Інфлянцкае ваяводзтва

Інфлянцкае ваяводзтва (лац. Ducatus Livoniae; польск. Województwo inflanckie) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Рэчы Паспалітай, супольнае ўладаньне^[2] (кандамініюм) Вялікага Княства Літоўскага і Каралеўства Польскага. Знаходзілася на тэрыторыі Латгаліі^[3]. Сталіца — места Дынабург.

Інфлянцкае ваяводзтва
Герб
Агульныя зьвесткі
Краіна	Кандамініюм[1] Вялікага Княства Літоўскага і Каралеўства Польскага
Статус	ваяводзтва Каралеўства Польскага[d]
Адміністрацыйны цэнтар	Дынабург
Дата ўтварэньня	1621
Дата скасаваньня	1772
Ваяводы	Ваяводы інфлянцкія
Кашталяны	Кашталяны інфлянцкія
Плошча	12 тыс. км²
Час існаваньня	1677—1772
Месцазнаходжаньне Інфлянцкага ваяводзтва
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Гісторыя

«Рускія Інфлянты», памежныя з Курляндыяй, Літвой і Масковіяй, 1706 г.

Герб Інфлянтаў

Утварылася ў 1677 годзе на аснове чатырох інфлянцкіх трактаў (старостваў) — Дынабурскага, Рэжыцкага, Люцынскага і Марыенгаўзэнскага. Ня мела падзелу на паветы.

Падвойная прыналежнасьць ваяводзтва да ВКЛ і Кароны выяўлялася ў намінацыі на інфлянцкія ўрады праз абедзьве канцылярыі і абраньні інфлянцкіх паслоў на сойм з трох «нацыяў» — па два прадстаўнікі ад шляхты Інфлянтаў, ВКЛ, Кароны.

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, тэрыторыю ваяводзтва ўлучылі ў Пскоўскую губэрню як Дзьвінскую правінцыю.

Захавалася сьведчаньне азначэньня жыхароў Інфлянцкага ваяводзтва ліцьвінамі (1650 год): «…Казимeрко Репшовской в роспросе сказал: родом де он литвин^[a] Динаборского уезду»^[6]. Складзены ў 1765 годзе інвэнтар Люцынскага староства поруч з Jliuszka Moskal пералічвае Kondrasz Licwin^[7]. Ліцьвіны (у форме Лицвины) як прозьвішча 12 жыхароў Люцынскага павету Віцебскай губэрні таксама ўпамінаецца ў абвестцы Сэнату Расейскай імпэрыі ад 1836 году^[8]. Пазьней на тэрыторыі колішняга Інфлянцкага ваяводзтва сфармавалася этнаграфічная група ліцьвінаў — беларусы-каталікі, якія размаўляюць на беларускай мове^[9].

Ураднікі

Асноўныя артыкулы: біскупы інфлянцкія, ваяводы інфлянцкія, і кашталяны інфлянцкія

У Сэнаце Рэчы Паспалітай Інфлянцкае ваяводзтва мела двух сьвецкіх прадстаўнікоў — ваяводу і кашталяна, а таксама духоўнага — біскупа.

Архітэктура

Драўляная

• Помнікі традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры
• 
  Варнавічы, касьцёл Сэрца Езуса (руіны)
• 
  Індрыца, касьцёл Сьвятога Яна
• 
  Якубаў у Курляндыі (праз раку ад Крыжборку), Духаўская царква
• 
  Якубаў, Духаўскі манастыр

Мураваная

• Помнікі сакральнай архітэктуры барока (віленскага барока)
• 
  Аўлея
• 
  Віляны
• 
  Дынабург
• 
  Пасінь

Заўвагі

1. Ранейшыя сьведчаньні ўжываньня канструкцыі «родам ліцьвін (літоўка)»: «сіи Андрѣи бяше родомъ Литвинъ, сынъ Ерденевъ, Литовскаго князя»^[4] (Траецкі летапіс пад 1289 годам); «литвин родом» (жывот Даўмонта Пскоўскага першай трэці XIV стагодзьдзя^[5]); «родом литовка, а прозвище ей бысть литовское Августа» пра дачку вялікага князя літоўскага Гедзіміна (Ніканаўскі летапіс 1526—1530 гадоў, адкуль перайшло ў Ліцавы летапісны звод 1568—1576 гадоў)