Culleredo
concello da provincia da Coruña From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Culleredo (AFI: /kuʎeˈɾeðo̝/)[1] é un concello galego da provincia da Coruña. Pertence á comarca da Coruña e está situado na área central da provincia, na comarca da Coruña, no extremo sur da ría do Burgo, no ano 2014 tiña 29.434 habitantes[2] distribuídos en 62,3[2] km². O xentilicio é culleredés.[3]
Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Culleredo.
Neste concello sitúase o aeroporto de Alvedro, un dos tres aeroportos de Galicia. Ese mesmo nome, Alvedro, era o que recibía o concello antigamente.[4][5]
Remove ads
Xeografía
Situación
Limita ao norte cos concellos da Coruña e de Oleiros e a ría do Burgo, ao oeste co de Arteixo, ao leste co de Cambre e ao sur co de Carral, co concello da Laracha da comarca de Bergantiños e co concello de Cerceda da comarca de Ordes.
Orografía e hidrografía
O concello está presidido polo monte Xalo (572 m) no extremo sur do mesmo, e a partir del vanse sucedendo vales e pequenos outeiros ata o nivel do mar na ría do Burgo. Os vales están sucados polo río Valiñas e o rego de Trabe, todos eles pertencentes á conca do río Mero que desemboca na ría do Burgo.
Clima
Climáticamente atópase no mesmo clima que o resto de Galicia, de tipo oceánico europeo, con temperaturas suaves e gran cantidade de precipitacións.
Demografía
A poboación a 1 de xaneiro de 2019 era de 30.402 habitantes, 14.635 homes e 15.717 mulleres, segundo o IGE[6].
| Culleredo. Gráfica de poboación. |
|---|
 |
| División menor: 1.000 habitantes. |
| Fontes: Instituto Nacional de Estadística[4] e Instituto Galego de Estatística[6]. |
| Gráfica elaborada por: Wikipedia. |
Na gráfica pódese apreciar claramente o forte incremento de poboación a partir de 1970 debido á súa condición de cidade dormitorio asociada á cidade da Coruña.
Xentilicio (véxase no Galizionario): cullerdense.
| Evolución da poboación de Culleredo Fontes: INE e IGE. | ||||||||||||||||||
| 1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| 7.495 | 8.004 | 8.738 | 13.129 | 24.640 | 28.227 | 29.207 | 29.416 | 29.415 | 29.434 | 29.593 | 29.638 | 29.982 | 30.221 | 30.402 | 30.685 | |||
| (Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) | ||||||||||||||||||
Remove ads
Economía
Este é un municipio fortemente influenciado pola súa proximidade á cidade da Coruña, o que provoca que as parroquias limítrofes coa cidade estean moi urbanizadas, achegando a parroquia de Rutis 13.392 habitantes e a do Burgo 8.216 á poboación municipal no ano 2008. Estas parroquias están na súa meirande parte habitadas por xente moza que desenvolve as súas actividades profesionais na cidade da Coruña ou nos polígonos industriais das súas aforas. En cambio, as outras parroquias son semirrurais e a poboación está integrada por persoas de maior idade en proporción e, en moitos máis casos está dedicada ó sector primario. Dentro deste segundo grupo de parroquias cabe distinguir dous grupos, o formado por Almeiras e Culleredo, grandemente influenciados pola presenza do aeroporto de Alvedro e do polígono industrial do mesmo nome. Concentradas no sector secundario, a primeira, e nos servizos institucionais, como capital do municipio (en Tarrío, na parroquia de Culleredo), e no sector gandeiro, a segunda. Por outro lado todas as demais están orientadas cara ó sector primario, aínda que tamén sexa importante a presenza nelas de moitas segundas residencias de cidadáns da Coruña.
Remove ads
Infraestruturas e transporte
En canto ás comunicacións, atravesan o municipio as autoestradas AP-9 (A Coruña-Santiago-Vigo-Portugal) e A-6 (Madrid-A Coruña); as liñas de tren a Santiago de Compostela, Madrid e Lugo; a N-550 A Coruña-Tui, a AC-400 Muros-Sigrás e a AC-211 San Pedro de Nós-A Pasaxe. Tamén ten o aeroporto de Alvedro no termo municipal.
Historia e cultura
O Burgo de Faro, nome que recibía o concello nun principio, cobrou forza co traslado de moitos habitantes da Coruña que pretendían protexerse das incursións normandas. A prosperidade veu acompañada da instalación dos templarios e a construción de aceas por parte do mosteiro de Sobrado.
Afonso VIII ordenara repoboar a cidade da Coruña e o Burgo inicia o seu declive pasando a depender dos Andrade, conservándose unha das súas torres en Celas.
Remove ads
Toponimia
A terminación do concello en -redo, ó igual que moitos outros topónimos, fai referencia a nomes xermánicos de posuidores, como Guimaredo ou Recaredo[7].
Patrimonio arqueolóxico e arquitectónico
Turisticamente este municipio ten interesantes espazos e edificios:
- Museo Etnográfico de Culleredo
- Aeroporto de Alvedro
- Torre de Celas de Peiro[8]
- Xardín botánico Ría do Burgo
- Pazo de Vilaboa
- Muíños de Acea de Ama (Museo dos Muíños de Acea de Ama)
- Paseo marítimo do Burgo
- Espazo natural protexido do monte Xalo
- Igrexa de Santiago do Burgo (século XI)
- Ponte do Burgo (século XII-XIII, reconstruída, escenario dun episodio da Guerra da Independencia)[9]
- Ermida de S. Cosme de Sésamo (século X)
- Igrexa románica de Sto. Estevo de Culleredo
- Estación de ferrocarril de Bregua
- Igrexa de S. María de Rutis (antiga) (século XVI)
- Diversos castros ó longo de todo o termo municipal
Conta con diversas rutas de sendeirismo organizadas polo Concello por todo o municipio, moitas veces temáticas. A destacar entre estas as dos muíños, as das fontes e as das panaderías.
Símbolos
O concello ten como motivo principal do seu escudo a imaxe da ponte do Burgo, como queda definido na súa descrición: En campo de prata unha ponte de tres ollos a dúas augas de ouro, mazonado e perfilado de sable sobre ondas de azur e prata superado dunha cruz patada de goles acompañada a cada lado dunha vieira de prata perfilada de azur. Ao timbre coroa real pechada.[10]
Culleredo na cultura popular
Remove ads
Política e goberno
Dende 1983 o seu alcalde foi Julio Sacristán, que gobernou de forma continua ata a súa retirada o 26 de outubro de 2017, día no que presentou a súa renuncia por motivos persoais.[13] Foi substituído por José Ramón Rioboo o 7 de novembro de 2017.[14]
Galería de imaxes
- Artigo principal: Galería de imaxes de Culleredo.
Capela de San Cosme de Sésamo.
Antigo muíño de mareas na Acea de Ama.
Antigo Conservatorio de Música.
Ría do Burgo. En primeiro plano, paseo Marítimo.
Ría do Burgo coa marea baixa.
Vista de Fonteculler.
Cisnes na ría do Burgo.
Medoña de Chan do Castelo en Monte Xalo.
Placa altimétrica da casa do concello.
Parroquias
Lugares de Culleredo
Para unha listaxe completa de tódolos lugares do concello de Culleredo vexa: Lugares de Culleredo.
Notas
Véxase tamén
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads