Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Styxosaurus
rodzaj gada Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Styxosaurus – rodzaj drapieżnego, morskiego gada, plezjozaura z rodziny elasmozaurów (Elasmozauridae). Jego szczątki datuje się na późną kredę (Kampan). Nazwa „Styxosaurus” pochodzi od dwóch greckich słów: Styks (Στυξ) i sauros (jaszczur)[1].
Ten plezjozaur osiągał prawdopodobnie 11 metrów długości (36 stóp), podobnie jak inne elasmozauroidy[1][2]. Miał także długą szyję i ostre zęby (mogące przytrzymać śliską ofiarę np. rybę)[2]. Liczba kręgów u tego plezjozaura dochodziła nawet do 75[3].
Występował w okresie późnej kredy, na terenie Ameryki Północnej (Kansas i Dakota Południowa)[1]. Najprawdopodobniej odżywiał się rybami; polował na nie z zasadzki, wbijając się w ich ławice, a następnie schwytane ofiary połykał (zwierzę rzekomo nie mogło gryźć i odrywać kawałków mięsa)[2]. National Geographic sugeruje, że Styxosaurus mógł konkurować z rekinami Cretoxyrhina[2]. Blisko skamielin plezjozaurów znajdywano gastrolity i szczątki ryb[4].
Styxosaurus dzielił swe środowisko z mozazaurami (Mosasauroidae), rekinami i rybami kostnoszkieletowymi (Xiphactinus i Gillicus)[1]. W kampanie poza rybami i innymi gadami morskimi zaczęły pojawiać się wodne ślimaki (Gastropoda, gatunki: Cidarina beta, Mataxa arida, Bulbificopsis garza)[5].
Zagrożeniem dla styksozaura były mozazaury i rekiny (rodzaje Cretoxyrhina i Cardabiodon). Rekiny mogły polować na osobniki juwenalne, natomiast mozazaury mogły polować na nawet dorosłe[1].
Gatunek S. snowii naukowo opisał Samuel Wendell Williston w 1890, nadając mu nazwy Cimoliasaurus snowii, Elasmosaurus snowii[6][7]. Holotyp składał się z czaszki i 20 kręgów, przy okazji czaszka była zachowana w bardzo dobrym stanie[6]. Wcześniej odkryto dwa inne plezjozaury: Elasmosaurus platyurus oraz Mauisaurus haasti. „Styksozaura” odkryto później, jednak w przeciwieństwie do dwóch poprzednich elasmozaurów jego szczątki, a w szczególności czaszka były zachowane w znakomitym stanie, w przypadku holotypu Mauisaurus haasti – ten jej w ogóle nie posiadał[3]. Drugi gatunek – S. browni, opisał Samuel Paul Welles, następnie autor wykreował nowy rodzaj „Styxosaurus” w 1943 roku[8] (datę wykreowania rodzaju niekiedy datuje się na rok 1949[9]).
W Dakocie Południowej odnaleziono okaz z 1945 roku, który został początkowo nazwany Aldasaurus pembertoni, obecnie wiadomo, że to synonim gatunku S. snowii[9][10]. Kiedy uznano go za S. snowii, mianowano go za najbardziej kompletny szkielet rodzaju Styxosaurus[9]. Z okazem znaleziono także 253 gastrolitów, które najprawdopodobniej zostały połknięte przez ten okaz za życia[9]. Obecnie szkielet znajduje się w Muzeum w Kansas[9].
Okazuje się, że najbliższym krewnym gatunku S. snowii jest plezjozaur z Angoli – Cardicorax (takson siostrzany)[11]. Poniżej umieszczono kladogram z 2014 roku przedstawiający pozycję systematyczną Cardicorax, ale także Styxosaurus[11]:
|
Thalassomedon | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Remove ads
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads