Loading AI tools
gemeente in West-Vlaanderen, België Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ieper (Frans: Ypres) is een stad in de Westhoek, in het zuidwesten van de Belgische provincie West-Vlaanderen. De stad telt ongeveer 35.000 inwoners en is daarmee de op vijf na grootste stad van West-Vlaanderen. Ieper is tevens het centrum van het gelijknamige arrondissement en de grootste stad in de Westhoek, waar ook de steden Veurne, Poperinge en Diksmuide een verzorgende rol hebben in de regio. De bijnaam van Ieper luidt 'de Kattenstad' of sinds het bezoek van paus Johannes Paulus II, 'Vredesstad'. Vroeger werd de stad soms ook Ieperen genoemd, zoals ook het Franse Ypres als een meervoud klinkt. Ieper ligt in de streek West-Vlaams Heuvelland.
Stad in België .svg){kind=small} | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Lakenhalle en Belfort van Ieper | |||
  | |||
| Geografie | |||
| Gewest |  Vlaanderen | ||
| Provincie |  West-Vlaanderen | ||
| Arrondissement | Ieper | ||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
131,45 km² (2022) 79,9% 6,97% 13,13% | ||
| Coördinaten | 50° 51' NB, 2° 53' OL | ||
| Bevolking (bron: Statbel) | |||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
35.550 (01/01/2024) 49,45% 50,55% 270,43 inw./km² | ||
| Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder |
(01/01/2024) 18,28% 57,37% 24,35% | ||
| Buitenlanders | 6,54% (01/01/2024) | ||
| Politiek en bestuur | |||
| Burgemeester | Emmily Talpe (Open Ieper) | ||
| Bestuur | Open Ieper / sp.a / N-VA | ||
| Zetels CD&V Open Ieper Vooruit N-VA Groen Vlaams Belang |
31 10 9 5 3 2 2 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeld inkomen | 20.274 euro/inw. (2021) | ||
| Werkloosheidsgraad | 4,96% (jan. 2019) | ||
| Overige informatie | |||
| Postcode 8900 8900 8900 8900 8902 8902 8902 8904 8904 8906 8908 |
Deelgemeente Ieper Brielen Dikkebus Sint-Jan Hollebeke Voormezele Zillebeke Boezinge Zuidschote Elverdinge Vlamertinge | ||
| Zonenummer | 057 | ||
| NIS-code | 33011 | ||
| Politiezone | Arro Ieper | ||
| Hulpverleningszone | Westhoek | ||
| Website | Officiële website | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| Ligging binnen het arrondissement Ieper in de provincie West-Vlaanderen | |||
| Foto's | |||
 | |||
| De Menenpoort | |||
| |||
Zie Geschiedenis van Ieper voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Oude vermeldingen van Ieper gaan terug tot de 11de eeuw als "Iprensis" en "Ipera". De naam zou afkomstig zijn van het riviertje de Ieperlee, vroeger Ieper genoemd. Het was een gestichte stad die vroeg industrialiseerde en uitgroeide tot de derde stad van het graafschap Vlaanderen, maar dan een neergang kende. De lakennijverheid ging ten onder. In de Eerste Wereldoorlog lag Ieper op de frontlijn en werd het met de grond gelijk gemaakt. Er werd gekozen voor een historiserende heropbouw die de stad deed herleven. In de 21e eeuw trekt Ieper toerisme uit binnen- en buitenland aan.
De gemeente Ieper bestaat uit elf deelgemeentes. Naast het stadscentrum zelf, liggen daar rond nog de deelgemeenten Boezinge, Brielen, Dikkebus, Elverdinge, Hollebeke, Sint-Jan, Vlamertinge, Voormezele, Zillebeke en Zuidschote. In Boezinge ligt nog het gehucht Pilkem (XII) en in Vlamertinge ligt het gehucht Brandhoek. Ten oosten van het stadscentrum liggen een aantal gehuchten als Wieltje, Potyze en Verlorenhoek. In Zuidschote ligt het gehucht Lizerne, in Voormezele het gehucht Sint-Elooi.
| # | Naam | Opp. (km²)[1] | Inwoners (2020)[1] | Inwoners per km² | NIS-code |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Ieper (I) | 18,61 | 20.121 | 1.081 | 33011A |
| 2 | Brielen (VII) | 5,71 | 845 | 148 | 33011B |
| 3 | Sint-Jan (XI) | 4,51 | 1.043 | 231 | 33011C |
| 4 | Boezinge (X) | 18,26 | 2.033 | 111 | 33011D |
| 5 | Zuidschote (IX) | 4,39 | 446 | 102 | 33011E |
| 6 | Elverdinge (VIII) | 13,99 | 1.763 | 126 | 33011F |
| 7 | Vlamertinge (VI) | 20,78 | 3.608 | 174 | 33011G |
| 8 | Dikkebus (V) | 10,14 | 1.509 | 149 | 33011H |
| 9 | Voormezele (IV) | 11,89 | 908 | 76 | 33011J |
| 10 | Hollebeke (III) | 5,71 | 645 | 113 | 33011K |
| 11 | Zillebeke (II) | 17,47 | 2.071 | 119 | 33011L |
De gemeente Ieper grenst aan een groot aantal landelijke dorpen en gemeenten:
|
|
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
| Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
|---|---|---|
| jaar | Aantal[2] | Evolutie: 1992=index 100 |
| 1992 | 35.282 | 100,0 |
| 1993 | 35.409 | 100,4 |
| 1994 | 35.434 | 100,4 |
| 1995 | 35.411 | 100,4 |
| 1996 | 35.399 | 100,3 |
| 1997 | 35.257 | 99,9 |
| 1998 | 35.208 | 99,8 |
| 1999 | 35.128 | 99,6 |
| 2000 | 35.071 | 99,4 |
| 2001 | 35.084 | 99,4 |
| 2002 | 35.081 | 99,4 |
| 2003 | 35.089 | 99,5 |
| 2004 | 35.021 | 99,3 |
| 2005 | 34.949 | 99,1 |
| 2006 | 34.897 | 98,9 |
| 2007 | 34.919 | 99,0 |
| 2008 | 34.815 | 98,7 |
| 2009 | 34.828 | 98,7 |
| 2010 | 34.962 | 99,1 |
| 2011 | 35.102 | 99,5 |
| 2012 | 35.087 | 99,4 |
| 2013 | 34.978 | 99,1 |
| 2014 | 34.930 | 99,0 |
| 2015 | 34.971 | 99,1 |
| 2016 | 34.959 | 99,1 |
| 2017 | 35.014 | 99,2 |
| 2018 | 34.964 | 99,1 |
| 2019 | 34.845 | 98,8 |
| 2020 | 34.995 | 99,2 |
| 2021 | 34.954 | 99,1 |
| 2022 | 35.039 | 99,3 |
| 2023 | 35.387 | 100,3 |
| 2024 | 35.550 | 100,8 |
Zie ook: Lijst van onroerend erfgoed in Ieper
Ieper ligt in Zandlemig Vlaanderen op een hoogte van 20 tot 37 meter. De belangrijkste waterloop is de Ieperlee, die in noordelijke richting verloopt en uitmondt in de IJzer. Waterlopen als de Vijverbeek en de Bollaertbeek voeden de Ieperlee vanuit het West-Vlaams Heuvelland.
Ieper heeft een eigen cultureel centrum dat in 2011 een nieuwe locatie vond nabij het station. Het gebouw, dat de naam 'Het Perron' meekreeg, bevat een grote theaterzaal met 540 zitjes, een polyvalente zaal, repetitieruimtes en vergaderzalen. Ook het JOC kreeg hier meteen een nieuwe stek samen met een nieuwe concertzaal met zo'n 500 staanplaatsen.
Bellewaerde is een wild westen/indianen themapark in Ieper. Het park telt 30 attracties,1 waterpark, een kindergebied en een 4D cinema.
De grotere winkelketens zijn niet gevestigd in Ieper, al kent de binnenstad een goede mix van speciaalzaken en kleinere winkelketens, zodat de stad zich toch kan profileren als ‘inkoopstad’. Zowat alle toegangswegen naar de stad zijn winkelstraten, met als belangrijkste de Boterstraat. Langs de rand van de stad bevinden er zich twee winkelcentra: nabij de Rijselpoort en langs de Haiglaan. Jaarlijkse winkelevenementen zijn onder andere de Dolle Dagen in juni, de Tooghedagen in september, de laatavondopeningen en de Kerstmarkt. De wekelijkse markt gaat door op zaterdagvoormiddag op de Grote Markt. Indien het plein door een activiteit niet beschikbaar is wordt de markt verhuisd naar het Esplanadeplein.
Specialiteiten van de stad zijn onder andere het Iepers Tapjesvlees, de Senateurtaart, het Ieperse Beschuit, de Kattenklauw, de Cockerulle Cake en Terrine van Hondshaai.
.JPG)
.JPG)
Op maandag 7 januari 2019 werd de nieuwe gemeenteraad geïnstalleerd. Het college van burgemeester en schepenen bestaat uit 8 leden: de burgemeester, 6 schepenen en de OCMW-voorzitter. De gemeenteraad bestaat uit 31 gemeenteraadsleden. De coalitie Open Ieper - sp.a - N-VA bezit met 16 raadsleden de absolute meerderheid in de Ieperse gemeenteraad. Tot de oppositie behoren CD&V, Vlaams Belang en Groen met respectievelijk 10, 2 en 2 raadsleden. De gemeenteraad vergadert iedere eerste maandag van de maand om 19.30 uur in de raadzaal van het stadhuis behalve in januari en augustus. De vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar, behalve als het over personen gaat. Je mag de openbare vergaderingen bijwonen maar je mag niet tussenkomen.
| College van burgemeester en schepenen (2019-2024) | ||
|---|---|---|
| Functie | Naam (partij) | Bevoegdheden |
| Burgemeester | Emmily Talpe (Open Ieper) | bestuurlijke organisatie; externe relaties; veiligheid; dienstverlening en administratieve vereenvoudiging; inspraak; gelijke kansen; verkeer en mobiliteit |
| Schepen | Philip Bolle (sp.a) | Eerste schepen: ruimtelijke planning; omgevingsvergunning; wonen; patrimonium; juridische aangelegenheden |
| Patrick Benoot (Open Ieper) | Tweede schepen: sport; personeel; land- en tuinbouw; waterbeleid | |
| Ives Goudeseune (sp.a) | Derde schepen: openbaar domein en gebouwen; bevolking en burgerlijke stand | |
| Valentijn Despeghel (sp.a) | Vierde schepen: cultuur; roerend erfgoed; bibliotheek; archief; Dé Academie; Noord-Zuid en ontwikkelingssamenwerking; milieu; natuur; landschappen; duurzaamheid; onroerend erfgoed; dierenwelzijn | |
| Diego Desmadryl (Open Ieper) | Vijfde schepen: economie; KMO; toerisme; evenementen | |
| Dimitry Soenen (N-VA) | Zesde schepen: jeugd; musea; digitalisering; smart city | |
| Eva Ryde (N-VA) | Zevende schepen: welzijn; senioren; onderwijs; financiën | |
| Tijdspanne | Burgemeester | |
|---|---|---|
| 1830-1858 | Bruno van der Stichele de Maubus (lib.) | |
| 1859-1862 | Alphonse Vandenpeereboom (lib.) | |
| 1862-1875 | Pierre Beke (lib.) | |
| 1875-1888 | Louis Van Heule (lib.) | |
| 1888-1891 | Hector Bossaert, waarnemend (lib.) | |
| 1891-1900 | Arthur Surmont de Volsberghe (kath.) | |
| 1900-1927 | René Colaert (kath.) | |
| 1927-1932 | Henri Sobry (kath.) | |
| 1933-1942 | Jean Vanderghote (CVP) | |
| 1942-1944 | A. Notebaert, oorlogsburgemeester (VNV) | |
| 1944-1953 | Jean Vanderghote (CVP) | |
| 1954-1982 | Albert Dehem (CVP) | |
| 1983-1994 | André Verstraete (CVP) | |
| 1995-1997 | Paul Breyne (CVP) | |
| 1997-2012 | Luc Dehaene (CD&V) | |
| 2013-2018 | Jan Durnez (CD&V) | |
| 2019-heden | Emmily Talpe (Open Ieper) | |
Burgemeester is Emmily Talpe van Open Ieper. Open Ieper, sp.a en N-VA hebben de meerderheid met 17 op 31 zetels.
| Partij of kartel | 10-10-1976[3] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[4] | 14-10-2012[5] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 31 | % | 31 | % | 31 | % | 33 | % | 33 | % | 31 | % | 33 | % | 31 | % | 33 | |
| PVV1/VLD2/Open Ieper3/Team IeperB | 13,461 | 3 | 14,631 | 4 | 16,041 | 5 | 13,562 | 4 | 14,992 | 5 | 11,182 | 3 | 12,793 | 4 | 24,43 | 9 | B | ||
| CVP1/CD&V+N-VAA/CD&V2/Team IeperB | 49,431 | 17 | 47,761 | 16 | 43,621 | 15 | 48,971 | 20 | 47,371 | 19 | 52,31A | 19 | 52,83A | 21 | 28,72 | 10 | |||
| VU1/CD&V+N-VAA/N-VA2/Team IeperB | 14,021 | 4 | 14,781 | 4 | 11,691 | 3 | - | - | 11,4 | 3 | |||||||||
| SP1/sp.a2/Vooruit3 | 23,091 | 7 | 21,591 | 7 | 22,031 | 7 | 14,651 | 5 | 17,421 | 6 | 17,92 | 5 | 15,772 | 5 | 16,22 | 5 | 3 | ||
| Agalev1/Groen2 | - | - | 5,951 | 1 | 6,61 | 1 | 5,441 | 1 | 5,042 | 0 | 7,152 | 1 | 9,72 | 2 | 2 | ||||
| Vlaams Blok1/Vlaams Belang2/Ieper 20303 | - | - | - | - | 6,481 | 1 | 13,582 | 4 | 8,692 | 2 | 9,62 | 2 | 3 | ||||||
| VIA | - | - | - | 9,81 | 3 | 6,57 | 1 | - | - | - | - | ||||||||
| Anderen(*) | - | 1,24 | 0 | 0,66 | 0 | 0,89 | 0 | 1,73 | 0 | - | 2,76 | 0 | - | ||||||
| Totaal stemmen | 23294 | 24019 | 24746 | 24951 | 25055 | 25576 | 25315 | 25265 | |||||||||||
| Opkomst % | 93,87 | 93,09 | 92,64 | 93,6 | 91,10 | 91,9 | |||||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 4,48 | 5,49 | 4,56 | 5,44 | 4,7 | 4,19 | 5,59 | 5,0 | |||||||||||
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1982: KPB, 1988: BOBO (0,38%), KP (0.28%) / 1994: OP (2,84%), VLB (2%), BOBO (0,89%), W.O.W. (0,67%) / 2000: BED, S.O.S. / 2012: IeperVoorIedereen! (1,81%), PVDA+ (0,96%)
Ieper ligt aan de spoorlijn Kortrijk-Poperinge en het heeft tevens een treinstation langs deze lijn. De stad is ook verbonden met veel andere steden en gemeenten door verschillende buslijnen, onder andere naar Poperinge, Veurne, Diksmuide, Menen, Torhout, Roeselare en Komen en Moeskroen in Wallonië. Tijdens de zomermaanden is er ook een rechtstreekse busverbinding naar De Panne en Oostende. In december 2011 werd ook de stadsbus ingevoerd. Deze bus rijdt in een vast circuit, vanaf het station via de Rijselpoort naar de Grote Markt, om zo via de Neermarkt en de Elverdingsestraat terug naar het station te rijden. Verder ligt Ieper aan het einde van de autosnelweg A19, die door omstandigheden nooit doorgetrokken is naar Veurne. De stad heeft twee op- en afritten, namelijk Ieper-Centrum en Ieper-Noord. Vanuit Koksijde kan men de stad gemakkelijk bereiken via de N8. Ieper heeft ook een jachthaven, gelegen aan de Ieperlee die rechtstreeks verbonden is met de IJzer en zo verdergaat naar Diksmuide en Nieuwpoort.
Ieper telt zeven scholen voor secundair onderwijs, waarvan de vijf katholieke scholen zich gegroepeerd hebben in de Sint-Maartensscholen. Deze groep bevat het College (vroeger: Sint-Vincentius college), de Heilige Familie, het VTI, Immaculata en het Lyceum Onze-Lieve-Vrouw-ter-Nieuwe-Plant. Aan deze scholengemeenschap is ook een internaat gekoppeld. Daarnaast telt de stad samen met de deelgemeentes heel wat basisscholen, zoals bijvoorbeeld de VLAM. In de Oudstrijderslaan is ook een steinerschool gevestigd. Op Campus Minneplein zijn ook het Koninklijke Atheneum en het Koninklijk Technisch Atheneum. Op deze campus bevindt zich ook de middenschool.
Sinds 2009 is de stedelijke bibliotheek volledig vernieuwd en kreeg het samen met de twee kunstacademies en het stadsarchief een nieuw onderdak op de voormalige Picanol-site die herdoopt werd tot de 'Neerstad'.
Het ziekenhuis van Ieper is sinds enkele jaren een fusieziekenhuis van drie kleinere ziekenhuizen die verspreid liggen in de regio Ieper - Poperinge. Sinds 2007 zijn alle activiteiten gecentraliseerd op één campus in deelgemeente Sint-Jan. Hier werd een nieuwbouw opgetrokken om deze centralisatie te realiseren. Het ziekenhuis heet nu voluit 'Regionaal ziekenhuis Jan Yperman'.
Ieper is een belangrijke toeristische trekpleister in het zuiden van West-Vlaanderen en tevens de grootste stad in de Westhoek. Voor de verblijfstoeristen kent Ieper zo'n 15 hotels, wat neerkomt op 381 kamers, met een gemiddelde bezettingsgraad van boven de 65 procent (in 2014 meer dan 75 procent). Het aantal overnachtingen lag in 2007 op 175 000. Naast hotels kent Ieper ook heel wat Bed & Breakfasts, 25 in totaal.
De meeste toeristen (zo'n twee derde) bezoeken de stad omwille van zijn oorlogsverleden. Vooral Belgen, Britten en Nederlanders zakken hiervoor naar de stad af. Door het oorlogsverleden van de stad was er dan ook een sterke stijging tussen 2014 en 2018, omwille van de herdenking "100 jaar Groote Oorlog". De streek ontving in die periode meer dan 2,7 miljoen toeristen met als topjaar 2014 met 800.000 bezoekers.Voor 2014 waren dat er ongeveer 370.000 per jaar.
Ieper beschikt over een aantal bedrijventerreinen, samen goed voor 350 ha. Het grootste bedrijventerrein van de stad is te vinden langsheen het Ieperleekanaal. Verder zijn er ook kleinere bedrijventerreinen te vinden zoals de Picanolzone in het zuiden van de stad en het Ieper Business Park in het noorden. Verder is er plaats voor bedrijven langsheen de Zonnebeekseweg en ook in deelgemeente Vlamertinge bevinden er zich twee bedrijventerreinen.
In 2009 telde Ieper 21 908 jobs. Het aantal mensen op beroepsactieve leeftijd bedroeg dat jaar 21 290, goed voor een werkzaamheidsgraad van 70,31 % . De werkloosheidsgraad bedraagt momenteel 6,00 %. De stad telde in 2007 9 111 arbeiders en 8 444 bedienden. Zo’n 12,6 % van de beroepsactieve bevolking is zelfstandig. Het gemiddelde jaarinkomen bedraagt momenteel 17.896 euro.
Naast privé-infrastructuur en sportaccommodaties van scholen vindt men in de stad ook heel wat stedelijke infrastructuur. Deze is vooral gesitueerd langs de Leopold III-laan. Hier vindt men het stedelijk zwembad, twee sporthallen met een turnzaal, squashzaal, polyvalente zalen en gevechtssportzalen, en de vernieuwde atletiekpiste. Ook in deelgemeente Vlamertinge bevindt er zich een sporthal. Even verderop vindt men dan het nieuwe voetbalstadion, het Crackstadion. Langsheen de vestingen bevinden zich ten slotte twee tennisterreinen.
In het basketbal speelde Athlon Ieper jarenlang in Eerste Klasse, maar deze club verdween in het begin van de 21ste eeuw na een faillissement. De eerste club werd daarna Melco Racing Ieper, die aantreedt in tweede nationale. Iebac Ieper speelt dan weer in de Provinciale afdelingen. In het vrouwenbasketbal speelt Blue Cats Ieper in de hoogste afdeling.
Voetbalclub KVK Ieper was aangesloten bij de KBVB en speelde er in de nationale reeksen. De club ontstond in 1974 uit de fusie van Cercle Ieper, een van de oudere clubs van het land, en White Star Ieper. Beide clubs hadden al enkele seizoenen in de nationale reeksen gespeeld. Sinds juli 2013 is KVK Ieper samen met BS Poperinge gefusioneerd als KVK Westhoek en voetballen ze bij de 2de Amateurs.
De Stad Ieper wordt vaak aangedaan in de Vlaamse voorjaarkoers Gent-Wevelgem, zo passeerde de wedstrijd van 1945 tot en met 1991 ononderbroken door Ieper. Van 2013 deed ze 5 jaar lang het centrum van Ieper aan ter herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog (2014-2018). Vanaf 2020 zal Ieper voor zes jaar de nieuwe startplaats van Gent-Wevelgem worden.
Op 9 juli 2014 werd in Ieper de start van de 5e etappe van de Tour de France gegeven.
Ieper is jaarlijks de locatie van het grootste rallyevenement van België dat deel uitmaakt van het Belgische kampioenschap BRC, het Wereldkampioenschap Rally en de FIA Benelux Trophy.
Steden waarmee stad Ieper een Jumelageovereenkomst heeft:
Seelbach (Duitsland), sinds 1983 Siegen (Duitsland), sinds 1967
Sint-Omaars (Frankrijk), sinds 1969
Sittingbourne (Verenigd Koninkrijk), sinds 1964Stad waarmee stad Ieper een samenwerking heeft in het kader van internationale samenwerking met het zuiden - OS
Wa (Ghana), sinds 2002Steden waarmee stad Ieper een overeenkomst heeft in het kader van het internationaal netwerk Mayors for Peace:
Sint-Jan, Boezinge, Elverdinge, Brielen, Vlamertinge, Dikkebus, Voormezele, Zillebeke, Zonnebeke, Geluveld en Poperinge
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
