Дупјачани

Дупјачани — село во Општина Долнени, во околината на градот Прилеп.

Дупјачани
Панорама на Дупјачани
Дупјачани Местоположба на Дупјачани во Македонија Дупјачани на карта
Координати 41°26′28″N 21°31′18″E
Регион	Пелагониски
Општина	Долнени
Област	Прилепско Поле
Население	127 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	7504
Повик. бр.	048
Шифра на КО	20036
Надм. вис.	660 м
Дупјачани на општинската карта Атарот на Дупјачани во рамките на општината
Дупјачани на Ризницата

Географија и местоположба

Дупјачани се наоѓа во Прилепското Поле, под северните огранки на планината Злато, во источниот дел од територијата на Општина Долнени. Селото е ридско и се наоѓа на надморска височина од 660 м. Неговиот атар зафаќа површина од 8,9 км². Од Прилеп, селото е оддалечено 16 км.^[2]

Селото се состои од двее маала: Горно и Долно Дупјачани.^[3]

Историја

Во XIX век, селото било дел од Прилепската каза на Отоманското Царство.^[3]

Во Првата балканска војна, 2 лица од селото се вклучиле во Македонско-одринските доброволни чети.^[4]

Стопанство

Во селскиот атар преовладува обработливото земјиште на површина од 565,6 ха, пасиштата зафаќаат површина од 266 ха, а на шуми отпаѓаат 20,2 ха. Селото има полјоделско-сточарска функција.^[2]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 221 —     1953 216 −2.3% 1961 232 +7.4% 1971 216 −6.9% 1981 179 −17.1%	Година Нас. ±% 1991 164 −8.4% 1994 163 −0.6% 2002 155 −4.9% 2021 127 −18.1%

Селото се споменува во турските пописни дефтери од 1467/68 година, како дел од Прилепскиот Вилает (Vilayet-I Prilepe) и имало 78 семејства, 9 неженети и 3 вдовици, сите христијани.^[5]

Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Дупјачани е поделено на Долно Дупјачани со 22 домаќинства и 107 жители Македонци, и Горно Дупјачани со 28 домаќинства и 132 жители Македонци.^[6]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Горно Дупјачани имало 300 жители Македонци христијани, а во Долно Дупјачани 100 жители исто така Македонци христијани.^[7] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“), во 1905 година Горно Дупјачани е село со 240 жители Македонци, а Долно Дупјачани како село со 120 жители Македонци.^[8]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 150 Македонци.^[9]

Според пописот од 2002 година, во селото живееле 155 жители, од кои 154 Македонци и 1 останат.^[10]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 127 жители, од кои 124 Македонци, 1 Албанец и 2 лица без податоци.^[11]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	400	360	221	216	232	216	179	164	163	155	127

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[12]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[13]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[14]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[15]

Родови

Дупјачани е македонско православно село, сите родови во селото се доселенички. Родови во Дупјачани се:

• Доселеници: Белоковци (6 куќи) доселени се од соседното село Десово кон крајот на XIX век, уште подалечно потекло имаат од селото Будаково; Тошевци (2 куќи) доселени се после родот Белковци од селото Тројкрсти, и таму се доселени однекаде; Пецевци (1 куќа) доселени се од селото Долнени, најпрво се населиле во Десово, па овде; Бучуковци (1 куќа) родот го основал Анѓеле, кој дошол со мајката после премажување на мајката во ова село, Анѓеле бил од селото Дреновци, таму припаѓале на родот Шиниковци; Поречани (4 куќи) доселени се во 1919 година од селото Лупште, Порече; Копиљаковци (3 куќи) и Крстановци (2 куќи) доселени се во 1923 година од селото Лактиње, Дебрца; Дупевци (1 куќа) живееле секаде и во Ропотово, Кошино; Сливовци (2 куќи) доселени се во 1926 година од селото Сливово, Дебрца; Гличевци (1 куќа) доселени се од Горно Село, каде имаат истоимени роднини; Караџовци (1 куќа) доселени се од селото Забрчани, таму имаат истоимени роднини; Билимановци (2 куќи) доселени се од Сенокос; Сушичани (4 куќи) доселени се во 1954 година од селото Сушица, Порече.^[16]

Општествени установи

Во селото работи подрачното основно училиште „Пере Тошев“, каде што се изведува настава до деветто одделение.^[17] Освен тоа, во него има и пошта, земјоделска задруга и проавница.^[2]

Самоуправа и политика

Селото влегува во рамките на Општина Долнени од 1955 година.

Во периодот 1950-1955, селото било седиште на истоимената општина.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 1458 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.^[18]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 102 гласачи.^[19]

Културни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[20]

• Гробишта — некропола од римско време;
• Гробишта I — некропола од римско време;
• Лозја — населба од римско време;
• Петро Ливада — населба и некропола од римско време;
• Селска Црква — осамен наод од римско време;
• Сурун — населба од римско време.

Иселеништво

Се знае за следните постари иселени родови и семејства од ова село. Митковци и Пецевци иселени се во Горно Село. Клацковци и Големковци иселени се во Мажучиште. Ќуфтевци иселени се во Селце. Има и неколку семејства иселени во Прилеп.^[16]

Галерија

• 
  Сретслото
• 
  Есенски крајолик во селото