Небрегово

Небрегово — село во Општина Долнени, во околината на градот Прилеп.

Небрегово
Поглед на Небрегово
Небрегово Местоположба на Небрегово во Македонија Небрегово на карта
Координати 41°26′58″N 21°33′30″E
Регион	Пелагониски
Општина	Долнени
Област	Прилепско Поле
Население	118 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	7504
Повик. бр.	048
Шифра на КО	20071
Надм. вис.	700 м
Небрегово на општинската карта Атарот на Небрегово во рамките на општината
Небрегово на Ризницата

Географија и местоположба

Небрегово се наоѓа во Прилепско Поле, на јужното подножје на планината Бабуна, во источниот дел од територијата на Општина Долнени. Селото е ридско и е сместено на надморска височина од 700 м. Неговиот атар зафаќа површина од 16,8 км и се граничи со атарите на селата: Присад на исток, Дабница на југ, Горно Село и Дупјачани на запад, и Дреновци и Оморани на север. Од Прилеп е оддалечено 20 км.^[2]

Историја

Во XIX век, селото било дел од Прилепската каза на Отоманското Царство.^[3]

Селото се споменува во написот насловен „Заград и заградчани — На гробот од Глигор Соколовиќ“, објавен во српскиот весник Политика на 21 ноември 1934 година.^[4]

Стопанство

Во рамки на селскиот атар, обработливото земјиште зафаќа површина од 618 ха, пасиштата се на површина од 481 ха, а на шуми отпаѓаат 380 ха. Селото има мешовита земјоделска функција.^[2]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 358 —     1953 343 −4.2% 1961 303 −11.7% 1971 282 −6.9% 1981 217 −23.0%	Година Нас. ±% 1991 164 −24.4% 1994 155 −5.5% 2002 156 +0.6% 2021 118 −24.4%

Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Небрегово е село со 40 домаќинства и 166 жители Македонци.^[5]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Небрегово живееле 522 жители Македонци.^[6] Според секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година, во селото имало 280 Македонци.^[7]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Небрегово се води како чисто македонско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 37 куќи.^[8]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 350 Македонци.^[9]

Небрегово е средно по големина село, но со намалување на бројот на населението. Така, во 1961 година броело 303 жители, а во 1994 година 155 жители, македонско население и само двајца жители Срби.

Според пописот од 2002 година, селото Небрегово броело 156 Македонци.^[10]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 118 жители, од кои 105 Македонци и 13 лица без податоци.^[11]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	522	280	358	343	303	282	217	164	155	156	118

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[12]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[13]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[14]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[15]

Родови

Небрегово е македонско село.

Родови во селото се: Црвенковци (12 к.), Дудевци (5 к.) и Шербановци (3 к.) изгледа тоа се стари доселеници, кои не знаат од каде се доселени; Рујановци (11 к.) доселени се од местото Рујан на планината Мукос, денес тоа место припаѓа во атарот на селото Оморани, доселени се кон крајот на XVIII век; Љамевци (8 к.) и Димчевци (4 к.) порано биле еден род, Љамевци се делат на Соколовци и Коневци, доселени се од Дебарско. Од нив потекнуваат Блаже Конески и Глигор Соколов; Димковци (6 к.) доселени се од селото Десово, можеби таму биле староседелци; Пишкар (1 к.) доселени се пред крајот на турското владеење од Маргари или Стровија; Мраморци (1 к.) доселени се во турско време од селото Мало Мраморани; Голомадевци (1 к.) доселени се во 1920 година од Варош (денес маало во Прилеп).^[16]

Општествени установи

Во селото работи подрачното основно училиште „Пере Тошев“, каде што се изведува настава до петто одделение.^[17] Освен тоа, во селотом има и услужни објекти.^[2]

Самоуправа и политика

Селото влегува во рамките на Општина Долнени од 1955 година.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Дупјачани.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 1462 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.^[18]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 89 гласачи.^[19]

Културни знаменитости

Археолошкото наоѓалиште Манастириште

Археолошки наоѓалишта^[20]

• Гробиште — осамен наод од римско време;
• Дрениче — населба од доцноантичко време;
• Латинска Црква — црква и некропола од старохристијанско време;
• Лечиште — населба од неолитско време;
• Манастириште — населба од доцноантичко време;
• Орман — кастел од римско време;
• Селска Црква — осамен наод од римско време.

Манастири^[21]

• Небреговски манастир.

Споменици

• Спомен-дом на Блаже Конески.

Цркви^[21]

• Црква „Св. Никола“ — главна селска црква;
• Црква „Св. Јован Крстител“ — манастирска црква.

Личности

Родени во Небрегово

• Глигор Соколов (1870 - 1910) — војвода;
• Ѓорѓи Нешков (1877 - ?) — македонско-одрински доброволец;
• Блаже Конески — македонски поет и јазичар.

Галерија

• 
  Поглед на селото
• 
  Сретселото
• 
  Спомен-домот на Блаже Конески
• 
  Натписна плоча на спомен-домот на Блаже Конески
• 
  Основното училиште