Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Kayah
polska piosenkarka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Kayah, właśc. Katarzyna Magda Rooijens z domu Szczot[2] (ur. 5 listopada 1967 w Warszawie[3][4]) – polska piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka, producentka muzyczna, prezenterka radiowa, filantropka i osobowość telewizyjna. Członkini Rady Polskiej Fundacji Muzycznej[5]. Założycielka wytwórni płytowej Kayax.
Zadebiutowała fonograficznie w 1988 singlem „Córeczko”, za który otrzymała nagrodę specjalną na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich. Następnie wydała pierwszy album studyjny, zatytułowany po prostu Kayah (1988), który doczekał się również anglojęzycznej wersji z 1991. Ogólnopolską rozpoznawalność zyskała po wydaniu kolejnego albumu pt. Kamień z 1995, który był jej pierwszym, w pełni autorskim dziełem. W kolejnych latach wydała jeszcze 11 albumów: Zebra (1997), Kayah i Bregović (1999, nagrany z Goranem Bregoviciem), JakaJaKayah (2000), Stereo typ (2003), The Best & The Rest (2005), MTV Unplugged (2007), Skała (2009), Panienki z temperamentem (2010, z Renatą Przemyk), Kayah & Royal Quartet (2010, z Royal String Quartet), Transoriental Orchestra (2013) i Gdy pada śnieg (2016). Do jej największych przebojów należą piosenki, takie jak „Fleciki”, „Na językach”, „Supermenka”, „Śpij kochanie, śpij”, „Prawy do lewego”, „Testosteron”, „Prócz ciebie, nic”, „Za późno”, „Po co” i „Ramię w ramię”. Trzy wydane przez nią płyty dotarły na szczyt listy najchętniej kupowanych albumów w Polsce. Za sprzedaż albumów i singli otrzymała jedną diamentową płytę, jedną potrójnie platynową, dwie podwójnie platynowe, pięć platynowych i osiem złotych.
Laureatka ośmiu Fryderyków, nagrody specjalnej na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn oraz Złotej Superjedynki i sześciu Superjedynek na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu[6]. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Ambasador Stolicy Polskiej Piosenki Opole[7]. Wielokrotnie znajdowała się na liście „100 najcenniejszych gwiazd polskiego show-biznesu” w zestawieniu magazynu „Forbes Polska”, zajmując najwyższą, 21. pozycję w 2013[8]. W 2010 czasopismo „Machina” umieściło ją na czwartej pozycji na liście 50 najlepszych polskich wokalistek[9]. W 2025 zajęła 18. miejsce w rankingu „100 najcenniejszych kobiecych marek osobistych w Polsce” według redakcji „Forbes Women”[10].
Pomiędzy projektami muzycznymi była prowadzącą, jurorką bądź trenerką w kilku telewizyjnych programach rozrywkowych i wzięła udział w licznych dużych kampaniach reklamowych. Prowadzi czynnie działalność charytatywną i społeczną, została ambasadorką Światowego Funduszu na rzecz Przyrody (WWF).
Remove ads
Rodzina i edukacja
Jest córką Polki i Żyda[11]. Gdy miała 11 lat, ojciec opuścił rodzinę i wyjechał za granicę. Ze strony ojca ma dwie przyrodnie siostry[12]. Dzieciństwo spędziła u dziadków w Białymstoku[13].
W młodości chciała zostać archeologiem[12][14]. Trenowała judo w szkole sportowej[12]. Edukację zakończyła w liceum, nie podchodząc do matury[14]. W 1985 uzyskała dyplom w klasie fortepianu u prof. Anny Narkiewicz[15]. W dorosłym życiu dorabiała, sprzedając krawaty[12].
Remove ads
Działalność muzyczna
Podsumowanie
Perspektywa
Początki
Karierę muzyczną rozpoczęła w 1984 od nawiązania współpracy z Kostkiem Joriadisem oraz zespołami Rasstar i Zgoda[12]. W 1986 nagrała z zespołem Tilt utwór „Mówię ci, że…”, który zdobył popularność w Polsce[16]. W 1988 po raz pierwszy wystąpiła na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, wykonując utwór „Córeczko” podczas 25. edycji festiwalu. Dzięki utworowi zyskała rozgłos w kraju. Następnie otrzymała nagrodę specjalną na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn[17] i wystąpiła na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[18]. Również w 1988 nakładem wytwórni Polskie Nagrania „Muza” wydała swój debiutancki album, zatytułowany po prostu Kayah[19]. Niedługo po premierze płyty zakończyła współpracę z wytwórnią, twierdząc, że oferowany jej kontrakt był „ubezwłasnowolniający”[20][14][21]. Do zerwania kontaktu doszło z powodu niedopilnowania przez wytwórnię szczegółów koncertu promocyjnego, co stanowiło podstawę do zakończenia współpracy[22].
Lata 1990–1999
W 1991 Polskie Nagrania wydały – bez zgody artystki – anglojęzyczną wersję albumu Kayah[23][24]. Ona sama wówczas zrobiła sobie kilkuletnią przerwę w działalności muzycznej i zamieszkała w Wiedniu, gdzie pracowała jako modelka[12]. Powróciła do pracy artystycznej jako wokalistka drugoplanowa, śpiewając w chórkach zespołu Tilt oraz nagrywając partie wokalne na albumy Obywatela G.C., De Mono, Atrakcyjnego Kazimierza, Pawła Stasiaka, Mietka Szcześniaka, Kasi Stankiewicz i Andrzeja Krzywego[21][25].
W 1993 wystąpiła z piosenką „Liść” w konkursie o Bursztynowego Słowika oraz z utworem „Cyganeria” w koncercie wspomnień podczas 30. Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie[26]. Utwór „Liść” – pod zmienioną nazwą „Mówili o mnie” – pojawił się na akustycznej płycie zespołu Republika pt. Bez prądu[27]. W 1994 z piosenką „Ja chcę ciebie” wystartowała w koncercie „Premier” podczas 31. KFPP w Opolu, na którym otrzymała nagrodę od prezydenta miasta, a także zajęła drugie miejsce na Festiwalu Piosenki Krajów Nadbałtyckich w Karlshamn[28].
W listopadzie 1995 wydała pierwszy autorski album jazzowy pt. Kamień[29], który promowała singlami: „Jak liść”, „Nawet deszcz”, „Santana” i „Fleciki”. Ostatnia piosenka stała się jednym z przebojów roku i otrzymała nagrodę polskich rozgłośni radiowych PlayBox w kategorii „Złota Dziesiątka”[30]. Za płytę zebrała pozytywne recenzje, a za sprzedaż albumu odebrała status złotej płyty. Otrzymała także Fryderyka dla wokalistki roku[31], a w 1996 zdobyła kolejną nominację do tej nagrody[32].
Wiosną 1997 wydała album pt. Zebra[33], na którym umieściła materiał nawiązujący do stylistyki disco i soul. W ramach kampanii promocyjnej płyty w towarzystwie dziennikarzy odwiedziła w dniu premiery warszawskie zoo i objęła opieką zebrę Kaję[34]. Płyta osiągnęła sukces komercyjny – w ciągu kilku dni nakład albumu przekroczył 100 tys. egzemplarzy, ogólnie sprzedano go ponad 200 tys. sztuk[35], za co odebrała certyfikat podwójnie platynowej płyty. Album promowała przebojami „Na językach” i „Supermenka”, za które odebrała m.in. dwie statuetki PlayBox w kategorii „Złota Dziesiątka”[30]. Z kolei za sam album odebrała Fryderyki dla kompozytora, autora i wokalistki roku oraz za wygraną w kategorii album roku pop[36].
W kwietniu 1999 wydała album pt. Kayah i Bregović, który nagrała z bałkańskim muzykiem Goranem Bregoviciem[37]. Płytę promowali singlami: „Śpij kochanie, śpij” i „Prawy do lewego”, które stały się przebojami i zapewniły im dwa PlayBoxy w kategorii „Złota Dziesiątka”. Album pozostaje jednym z największych bestsellerów w historii polskiej fonografii i osiągnął certyfikat diamentowej płyty, rozchodząc się w liczbie ponad 700 tys. egzemplarzy w Polsce[38]. We wrześniu Kayah i Bregović zagrali wspólny koncert na warszawskim Służewcu, na którym obecnych było ponad 50 tys. widzów. W związku z popularnością albumu w Polsce, koncern Bertelsmann Music Group wydał płytę w kilkunastu krajach, m.in. we Francji i Włoszech[39]. Duet otrzymał Fryderyka za płytę roku i wideoklip roku (do „Prawy do lewego”); Kayah dostała ponadto statuetkę dla wokalistki roku[40]. Po zakończeniu współpracy Kayah w negatywnym tonie wypowiadała się o Bregoviciu, zarzucając mu brak elegancji i uczciwości, i twierdząc, że nie otrzymała od niego pełnej zapłaty za współtworzenie albumu[39].
Lata 2000–2009
12 maja 2000 wydała album pt. JakaJaKayah[41], za którego sprzedaż w liczbie ponad 70 tys. egzemplarzy odebrała certyfikat platynowej płyty. Płytę promowała tytułowym utworem i teledyskiem, który był pierwszym wideoklipem wyemitowanym na antenie MTV Polska[42]. Za występ w teledysku otrzymała nagrodę na Festiwalu Yach Film w kategorii najlepsza kreacja aktorska, a za album dostała pięć nominacji do Fryderyków[43]. W czerwcu odebrała Superjedynki podczas 37. KFPP w Opolu za zwycięstwo w kategoriach: najlepsza wokalistka, przebój roku („Śpij kochanie, śpij”), najlepsza płyta pop (Kayah i Bregović) i najlepszy teledysk („Prawy do lewego”)[44].
W 2001 wydała utwór „Embarcação”, który nagrała z Cesárią Évorą. Teledysk do utworu, nakręcony przez Bolesława Pawicę, zdobył pierwszą nagrodę podczas X Festiwalu Yach Film za najlepszą reżyserię oraz był nominowany do Fryderyka dla najlepszego teledysku[45]. Piosenka znalazła się na polskiej reedycji płyty JakaJaKayah, a w Kanadzie i dziewięciu krajach europejskich album został wydany pod zmienioną nazwą – YakaYaKayah[46]. W międzyczasie artystka nagrała piosenkę „Wiosna przyjdzie i tak” na potrzeby promocji filmu Przedwiośnie oraz zagrała koncert dla polskich żołnierzy w Kosowie[39]. 6 października 2002 wystąpiła w koncercie z okazji 40-lecia działalności radiowej „Trójki”[47]. 22 lutego 2003 zaśpiewała podczas Charytatywnego Balu Dziennikarzy[48].
22 sierpnia 2003 wydała album pt. Stereo typ, z którym dotarła do pierwszego miejsca listy bestsellerów płytowych w Polsce[49][50] i za którego spredaż w 50 tys. egzemplarzy uzyskała certyfikat złotej płyty. Za album otrzymała siedem nominacji do nagrody Fryderyków[51]. Za teledysk do pierwszego singla, utworu „Testosteron”, otrzymała pierwszą nagrodę na festiwalu Yach Film. 23 sierpnia wystąpiła podczas 40. MFP w Sopocie[52]; jej występ obejrzało ponad 5 mln telewidzów[53]. Jesienią odbyła klubową trasę koncertową pod nazwą Stereo Tour. W 2004 była nominowana do Nagrody Muzycznej Radia Eska w kategorii artystka roku – Polska[54]. 2 maja wystąpiła w koncercie „Dwa kolory” organizowanym przez Polsat z okazji Dnia Flagi Polskiej[55]. Latem 2004 wystąpiła na festiwalu TOPtrendy[56] oraz Sopot Festival 2004 w trakcie koncertu „Czas płynie jak rzeka” ku pamięci Czesława Niemena[57].
W 2005 wzięła udział w nagraniach singla „Pokonamy fale”, który powstał z myślą o ofiarach trzęsienia ziemi na Oceanie Indyjskim oraz wystąpiła na koncercie charytatywnym, podczas którego zebrano pieniądze na rzecz programu Adopcja na odległość wspierającego ofiary tragedii[58]; koncert był transmitowany przez TVP2 i obejrzało go ponad 4 mln telewidzów[59]. Pod koniec kwietnia wydała dwupłytową składankę przebojów pt. The Best & The Rest, za którą uzyskała status złotej płyty, sprzedając album w nakładzie ponad 50 tys. sztuk. Wydawnictwo promowała duetem „Prócz ciebie, nic” z Krzysztofem Kiljańskim. Za utwór odebrali nagrodę Fryderyka 2005 za piosenka roku[60] oraz Superjedynkę w kategorii przebój na 42. KFPP w Opolu[61]. The Best & The Rest promowała także teledyskiem do singla „Jutro rano”, za który otrzymała trzy nominacje na Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film. 14 maja wystąpiła w Warszawie w koncercie „Szczęśliwe 10 na 10-lecie Canal+”[62]. Również w 2005 zaśpiewała partie wokalne tytułowej bohaterki w spektaklu telewizyjnym Kopciuszek (reż. Krystyna Janda)[63], wystąpiła jako support przed koncertem Stinga w Warszawie[64] oraz zaśpiewała podczas koncertów TVP1: „Święta, święta” i „Rewia sylwestrowa”[65][66].
7 marca 2006 zaśpiewała podczas koncertu Lisy Stansfield w Teatrze Wielkim w Warszawie[67]. Pod koniec czerwca wystąpiła na koncercie „Koncertowe lato 2006” emitowanym na Polsacie[68]. 4 sierpnia zaśpiewała na „Festiwalu Jedynki” w Sopocie podczas koncertu z okazji 25-lecia istnienia zespołu Perfect[69]. 22 lipca wystąpiła z azjatyckimi aranżacjami swoich przebojów na Orange World Music Festival w Dębkach[70]. Pod koniec listopada w Łodzi zagrała pierwszy w Polsce i Europie środkowo-wschodniej koncert z cyklu MTV Unplugged[71]. Koncert został zarejestrowany i wydany w formie albumu koncertowego pt. MTV Unplugged, który ukazał się na CD i DVD w marcu 2007[72]. Kayah za sprzedaż płyty w nakładzie ponad 15 tys. egzmemplarzy uzyskała kolejny w karierze certyfikat złotej płyty. W grudniu 2006 wydała świąteczny album pt. Kolędy śpiewa Kayah[73]. W ostatnich miesiącach roku wystąpiła także na gali wręczenia Europejskich Nagród Filmowych oraz podczas koncertów Polsatu: „Wystarczy chcieć” i „Sylwester gwiazd w Polsacie”[74]. Nagrała również tematy muzyczne do kilku filmów Kochankowie Roku Tygrysa i Ryś[75][76]. W październiku 2007 premierę miał album zespołu Zakopower Na siedem, na którym znalazł się utwór „Zbuntowany anioł” z tekstem autorstwa Kayah[77]. Do końca roku artystka zaśpiewała na gali wręczenia Róż Gali w Teatrze Narodowym w Warszawie oraz plenerowego koncertu TVP1 „Sylwester pod dobrą gwiazdą” we Wrocławiu[78].
W sierpniu 2008 zagrała koncert w Ostródzie w ramach Letniej trasy koncertowej RMF FM, a w następnym miesiącu wystąpiła podczas PKO BP London Live – Polish Music Festival na Wembley Arenie[79]. W czerwcu 2009 wystąpiła podczas koncertu 20 lat wolności na Placu Teatralnym w Warszawie, a podczas 46. KFPP w Opolu odebrała Złotą Superjedynkę za zdobycie największej liczby Superjedynek w historii festiwalu[80][81]. We wrześniu wydała album pt. Skała, którym stylistycznie powróciła do brzmień znanych z albumu Kamień[82][83]. Za album w pierwszym dniu sprzedaży uzyskała status złotej płyty i zadebiutowała na pierwszym miejscu listy bestsellerów OLiS, na którym płyta utrzymała się przez kolejne dwa tygodnie[84]; łącznie album sprzedano w blisko 40 tys. egzemplarzy[85]. Kayah promowała album singlami: „Jak skała” i „Ocean spokojny już”. Za płytę uzyskała nominację do nagrody Fryderyka w kategorii album roku pop[86]. W sierpniu zaśpiewała utwór „Pod Papugami” w koncercie ku czci Czesława Niemena podczas festiwalu sopockiego, a w listopadzie i grudniu odbyła trasę koncertową pt. Skała Akustycznie[87].
Lata 2010–2019
W 2009 nawiązała współpracę z Royal String Quartet, z którym w marcu 2010 wydała album pt. Kayah & Royal Quartet[88]. Na płycie umieściła swoje przeboje w nowych aranżacjach, nagranych przy użyciu instrumentów smyczkowych. Za sprzedaż albumu odebrała certyfikat złotej płyty[85]. Od marca do maja odbyła trasę koncertową promującą album[89]. W kwietniu wystąpiła jako gość na gali rozdania Fryderyków 2010[90], a pod koniec maja na festiwalu TOPtrendy w Sopocie otrzymała statuetkę „Top nr 5” za wysoką sprzedaż płyt w latach 2009–2010[91]. 1 listopada premierę miał album pt. Panienki z temperamentem, który nagrała z Renatą Przemyk[92]. Album, na którym znalazły się covery piosenek z repertuaru Kabaretu Starszych Panów, osiągnął nakład 10 tys. sprzedanych egzemplarzy[85][93]. Również w listopadzie solowo zagrała cztery koncerty w Anglii w ramach cyklu Your Country Live[94].
Wiosną 2011 powróciła na listy przebojów z singlem „Za późno”, który uplasował się na czwartym miejscu w kategorii muzyka w opublikowanym przez Google Zeitgeist rankingu najczęściej wyszukiwanych haseł w polskim Internecie[95]. 5 czerwca zagrała recital w trakcie festiwalu TOPtrendy 2011[96][97]; koncert obejrzało ok. 1,9 mln widzów[98]. Również w czerwcu wystąpiła podczas koncertów „Co ty na to? Z radiem lato” i „Panna, madonna, legenda tych lat – w hołdzie Ewie Demarczyk” na 48. KFPP w Opolu[99]. W 2012 wystąpiła na 14. Charytatywnym Balu Dziennikarzy, podczas wakacyjnej trasy koncertowej Letnia scena Eski i na koncercie Stanko+ w ramach festiwalu Solidarity of Arts w Gdańsku[100]. Zagrała także koncert na IX Festiwalu Kultury Żydowskiej „Warszawa Singera” z Transoriental Orchestrą[101], z którą nagrała także album pt. Transoriental Orchestra wydany w listopadzie 2013[102]. Również w 2012 wystąpiła m.in. w koncercie z okazji 50-lecia działalności radiowej „Trójki”[103].
W czerwcu 2013 została odznaczona przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi dla polskiej kultury oraz osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej”[104]. Zaśpiewała także w trakcie gali jubileuszowej na 50. KFPP w Opolu[105]. W grudniu wystąpiła w programie Gwiazdy kolędują z Dwójką[106]. W maju 2014 zaśpiewała podczas koncertu TVP na warszawskim Podzamczu z okazji 10-lecia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, a w czerwcu – podczas koncertu 25 lat! Wolność – kocham i rozumiem! w ramach 51. KFPP w Opolu oraz na gali rozdania nagród w plebiscycie „Ludzie wolności” TVN i „Gazety Wyborczej”[107]. Również w 2014 nagrała z Andrzejem Piasecznym cover piosenki Arethy Franklin „I Say a Little Prayer” na potrzeby kampanii reklamowej sieci sklepów Freshmarket[108]. W 2015 wystąpiła m.in. na gali z okazji 25-lecia działalności RMF FM organizowanej w Teatrze Narodowym w Warszawie oraz w koncercie „Muzyczna biografia – 90 lat Polskiego Radia” na 52. KFPP w Opolu oraz zagrała koncert z Transoriental Orchestrą na Life Festival Oświęcim[109][110]; początkowo miała wystąpić na festiwalu wraz z Goranem Bregoviciem, jednak jego występ odwołano z powodu z powodów politycznych, tj. poparcia dla rosyjskiej aneksji na Krym[111][112]. Latem 2015 uczestniczyła w trasie Lato z radiem[113][114]. W listopadzie wydała reedycję albumu pt. Kamień z okazji 20. rocznicy wydania płyty[115], a w grudniu zaśpiewała podczas „Sylwestrowej Mocy Przebojów” w Katowicach[116]; koncert był najchętniej oglądanym telewizyjnym widowiskiem sylwestrowym[117]. W maju 2016 kolejny raz wystąpiła w ramach trasy Letnia scena Eski, a w czerwcu – podczas koncertu pt. „Ta noc do innych niepodobna” z okazji 120-lecia kinematografii w ramach 53. KFPP w Opolu[118][119][120]. We wrześniu zagrała w Warszawie koncert z Goranem Bregoviciem, a w listopadzie wydała album pt. Gdy pada śnieg, na którym umieściła covery kolęd i autorskie piosenki świąteczne[121][122].
![Thumb](#/media/Plik:Katarzyna_Szczot_"_Kayah"_(34026463303).jpg)
W 2017 nawiązała współpracę z izraelskim kompozytorem i producentem Idanem Raichelem, z którym wylansowała przebój „Po co”[123][124]. W maju zrezygnowała z występu na LIV Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu z powodów politycznych oraz jako „znak jedności z tymi, którzy na cenzurowanym byli i nadal pozostali”, wyrażając niezadowolenie z działalności Telewizji Polskiej[125][126]. Latem zaśpiewała na gali wręczenia tytułu „Człowieka roku” od redakcji „Gazety Wyborczej” oraz wystąpiła na festiwalach: Disco pod gwiazdami w Stężycy, Top of the Top w Sopocie i Magiczne zakończenie wakacji w Kielcach[127]. Jesienią odbyła ogólnopolską trasę koncertową z Goranem Bregoviciem, poza tym m.in. zaśpiewała podczas koncertu z okazji 20-lecia emisji teleturnieju TVP1 Jaka to melodia?[123][128]. W listopadzie nagrała z Grzegorzem Hyży utwór „Podatek od miłości” na potrzeby filmu o tym samym tytule[129]. W marcu 2018 na gali rozdania MocArtów RMF Classic odebrała nagrodę przyznawaną „artystom, którzy w szczególny sposób zapisali się w historii radia”,[130]. W maju wystąpiła podczas koncertów: „Radiowy przebój roku” w ramach Polsat SuperHit Festiwal 2018 i „Gwiazdy dla Zbyszka. Tribute to Zbigniew Wodecki”, który był transmitowany w TVN[131][132]. W lipcu była jedną z gwiazd festiwalu New Pop w Białymstoku i koncertu Polsatu „Gwiazdy dla Ziemi – Earth Festival” w Uniejowie[133][134]. W sierpniu wystąpiła podczas koncertu „#iDANCE” na festiwalu Top of the Top w Sopocie[135]. Również w 2018 udzieliła się wokalnie w projekcie artystycznym Tomasza Bagińskiego „Czarna Polana” oraz nagrała piosenkę „Miłość” na potrzeby albumu pt. Tischner. Mocna nuta, który został nagrany ku pamięci ks. Józefa Tischnera i był nominowany do Fryderyków za album roku folk/muzyka świata[136][137]. W 2019 wystąpiła m.in. podczas koncertu walentynkowego w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie[138] i na gali rozdania Fryderyków[139]. Zagrała także trzy koncerty z Goranem Bregoviciem[140] i wydała singiel „Dawaj w długą”[141], wystąpiła w Gdańsku na koncercie zorganizowanym przez Europejskie Centrum Solidarności z okazji 30. rocznicy pierwszych częściowo wolnych wyborów parlamentarnych w Polsce oraz podczas koncertu Gwiazdy dla Ziemi – Earth Festival w Uniejowie, a także w ramach trasy Lato z radiem w Zakopanem[142][143][144]. Od czerwca do października występowała z innymi artystkami w ramach projektu koncertowego „Women’s Voices. Kobiety ratują planetę”[145]. W sierpniu ponownie wystąpiła w koncercie „#iDance” podczas festiwalu Top of the Top w Sopocie[146]. W grudniu wystąpiła podczas koncertu świątecznego „Najpiękniejsze kolędy” w kościele parafialnym pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Lubinie[147].
Od 2020
W styczniu 2020 wydała singiel „Ramię w ramię”, który nagrała z Viki Gabor[148]. Za jego autorstwo otrzymała nominacje do Fryderyków 2021 w kategoriach kompozytor roku i autor roku[149]. W marcu ukazał się teledysk do piosenki „Przejazdem” zespołu Pectus, w której gościnnie zaśpiewała[150]. W maju wzięła udział w akcji #hot16challenge2, promującej zbiórkę funduszy na rzecz personelu medycznego pracującego w trakcie trwania pandemii COVID-19. Z inicjatywy Anny Dymnej wzięła udział także w nagraniu piosenki „Mimo wszystko”, będącej hołdem dla ludzi walczących o zdrowie innych w dobie pandemii COVID-19[151]. W sierpniu ukazał się singiel Karoliny Cichej „Płacz nad młodością, co odchodzi” nagrany z udziałem Kayah[152]. We wrześniu wydała utwór „Królestwo kobiet” nagrany z Mery Spolsky na potrzeby promocji serialu TVN o tym samym tytule[153]. W październiku odbyła się premiera singla Marii Sadowskiej „Kocham cię” z gościnnym udziałem Kayah[154]. W tym samym miesiącu artystka wystąpiła z Viki Gabor jako gość muzyczny w finale 11. edycji programu Polsatu Dancing with the Stars. Taniec z gwiazdami[155]. W grudniu wydała świąteczny utwór „To spotkanie”, który zaśpiewała z Małgorzatą Kościelniak[156].
W czerwcu 2021 wydała utwór „Kochaj różnym być”, który nagrała z Nickiem Sincklerem[157]. Również w 2021 wystąpiła m.in. podczas koncertu Polskiego Radia „To, co najpiękniejsze – pamięci Krzysztofa Krawczyka”, podczas koncertu „Najlepsi z najlepszych” na Polsat SuperHit Festivalu 2021[158][159], na gali rozdania Fryderyków 2021, podczas koncertów #Forever Young i #Nasze20lecie na Top of the Top Sopot Festival 2021, gali finałowej wyborów Miss Polski 2021[160][161][162] oraz koncertu „Fundacja Polsat 25 lat. Jesteśmy dla dzieci”[163]. Na przestrzeni roku premierę miały też piosenki, w których gościnnie zaśpiewała: „Powiedz kotku” Andrzeja Piasecznego, „Nie dzielcie nas” Krzysztofa Iwaneczki[164][165], „Pod powieką (Preludium e-moll)” Natalii Kukulskiej[166] i „Niech zimy nie będzie” Arka Kłusowskiego[167].
W 2022 wystąpiła m.in. na charytatywnym koncercie TVN „Razem z Ukrainą”[168], na koncercie „Radiowy przebój roku” na Polsat SuperHit Festiwal[169] i podczas Top of the Top Sopot Festivalu[170]. Poza tym wydała single „Odnaleźć siebie”[171] i „No, a ja?” (nagrany w duecie z Michałem Bajorem[172]), a jesienią w ramach projektu „Kayax XX Rework” z okazji 20-lecia wytwórni Kayax wzięła udział w nagraniu nowej wersji utworu Julii Wieniawy „Nie muszę”[173] i swojego singla „Po co”[174]. Pod koniec roku wystąpiła gościnnie na koncercie Margaret w ramach serii MTV Unplugged[175]. W 2023 wystąpiła na telewizyjnych koncertach organizowanych przez Polsat: „Stay Together – Nie bądź obojętny”[176], „100 lat Disneya”[177], „20 lat festiwali Polsatu w Sopocie” (w ramach Polsat SuperHit Festiwal 2023)[178], „Pokolenia wolności. Koncert z okazji rocznicy I wolnych wyborów”[179], „Gwiazdy dla Czystej Polski” (w ramach festiwalu „Earth Festival”)[180] i „Sylwestrowa Moc Przebojów”[181] oraz na organizowanym przez TVN Top of the Top Sopot Festival[182][183][184] i wigilijnym koncercie „Wspólne kolędowanie”[185]. W tym samym roku ukazały się single Patricii Kazadi „Genesha” i Dominika Dudka „Na co mi to” nagrane w duecie z Kayah[186][187], a także wznowienie albumu Stereo typ w wersji winylowej z okazji 20-lecia wydania[188]. Ponadto wraz z zespołami Dagadana, Laboratorium Pieśni i Tęgie Chłopy wystąpiła gościnnie w singlu „Jesień – tańcuj” L.U.C.-a i Rebel Babel Film Orchestry, promującym film Chłopi[189]. Piosenka dotarła do 9. miejsca notowania OLiS – single w streamie[190] i została certyfikowana platynową płytą[191]. Ponadto otrzymała nominację do Fryderyka 2024 w kategorii utwór roku[192] i zajęła trzecie miejsce w polskich wewnętrznych eliminacjach na 68. Konkurs Piosenki Eurowizji[193].
Na początku 2024 zakończyła współpracę z wieloletnim menedżerem Tomaszem Grewińskim[194]. W marcu tego samego roku wykonała pierwszy koncert w ramach cyklu Muzyka na dobry wieczór organizowanego przez TVP2[195], uczestniczyła w wykonaniu utworu „Jesień – tańcuj” podczas ceremonii Fryderyków 2024[196], a także wystąpiła na charytatywnym koncercie TVP „Kto nas wzywa – 70 lat GOPR”[197]. W maju wystąpiła na specjalnym koncercie TVP1 „Dobrze, że jesteśmy razem” z okazji 20. rocznicy wejścia Polski do Unii Europejskiej[198] i na jubileuszu 25-lecia Golec uOrkiestra (w ramach Polsat Hit Festiwalu 2024)[199]. Wzięła także udział w LXI KFPP w Opolu, gdzie wystąpiła w konkursie Premier (pozakonkursowo), w jubileuszowym występie Michała Bajora oraz w koncercie Zakochani są wśród nas z piosenkami Janusza Kondratowicza[200][201]. W sierpniu wystąpiła na koncercie „Gorączka sopockiej nocy” w ramach Top of the Top Sopot Festival[202]. We wrześniu wzięła udział w nagraniu nowej wersji utworu „Moja i twoja nadzieja” zespołu Hey, dedykowanej ofiarom powodzi w Europie Środkowej[203]. Jesienią została wydana reedycja albumu Kayah i Bregović z okazji 25-tej rocznicy premiery, a Kayah z Bregoviciem odbyła jubileuszową trasę koncertową[204]. W listopadzie wystąpiła na koncercie TVP1 „Jesteśmy sobie potrzebni” z okazji Święta Niepodległości[205]. 31 grudnia wystąpiła podczas Sylwestrowej Mocy Przebojów dla telewizji Polsat w Toruniu[206].
14 stycznia 2025 wydała singiel „Proszę tańcz”, który nagrała w duecie z Dawidem Kwiatkowskim[207]. 27 kwietnia 2025 wystąpiła podczas koncertu TVP „Tysiąclecie Korony Polskiej”[208]. 23 maja 2025 zagrała podczas Polsat Hit Festiwalu 2025 koncert z okazji 30-lecia albumu Kamień, a następnie koncert z Goranem Bregoviciem[209]. 7 czerwca tego samego roku TVP wyemitowała koncert „Wyspa dzieci, czyli muzyczni spadkobiercy zespołu 2 plus 1” poświęcony życiu i twórczości Elżbiety Dmoch, w którym wystąpiła Kayah[210]. 25 czerwca wzięła udział w koncercie „Wrocław Przyszłości”, który transmitowany był przez telewizję Polsat[211]. W lipcu zapowiedziała nowy album studyjny pt. Takotsubo[212] oraz zaśpiewała gościnnie w utworze braci Kacperczyk pt. „Wiatr”[213]. W październiku wydała singel „Dzisiaj przychodzi on”[214], a w listopadzie „Tylko się nie roztop”, które promowały reedycje jej albumów, odpowiednio Kamienia i Gdy pada śnieg[215].
Remove ads
Działalność biznesowa
Równolegle z działalnością muzyczną skupiła się na działalności producenckiej. W 2001 wraz ze swoim ówczesnym menedżerem, Tomaszem „Tomikiem” Grewińskim, zawiązała spółkę producencką Kayax[216][217]. Pierwszym efektem współpracy było stworzenie siedmiu utworów na album Ewy Bem pt. Mówię tak, myślę nie. W kolejnych latach wydała albumy wykonawców, takich jak Brodka, Zakopower, Hey, Andrzej Smolik, Urszula Dudziak, Artur Rojek, Krzysztof Kiljański[218], Maria Peszek, Krzysztof Zalewski, Daria Zawiałow czy Mary Komasa. W 2025 sprzedała swoje udziały w spółce Grewińskiemu[219][220].
Pod koniec 2018 uruchomiła projekt muzyczny My Name Is New mający na celu promowanie debiutujących wykonawców[221].
Działalność polityczna
W 2007 związała się z powstałą wówczas Partią Kobiet[222][223].
W 2016 podjęła współpracę z Komitetem Obrony Demokracji, biorąc udział we wrześniowym marszu i wygłaszając na nim przemówienie przeciwko działaniom rządu w sprawach aborcji[224][225]. W 2017 wystąpiła w spocie ruchu społecznego Kultura Niepodległa, sprzeciwiającemu się „podporządkowaniu kultury politykom i partiom politycznym”[226][227].
Remove ads
Działalność społeczno-charytatywna
Podsumowanie
Perspektywa
Współpracowała z Komitetem Ochrony Praw Dziecka[228] i Fundacją Uli Jaworskiej, angażując się akcje profilaktyki zdrowotnej[12]. Zasiadała w Radzie Polskiej Fundacji Muzycznej[229]. Wspierała kampanię, przeprowadzaną przez firmę farmaceutyczną Merck Serono, zachęcającą do przeprowadzania działań edukacyjnych związanych z chorobami tarczycy[230]. W 2019 wsparła akcję kanału Discovery Life „#BadamPiersi” zachęcającą kobiety do profilaktyki w badaniu piersi[231].
Zaangażowała się w ogólnopolską kampanię społeczną Pij mleko! Będziesz wielki[232]. W 2007 zaśpiewała w koncercie „Podziel się posiłkiem”, mającym promować akcję dożywiania dzieci[233]. Brała udział w kampanii Fundacji Polsat: „A wystarczy naprawdę niewiele – wystarczy chcieć” (2008) i „Dzieci dzieciom” (2009)[234][235]. Charytatywnie wzięła udział w nagraniu audiobooków dla pacjentów szpitali dziecięcych w całej Polsce: „Bajki oparte na Faktach” w 2013 i „Klub Sportowy Koźlątko” w 2016[236][237]. W 2018 wraz z Grzegorzem Hyżym zagrała w specjalnym odcinku teleturnieju Milionerzy, a wygraną z programu – czek na 40 tys. zł – przekazali na rzecz Fundacji TVN „Nie jesteś sam”[238]. Również w 2018 wsparła akcję „Podaruj wigilię” Stowarzyszenia „Mali bracia ubogich”[239]. W 2019 wystąpiła w mikołajkowym bloku reklamowym telewizji Polsat, z którego dochód – ponad 1,2 mln zł – został przekazany na leczenie i rehabilitację podopiecznych Fundacji Polsat[240][241].
Została ambasadorką polskiego oddziału Światowego Funduszu na rzecz Przyrody[242]; brała udział w akcji WWF Godzina dla Ziemi (2009)[243]. W 2018 i 2019 wystąpiła podczas pierwszej i drugiej edycji koncertu „Gwiazdy dla Ziemi – Earth Festival”, mającego na celu uświadamianie ludzi na temat globalnego problemu związanego z zanieczyszczeniem środowiska[134][143]. W 2019 włączyła się w projekt koncertowy Pauliny Przybysz „Women’s Voices. Kobiety ratują planetę”[145].
Zaangażowała się w kampanię społeczną Kultura się liczy prowadzoną przez Narodowe Centrum Kultury[244].
Jest sojuszniczką społeczności LGBT[245]. Zainicjowała powstanie albumu kompilacyjnego pt. Music 4 Boys & Gays (2007), który adresowany był do gejów[246][247][248], i jego kontynuacji Music 4 Queers & Queens (2020)[249]. W 2021 zadeklarowała, że swoją Nagrodę Artystyczną Prezydenta Miasta Białegostoku przeznaczy na stowarzyszenie Tęczowy Białystok działające na rzecz osób LGBT i Fundację „AXMAD” opiekującą się uchodźcami z Czeczenii[250].
Remove ads
Pozostałe przedsięwzięcia
Podsumowanie
Perspektywa
W 2004 uczestniczyła w sztafecie z ogniem olimpijskim podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Atenach[251].
Była prowadzącą autorskiego programu rozrywkowego TVN To było grane (1998), jurorką w Fabryce gwiazd (2008) i jednym odcinku programu SuperSTARcie (2014) oraz trenerką w pierwszej edycji The Voice of Poland (2011)[252]. Za bycie trenerką w The Voice of Poland zdobyła nominację do Telekamer 2011 w kategorii juror[253]. Była uczestniczką charytatywnego wydania teleturnieju Milionerzy (2018)[238]. Współprowadziła pojedyncze koncerty podczas festiwali: KFPP w Opolu (1998[254], 2005[255] i 2024[254]), TOPtrendy 2004[256] i Sopot Festivalu 2007[257], a także ceremonie wręczenia Fryderyków w latach 2002[258], 2008[259] i 2014[260].
.jpg)
Zaangażowała się w kampanię promocyjną internetowego serwisu informacyjnego Arena.pl (2002) oraz rozgłośni radiowych: Radio Zet (2003, 2006), RMF Classic (2011) i Meloradio (2018)[261][262]. Wystąpiła w kampanii reklamowej marki obuwniczej Inblu (2003), sieci telefonii komórkowej Orange Pop (2005) i Orange (2006), kanału muzycznego VH1 Polska (2005), marki herbacianej Lipton (2007), producenta kosmetyków AA (2009) i sieci sklepów Freshmarket (2014)[263][108]. Za muzykę napisaną do reklamy Orange Pop dostała nagrody na festiwalach Crackfilm, Kreatura i Złote Orły. W 2004 stworzyła linię perfum i kosmetyków „Kayah Women” i „Kayah Men”[264].
Współtworzyła internetowe nRadio[265]. Współpracowała nad audycją 3 piosenki w Radio Zet Chilli[266]. W latach 2017–2022 prowadziła audycję „Tu i teraz” w Meloradiu[267][268].
Wzięła udział w sesjach zdjęciowych do okładek czasopism: „Playboy” (1996, 1997, 2003), „Elle Polska” (1999), „Boutique” (2005), „Gala” (2006, 2010), „Viva!” (2007), „Olivia” (2011), „Zwierciadło” (2012) i „Sens” (2015)[269]. W 2011 była felietonistką „Gali”[270].
Wystąpiła gościnnie w serialach TVN Niania (2005) i Druga szansa (2016)[271][272]. Zagrała Marię Corazzi w filmie Dublerzy i serialu TVP1 serialu o tym samym tytule; obie produkcje miały premierę w 2006[273][274]. Brała również udział w zdjęciach próbnych do ekranizacji powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem w reżyserii Jerzego Hoffmana, jednak ostatecznie nie dostała się do obsady filmu[39]; rolę Horpyny odegrała Rusłana Pysanka. Zagrała gwiazdę w filmie Piksele (2009)[275].
W styczniu 2019 zapowiedziała trwanie prac nad książką autobiograficzną, nad którą współpracowała z Agnieszką Wójtowicz[123].
Remove ads
Charakterystyka muzyczna i inspiracje
Na albumie Kamień, który traktuje jako „prawdziwy debiut”, umieściła materiał łączący brzmienia soulowe z jazzem i R&B, do których powróciła przy nagrywaniu płyty Skała[1]. Zainteresowała się także brzmieniami disco i elektronicznymi, co słychać na płytach Zebra i JakaJaKayah[1]. Po wydaniu płyt Kamień i JakaJaKayah zaczęła być nazywana w mediach „zdolną propagatorką muzyki soul i R&B w Polsce”[276]. W międzyczasie nagrała też album Kayah & Bregović z muzyką bałkańską[1][277]. Przy okazji płyty Stereo typ powróciła do brzmień popowych[1]. Przy tworzeniu krążka Transoriental Orchestra inspirowała się muzyką żydowską, a także zaśpiewała na nim w językach: hebrajskim, arabskim, jidysz i ladino[1][277][278].
Remove ads
Wpływ na popkulturę
Uchodzi za jedną z najciekawszych i największych polskich gwiazd muzyki, jedną z najpopularniejszych polskich wokalistek i gwiazdę[279].
W programie rozrywkowym Polsatu Twoja twarz brzmi znajomo w postać wokalistki wcielili się: Mariusz Totoszko (zaśpiewał utwór „Prawy do lewego”), Anna Czartoryska-Niemczycka („Testosteron”), Agnieszka Twardowska („Na językach”), Kasia Moś („Po co”), Katarzyna Ptasińska („Byłam różą”), Natalia Avelon („Ramię w ramię”), Katarzyna Kołeczek („Supermenka”) i Katarzyna Skrzynecka („Prócz ciebie nic”).[280]
Magdalena Mielcarz wielokrotnie wskazywała Kayah jako osobę, która wywarła silny wpływ na jej muzyczną twórczość[281][282][283], a Ralph Kaminski[284], Julia Wieniawa[173], Reni Jusis[285][286] i Margaret[287] wskazują Kayah jako swoją idolkę i inspirację.
Remove ads
Życie prywatne
Podsumowanie
Perspektywa
W latach 90. pozostawała w nieformalnym związku z gitarzystą Bogdanem Kowalewskim[288]. Podczas nagrywania programu To było grane poznała producenta telewizyjnego Rinke Rooyensa, którego poślubiła 5 sierpnia 1998[289]. 1 grudnia 1998 urodził im się syn, Roch[290]. W 1999 małżonkowie otrzymali Srebrne Jabłko, nagrodę przyznawaną w plebiscycie czytelników miesięcznika Pani „najwspanialszym polskim parom”[291]. Od 2002 byli w separacji, ostatecznie rozwiedli się w 2010[292]. W latach 2005–2009 była związana z Sebastianem Karpielem-Bułecką, później spotykała się z senegalskim muzykiem Pako Sarrem[293]. W latach 2017–2023 była związana z Jarosławem Grzywińskim, byłym prezesem Giełdy Papierów Wartościowych[294][194].
Jest wegetarianką[295]. Była związana ze szkołą kabały[296][297]. Choruje na chorobę Hashimoto[123].
Posiadała dom w Rio de Janeiro[123][298]. W 2023 zakupiła mieszkanie w Wenecji[298]. W 2007 jej majątek szacowany był na ok. 1,5 mln złotych[299]. Była jedną ze „100 najcenniejszych gwiazd polskiego show-biznesu” według danych magazynu „Forbes Polska”; jej wizerunek został wyceniony przez reklamodawców na 391 tys. zł w 2008 (34. miejsce)[300], 390 tys. zł w 2009 (35. miejsce)[301], 360 tys. zł w 2010 (64. miejsce)[302], w 2011 zajęła 29. miejsce[303], 381 tys. w 2012 (53. miejsce)[303], 529 tys. zł, w 2013 (21. miejsce)[304] i 269 tys. w 2014 (51. miejsce)[305]. W 2015 zakończono publikację rankingu[306].
Dorobek artystyczny
Muzyka
- Albumy studyjne
- Kayah (1988)
- Kayah (1991)
- Kamień (1995)
- Zebra (1997)
- Kayah i Bregović (1999; z Goranem Bregoviciem)
- JakaJaKayah (2000)
- Stereo typ (2003)
- Kolędy śpiewa Kayah (2006)
- Skała (2009)
- Kayah & Royal Quartet (2010; z Royal String Quartet)
- Panienki z temperamentem (2010; z Renatą Przemyk)
- Transoriental Orchestra (2013)
- Gdy pada śnieg (2016)
Filmografia
Źródło:[307]
Remove ads
Nagrody i nominacje
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads