Бружмелевыя

Бружмелевыя^[1] (Caprifoliaceae) — сямейства дрэў, кустоў і траў парадку Варсянкакветныя (Dipsacales).

Бружмелевыя
Валяр'ян лекавы Dipsacus fullonum Лінея паўночная Morina persica
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Варсянкакветныя Сямейства:  Бружмелевыя
Міжнародная навуковая назва
Caprifoliaceae Juss. (1789), nom. cons.
Сінонімы
Diervillaceae Pyck Dipsacaceae Juss., nom. cons. Linnaeaceae Backlund Loniceraceae Vest Morinaceae Raf. Valerianaceae Batsch, nom. cons.
Тыпавы род
Caprifolium Mill. [syn. Lonicera L. — Бружмель]
Падсямейсты
Сучасная класіфікацыя: Caprifolioideae — Бружмелевыя Diervilloideae Dipsacoideae Linnaeoideae Morinoideae Valerianoideae
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   35248 NCBI   4200 EOL   4258 GRIN   f:211 IPNI   30000739-2 FW   54738

Распаўсюджанне і экалогія

Арэал ахоплівае ўмераны пояс Паўночнага паўшар’я; у паўднёвым іх трохі, а ў трапічным поясе сустракаюцца толькі па гарах; травяністых форм вельмі мала.

Батанічнае апісанне

Лісце заўсёды супраціўнае, г. зн. размешчанае парамі, у большасці суцэльнае, без прылісткаў (але ў нешматлікіх відаў яны ёсць).

Кветкі як правільныя, так і няправільныя, — двухбакова сіметрычныя; тычынак 5; з ніжняй завязі ўтвараецца плод — ягада або касцянка.

Класіфікацыя

Традыцыйная класіфікацыя

Традыцыйна сямейства падзялялі на тры падсямействы:

• Lonicereae. Кветкі буйныя са званочкавым або трубчастым венчыкам, у многіх няправільным, слупок доўгі; плод у большасці — ягада. Сюды адносілі
  • бружмель (Lonicera),
  • Diervilla, або Weigelia — азіяцка-амерыканскі род,
  • лінея (Linnaea),
  • снежнаягаднік (Symphoricarpos) — амерыканскі род,
  • яшчэ 2 трапічныя роды.
• Sambuceae. Кветкі дробныя, з кароткім колападобным і правільным венчыкам; слупок кветкі вельмі кароткі і тоўсты; плод — касцянка з 1-3 насенінамі; суквецце складзена з мноства пар кветак (дыхазіяў), размешчаных шчытком. Тры роды:
  • бузіна (Sambucus),
  • каліна (Viburnum),
  • трапічны Triosteum, з 5 відамі.
• Adoxaceae з адзіным родам адокса (Adoxa) (гэты род, па прычыне значнага адрознення ад іншых бружмелевых, адносілі таксама да самастойнага сямейства Adoxaceae або далучалі да сямейства каменяломнікавыя (Saxifragaceae)).

Сучасная класіфікацыя

Па інфармацыі сайта Germplasm Resources Information Network (GRIN), сямейства Бружмелевыя змяшчае 37 родаў^[2], якія адносяцца да шасці падсямействаў:

• Abelia R. Br. (Linnaeoideae)
• Acanthocalyx (DC.) Tiegh. (Morinoideae)
• Bassecoia B. L. Burtt (Dipsacoideae)
• Centranthus DC. — Кентрантус (Valerianoideae)
• Cephalaria Schrad. (Dipsacoideae)
• Cryptothladia (Bunge) M. J. Cannon (Morinoideae)
• Diervilla Mill. (Diervilloideae)
• Dipelta Maxim. (Linnaeoideae)
• Dipsacus L. — Варсянка (Dipsacoideae)
• Fedia Gaertn. (Valerianoideae)
• Heptacodium Rehder (Caprifolioideae)
• Knautia L. — Паўночнік (Dipsacoideae)
• Kolkwitzia Graebn. (Linnaeoideae)
• Leycesteria Wall. (Caprifolioideae)
• Linnaea [Gronov.] L. — Лінея (Linnaeoideae)
• Lomelosia Raf. (Dipsacoideae)
• Lonicera L. — Бружмель (Caprifolioideae)
• Morina L. (Morinoideae)
• Nardostachys DC. (Valerianoideae)
• Patrinia Juss. (Valerianoideae)
• Plectritis (Lindl.) DC. (Valerianoideae)
• Pseudobetckea (Höck) Lincz. (Valerianoideae)
• Pseudoscabiosa Devesa (Dipsacoideae)
• Pterocephalidium G. López (Dipsacoideae)
• Pterocephalodes V. Mayer & Ehrend. (Dipsacoideae)
• Pterocephalus Adans. (Dipsacoideae)
• Scabiosa L. — Скабіёза (Dipsacoideae)
• Sixalix Raf. (Dipsacoideae)
• Succisa Haller — Каманішнік (Dipsacoideae)
• Succisella Beck — Сіняк (Dipsacoideae)
• Symphoricarpos Duhamel — Снежнаягаднік (Caprifolioideae)
• Triosteum L. (Caprifolioideae)
• Triplostegia Wall. ex DC. (Dipsacoideae)
• Valeriana L. — Валяр’ян (Valerianoideae)
• Valerianella Mill. — Валер’янэла (Valerianoideae)
• Weigela Thunb. — Вяйгела (Diervilloideae)
• Zabelia (Rehder) Makino (Linnaeoideae)

Па інфармацыі базы дадзеных The Plant List, сямейства ўключае 53 роды^[3].

Выкарыстанне

Прымяненне бружмелевых невялікае. Не даючы ні страявога, ні вырабнога лесу, яны разводзяцца ў садках, як прыгожаквітнеючыя кусты і ліяны для алей, груп і вертыкальнага азелянення.

Плады некаторых відаў бружмелю ядомыя, па смаку нагадваюць буякі.

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 145. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Caprifoliaceae. Архівавана 24 верасня 2015.
3. Caprifoliaceae (англ.). The Plant List. Version 1.1. (25 верасня 2013). Праверана 14 верасня 2016.