Лубенікі

Лубенікі́^[2] — вёска ў Брагінскім раёне Гомельскай вобласьці. Уваходзіць у склад Вуглоўскага сельсавету.

Лубенікі лац. Łubieniki
Дата заснаваньня:	перад 1738 годам
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Гомельская
Раён:	Брагінскі
Сельсавет:	Вуглоўскі
Насельніцтва:	82[1] чал. (2023)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 2344
Паштовы індэкс:	247637
СААТА:	3203870051
Нумарны знак:	3
Геаграфічныя каардынаты:	51°56′24″ пн. ш. 30°19′31″ у. д.
Лубенікі на мапе Беларусі ± Лубенікі Лубенікі

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае ў Рэчы Паспалітай

Вёска Лубенікі ў 1738 г.

Хрост немаўляці з Лубенікаў. 1757 г.

Хрост дачкі сужэнства Ласіцаў 9 студзеня 1764 г.

Павіннасьці жыхароў вёскі Лубенікі ў 1773 г.

Лубенікі ў 1789 г.

Найранейшая згадка пра вёску Лубенікі пакуль што сустрэтая ў інвэнтары Рэчыцкага староства 1738 году^[a]. Тады ў ёй налічвалася 9 двароў, гаспадарамі якіх выступалі Хведар Сьвірыдзенка, Іван Даніленка, Луцко Даніленка, яшчэ Іван Даніленка, Дзяміян Ласенка, Хвост Луцко, Андрэй Хвасьцёнак, Цярэшка Хвасьцёнак, Івашка Закрушкі (Zakruszki)^[4].

Сталыя зьвесткі пра жыхароў Лубенікаў, прынамсі, з 10 студзеня 1749 году ёсьць у мэтрычных кнігах царквы Сялецкага базыльянскага манастыра. У іх запісаныя некаторыя прозьвішчы, ужо вядомыя з інвэнтара Рэчыцкага староства, але ў больш дакладным гучаньні. 28 жніўня 1757 году сьвятар Алексы Валчковіч ахрысьціў Наталію, дачку Цімоха і Хвядоры Закруўскіх, а кумамі выступілі Хведар Хвост і Парасковія Ласіцова, «wszyscy ze wsi Łubienikow». 9 студзеня 1764 году ахрышчаная была Яўгенія, дачка Ярэмія і Ганны Ласіцаў; кумамі — Сьцяпан Сьвірыдзенка і Марта Камарова^[5].

У люстрацыі падаткаў Рэчыцкага павету 1773 году пра Лубенікі паведамляецца, што ў паселішчы было 14 двароў, гаспадары якіх Сьвірыдзёнкі, Даніленкі, Ласіцы, Заяц, Сергіенкі, Хвост, Закруцко (Закруцка)^[b], Лісіца^[c] разам выплачвалі 96 злотых і 18 грошаў^[6]. На 1775 год, як засьведчана ў падатковым тарыфе, у вёсцы Лубенікі налічвалася 11 дымоў^[7]. Згодна з крыніцай пад назвай «Opisanie osiadłosci starostwa sądowego Rzeczyckiego» 1789 году, жыхары 14 двароў вёскі Лубенікі, якая месьцілася «w oddzielnym obrębie» за 8 міляў ад Рэчыцы, агулам выплачвалі 309 злотых і 29 грошаў^[8].

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Герб Радван зьменены роду Юдыцкіх.

Лубенікі Юзафа Юдыцкага. Загаловак рэвізіі 1795 г.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Лубенікі – у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 г. у складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага Рэчыцкага павету спачатку Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 г. Менскай губэрні Расейскай імпэрыі^[9]. Паводле расейскай рэвізіі 1795 г., Лубенікі ў складзе Рэчыцкага староства дажыцьцёва належалі графу Юзафу Юдыцкаму, генэралу-лейтэнанту Княства Літоўскага, а адміністратарам у яго – шляхціч Фелікс Гедвіла. У 16 дварах вёскі жылі 42 падданых мужчынскага і 45 жаночага полу^[10]. Згодна з мэтрычнымі запісамі Брагінскай Сьвята-Траецкай царквы 1797 – 1802 гадоў, Лубенікі працягваў трымаць «господин Юдицкий»^[d][12].

На 1811 год, паводле рэвізіі, Лубенікамі часова, як і заўжды, калі вялося пра казённую ўласнасьць, валодаў пан Фларыян Сьвіда^[e][13]. У кліравой ведамасьці Брагінскай Траецкай царквы за 1829 год пра вёску Лубенікі, што месьцілася за 11 вёрст, сказана, як аб прыналежнай да Рэчыцкага староства, безь якога прыватнага ўладальніка. Тады ў ёй налічвалася 17 двароў^[f] з 68 асобамі мужчынскага і 68 жаночага полу верных^[14].

У парэформавы пэрыяд вёска Лубенікі адміністрацыйна належала да Брагінскай воласьці.

Згодна з кліравой ведамасьцю Сялецкай Праабражэнскай царквы, у 1903 годзе яе прыхаджанамі былі 133 асобы мужчынскага і 131 асоба жаночага полу, якія жылі за 12 вёрст у 33 і 1/4 двара^[g] вёскі Лубенікі^[15]. На 1909 год Лубенікі складалі 53 двары, якія насялялі 403 жыхары^[16].

Найноўшы час

9 лютага 1918 годe, яшчэ да падпісаньня Берасьцейскага міру з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), Нямеччына перадала паўднёвую частку Беларусі Украінскай Народнай Рэспубліцы. У адказ на гэта, 9 сакавіка Другой Устаўной граматай тэрыторыя абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. Лубенікі ў складзе Брагінскай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынуліся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта Украінскай Дзяржавы» гэтмана Паўла Скарападзкага^[17].

1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі Рэчыцкі павет увайшоў у склад Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі, але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да РСФСР.

Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны ў Лубеніках было 120 двароў, 630 жыхароў. У сьнежні 1942 і ў студзені 1943 году акупанты спалілі паселішча і загубілі 11 вяскоўцаў^[18]. 22 жыхары загінулі на франтах і ў партызанскай барацьбе^[3].

Насельніцтва

• 2004 год — 74 двары, 163 жыхары.
• 2006 год — 71 двор, 164 жыхары, зь якіх 22 ва ўзросьце да 16 гадоў, 63 — у працаздольным і 79 — старэйшым за працаздольны.
• 2023 год — 82 жыхара.

Заўвагі

1. Не з XIX ст., як пісаў С. В. Марцэлеў^[3]
2. Раней запісаныя, як Закрушка, Закруўскі.
3. Пэўна, — Ласіца.
4. У энцыкляпэдыі «Вялікае княства Літоўскае» сказана, што Ю. Юдыцкі памёр пасьля 1797 г.^[11]
5. Раней, на тых жа ўмовах часовага трыманьня, імі карыстаўся генэрал-маёр Шаркоў.
6. Так запісана ў крыніцы. Але, як засьведчыў іерэй Расьціслаў Бандарэнка, меліся на ўвазе ня ўласна вясковыя сядзібы, а царкоўныя двары, кожны зь якіх мусілі складаць 4 мужчынскія душы.
7. Гл. вышэй.