Спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Мсціслаўскага раёна

Гісторыка-культурныя каштоўнасці Мсціслаўскага раёна — аб’екты архітэктуры, археалогіі, гісторыі і мастацтва, помнікі горадабудаўніцтва і запаведныя мясціны на тэрыторыі Мсціслаўскага раёна Магілёўскай вобласці, якія знаходзяцца пад дзяржаўнай аховай Рэспублікі Беларусь.

Гэта старонка — інфармацыйны спіс.

У Мсціслаўскім раёне гісторыка-культурнымі каштоўнасцямі прызнаны 79 аб’ектаў, з якіх 56 — помнікі археалогіі, 22 — помнікі архітэктуры, 1 — помнік гісторыі.

72 аб’екты — гісторыка-культурныя каштоўнасці рэгіянальнага значэння, 6 аб’ектаў — гісторыка-культурныя каштоўнасці рэспубліканскага значэння, 1 аб’ект — гісторыка-культурная каштоўнасць міжнароднага значэння.

Гісторыка-культурныя каштоўнасці Мсціслаўскага раёна

Фота	Шыфр	Назва	Датаванне	Населены пункт	Месцазнаходжанне	Катэгорыя	Каардынаты
Гандлёвыя рады	513Г000503	Гандлёвыя рады	пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вуліцы Калініна, 27, 29; Пірагоўская, 5, 7, 9, 11	3	54°01′10″ пн. ш. 31°43′36″ у. д.HGЯO
Будынак былой пошты	513Г001059	Будынак былой пошты	пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Калініна, 49	3	54°00′59″ пн. ш. 31°43′55″ у. д.HGЯO
Будынак пажарнай каланчы	513Г001060	Будынак пажарнай каланчы	XX стагоддзе	г. Мсціслаў	вул. Камсамольская, 16а	3	54°01′17″ пн. ш. 31°43′29″ у. д.HGЯO
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі з фрэскамі ў інтэр’еры, брама, кляштарны корпус	511Г000504	Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі з фрэскамі ў інтэр’еры, брама, кляштарны корпус	1614, 1746—1750 гады (рэканструяваны)	г. Мсціслаў	вул. Кірава, 4	1	54°01′26″ пн. ш. 31°43′36″ у. д.HGЯO
Брацкая магіла	513Д000505	Брацкая магіла	1943 год	г. Мсціслаў	парк імя Н. Крупскай	3	54°01′14″ пн. ш. 31°43′42″ у. д.HGЯO
Будынак былой земскай управы	513Г000506	Будынак былой земскай управы	канец XIX — пачатак XX cтагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Леніна, 28	3	54°01′15″ пн. ш. 31°43′41″ у. д.HGЯO
Царква Аляксандра Неўскага з брамай і агароджай	512Г000507	Царква Аляксандра Неўскага з брамай і агароджай	1870 год	г. Мсціслаў	вул. Леніна, 30	2	54°01′13″ пн. ш. 31°43′44″ у. д.HGЯO
Лямус	513Г001061	Лямус	канец XIX — пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Лясная, 20/2	3	54°02′20″ пн. ш. 31°43′58″ у. д.HGЯO
	513Г000508	Паравы млын	пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. К. Маркса, 77	3	54°00′45″ пн. ш. 31°43′38″ у. д.HGЯO
Будынак былой мужчынскай гімназіі	513Г000509	Будынак былой мужчынскай гімназіі	XIX стагоддзе	г. Мсціслаў	вул. Кармеліцкая, 14	3	54°01′16″ пн. ш. 31°43′49″ у. д.HGЯO
Будынак былога дваранскага сходу і гасцініцы «Парыж»	513Г001062	Будынак былога дваранскага сходу і гасцініцы «Парыж»	канец XIX — пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Першамайская, 15	3	54°01′16″ пн. ш. 31°43′54″ у. д.HGЯO
Былы калегіум езуітаў — касцёл, кляштарны корпус з сюжэтнымі роспісамі ў інтэр’еры келляў і трапезнай	512Г000510	Былы калегіум езуітаў — касцёл, кляштарны корпус з сюжэтнымі роспісамі ў інтэр’еры келляў і трапезнай	1745—1750 гады	г. Мсціслаў	на перакрыжаванні вуліц Кармеліцкай і Пралетарскай	2	54°01′19″ пн. ш. 31°43′51″ у. д.HGЯO
Будынак былой ваеннай установы	513Г000511	Будынак былой ваеннай установы	канец XIX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Пралетарская, 51	3	54°01′09″ пн. ш. 31°43′42″ у. д.HGЯO
	513Г001063	Будынак былой гасцініцы «Лондан»	канец XIX — пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Пралетарская, 55	3	54°01′07″ пн. ш. 31°43′39″ у. д.HGЯO
Будынак былога казначэйства	513Г000512	Будынак былога казначэйства	канец XIX — пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Савецкая, 12	3	54°01′18″ пн. ш. 31°43′39″ у. д.HGЯO
Будынак	513Г001064	Будынак	1-я палова XIX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Савецкая, 10	3	54°01′21″ пн. ш. 31°43′43″ у. д.HGЯO
Былы дом ліхвяра В. Віленкіна	513Г001065	Былы дом ліхвяра В. Віленкіна	пачатак XX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Савецкая, 17	3	54°01′15″ пн. ш. 31°43′37″ у. д.HGЯO
Спаса-Праабражэнская царква	513Г000513	Спаса-Праабражэнская царква	другая палова XIX стагоддзя	г. Мсціслаў	вул. Энгельса, на могілках	3	54°01′24″ пн. ш. 31°44′24″ у. д.HGЯO
	513В000910	Селішча	XVI—XVIII стагоддзі	г. Мсціслаў	0.2—0.3 км на поўнач ад асфальтавага завода, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000911	Селішча	XVI—XVIII стагоддзі	г. Мсціслаў	0.1—0.15 км ад мсціслаўскіх крыніц, на правым беразе р. Віхра	3
Замкавая гара	512В001057	Замкавая гара	XII—XIII стагоддзі	г. Мсціслаў	з поўначы па вул. Заслонава і Леніна, з усходу — ад вул. Леніна да перакрыжавання вул. Юрчанкі і завулку Гогаля, з усходу — па вул. Піянерскай	2	54°01′31″ пн. ш. 31°43′40″ у. д.HGЯO
Дзявочая гара	512В001058	Дзявочая гара	1-е тысячагоддзе да н.э. — 1-е тысячагоддзе н.э.	г. Мсціслаў	паміж вуліцамі Пралетарскай, Чырвонай і Пушкіна	2	54°01′34″ пн. ш. 31°44′17″ у. д.HGЯO
	513В000912	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Асмолавічы	0.1 км на поўдзень ад вёскі, на правым беразе ручая	3
	513В000913	Курган	IX—XII стагоддзі	в. Асмолавічы	0.3 км на ўсход ад паўночнай ускраіны вёскі, каля старых могілак	3
	513В000914	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Банькаўшчына	0.8 км на паўночны захад ад вёскі, на мысе правага берага р. Чорная	3
Свята-Пакроўская царква	513Г000514	Свята-Пакроўская царква	канец XIX — пачатак XX стагоддзя	аг. Басценавічы		3	54°01′52″ пн. ш. 31°23′14″ у. д.HGЯO
	513В000915	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э., IX—XVIII стагоддзі	в. Бель	0.5 км на поўнач ад вёскі, на левым беразе р. Рухва	3
	513В000916	Гарадзішча-1	1-е тысячагоддзе н.э., IX—XII стагоддзі	в. Беразетня	0.25 км на паўднёвы ўсход ад вёскі, на тэрыторыі вясковых могілак, на левым беразе р. Лядня	3
	513В000917	Селішча	IX—XVIII стагоддзі	в. Беразетня	на поўдзень ад гарадзішча-1, на левым беразе р. Лядня	3
	513В000918	Гарадзішча-2	1-е тысячагоддзе н.э., IX—XII стагоддзі	в. Беразетня	1.5 км на паўночны захад ад вёскі, на мысе безназоўнага ручая	3
	513В000920	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э., IX—XII стагоддзі	в. Бялынец	на паўднёва-заходняй ускраіне вёскі, 2.3 км на паўднёвы ўсход ад шашы Чавусы—Мсціслаў, на левым беразе р. Чорная Натапа	3
	513В000921	Селішча	XII—XVII стагоддзі	в. Бялынец	0.1 км на поўдзень ад гарадзішча, на левым беразе р. Чорная Натапа	3
	513В000922	Гарадзішча	IX—XII стагоддзі	в. Добрае	1.4 км на поўнач ад вёскі, на левым беразе р. Белая Натапа	3
	513В000923	Селішча	IX—XII стагоддзі	в. Добрае	1.4 км на поўнач ад вёскі, на левым беразе р. Белая Натапа, на паўночны ўсход ад гарадзішча	3
	513В000924	Курганны могільнік	IX—XII стагоддзі	в. Дубейкава	у цэнтры вёскі, каля калгаснай фермы	3
	513В000925	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э., IX—XVIII стагоддзі	в. Залачэва	1.5 км на поўнач ад вёскі, на правым беразе р. Белая Натапа	3
	513В000926	Селішча	XVI—XVIII стагоддзі	в. Зарэчча	на паўночна-заходняй ускраіне вёскі, на левым беразе р. Віхра	3
	513В000927	Селішча	XVI—XVIII стагоддзі	в. Зарэчча	0.45 км на поўнач ад вёскі, на левым беразе р. Віхра	3
	513В000928	Стаянка	2-е тысячагоддзе да н.э.	в. Калатовіна	на ўсходняй ускраіне вёскі, на правым беразе р. Сож	3
	513В000929	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе да н.э., XII—XVIII стагоддзі	в. Кандратаўск	на ўсходняй ускраіне вёскі, на тэрыторыі вясковых могілак, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000930	Селішча-1	XV—XVIII стагоддзі	в. Кандратаўск	на ўсходняй ускраіне вёскі, 50 м на паўночны захад ад вясковых могілак, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000931	Селішча-2	XII—XVIII стагоддзі	в. Кандратаўск	0.9 км на паўднёвы ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000932	Курганны могільнік	IX—XII стагоддзі	в. Кандратаўск	на ўсходняй ускраіне вёскі, на паўднёвы захад ад вясковых могілак, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000933	Стаянка	8—7 тысячагоддзі да н.э.	в. Каробчына	2.4 км на ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000934	Селішча	IX—XII стагоддзі	в. Каробчына	2.4 км на ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Віхра, на месцы стаянкі	3
	513В000935	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Каробчына	1.2 км на ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000936	Селішча	XVI—XVIII стагоддзі	в. Каўшова	0.2 км на паўночны ўсход ад дарогі Каўшова—Кудрычы, 0.4 км ад школы, на заходняй ускраіне вёскі, на правым беразе р. Сож	3
	513В000937	Селішча	XII—XVII стагоддзі	в. Краснае	0.2 км на паўночны ўсход ад вёскі, на левым беразе р. Чорная Натапа	3
	513В000938	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Куркаўшчына	0.1 км на поўнач ад вёскі, на правым беразе р. Суточка	3
	513В000939	Селішча	IX—XII стагоддзі	в. Куркаўшчына	на паўночнай ускраіне вёскі, 0.1 км на паўднёвы ўсход ад гарадзішча, на правым беразе р. Суточка	3
	513В000940	Селішча	XVI—XVIII стагоддзі	в. Лапаціна	на заходняй ускраіне вёскі, 0.35 км на поўнач ад дарогі Лапаціна—Мушына, на правым беразе р. Белая Натапа	3
	513В000941	Курганны могільнік	IX—XII стагоддзі	в. Лыкінка	0.7 км на паўночны захад ад вёскі, на левым беразе р. Волчас	3
	513В000942	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Лютня	0.3 км на захад ад вёскі, на левым беразе р. Суточка	3
	513В000943	Курган	IX—XII стагоддзі	в. Лютня	на ўсход ад дарогі Лютня—Дзеснакіта, на вясковых могілках, на правым беразе р. Віхра	3
Свята-Ушэсцеўская царква	513Г000515	Свята-Ушэсцеўская царква	пачатак XIX стагоддзя	аг. Мазалава		3	53°58′44″ пн. ш. 31°34′19″ у. д.HGЯO
	513В000944	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э., IX—XII стагоддзі	аг. Мазалава	0.5 км на паўднёвы захад ад аграгарадка, на правым беразе р. Белая Натапа	3
	513В000945	Селішча	1-е тысячагоддзе н.э., IX—XII стагоддзі	аг. Мазалава	0.5 км на паўднёвы захад ад аграгарадка, на правым беразе р. Белая Натапа, на поўдзень ад гарадзішча	3
	513В000946	Стаянка	каменны век	в. Малая Лешчанка	0.5 км на паўднёвы захад ад вёскі, на правым беразе р. Віхра	3
	513В000947	Селішча	XII—XVIII стагоддзі	в. Малая Лешчанка	0.5 км на паўднёвы захад ад вёскі, на правым беразе р. Віхра, на месцы стаянкі	3
	513В000948	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Міцькаўшчына	0.4 км на ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Малатоўня	3
	513В000949	Селішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Міцькаўшчына	0.4 км на ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Малатоўня, на паўднёвы ўсход ад гарадзішча	3
	513В000950	Стаянка	каменны век	аг. Мішні	1.7 км на паўночны ўсход ад аграгарадка, на правым беразе р. Кашанка	3
	513В000951	Селішча	IX—XVIII стагоддзі	аг. Мішні	1.7 км на паўночны ўсход ад аграгарадка, на правым беразе р. Кашанка	3
	513В000952	Стаянка	каменны век	в. Новыя Віхраны	на ўсход ад селішча, на левым беразе р. Віхра	3
	513В000953	Селішча	XII—XVII стагоддзі	в. Новыя Віхраны	на паўночнай ускраіне вёскі, на левым беразе р. Віхра	3
	513В000954	Курганны могільнік	IX—XII стагоддзі	в. Новыя Віхраны	0.5 км на ўсход ад вёскі, на левым беразе р. Віхра	3
	513В000955	Гарадзішча	XII—XVIII стагоддзі	аг. Падлужжа	на ўсходняй ускраіне аграгарадка, 0.4 км на паўночны ўсход ад могілак, на правым беразе р. Сож	3
	513В000956	Селішча-1	XII—XVIII стагоддзі	аг. Падлужжа	0.3 км на паўночны ўсход ад могілак, 0.1 км на захад ад гарадзішча, на правым беразе р. Сож	3
	513В000957	Селішча-2	XII—XVIII стагоддзі	аг. Падлужжа	0.15 км на захад ад паўднёвай ускраіны аграгарадка, на левым беразе р. Малатоўня	3
	513В000958	Стаянка	каменны век	в. Парадзіна	0.3 км на паўночны ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Сож	3
	513В000959	Селішча	XVI—XVIII стагоддзі	в. Парадзіна	0.3 км на паўночны ўсход ад вёскі, на правым беразе р. Сож, на месцы стаянкі	3
Успенскі манастыр — Успенскі сабор, жылы корпус, званіца, будынак школы, капліца, стайня, гаспадарчыя пабудовы і жылыя дамы	512Г000516	Успенскі манастыр — Успенскі сабор, жылы корпус, званіца, будынак школы, капліца, стайня, гаспадарчыя пабудовы і жылыя дамы	XVIII—XIX стагоддзі	в. Пустынкі		2	54°06′04″ пн. ш. 31°44′49″ у. д.HGЯO
	513В000960	Курганны могільнік-2	IX—XII стагоддзі	аг. Разанцы	на паўднёва-ўсходняй ускраіне аграгарадка, на захад ад былога калгаснага саду, на левым беразе р. Віхра	3
Свята-Ільінская царква	513Г000517	Свята-Ільінская царква	1-я палова XIX стагоддзя	в. Слаўнае		3	54°05′49″ пн. ш. 31°22′10″ у. д.HGЯO
Свята-Ануфрыеўская царква	512Г000518	Свята-Ануфрыеўская царква	XVIII стагоддзе	аг. Сялец (Ануфрыева)		2	53°52′32″ пн. ш. 31°46′36″ у. д.HGЯO
	513В000961	Курганны могільнік	IX—XII стагоддзі	аг. Сялец	1 км на паўднёвы ўсход ад аграгарадка, на правым беразе р. Чорная Натапа	3
	513В000962	Гарадзішча	1-е тысячагоддзе н.э.	в. Усполле	0.1 км на поўдзень ад вёскі, на правым беразе р. Чорная Натапа	3
	513В000963	Курганны могільнік-1	IX—XII стагоддзі	в. Усполле	на паўднёва-заходняй ускраіне вёскі, на правым беразе р. Чорная Натапа	3
	513В000964	Курганны могільнік-2	IX—XII стагоддзі	в. Усполле	на ўсходняй ускраіне вёскі, на левым беразе р. Чорная Натапа	3

Літаратура

• Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь: [Даведнік] / склад. В. Я. Абламскі, І. М. Чарняўскі, Ю. А. Барысюк. — Мн.: БЕЛТА, 2009. — 684 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-6828-35-8.
• Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь  (бел.). Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь (10 красавіка 2019). Праверана 6 ліпеня 2020.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Мсціслаўскага раёна