Бярэзіна (басэйн Нёмана)

Бярэ́зіна, Захо́дняя Бярэ́зіна — рака ў Беларусі, правы прыток Нёману. Цячэ ў Гарадзенскай і Менскай абласьцях. Даўжыня 226 км. Плошча вадазбору 4 тыс. км². Выдатак вады ў вусьці 30 м³/с. Агульны спад 172 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,8 ‰.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Бярэзіна (неадназначнасьць).

Рака

Бярэзіна лац. Biarezina
Заходняя Бярэзіна
Агульныя зьвесткі
Выток	каля в. Калыдкаў
Вусьце	Нёман
Краіны басэйну	Беларусь
Вобласьці	Гарадзенская вобласьць і Менская вобласьць
Даўжыня	226 км
Сярэднегадавы сьцёк	30 м³/с
Плошча басэйну	4 тыс. км²
Нахіл воднай паверхні	0,8 ‰
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Асноўныя прытокі

• Правыя: Цьвецень (даўжыня 14 км), Бярозка (даўжыня 6 км), Баброўка (даўжыня 6 км), Краўлянка (даўжыня 20 км), Ластаянка (даўжыня 18 км), Альшанка (даўжыня 60 км), Чарніца (даўжыня 20 км), Чапунька (даўжыня 38 км)
• Левыя: Дворышча (7 км), Іслач (даўжыня 102 км), Волка (даўжыня 36 км)

На рацэ

• Гістарычныя мястэчкі: Дубрава, Гарадок, Славенск
• Зона адпачынку: Барок (12 км на поўнач ад места Маладэчна)
• Вадасховішча: Сакаўшчынскае

Агульныя зьвесткі

Пачынаецца каля вёскі Бортнікаў Маладэчанскага раёну, на вышыні 300 м па-над узроўнем мора, цячэ ў Валожынскім і Івейскім раёнах.

Даліна выразная, яе шырыня ў верхняй частцы 0,5—3 км, ніжэй за вёску Гародзькі 3—4 км. Абалона нізкая, асушаная, месцамі ўзгорыстая, шырыня ў вярхоўі 0,2—0,5 км, на астатніх дзялянках ад 0,3 да 3 км. Рэчышча моцназьвілістае, шырыня ракі ў вярхоўі 5—20 м, у сярэдняй і ніжняй плыні 20—35 м, паблізу вусьця да 50 м.

Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя ў верхняй і сярэдняй плыні ў канцы сакавіка, у ніжняй — у пачатку красавіка. Замярзае ў 2-й палове сьнежня, крыгалом у сярэдзіне сакавіка^[1].

Рэльеф

Верхняя і сярэдняя часткі вадазбору разьмяшчаюцца на паўднёва-ўсходніх схілах Ашмянскай грады і паўночна-заходніх схілах Менскага ўзвышша, нізоўе на Нёманскай нізіне. Водападзел, зь невялікім выняткам у паўднёва-заходняй частцы, добра выяўлены, мае плыўныя абрысы, на поўначы аддзяляе басэйн ракі Вяльля, на ўсходзе — вадазборы рэчак Сьвіслач і Пціч. Агульная працягласьць водападзельнай лініі каля 310 км.

Верхняя і сярэдняя часткі вадазбору адметныя дробнаўзгорыстым рэльефам, ніжняя ўяўляе сабой плоскую забалочаную раўніну, амаль паўсюдна пакрытую ляснымі масівамі (Налібоцкая пушча).

Расьліннасьць

Лясныя масівы займаюць 30% плошчы вадазбору, зь іх каля 8% прыходзіцца на забалочаны лес. Разьмеркаваньне лясоў нераўнамернае, найбольшая лясістась назіраецца ў ніжняй частцы вадазбору (Налібоцкая пушча). У лясох пераважаюць іглічныя пароды, часьцей за ўсё хвоя.

Гаспадарчая дзейнасьць

Мясцовае суднаходзтва ад вёскі Бакшты (за 45 км ад вусьця) — у пэрыяд высокай вады. Амаль усе прытокі Заходняй Бярэзіны каналізаваныя. У басэйне ракі каля 20 каналаў даўжынёй больш за 5 км (агульная даўжыня звыш 150 км).

На вадазборы праводзіліся мэліярацыйныя працы, у выніку якіх, на 1 студзеня 2006 году 16,1% плошчы басэйну мэліяраваныя, працягласьць адкрытай асушальнай сеткі складае 2365 км^[2].