Pattedyr i Noreg

Pattedyr i Noreg er ei oversikt over pattedyr med ville bestandar på norsk territorium, inkludert Svalbard og Jan Mayen. Menneske og husdyr er ikkje rekna med.^[1]

Tabellen under er inndelt i ordenar, familiar og artar.^[1]^[2]

[1]

[2]

Spissmusfamilien (Soricidae)	Utbreiing	Biotopar	Bestand	Jakt
Vasspissmus Neomys fodiens	Heile landet bortsett frå Finnmarkskysten	Bekkefar og vassdrag	Talrik, men internasjonalt er bestanden anteke minskande	Uaktuelt
Krattspissmus Sorex araneus	Heile landet	Frå kyst til høgfjell	Talrik	Uaktuelt
Lappspissmus Sorex caecutiens	Berre registrert i Finnmark	Fjell og fjellskog	Usikker, truleg talrik	Uaktuelt
Taigaspissmus Sorex isdodon	Berre registrert i Nordland og Hedmark	Usikker, truleg skog og fjellskog	Raudlista grunna manglande data	Uaktuelt
Knøttspissmus S. minutissimus	Kjent frå Aust- og Midt-Noreg og dessutan Nordland, men utbreiinga er truleg langt større	Skog opp til bjørkebeltet	Bestanden anteke livskraftig, men kunnskapen er mangefull^[5]	Uaktuelt
Dvergspissmus Sorex minutus	Spreitt over heile landet, ikkje registrert i Lofoten	Frå kyst til fjell	Usikker, truleg talrik	Uaktuelt

Glattnasefamilien (Vespertilionidae)	Utbreiing	Biotopar	Bestand	Jakt
Nordflaggermus Eptesicus nilssonii	Heile landet bortsedd frå Finnmarksvidda	Opne område, gjerne òg buområde	Talrik i Sør-Noreg	Uaktuelt
Storflaggermus Nyctalus noctula	Rundt Oslofjorden og dessutan på Finnøy i Rogaland	Gammal lauvskog	Raudlista grunna manglande data, truleg sjeldan^[6]	Uaktuelt
Trollflaggermus Pipistrellus nathusii	Vestlandet, finst moglegvis òg sør og aust i landet	Ukjent	Raudlista grunna manglande data.^[7]	Uaktuelt
Dvergflaggermus Pipistrellus pygmaeus^[8]	Sør-Noreg nord til Møre og Romsdal	Lauvskog og kulturlandskap	Vanleg, men kan vere omsynskrevjande grunna store enkeltkoloniar.	Uaktuelt
Breiøyre Barbastella barbastellus	Akershus og Vestfold	Knytt til gammal lauvskog	Sjeldan i heile leveområdet. Rekna som utdøydd i Noreg fram til han vart registrert i 2008.^[9]	Uaktuelt
Brunlangøyre Plecotus auritus	Låglandet i heile Sør-Noreg nord til Trondheim	Skog	Talrik	Uaktuelt
Skimmelflaggermus Vespertilio murinus	Sør-Noreg nord til Møre og Romsdal	Svært varierande	Omsynskrevjande	Uaktuelt
Skogflaggermus Myotis brandtii	Sør-Noreg nord til Verdal	Barskog	Omsynskrevjande	Uaktuelt
Vassflaggermus Myotis daubentonii	Sør-Noreg nord til Møre og Romsdal, nord i Hedmark ^[10]	Lågtliggjande strøk. Jakter ofte over elver og vatn^[10]	Talrik^[11]	Uaktuelt
Skjeggflaggermus Myotis mystacinus	Sør-Noreg opp til Trøndelag	Låglandet^[12]	Ukjent, arten er vanskeleg å skilje frå andre^[13]	Uaktuelt
Børsteflaggermus Myotis nattereri	Oslo	Ukjent ^[14]	Berre éit stadfest funn i Noreg (Oslo, 1961)^[14]	Uaktuelt

Harefamilien (Leporidae)	Utbreiing	Biotopar	Bestand	Jakt
Sørhare Lepus europaeus	Østfold (særleg Halden) og Akershus, som streifdyr frå Sverige	I Noreg mest knytte til kulturlandskap	Sjeldan	Jaktbar september–februar
Hare Lepus timidus	Vanleg i heile landet	Dei fleste biotopane frå fjøra til over tregrensa	Talrik	Jaktbar september–februar 25 000 dyr årleg ^[15]
Kanin Oryctolagus cuniculus	Nokre rømde dyr, mest rundt Oslo. Villkanin utsett på Fedje og Edøy^[16]	I Noreg knytte til kulturlandskap	Sjeldan	Uaktuelt

Ekornfamilien (Sciuridae)	Utbreiing	Biotopar	Bestand	Jakt
Ekorn Sciurus vulgaris	Heile landet	Barskog	Vanleg. Sårbar internasjonalt.^[17]	Jaktbar
Beverfamilien (Castoridae)
Bever Castor fiber	Sørlandet, Austlandet, Trøndelag, Helgeland	Vatn og vassdrag	Vanleg. Sårbar internasjonalt.^[17]	Jaktbar 2 300 dyr årleg.^[15]
Hoppemusfamilien (Dipodidae)
Bjørkemus Sicista betulina	Frå Romerike i Akershus til Rana i Nordland	Fuktige område med tett vegetasjon	Ukjent; ingen dokumenterte truslar^[18]	Uaktuelt
Hamsterfamilien (Cricetidae)
Vånd Arvicola amphibius	Heile landet utanom Finnmarkskysten og tilsynelatande delar av Vestlandet	Knytt til kulturlandskap, særleg jordbruk	Talrik	Blir felt som skadedyr
Markmus Microtus agrestis	Heile landet	Område med gras: Enger, vidder, elvebankar	Talrik, moglegvis vanlegaste pattedyrarta i landet	Uaktuelt
Austmarkmus Microtus rossiaemeridionalis	Svalbard^[19]	Graskledde skråningar under fuglefjell	Vanleg i sitt leveområde.	Uaktuelt
Fjellmarkmus Microtus oeconomus	I høgare strøk i Sør- og Nord-Noreg, manglar i Nord-Trøndelag og Nordland	Vidder og fjellskog	Talrik	Uaktuelt
Lemen Lemmus lemmus	Langs Langfjella	Snaufjellet	Vanleg. Er i «lemenår» truleg den mest talrike arta i landet Noreg er hovudområde for utbreiinga til arta i verda^[20]	Uaktuelt
Skoglemen Myopus schisticolor	Austlandet	Moserik barskog	Talrik, «skoglemenår» finst, endå ikkje i same grad som hos lemen. Sårbar internasjonalt.^[17]	Uaktuelt
Klatremus Clethrionomys glareolus	Sør- og Midt-Noreg nord til Rana i Nordland	Skog og høgfjell	Talrik	Uaktuelt
Gråsidemus Clethrionomys rufocanus	Heile landet	Knytt til nordlege og høgareliggjande område	Talrik, i Nord-Noreg truleg den vanlegaste musearten	Uaktuelt
Raudmus Myodes rutilus	Nord-Noreg frå Nordland og nordover	Fjellskog	Talrik	Uaktuelt
Bisam Ondatra zibethicus	Finnmark, Nordland og Nord-Trøndelag^[21]	Vassdrag	På nasjonal basis er bisam sjeldan, men kan opptre i tette bestandar i utbreiingsområdet.	Jaktbar august–mai
Musefamilien (Muridae)
Storskogmus Apodemus flavicollis	Sør-Noreg nord til Trøndelag, manglar tilsynelatande på deler av Vestlandet	Skog, kulturlandskap og bebygde strøk	Talrik, finst ofte som mus innomhus	Blir felt som skadedyr
Småskogmus Apodemus sylvaticus	Sør-Noreg nord til Trøndelag	Kulturlandskap og busette strøk	Talrik, truleg den vanlegaste musearten i busette strøk	Blir felt som skadedyr
Dvergmus Micromys minutus	Eit lite område ved Kongsvinger	Område med høg gras- og urtevegetasjon	Omsynskrevjande, registrert som ny art i Noreg i 2001	Uaktuelt
Husmus Mus musculus/domesticus	Heile landet utanom Finnmark	Knytt til menneske	Talrik, men i tilbakegang pga konkurranse med skogmysene	Blir felt som skadedyr
Brunrotte Rattus norvegicus	I busette strøk, særleg i byar over heile landet^[22]	Kulturlandskap og byar, særleg tilknytt kloakk	Talrik	Blir felt som skadedyr
Svartrotte Rattus rattus	Knytte til busette strøk	Kulturlandskap og byar	Utdøydd i Noreg, truleg på 17- eller 1800-talet	Ikkje aktuelt

Hundefamilien (Canidae)	Utbreiing	Biotopar	Bestand	Jakt
Ulv Canis lupus	Tidlegare heile landet, i dag avgrensa til Austlandet, som ein del av ein felles norsk-svensk stamme. Streifindivid frå den russiske stammen finst.	Hovudsakleg knytte til skog	Raudlista: «Kritisk truga», færre enn 30 dyr	Freda. Dir. for naturforvaltn. utskriv lisensjakt, truleg utstrekt illegal jakt^[23]
Mårhund Nyctereutes procyonoides	Grensetraktene mot Finland og Russland	Barskog	Sjeldan, førebels berre streifdyr	Svartelista, fri jakt året rundt
Fjellrev Alopex lagopus	Finse, Dovre, Nord-Noreg og Svalbard	Snaufjell- og tundraområdet	Raudlista: «Kritisk truga»	Freda, inga jakt
Raudrev Vulpes vulpes	Over heile landet	Kan leve i nær sagt alle biotopar, inkludert storbyar	Vanleg^[24]	Jaktbar juli–april 16–21 000 dyr årleg.^[15]
Bjørnefamilien (Ursidae)
Brunbjørn Ursus arctos	Små grupper i Finnmark, Nordland / Nord-Trøndelag og Hedmark	Barskog	Raudlista: «Sterkt truga» Under 100, men del av større nordisk stamme	Freda. Lisensfelling av slagbjørn, lisensjakt i Sør-Varanger
Isbjørn Ursus maritimus	Svalbard	Arktiske strøk	Raudlista: «Sårbar»	Freda. Skadedyr kan fellast
Kvalrossfamilien (Odobenidae)
Kvalross Odobenus rosmarus	Jan Mayen og Svalbard, streifdyr sør langs Finnmarkskysten	Langs iskanten i polare hav	Bestanden i Atlanterhavet er liten, den norske bestanden reknast som sårbar	Freda
Selfamilien (Phocidae)				Jakt^[25]
Klappmyss Cystophora cristata	Vestisen	Knytt til havis	Talrik	Tidlegare vart ungane jakta under selfangst, men han er no freda i norske farvatn
Storkobbe Erignathus barbatus	Hovudsakleg Barentshavet, streifdyr langs Finnmarkskysten	Hav og kyst	Talrik	Freda i norske farvatn
Havert Halichoerus grypus	Frå Rogaland til Finnmark, tettast i Sør-Trøndelag og på Helgeland.	Koloniar på havskjer. Kan trekkje inn i fjordane om vinteren	Talrik	Seljakt januar–september
Grønlandssel Phoca groenlandica	Jan Mayen og Svalbard	Knytt til is i Nordishavet	Talrik	Seljakt januar–september
Steinkobbe Phoca vitulina	Langs heile kysten	Knytt til kyststrøk	Den norske bestanden vert rekna som sårbar	Seljakt januar–april og august–september
Ringsel Phoca hispida	Hovudsakleg Jan Mayen og Svalbard, streifdyr sør til Mørekysten	Arktisk hav, havis. Finst i ferskvatn (ikkje i Noreg)	Talrik i sine hovudutbreiingsområde	Seljakt januar–september
Mårfamilien (Mustelidae)
Oter Lutra lutra	Nesten utrydda i 1970-åra, finst i dag langs kysten frå Finnmark til Nord-Møre	Kyst	Raudlista: «Sårbar»	Freda, blir skote som skadevilt i oppdrettsanlegg for fisk
Jerv Gulo gulo	Nord-Noreg til Femunden og fjellområda Dovre, Rondane, Reinheimen og Snøhetta	Knytt til snaufjell og fjellskog	Raudlista: «Sterkt truga»	Freda, men jakt ved hiuttak og lisensfelling. Åtejakt og hagle er tillate^[26]
Mår Martes martes	Heile landet	Skog	Vanleg	Jaktbar (som pelsvilt) november–mars
Grevling Meles meles	Heile landet bortsedd frå Nordland	Skog og kulturlandskap	Vanleg	Jaktbar august–januar
Røyskatt Mustela erminea	Heile landet	Frå kyst til høgfjell	Vanleg	Jaktbar (jaktast som pelsvilt) august–mars
Snømus Mustela nivalis	Heile landet	Høgfjell og fjellskog	Vanleg	Ikkje aktuelt
Ilder Mustela putorius	Truleg avgrensa til Austlandet	Knytt til skog- og kulturlandskap	Raudlista grunna manglande data	Ikkje aktuelt
Mink Mustela vison	Heile landet Innført som pelsdyr i 1920-åra	Knytt til vatn og vassdrag	Talrik	Svartelista, fri jakt året rundt
Kattefamilien (Felidae)
Gaupe Lynx lynx	Finst spreitt over heile landet	Skog	Raudlista: «Sårbar»	Freda, rovviltnemndene fattar vedtak om kvotejakt i kvar enkelt forvaltningsregion^[27]

Pattedyr i Noreg

Innleiing

Piggsvindyr (Erinaceomorpha)

Spissmusdyr (Soricomorpha)

Flaggermus (Chiroptera)

Haredyr (Lagomorpha)

Gnagarar (Rodentia)

Rovpattedyr (Carnivora)

Klauvdyr (Artiodactyla)

Kvalar (Cetacea)

Fotnotar

Kjelder

Bakgrunnsstoff

Wikiwand - on

Svinefamilien (Suidae)	Utbreiing	Biotopar	Bestand	Jakt
Villsvin Sus scrofa	Hedmark, Akershus og Østfold mot svenskegrensa^[28]	Skog	Sjeldan, streifdyr	Svartelista, fri jakt heile året
Hjortefamilien (Cervidae)
Elg Alces alces	Heile landet, minst talrik på Vestlandet	Barskog	Talrik, nokre stader overpopulasjon	Elgjakt september–oktober Ca 30–35 000 dyr årleg^[29]
Rådyr Capreolus capreolus	Heile landet, i nyare tid òg Finnmark	Nær kulturlandskap	Talrik	Jakttid september–desember Ca 30 000 dyr årleg
Rein Rangifer tarandus	Fjella i Sør-Noreg, tam rein finst frå Femunden til Finnmark. Ein eigen underart, svalbardrein, finst på Svalbard	Høgfjell	Talrik	Villreinjakt august–september i 18 område 5–8000 dyr årleg^[30]
Hjort Cervus elaphus	Kysten frå Rogaland til Nordland, mest talrik på Vestlandet	Lauvskog	Talrik	Hjortejakt september–november Aukande, 32 000 i 2007^[31]
Dåhjort Dama dama	Hankø og Østfold austom Glomma	Opne kulturlandskap og skog	Sjeldan, ville dyr er rømt frå viltfarmar	September–desember
Oksefamilien (Bovidae)
Moskusfe Ovibos moschatus	Dovre og Femundsmarka^[32]	Snaufjell og fjellskog	Sjeldan	Freda