Uskoti

Uskoti, (kwa Kiingereza:Scotland , Alba kwa Kigaeli) , ni nchi ndani ya Ufalme wa Muungano, iliyoko katika Ulaya ya Kaskazini. Inapakana na Uingereza kusini, na imezungukwa na Bahari ya Kaskazini mashariki, Bahari ya Atlantiki kaskazini na magharibi, na Bahari ya Ayalandi kusini-magharibi. Uskoti ina idadi ya watu takriban milioni 5.4, ikiwa ya 120 duniani. Mji wake mkuu ni Edinburgh, huku jiji kubwa zaidi likiwa Glasgow. Uskoti imegawanyika katika maeneo 32 ya halmashauri. Inajulikana kwa urithi wake tajiri wa Kikelti na Kigaeli, majumba ya kifalme ya kihistoria, maeneo ya milimani (Highlands), na mchango wake mkubwa katika falsafa, sayansi, na uhandisi wakati wa Enzi ya Mwangaza.

Uskoti Scotland (Kiskoti) Alba (Kigaeli)
Bendera Nembo
Wimbo wa taifa: "Flower of Scotland" (hutumika zaidi)
Eneo la Uskoti katika Ufalme wa Muungano
Mji mkuu na mkubwa	Edinburgh
Lugha rasmi	Kiingereza Kiskoti Kigaeli cha Uskoti Lugha ya Ishara ya Uingereza
Kabila	92.9% Wazungu 3.9% Waasia 1.2% Weusi 1.1% Machotara 0.9% Wengine
Dini	51.1% Wasio na dini 38.8% Ukristo 2.2% Uislamu 0.6% Uhindu 0.3% Ubuddha 0.9% Dini nyingine 6.2% Hawakueleza
• Mfalme	Charles III
• Waziri Mkuu wa Uskoti	John Swinney
Eneo
• Jumla	km2 80,231
Idadi ya watu
• Kadirio la 2022	5,439,842
• Msongamano	70/km2
PLT (Kawaida)	Kadirio la
• Jumla	£218.0 bilioni
• Kwa kila mtu	£39,707
HDI (2022)	0.933 juu sana
Sarafu	Pauni ya Uingereza (GBP)
Majira ya saa	UTCUTC+0 (GMT)
Upande wa magari	Kulia
Msimbo wa simu	++44
Jina la kikoa	.scot

Jiografia

Uskoti ni theluthi ya kaskazini ya kisiwa cha Britania. Eneo lake ni km² 78,772. Upande wa kusini Uskoti umepakana na Uingereza wenyewe.

Upande wa mashariki kuna Bahari ya Kaskazini, upande wa kaskazini na magharibi ile ya Atlantiki pamoja na bahari ya Eire.

Ndani ya nchi kuna kanda tatu:

• Nyanda za Juu
• tambarare za chini
• vilima vya Kusini

Mlima mkubwa wa Uskoti ni Mlima Nevis karibu na Fort William wenye kimo cha mita 1,344.

Mbali ya bara Uskoti ina visiwa 790. Upande wa magharibi wa Uskoti bara liko funguvisiwa la Hebridi. Upande wa kaskazini kuna visiwa vya Orkney na vya Shetland.

Historia

Kihistoria Uskoti uliwahi kuwa nchi ya pekee, mpaka ikaunganishwa chini ya Ufalme wa Uingereza tangu mwaka 1603 BK.

Tangu mwaka 1707 Uskoti haukuwa tena na bunge la pekee lakini ulikuwa na wawakilishi katika bunge la London. Bunge la Uskoti lilirudishwa tena mwaka 1999 nalo linasimamia mambo ya ndani.

Mnamo Septemba 2014, wananchi walipiga kura kuhusu uhuru wa nchi yao, lakini wengi waliamua kudumisha Ufalme wa Muungano. Hata hivyo, baada ya Ufalme huo kujitoa katika Umoja wa Ulaya, kuna mpango wa kupiga tena kura mwaka 2023.

Miji kumi mikubwa ya Uskoti

Mji	Wakazi 5 Aprili 1991	Wakazi 29 Aprili 2001
Glasgow (Glaschu)	658.379	629.501
Edinburgh (Dùn Èideann)	400.632	430.082
Aberdeen (Obar Dhèathain)	182.133	184.788
Dundee (Dùn Dè, Dùn Dèagh)	157.808	154.674
Paisley (Paislig)	73.925	74.170
East Kilbride (Cille Bhrìghde an Ear)	70.579	73.796
Hamilton (Hamaltan)	49.988	48.546
Cumbernauld (Comainn nan Allt)	49.507	49.664
Greenock (Grianaig)	49.267	45.467
Ayr (Àir)	47.962	46.431

Picha za Uskoti

• 
  Ukuta wa Adriano ni mpaka wa kale kati ya eneo la Dola la Roma (kusini) na maeeno huru ya Uskoti (kaskazini) wakati wa karne ya 2 BK.
• 
  Sueno's Stone ni makumbusho ya zamani za Wapikti katika Uskoti
• 
  Kinubi cha Kiskoti au clarsach.
• 
  Monasteri ya Iona Abbey inaaminiwa kuwa chanzo cha Ukristo wa Uskoti
• 
  Maghofu ya monasteri ya Melrose Abbey.
• 
  Eilean Donan.
• 
  Boma mjini Edinburgh.
• 
  Boma la Stirling Castle.
• 
  Daraja la Reli la Forth.

Viungo vya Nje

• Maps Ilihifadhiwa 23 Novemba 2005 kwenye Wayback Machine. and digital collections Ilihifadhiwa 6 Februari 2006 kwenye Wayback Machine. at the National Library of Scotland
• The Gazetteer for Scotland Ilihifadhiwa 22 Januari 2007 kwenye Wayback Machine. - Extensive guide to the places and people of Scotland, by the Royal Scottish Geographical Society and University of Edinburgh
• SiliconGlen, Scotland - site hosting the first online guide to Scotland and the soc.culture.scottish FAQ.
• (PDF file) Scottish economic statistics 2005 Ilihifadhiwa 7 Novemba 2006 kwenye Wayback Machine. - from the Scottish Executive
• Scottish Census Results On Line Ilihifadhiwa 4 Julai 2008 kwenye Wayback Machine. - official government site for Scotland's census results
• Scottish Executive - official site of the Scottish Executive
• Scottish Parliament - official site of the Scottish Parliament
• Scottish Tourist Board - official site of Scotland's national tourist board, VisitScotland
• Scottish news, travel and history - from BBC Scotland
• Scottish Neighbourhood Statistics Ilihifadhiwa 30 Novemba 2003 kwenye Wayback Machine. - Scottish Executive's programme of small area statistics in Scotland

Makala hii kuhusu maeneo ya Ulaya bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Uskoti kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.