Днипро

Днипро яки Днепр шәһәре, элек Днепропетровск (укр. Дніпро, 1776—1797; 1802—1926 елларда Екатеринослав; 1797—1802 елларда - Новороссийск, 2016 елга кадәр - Днепропетровск) — Украинада урнашкан шәhәр, Днепр өлкәсе башкаласы. Украинаның икътисади, мәдәни, сәяси үзәкләренең берсе.

Днипро
укр. Дніпро
Байрак[d]	Илтамга[d]
Нигезләнү датасы	1776
Рәсми исем	Дніпро, Днепр, Dniepr[1], Днипро һәм Дніпро
Кыскача исем	Днипро һәм Дніпро
... хөрмәтенә аталган	Днипро
Рәсми тел	украин теле
Дәүләт	Украина[2]
Нәрсәнең башкаласы	Днепровская городская община[d]
Административ-территориаль берәмлек	Днепровский район[d]
Сәгать поясы	UTC+02:00 һәм UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Днипро[1]
Башкарма хакимият башлыгы	Филатов, Борис Альбертович[d][3]
Халык саны	968 502 (1 гыйнвар 2022)[4]
Административ бүленеше	Чечеловский район[d], Шевченковский район[d], Самарский район[d], Новокодакский район[d], Индустриальный район[d], Нижнеднепровский район[d], Центральный район[d] һәм Соборный район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	155 ± 1 метр
Кардәш шәһәр	Вилнүс[5][6][7][…], Жилина[7][8][9], Лүблин[10][11][7] һәм Кутаиси[d][7][8][12]
Нәрсә белән чиктәш	Днепровский район[d]
Әүвәлгесе	Днепропетровск[d]
Бүләкләр
Мәйдан	405 км²
Почта индексы	49000
Рәсми веб-сайт	dniprorada.gov.ua​(укр.)
Ачык мәгълүматлар порталы	Dnipro Open Data[d]
Феноменның икътисады	economy of Dnipro[d]
Беренче язма телгә алу	23 апрель (4 май) 1776
Җирле телефон коды	0562
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
Объектның күренешләре өчен төркем	[d]
Днипро Викиҗыентыкта

Яңароссия 1800 елгы харитада (украинча)

18-19 гасырда Яңароссиянең башкаласы.

География

Шәһәр Украинаның үзәгендә, Днепр елгасының ике ярларында урнашкан.

Климат

Днепр климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Абсолют максимум, °C	12,3	17,5	24,1	31,8	36,1	37,8	39,8	40,9	36,5	32,6	20,6	16,3	40,9
Уртача максимум, °C	−1	0,0	6,0	15,2	22,1	25,6	28,0	27,4	21,5	13,8	5,2	0,2	13,7
Уртача температура, °C	−3,7	−3,4	1,8	9,6	16,1	19,8	22,1	21,4	15,5	8,9	2,0	−2,3	9,0
Уртача минимум, °C	−6,1	−6,3	−1,6	4,9	10,6	14,6	16,7	15,8	10,7	5,0	−0,5	−4,7	4,9
Абсолют минимум, °C	−30	−27,8	−19,2	−8,2	−2,4	3,9	5,9	3,9	−3	−8	−17,9	−27,8	−30
Явым-төшем нормасы, мм	45	43	43	38	42	60	54	43	41	37	46	47	539
Чыганак: Погода и климат

Тарих

Шәһәр 1783 елда Екатерионслав буларак нигезләнә.

1796 елда Павел I указы буенча шәһәргә Новоросийск исеме кушыла, әмма 1802 елда шәһәргә иске исем кайтарыла.

1789 елдан — Екатеринослав калгайлыгы (1803 елдан — Екатеринослав губерасы) үзәге.

Яңа тарих

2024 елның 21 ноябрендә Россия Кораллы көчләре шәһәргә, «Орешник» баллистик ракетасын кулланып, һөҗүм иткән^[13].

Халык

1840[14]	1897[15]	1959[16]	1970[17]	1979[18]	1989[19]	2001[20]
12 414	112 839	661 547	862 100	1 066 016	1 177 897	1 080 846

Милли состав (2001): украиннар — 79,4 %, руслар — 17,6 %, белоруслар — 0,8 %.

Эчке бүленеш

1. Амур-Түбәнднепр районы
2. Индустриаль район
3. Самар районы
4. Собор районы
5. Үзәк район
6. Чечеливка районы
7. Шевченко районы
8. Яңа Кодак районы

Кардәш шәһәрләр

• Улан-Удэ, Россия
• Екатеринбург, Россия
• Красноярск, Россия
• Самар, Россия
• Сиань, Кытай
• Далянь, Кытай
• Щецин, Польша
• Вилнүс, Литва
• Герцлия, Исраил
• Дюрам регионы, Канада
• Жилина, Словакия
• Кутаиси, Грузия
• Сәләник, Греция
• Ташкәнт, Үзбәкстан
• Гәнҗә, Азәрбайҗан

Шәхесләр

• Лия Ахеджакова, РФ халык артисты.
• Григорий Каминский (1895—1938), инкыйлабчы, совет фирка-дәүләт эшлеклесе.

Моны да карагыз

• Днипро метрополитены