Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь

Міністэ́рства адука́цыі Рэспу́блікі Белару́сь (Мінадукацыі Беларусі) — ведамства ўраду Беларусі, упаўнаважанае парадкаваць адукацыю. Міністар адукацыі прызначаецца й здымаецца з пасады прэзыдэнтам. Пасаду міністра займае Андрэй Іванец.

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Абрэвіятура	Мінадукацыі РБ
Штаб-кватэра	Менск, вул. Савецкая, д. 9
Міністар	Андрэй Іванец
Першы намесьнік	Аляксандар Бахановіч[1]
Намесьнікі	Аляксандар Кадлубай, Сяргей Руды[2]
Зьвязаныя кампаніі	«Глобус», «Металіт», «Цэнтар міжнародных сувязяў»
Бюджэт	901 мільярд рублёў [3] (2010 год; 301 мільён $[4])
Сайт	edu.gov.by

Будова

• Апарат — дэпартамэнт, 16 управаў, аддзел, прэс-цэнтар, выдавецкі цэнтар і сэктар^[5];
• Выдавецтвы «Адукацыя і выхаваньне» ды «Пачатковая школа»;
• Газэты — «Настаўніцкая газэта», «Пераходны ўзрост» (па-расейску: Переходный возраст) ды «Сьцяг юнацтва» (па-расейску: Знамя юности);
• Часопісы «Народная асьвета», «Пралеска» ды «Роднае слова»;
• Прадпрыемствы — «Глобус», «Металіт», «Пухавіцкі досьледна-экспэрымэнтальны завод» (Менская вобласьць) і «Цэнтар міжнародных сувязяў»;
• Акадэмія пасьлядыплёмнай адукацыі, Нацыянальны інстытут адукацыі, Нацыянальны цэнтар усынаўленьня;
• Вучэльні зачыненага тыпу — Магілёўская адмысловая школа, Магілёўская вучэльня дрэваапрацоўкі №2, Петрыкаўская адмысловая вучэльня лёгкай прамысловасьці №1 (Гомельская вобласьць);
• Гімназія-каледж мастацтваў імя Івана Ахрэмчыка;
• Каледжы — Аршанскі мэханіка-эканамічны (Віцебская вобласьць), Бабруйскі аўтатранспартны (Магілёўская вобласьць), Барысаўскі політэхнічны (Менская вобласьць), Берасьцейскі політэхнічны, Віцебскія індустрыяльна-пэдагагічны, тэхнічны й тэхналягічны, Гарадзенскі політэхнічны, Магілёўскі політэхнічны, Маладэчанскі політэхнічны (Менская вобласьць), Менскія архітэктурна-будаўнічы, аўтамэханічны, вышэйшы радыётэхнічны, гандлёвы, машынабудаўнічы, політэхнічны й тэхналягічны, Наваградзкі гандлёва-эканамічны (Гарадзенская вобласьць) ды Пінскі індустрыяльна-пэдагагічны (Берасьцейская вобласьць);
• Інстытуты — 1) кантролю ведаў ды 2) прафэсійнай адукацыі;
• Тэхнікумы — Бабруйскія лесатэхнічны ды мэханіка-тэхналягічны, Віцебскія політэхнічны ды станкаінструмэнтальны, Гомельскія дарожнабудаўнічы, машынабудаўнічы ды політэхнічны, Жодзінскі (Менская вобласьць), Магілёўскі хіміка-тэхналягічны, Мазырскі політэхнічны (Гомельская вобласьць), Полацкі лясны, Наваполацкі політэхнічны (Віцебская вобласьць), Салігорскі горна-хімічны (Менская вобласьць), Сьветлагорскі індустрыяльны (Гомельская вобласьць);
• Унівэрсытэты — Баранавіцкі дзяржаўны ўнівэрсытэт (Берасьцейская вобласьць), Беларуска-расейскі ўнівэрсытэт (Магілёў), Беларускі дзяржаўны пэдагагічны ўнівэрсытэт, Беларускі дзяржаўны тэхналягічны ўнівэрсытэт, Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт, Беларускі дзяржаўны эканамічны ўнівэрсытэт, Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт інфарматыкі і радыёэлектронікі, Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт транспарту (Гомель), Беларускі нацыянальны тэхнічны ўнівэрсытэт, Берасьцейскі дзяржаўны тэхнічны ўнівэрсытэт, Берасьцейскі дзяржаўны ўнівэрсытэт, Віцебскі дзяржаўны тэхналягічны ўнівэрсытэт, Віцебскі дзяржаўны ўнівэрсытэт, Гарадзенскі дзяржаўны ўнівэрсытэт, Гомельскі дзяржаўны тэхнічны ўнівэрсытэт, Гомельскі дзяржаўны ўнівэрсытэт, Магілёўскі дзяржаўны ўнівэрсытэт, Магілёўскі дзяржаўны ўнівэрсытэт харчаваньня, Мазырскі дзяржаўны пэдагагічны ўнівэрсытэт, Менскі дзяржаўны лінгвістычны ўнівэрсытэт, Міжнародны дзяржаўны экалягічны унівэрсытэт ды Полацкі дзяржаўны ўнівэрсытэт;
• Цэнтры навучаньня — алімпійскай падрыхтоўкі па гандболе, «Зубраня» (Мядзельскі раён, Менская вобласьць), мастацкай творчасьці дзяцей і моладзі, рэабілітацыі дзяцей дашкольнага ўзросту з парушэньнем слыху, турызму і краязнаўства навучэнскай моладзі, тэхнічнай творчасьці навучэнцаў, фізычнага выхаваньня й спорту навучэнцаў і студэнтаў ды экалягічны цэнтар дзяцей і юнацтва;
• Галоўны інфармацыйна-аналітычны цэнтар^[6].

Задачы

• распрацоўка й забесьпячэньне парадкаваньня адукацыі ды апёкі над няпоўнагадовымі асобамі;
• ажыцьцяўленьне ўрадавага ўплыву на моладзь;
• парадкаваньне псыхалягічнай дапамогі ў вучэльнях;
• забесьпячэньне дзейнасьці ўрадавых вучэльняў;
• узгадненьне дзейнасьці ведамстваў, управаў адукацыі вобласьцяў ды Менску ў ажыцьцяўленьні адукацыі, уплыве на моладзь, абароне правоў і апёцы над няпоўнагадовымі асобамі;
• нагляд за дзейнасьцю ўстановаў адукацыі;
• агляд парадкаваньня аховы дзяцей;
• папярэджаньне безнагляднасьці й правапарушэньняў няпоўнагадовых асобаў;
• міжнародная адукацыйная супраца.

Паўнамоцтвы

• запыт зьвестак ва ўстановах;
• стварэньне й кіраваньне сродкамі мэтавых фондаў;
• стварэньне радаў адмыслоўцаў у справах адукацыі;
• правядзеньне нарадаў, зьездаў ды выставаў аб адукацыі;
• правядзеньне гульнявых спабораў навучэнцаў;
• удзел у працы міжнародных адукацыйных арганізацыяў;
• узнагароджваньне выкладчыкаў і навучэнцаў^[7].

Мінуўшчына

На 15 лютага 2006 г. усе 43 дзяржаўныя вышэйшыя навучальныя ўстановы Беларусі, у тым ліку ўсе ВНУ Міністэрства адукацыі, былі расейскамоўнымі^[8].

За 2013 год Міністэрства адукацыі Беларусі скараціла 12 000 працаўнікоў установаў асьветы ўсіх узроўняў. Пры гэтым, паводле скарачэньня штату звольнілі 640 працаўнікоў, зь іх 249 уласна пэдагогаў. На скарачэньні пайшлі ў выніку пераўтварэньня 143-х і закрыцьця 109 сярэдніх школаў. Таксама зачынілі ўсе вечаровыя школы, якія пераўтварылі ў вечаровыя клясы пры 57 сярэдніх школах. Сярод іншага, зачынілі 20 міжшкольных навучальных камбінатаў працоўнага навучаньня і прафэсійнай арыентацыі. Яшчэ 3 такія камбінаты далучылі ў якасьці аддзяленьняў да прафэсійна-тэхнічных вучэльняў. Параўнальна з папярэднім навучальным годам скарацілі 2357 І—XІ клясаў, зь іх 1992 (85%) у гарадах і 365 у вёсках. Лік школаў зь Х—ХІ клясамі да 5 вучняў зьменшылі на 137, але адкрылі 87 такіх Х клясаў. У выніку засталося 108 школаў зь Х клясамі менш як на 5 навучэнцаў^[9].