Чамкоў

Чамкоў^[1] — адселеная вёска ў Стралічаўскім сельсавеце Хвойніцкага раёну Гомельскай вобласьці. Найбліжэйшае да Чарнобыльскай АЭС паселішча Беларусі.

Чамкоў лац. Čamkoŭ
Першыя згадкі:	1749 год
Былая назва:	Востраў Чамкоўскі
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Гомельская вобласьць
Раён:	Хойніцкі раён
Сельсавет:	Стралічаўскі
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 2346
СААТА:	3254848141
Геаграфічныя каардынаты:	51°29′41″ пн. ш. 30°7′3″ у. д.
Чамкоў на мапе Беларусі Чамкоў

Гісторыя

Карона Каралеўства Польскага

Востраў Чамкоўскі ў анатацыі дакумэнту 1749 г.

Найраней Востраў Чамкоўскі згаданы 1 верасьня 1749 году ў пратэсьце, заяўленым у Оўруцкім гродзкім судзе ўпаўнаважаным князя Ігнацыя Шуйскага, харунжыча берасьцейскага, панам Пятром Загароўскім да ксяндзоў цыстэрцыянаў Кімбараўскага канвэнту. Апошнія нібыта наслалі сваіх малочкаўскіх падданых^[a] на ўгодзьдзі вёскі Краснасельле, а тыя забралі ў названым востраве^[b] з сотню коп жыта ды ўчынілі іншыя розныя гвалты^[2]. Як і Краснасельле з Малочкамі, Чамкоў месьціўся на тэрыторыі Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва Кароны Польскай.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Пасьля другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Чамкоў мусіў апынуцца ў межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе ўпарадкаванага Рэчыцкага павету Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году Менскай губэрні Расейскай імпэрыі^[3].

З. Чамкоў на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.

Х. Чамкоў на мапе Шубэрта-Тучкова 1846 — 1863 гг.

На тапаграфічнай мапе Менскай губэрні, складзенай са здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа ў 1846 годзе, Чамкоў пазначаны як засьценак. На вайскова-тапаграфічнай мапе Расейскай імпэрыі 1846 — 1863 гг. паказаны хутар Чамкоў.

У парэформавы пэрыяд Чамкоў адміністрацыйна належаў жа Дзёрнавіцкай воласьці Рэчыцкага павету. На 1876 год маёнткам Чамкоў у 100 дзесяцін угодзьдзяў валодаў пан Юзаф, сын Рафала, Васілеўскі^[4]. У 1889 годзе ўласьнікам 85 дз. зямлі ў Чамкове названы сялянін Рыгор Гарбуноў. Ёсьць у сьпісе чамкоўскіх землеўладальнікаў імёны братоў Трафіма і Івана Навумавых, але без указаньня колькасьці дзесяцін^[5]. У 1911 (1913) годзе 450 дз. зямлі меў у Чамкове Мікалай Каліноўскі^[6].

Найноўшы час

9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня Берасьцейскага міру з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), Нямеччына перадала паўднёвую частку Беларусі Украінскай Народнай Рэспубліцы. У адказ на гэта, 9 сакавіка Другой Устаўной граматай тэрыторыя абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. Чамкоў у складзе Рэчыцкага павету, аднак, апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта Украінскай Дзяржавы» гэтмана Паўла Скарападзкага^[7].

Хутары Чамковы і навакольлі на мапе 1926 г.

1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі, але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да РСФСР.

Заўвагі

1. Кімбараўскі кляштар трымаў Малочкі ў пасэсіі роўна так, як П. Загароўскі Краснасельле.
2. Ня мусіць зьдзіўляць яго значная аддаленасьць ад Краснасельля, бо бліжэй месьцілася вёска Ўласы, таксама прыналежная хвойніцкім Шуйскім.