15 сентябрь

15 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның унбишенче көне. Ел ахырына кадәр 107 көн кала.

← сентябрь →
Дш	Сш	Чш	Пҗ	Җм	Шм	Як
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30
2025 ел

	Тарих порталы
	Вакыт порталы
	Бәйрәмнәр порталы

Дөнья тарихында бу көн:

Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар

Халыкара

• Халыкара демократия көне^[1].
• Халыкара лимфома көне (ингл. World Lymphoma Awareness Day).^[2][3].
• Халыкара уку-укытү иреге көне.^[4].

Милли

• Азәрбайҗан — Милли белем көне (әзери. Bilik Günü).
• АКШ — Испан-теллеләр мәдәни мирасы ае (ингл. National Hispanic Heritage Month) башлана.
• Бөекбритания — Британия өчен сугыш көне (ингл. Battle of Britain Day), 1940.
• Гватемала, Һондурас, Коста-Рика, Никарагуа, Сальвадор — Бәйсезлек көне (исп. Día de la Independencia, 1821, Испаниядән).
• Һиндстан — Инженер көне (ингл. Engineer's Day).
• Мексика — Долорес авазын искә алу көне (ингл. Grito de Dolores)
• Словения — Приморьеның ана ватанына кайтарылу көне (словен. Dan vrnitve Primorske k matični domovini).
• Таиланд — Силпа Бхирасри көне (ингл. Silpa Bhirasri Day).

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

Һөнәри

• Белорусия — Китапханәләр көне (рус. День библиотек).

Өлкә

• Бразилиядагы шәһәрләр нигезләнү көне:
  • Мату-Гросу (урысча) штатындагы Барра-ду-Гарсас (урысча) (1914)
  • Парана (урысча) штатындагы Понта-Гроса (урысча) (1855) һәм Жагуариаива (урысча) (1823).
  • Сан-Паулу (урысча) штатындагы Лимейра (урысча) (1826) һәм Аваре (урысча) (1861)
• Португалияның Сетубал (урысча) (1249) һәм Фундан (1747) шәһәрләре көннәре.

Вакыйгалар

Татар Википедиясе логотибы

• 1805 — Россия империясе Наполеонга беренче сугышны игълан итә.
• 1821 — Гватемала, Һондурас, Коста-Рика һәм Сальвадор үз бәйсезлеген игълан итәләр.
• 1925 — «Сәнәк» журналының беренче саны дөнья күрә.
• 1959 — ССРБ җитәкчеләреннән беренче булып Никита Хрущев АКШка килә.
• 1971 — «Гринпис» оешмасы нигезләнә.
• 1989 — Сембер шәһәрендә «Өмет» газетасының беренче саны дөнья күрде.
• 2000 — Сиднейда XXVII җәйге Олимпия уеннары ачыла.
• 2003 — Татар Википедиясе ачыла.

Туулар

Шулай ук карагыз: Төркем:15 сентябрь көнне туганнар

• 601 — Гали ибне Әбү Талиб,
• 1254 — Марко Поло, итальян сәүдәгәре һәм сәяхәтчесе.
• 1828 — Александр Бутлеров, химик.
• 1835 — Ричард Олни,
• 1846 — Антоний,
• 1849 — Николай,
• 1857 — Вильям Һовард Тәфт,
• 1870 — Иван Саммер,
• 1872 — Владимир Баранов,
• 1877 — Елена Кульчицкая,
• 1877 — Михаил Залесский, палеоботаника галиме, профессор.
• 1887 — Кәрим Тинчурин, татар драматургы.
• 1890 — Агата Кристи, инглиз язучысы.
• 1890 — Шәйгардан Шәймәрдәнов, ТАССР дәүләт һәм сәясәте эшлеклесе.
• 1894 — Михаил Худяков, Татарстан тарихчысы, археолог.
• 1895 — Таҗи Гыйззәт, татар драматургы.
• 1896 — Алексей Антонов, армия генералы.
• 1898 — Иов,
• 1899 — Абдулла Йосыпов,
• 1901 — Иван Иванов,
• 1904 — Максуд Сөндекле,
• 1906 — Сергей Александров,
• 1908 — Абдулла Алиш, татар язучысы.
• 1909 — Иван Ромашкин,
• 1910 — Иван Куприянов,
• 1910 — Стихван Шаулы,
• 1911 — Муса Исмәгыйлев,
• 1911 — Хәй Мөхәмәдьяров, башкорт шагыйре, тәрҗемәче.
• 1912 — Иван Ищенко,
• 1913 — Метри Кибек,
• 1914 — Салават Кәримов, татар Советлар Берлеге каһарманы, Кызыл Армиясенең коры җир гаскәре офицеры.
• 1915 — Хәй Сабитов,
• 1916 — Алексей Афанасьев,
• 1916 — Газизә Насыйрова,
• 1917 — Кузьма Афанасьев,
• 1917 — Рәфыйк Сәлмәнев,
• 1919 — Мансур Абдуллин, татар Советлар Берлеге каһарманы, Кызыл Армиясенең артиллерия офицеры.
• 1919 — Сәгыйть Улямаев, генерал-майор.
• 1920 — Габбас Измайлов,
• 1920 — Кәтибә Кинҗәбулатова, башкорт язучысы, шагыйрә.
• 1921 — Васил Булатов, Советлар Берлеге Каһарманы.
• 1921 — Иван Кочнев, Советлар Берлеге Каһарманы.
• 1922 — Джеки Купер, американ актеры, телевизион режиссер һәм продюсер.
• 1923 — Таһир Ахунҗанов, БАССР дәүләт һәм коммунистлар фиркасе әһеле, язучы.
• 1924 — Клара Ашрафян,
• 1926 — Иван Буянов,
• 1927 — Дәүләтгәрәй Җангәрәев,
• 1927 — Зилфәт Басыйров, рәссам, сынчы.
• 1928 — Гали Закиров,
• 1928 — Дмитрий Злыдников,
• 1928 — Ишмулла Дилмөхәммәтев,
• 1929 — Мюррей Гел-Мән,
• 1930 — Рафаил Гәрәев,
• 1930 — Салих Абдалов,
• 1932 — Фәрит Баһаветдинов,
• 1932 — Фәхрази Кәримов,
• 1934 — Искәндәр Саяпов,
• 1935 — Байрон Ишморатов, татар галиме.
• 1936 — Мазһар Исәнбаев,
• 1937 — Роберт Лукас,
• 1938 — Аркадий Зубков,
• 1938 — Гөлбикә Кәримова,
• 1940 — Галимә Шәрәфуллина,
• 1940 — Зөһрә Гафурова,
• 1941 — Виктор Зубков,
• 1958 — Рауза Солтанова,
• 1959 — Сергей Абрамов,
• 1965 — Айрат Шәфигуллин, Татарстан Республикасы дәүләт эшлеклесе, икътисадчы.
• 1965 — Франгиза Илбәкова,
• 1966 — Динар Шәрипов,
• 1973 — Андрей Козлов,
• 1973 — Булат Йосыпов,
• 1976 — Михаил Казаков,
• 1977 — Дамир Йосыпов,
• 1977 — Том Һарди,
• 1980 — Максим Шәрәфетдинов,
• 1983 — Кит Ләңфорд,
• 1983 — Станислав Голованов,
• 1988 — Артем Гордеев,
• 1988 — Екатерина Григорьева,
• 1989 — Айгөл Абашева,
• 1989 — Илнур Зәкәрин, шоссе велоузышчысы.

Вафатлар

Шулай ук карагыз: Төркем:15 сентябрь көнне вафатлар

• 1840 — Людвиг Фогель,
• 1841 — Алексей Бахметев,
• 1862 — Людвик Кондратович, поляк шагыйре, тәрҗемәче, драматург.
• 1880 — Дмитрий Перевощиков,
• 1926 — Рудольф Кристоф Ойкен,
• 1936 — Александр Овчинников,
• 1937 — Варсонофий,
• 1937 — Герман,
• 1945 — Антон Веберн,
• 1967 — Әхмәт Ерикәй, татар шагыйре.
• 1976 — Василий Терновский,
• 1985 — Антон Костарев,
• 1988 — Соломон Смеркович, инженер, караблар төзүче, СССР дәүләт премиясе лауреаты (1949).
• 2007 — Сабира Күмүшалиева,
• 2012 — Әшимҗан Әхмәтов,
• 2018 — Виктор Веселаго,
• 2018 — Юрий Соломенцев,

Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар

Исем бәйрәмнәре

Шулай ук карагыз

Commons

Викиҗыентыкта бу тема буенча

медиафайллар тупланмасы