Пціч

Пціч (таксама Птыч^[1]) — рака ў Беларусі, левы і найбольшы прыток Прыпяці (басэйн Дняпра). Цячэ ў Менскай, Магілёўскай і Гомельскай абласьцях. Даўжыня 421 км. Плошча вадазбору 9470 км². Выдатак вады ў вусьці 49,7 м³/с. Агульны спад ракі 176 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,4 ‰.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Пціч (неадназначнасьць).

Рака

Пціч лац. Pcič
Рака Пціч у верхняй плыні
Агульныя зьвесткі
Выток	каля в. Нарэйкаў
Вусьце	Прыпяць
Краіны басэйну	Беларусь
Вобласьці	Магілёўская вобласьць, Менская вобласьць і Гомельская вобласьць
Даўжыня	421 км
Сярэднегадавы сьцёк	49,7 м³/с
Плошча басэйну	9470 км²
Нахіл воднай паверхні	0,4 ‰
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Асноўныя прытокі

• Правыя: Шача, Асінаўка, Даколька, Арэса, Асачанка
• Левыя: Нератоўка, Няслаўка, Красная

На рацэ

• Мястэчкі: Праўдзінскі, Глуск, Капаткевічы
• Гістарычныя мястэчкі: Самахвалавічы, Дудзічы, Глуск Пагарэлы (Гарадок)
• Вадасховішчы: Воўчкавіцкае

Агульныя зьвесткі

Пачынаецца на вышыні 295 м над узроўнем мора за 1 км на захад ад вёскі Нарэйкаў Койданаўскага раёну, вусьце за 1 км на ўсход ад вёскі Багрымавічаў Петрыкаўскага раёну. Верхняя плынь у межах Менскага ўзвышша, сярэдняя — на захадзе Цэнтральнабярэзінскай раўніны, ніжняя — на нізіне Прыпяцкім Палесьсі.

Паводле будовы даліна і рэчышча падзяляюцца на 2 дзялянкі: верхняя (ад вытоку да вёскі Дараганава Асіпавіцкага раёну, 203 км) і ніжняя (ад вёскі Дараганава да вусьця, 218 км). Даліна на ўсім працягу пераважна трапэцападобная (шырыня ад 1,5 км да 5,5 км, у вытоку да 0,1 км), у нізоўі невыразная. Абалона двухбаковая, яе шырыня да вёскі Гарадзішча Менскага раёну ад 60 м да 300 м, ніжэй 1—3 км, каля вёскі Пясчанкі Асіпавіцкага раёну да 5 км. Рэчышча вольна мэандруе, разгаліноўваецца пратокамі, якія ўтвараюць выспы. Яго шырыня ў верхняй плыні да вусьця ракі Асачанкі (85 км ад вытоку) 5—10 м, ніжэй 20—45 м, у ніжняй плыні 45—70 м.

Разводзьдзе ў канцы сакавіка, у верхняй плыні каля 40 дзён, у ніжняй 84 дні. Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя ў пачатку красавіка, сярэдняя вышыня над межанным узроўнем 1,4—3,2 м, найбольшая — 3,7 м. Замярзае ў сярэдзіне сьнежня, крыгалом у канцы сакавіка. У час веснавога разводзьдзя частка вады з Пцічы пераліваецца ў Сьвіслач празь Цітаўку і Трэмлю. Каля вёскі Лучыцы Петрыкаўскага раёну (60 км ад вусьця) найбольшы выдатак вады 800 м³/с (1931 год), найменшы 5,76 м³/с (1915 год)^[2].

Расьліннасьць прадстаўляюць мяшаныя лясы. Лясістасьць — 35%. Балоты ў асноўным нізінныя, пашыраныя ў сярэдняй і ніжняй частках вадазбору. Азёраў мала (менш за 1%). У большасьці гэта невялікія, нярэдка абалонавыя, дробныя, зарослыя вадаёмы^[3].