Піхта

From Wikipedia, the free encyclopedia

Піхта
Remove ads

Пі́хта[2], Ельніца[3] (Abies) — род вечназялёных дрэў сямейства хваёвых (Pinaceae). Род налічвае каля 60 відаў.

Хуткія факты Навуковая класіфікацыя, Міжнародная навуковая назва ...
Remove ads

Батанічнае апісанне

Вышыня да 60 м, у некаторых відаў да 100 м, дыяметр ствала да 2 м. Крона густая, конусападобная, ствол прамы. Кара пераважна гладкая, светла-шэрая, багатая смалой. Ігліца пляскатая, мяккая, з дыума белаватымі палоскамі на ніжнім баку. Спелыя шышкі цыліндрычныя, прамастойныя, фіялетавыя або карычневыя.

Жыве 150—400 гадоў і больш.

Арэал

Піхта пашырана ва ўмераных шыротах паўночнага паўшар’я, часцей у гарах. Расце разам з елкай ці ўтварае чыстыя дрэвастоі. Адна з асноўных парод цёмнахвойнай тайгі. Некаторыя віды сустракаюцца ў трапічных шыротах (напр. у гарах Мексікі і Гватэмалы).

На Беларусі ў дзікай прыродзе толькі адзін від[4]: піхта белая або еўрапейская (Abies alba), расце ў Белавежскай пушчы: утварае лясны піхтавы «востраў» на балотным масіве Дзікі Нікар, ахоўваецца. У садова-паркавай культуры больш за 10 відаў піхты. Найбольш вядомыя: піхта сібірская (Abies sibirica), аднаколерная (Abies concolor), суцэльналістая (Abies holophylla), бальзамічная (Abies balsamea), Віча (Abies veitchii).

Remove ads

Класіфікацыя

Thumb
Піхта белая (Abies alba). Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885.

Род уключае каля 60 відаў[5][6], размеркаваных па дзясятку секцый.

Класіфікацыя роду[7][8]:

Секцыя Abies Miller (Цэнтральная, Паўднёвая і Усходняя Еўропа; Малая Азія):

Секцыя Amabilis (Matzenko) Farjon et Rushforth (Ціхаакіянскае ўзбярэжжа Паўночнай Амерыкі і Японіі, высакагор’е з вялікай колькасцю ападкаў):

  • Abies amabilis (Douglas ex Loudon) J.Forbes typus
  • Abies mariesii Mast.

Секцыя Balsamea Engelm. emend. Farjon et Rushforth (тайговыя, паўночныя і высакагорныя раёны Азіі і Паўночнай Амерыкі):

падсекцыя Laterales:
падсекцыя Medianae:
  • Abies gracilis (Kom.), частка сістэматыкаў разглядаюць гэты від як разнавіднасць віду Abies sachalinensis: Abies sachalinensis Mast. var. gracilis (Kom.) Farjon, 1990
  • Abies fraseri (Pursh) Poir.
  • Abies koreana E.H.Wilson
  • Abies nephrolepis (Trautv.) Maxim.
  • Abies sachalinensis (F.Schmidt) Mast.
  • Abies veitchii Lindl.

Секцыя Bracteata Engelm. emend. Sarg. (Узбярэжжа Каліфорніі):

  • Abies bracteata (D.Don) Poit. typus

Секцыя Grandis Engelm. emend. Farjon et Rushforth (заходнія раёны Паўночнай Амерыкі аж да Мексікі, Гватэмалы, Гандураса і Сальвадора; раўніна на поўначы, сярэднія вышыні на поўдні арэалу):

Секцыя Momi Franco (Усходняя і Цэнтральная Азія, Гімалаі; у асноўным нізкія і сярэднія вышыні):

падсекцыя Homolepides:
  • Abies homolepis Siebold & Zucc.
  • Abies kawakamii (Hayata) Ito
  • Abies recurvata Mast.
падсекцыя Firmae:
Thumb
Abies firma. Батанічная ілюстрацыя з кнігі Flora Japonica, Sectio Prima Зібальда і Цукарыні, 1870.
  • Abies beshanzuensis M.H.Wu
  • Abies firma Siebold & Zucc. typus
падсекцыя Holophyllae:
  • Abies chensiensis Tiegh.
  • Abies holophylla Maxim.
  • Abies pindrow (Royle ex D.Don) Royle
  • Abies ziyuanensis L.K.Fu & S.L.Mo

Секцыя Nobilis Engelm. (Захад ЗША, высакагор’е):

  • Abies magnifica A.Murray
  • Abies procera Rehder typus = [syn. Abies nobilis (Douglas ex D.Don) Lindl.]

Секцыя Oiamel Franco (Мексіка, высакагор’е):

падсекцыя Religiosae:
  • Abies religiosa (Kunth) Schltdl. & Cham. typus
  • Abies vejarii Martínez
подсекция Hickelianae:
  • Abies hickelii Flous & Gaussen
  • Abies hidalgensis Debreczy

Секцыя Piceaster Spach emend. Farjon et Rushforth (Паўднёвая Іспанія, Паўночна-Заходняя Афрыка):

  • Abies pinsapo Boiss. typus
  • Abies numidica de Lannoy ex Carrière

Секцыя Pseudopicea Hickel emend. Farjon et Rushforth (Гімалаі, высакагор’е):

падсекцыя Delavayianae:
  • Abies chengii Rushforth, некаторыя сістэматыкі разглядаюць гэты від як разнавіднасць віду Abies forrestii: Abies forrestii var. forrestii Coltm.-Rog.[11]
  • Abies delavayi Franch.
  • Abies densa Griff.
  • Abies fabri (Mast.) Craib
  • Abies fanjingshanensis W.L.Huang, Y.L.Tu & S.Z.Fang
  • Abies fargesii Franch.
  • Abies forrestii Coltm.-Rog.
  • Abies spectabilis (D.Don) Spach typus
  • Abies yuanbaoshanensis Y.J.Lu & L.K.Fu
падсекцыя Squamatae:
  • Abies squamata Mast.
Remove ads

Значэнне і выкарыстанне

Вырошчваецца ў адзіночных, групавых, алейных пасадках.

Крыніцы

Літаратура

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads