicap, dan rempah, menghasilkan gabungan rasa masin, manis, dan sedikit pedas.[234]
  • Paigu niangao（排骨年糕）: Paigu niangao, atau tulang rusuk babi dan kek nasi goreng, adalah hidangan tradisional Shanghai. Hidangan ini menggunakan tulang rusuk babi segar yang dipadankan dengan kek nasi yang kecil dan nipis, yang dimasak melalui proses blanching dan merebus. Tulang rusuk mempunyai warna keemasan, permukaan rangup, dan isi yang lembut sementara kek nasi pula lembut dan kenyal.[235]
  • Shuijing xiaren（水晶虾仁）: Shuijing xiaren, atau udang kristal, adalah hidangan kegemaran penduduk tempatan Shanghai. Hidangan ini terdiri daripada udang dan telur sahaja tanpa bahan tambahan lain agar mengekalkan kesederhanaannya. Udang dimasak sehingga tembus cahaya, oleh itu dinamakan "kristal". Udang kristal yang dimasak dengan baik adalah lembut namun rangup, berperisa udang yang kuat dan berwarna merah jambu dengan rona putih susu.[236]

Seni

Thumb
十万图之四 (No. 4 of a Hundred Thousand Scenes) oleh Ren Xiong, perintis Sekolah Lukisan Shanghai, sekitar tahun 1850

Sekolah Songjiang (淞江派), yang merangkumi Sekolah Huating (华亭派) yang diasaskan oleh Gu Zhengyi,[237] merupakan sebuah sekolah lukisan kecil di Shanghai semasa Dinasti Ming dan Qing.[238] Sekolah ini diwakili oleh Dong Qichang.[239] Sekolah ini dianggap sebagai pengembangan dari Sekolah Wu di Suzhou, pusat budaya Jiangnan pada masa itu.[240]

Pada pertengahan abad ke-19, gerakan Sekolah Shanghai bermula, yang menekankan penggunaan warna cerah dan isi lukisan yang lebih visual berbanding gaya Literati yang lebih simbolik. Tema yang sering dipilih adalah objek duniawi seperti bunga dan burung.[241]

Seni Barat diperkenalkan ke Shanghai pada tahun 1847 oleh misionari Sepanyol Joannes Ferrer (范廷佐), dan atelier Barat pertama di bandar ini ditubuhkan pada tahun 1864 di dalam rumah anak yatim Tushanwan (土山湾孤儿院).[242]

Semasa Republik China, ramai artis terkenal seperti Zhang Daqian, Liu Haisu, Xu Beihong, Feng Zikai, dan Yan Wenliang menetap di Shanghai, menjadikannya pusat seni utama di China. Pelbagai bentuk seni berkembang pesat termasuk fotografi, ukiran kayu, arca, komik (Manhua), dan Lianhuanhua. Watak komik Sanmao dicipta untuk menggambarkan kekacauan akibat Perang Sino-Jepun Kedua.[243]

Hari ini, kemudahan seni dan budaya paling komprehensif di Shanghai ialah Muzium Seni China. Selain itu, Akademi Lukisan Cina menampilkan lukisan tradisional Cina,[244] manakala Power Station of Art mempamerkan seni kontemporari.[245]

Bandar ini juga mempunyai banyak galeri seni, kebanyakannya terletak di M50 Art District dan Tianzifang. Sejak pertama kali diadakan pada tahun 1996, Biennale Shanghai telah menjadi platform penting bagi interaksi seni China dan antarabangsa.[246]

Remove ads

Sukan

Thumb
Grand Prix F1 China di Shanghai

Shanghai merupakan rumah kepada beberapa pasukan bola sepak, termasuk dua pasukan dalam Liga Super China: Shanghai Shenhua[247] dan Shanghai Port.[248] Pasukan bola keranjang tertinggi Shanghai, Shanghai Sharks dari Persatuan Bola Keranjang China, membentuk pemain terkenal Yao Ming sebelum beliau memasuki NBA.[249] Pasukan besbol Shanghai, Shanghai Golden Eagles, bertanding dalam Liga Besbol China.[250]

Kelab Kriket Shanghai diasaskan sejak 1858 apabila perlawanan kriket pertama direkodkan antara pegawai Tentera Laut British dan pasukan Shanghai. Selepas tempoh tidak aktif selama 45 tahun selepas penubuhan Republik Rakyat China pada 1949, kelab ini ditubuhkan semula pada 1994 oleh warga asing yang menetap di bandar dan kini mempunyai lebih 300 ahli. Pasukan kriket Shanghai pernah bertanding dalam perlawanan antarabangsa antara 1866 hingga 1948 dan bertindak sebagai pasukan kebangsaan China secara de facto dalam tempoh itu.[251]

Thumb
Yao Ming dilahirkan di Shanghai dan memulakan kerjayanya dengan Shanghai Sharks.

Shanghai juga merupakan tempat lahir atlet profesional terkenal seperti pemain bola keranjang Yao Ming,[252] pelari halangan 110 meter Liu Xiang,[253] pemain ping pong Wang Liqin,[254] dan pemain badminton Wang Yihan.[255]

Pada 2023, atlet dari Shanghai memenangi sebanyak 19 pingat emas di kejohanan dunia dan 38 pingat emas di pertandingan nasional bertaraf tertinggi.[256]

Thumb
Masters Shanghai di Arena Bandar Sukan Hutan Qizhong

Shanghai menjadi tuan rumah beberapa acara sukan antarabangsa. Sejak 2004, ia menganjurkan Grand Prix China, satu pusingan dalam Kejuaraan Dunia Formula Satu. Perlumbaan ini diadakan setiap tahun di Litar Antarabangsa Shanghai.[257] Pada 2019, Shanghai menjadi tuan rumah perlumbaan Formula Satu ke-1000.[258] Pada 2010, Shanghai menjadi tuan rumah perlumbaan Deutsche Tourenwagen Masters di litar jalan raya Pudong. Pada 2012, Shanghai mula menganjurkan perlumbaan 4 Hours of Shanghai dalam siri Kejuaraan Ketahanan Dunia FIA. Bandar ini juga menganjurkan kejohanan tenis Shanghai Masters yang merupakan sebahagian daripada ATP World Tour Masters 1000, serta kejohanan golf seperti BMW Masters dan WGC-HSBC Champions.[259]

Pada 21 September 2017, Shanghai menganjurkan perlawanan pameran Liga Hoki Nasional (NHL) bagi meningkatkan minat peminat menjelang musim NHL 2017–18.[260]

Shanghai sedang mengukuhkan kedudukannya sebagai pusat global untuk acara sukan profesional utama. Pada 2023, Shanghai menganjurkan sebanyak 118 acara sukan dengan 190,000 peserta dan 1.29 juta penonton, menjana perbelanjaan sebanyak CN¥3.713 bilion (US$510.83 juta).[261]

Pada 2024, bandar ini dijangka menjadi tuan rumah hampir 175 kejohanan domestik dan antarabangsa.[262] Acara utama yang dirancang termasuk Siri Kelayakan Olimpik, Grand Prix Formula 1 China, Kejuaraan Dunia FIA Formula E (Shanghai), Piala Dunia Memanah 2024, Final Grand Slam WDSF, dan Kejuaraan Luncur Ais Empat Benua ISU 2024.[263]

Remove ads

Persekitaran

Taman dan resort

Shanghai mempunyai sistem taman awam yang luas; menjelang tahun 2022, bandar ini mempunyai 670 taman, di mana 281 daripadanya menawarkan kemasukan percuma, dengan kawasan taman per kapita seluas 9 m2 (97 ka2).[264] Beberapa taman juga menjadi tarikan pelancong yang popular kerana lokasi, sejarah, atau seni binanya yang unik.

Thumb
Taman Rakyat

Taman People's Square, yang terletak di tengah pusat bandar Shanghai, terkenal kerana berdekatan dengan beberapa mercu tanda utama bandar ini. Taman Fuxing, yang terletak di bekas Konsesi Perancis, menampilkan taman gaya Perancis formal dan dikelilingi oleh bar dan kafe kelas atasan.[265]

Taman Zhongshan, di barat pusat bandar Shanghai, terkenal dengan monumen Chopin, yang merupakan arca tertinggi di dunia yang didedikasikan untuk komposer tersebut.[266] Dibina pada tahun 1914 sebagai Jessfield Park, taman ini pernah menempatkan kampus Universiti St. John, kolej antarabangsa pertama di Shanghai; hari ini, taman tersebut mempunyai taman sakura dan peony serta sebatang pokok platanus berusia 150 tahun,[267] dan juga berfungsi sebagai pusat persimpangan dalam sistem metro.[268]

Salah satu taman baharu Shanghai ialah Taman Xujiahui, yang dibina pada 1999, di tapak bekas Kilang Getah Besar China dan Studio Rakaman EMI (kini restoran La Villa Rouge). Taman ini mempunyai tasik buatan dengan jambatan langit yang melintang di atasnya.[269] Taman Botani Shanghai terletak 12 km (7 bt) di barat daya pusat bandar dan ditubuhkan pada tahun 1978. Pada 2011, taman botani terbesar di Shanghai iaitu Taman Botani Chen Shan Shanghai dibuka di Daerah Songjiang.[270]

Thumb
Istana Cerita Ajaib di Shanghai Disneyland

Taman lain yang terkenal di Shanghai termasuk Taman Lu Xun, Taman Century, Taman Gucun, Taman Hutan Gongqing, dan Taman Jing'an.

Projek Shanghai Disney Resort diluluskan oleh kerajaan pada 4 November 2009,[271] dan dibuka pada 2016.[272] Taman tema dan resort bernilai $4.4 bilion di Pudong ini menampilkan sebuah istana yang terbesar di antara semua resort Disney.[273] Lebih 11 juta pelawat mengunjungi resort ini pada tahun pertama operasi.[274]

Pencemaran udara

Thumb
Daerah Huangpu semasa jerebu Timur China 2013

Pencemaran udara di Shanghai tidak seteruk di banyak bandar lain di China, tetapi masih dianggap signifikan mengikut piawaian dunia.[275] Semasa jerebu Timur China pada Disember 2013, kadar pencemaran udara mencapai antara 23 hingga 31 kali ganda piawaian antarabangsa.[276][277] Pada 6 Disember 2013, tahap PM2.5 zarah halus di Shanghai meningkat melebihi 600 mikrogram per meter padu dan di kawasan sekitar pula melebihi 700 mikrogram per meter padu.[277] Tahap PM2.5 di Daerah Putuo mencapai 726 mikrogram per meter padu.[278][279] Akibatnya, Suruhanjaya Pendidikan Bandar Shanghai mengeluarkan arahan agar aktiviti luar pelajar dihentikan. Kenderaan kerajaan hampir satu pertiga ditarik dari jalan raya, manakala banyak kerja pembinaan turut dihentikan. Kebanyakan penerbangan masuk dibatalkan, dan lebih 50 penerbangan di Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong dialihkan.[280]

Pada 23 Januari 2014, Yang Xiong, datuk bandar Shanghai, mengumumkan tiga langkah utama akan diambil untuk menangani pencemaran udara di Shanghai serta wilayah sekitarnya iaitu Anhui, Jiangsu dan Zhejiang.[281] Langkah-langkah tersebut merangkumi pelaksanaan program pembersihan udara 2013, mewujudkan mekanisme pautan dengan tiga wilayah berdekatan, dan memperbaiki sistem amaran awal bandar.[281] Pada 12 Februari 2014, Kabinet China mengumumkan dana sebanyak CN¥10 bilion (US$1.7 bilion) akan diwujudkan bagi membantu syarikat mematuhi piawaian alam sekitar baru.[282] Kesan dasar ini sangat ketara. Dari 2013 hingga 2018, lebih 3,000 kemudahan rawatan gas buangan industri dipasang, dan pelepasan tahunan asap, oksida nitrogen, dan bahan sulfur dioksida bandar ini berkurang sebanyak 65%, 54%, dan 95%, masing-masing.[283][284]

Pada tahun 2023, Indeks Kualiti Udara (AQI) Shanghai mencapai kadar 87.7%, peningkatan sebanyak 0.6% berbanding tahun sebelumnya. Purata tahunan kepekatan zarah boleh sedut (PM10) adalah 48 mikrogram per meter padu, manakala kepekatan purata tahunan zarah halus pula 28 mikrogram per meter padu.[285]

Perlindungan alam sekitar

Thumb
Kenderaan sampah sisa buangan dan sampah dapur di Jalan Zhonghua

Kesedaran awam tentang alam sekitar semakin meningkat, dan bandar ini melabur dalam beberapa projek perlindungan alam sekitar. Projek pemulihan Sungai Suzhou yang mengambil masa 16 tahun, yang mengalir melalui bandar ini, telah siap pada 2012 dengan membersihkan sungai daripada tongkang dan kilang serta membuang 1.3 juta meter padu lumpur.[286][287] Selain itu, kerajaan telah memindahkan hampir semua kilang dalam pusat bandar ke pinggir bandar atau wilayah lain,[288] serta memberi insentif kepada syarikat pengangkutan untuk melabur dalam bas dan teksi menggunakan LPG.

Pada 1 Julai 2019, Shanghai mengguna pakai sistem pengasingan sampah baru yang memisahkan sampah kepada sisa buangan, sampah dapur, sampah kitar semula, dan sampah berbahaya.[289] Sampah dikutip oleh kenderaan berasingan dan dihantar ke loji pembakaran, tapak pelupusan sampah, pusat kitar semula, dan fasiliti pelupusan sampah berbahaya, masing-masing.[290]

Remove ads

Hubungan Antarabangsa

Bandar ini merupakan ibu pejabat kepada New Development Bank, sebuah bank pembangunan pelbagai hala yang ditubuhkan oleh negara-negara BRICS.

Bandar Kembar – Bandar Saudara

Shanghai mempunyai hubungan bandar kembar dengan 68 bandar dari 57 negara berikut:[291]

Konsulat dan konsulat jeneral

Setakat September 2020, Shanghai menempatkan 71 konsulat jeneral dan 5 konsulat, tidak termasuk pejabat perdagangan Hong Kong dan Macao.[293]

Thumb
Konsulat Jeneral Rusia di Shanghai, terletak di tepi Sungai Suzhou

Galeri

  • Thumb
    latar langit Puxi, Shanghai
  • Thumb
    Pudong seperti yang dilihat dair Sungai Huangpu
  • Thumb
    Tren maglev sedang meninggalkan Lapangan Terbang Antarabangsa Pudong
  • Thumb
    Taman Yuyuan, air merupakan aspek yang penting di taman bunga Shanghai
  • Thumb
    Shikumen yang dibangunkan semula di Xintiandi
  • Thumb
    Pemandangan Shanghai tahun 2009

Lihat juga

Rujukan

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads