ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਰਾਗ

ਮੱਧਮਾਵਤੀ (ਮੱਧਯਮਾਵਤੀ) ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ (ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸੰਗੀਤਕ ਪੈਮਾਨਾ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਔਡਵ ਰਾਗ (ਜਾਂ ਔਡਵਾ ਰਾਗ) ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪੈਂਟਾਟੋਨਿਕ ਸਕੇਲ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸੁਰ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਜਨਯ ਰਾਗ (ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਕੇਲ) ਹੈ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਮਧਿਆਮਾਵਤੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮਧੂਮਦ ਸਾਰੰਗ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਹੋਰ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਜੁਲਦੇ ਰਾਗ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੇਘ ਅਤੇ ਮੇਘ ਮਲਹਾਰ।

  

ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਰਾਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਜਾਂ ਤਾਂ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੀਤ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਆਖਰੀ ਗੀਤ ਦਾ ਅੰਤ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੁਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਅੰਤਰਾਲ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਹ ਵਿਸਤਾਰ ਅਤੇ ਖੋਜ ਲਈ ਬਹੁਤ ਢੁਕਵਾਂ ਰਾਗ ਹੈ। ਸਕੇਲ ਪੰਜਵੇਂ ਸ,ਪ ਅਤੇ ਰੇ2 ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਸ, ਮ1 ਅਤੇ ਨੀ2 ਦੇ ਚੱਕਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਸੁਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।^[1]

ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਨ

ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਇੱਕ ਸਮਰੂਪ ਰਾਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੰਧਾਰਮ ਜਾਂ ਧੈਵਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਵਰਗੀਕਰਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੈਂਟਾਟੋਨਿਕ ਸਕੇਲ (ਔਡਵ-ਔਡਵ ਰਾਗਮ) ਹੈ-ਔਡਵ ਭਾਵ '5' ਦਾ। ਇਸ ਦੀ ਆਰੋਹਣ-ਅਵਰੋਹਣ (ਚਡ਼੍ਹਦੇ ਅਤੇ ਉਤਰਦੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ (ਹੇਠਾਂ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਲਈ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਸਵਰ ਵੇਖੋ):

• ਆਰੋਹਣਃ ਸ ਰੇ2 ਮ1 ਪ ਨੀ2 ਸੰ [a]
• ਅਵਰੋਹਣਃ ਸੰ ਨੀ2 ਪ ਮ1 ਰੇ2 ਸ [b]

ਇਹ ਸਕੇਲ ਚਤੁਰਸ਼ਰੁਤੀ ਰਿਸ਼ਭਮ, ਸ਼ੁੱਧ ਮੱਧਮਮ, ਪੰਚਮਮ ਅਤੇ ਕੈਸਿਕੀ ਨਿਸ਼ਾਦਮ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਨੂੰ ਖਰਹਰਪ੍ਰਿਆ, 22ਵੇਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗ ਦਾ ਇੱਕ ਜਨਯ ਰਾਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਹੋਰ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰੱਗਾਂ, ਚਾਰੁਕੇਸੀ, ਨਟਭੈਰਵੀ ਜਾਂ ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਤੋਂ, ਗੰਧਾਰਮ ਅਤੇ ਧੈਵਤਮ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।  ^{[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ][<span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2018)">citation needed</span>]}

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ

ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਵਿਸਤਾਰ ਭਾਵ ਅਲਾਪ ਲੈਣ ਅਤੇ ਮੁਆਕੇ ਤੇ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਬਹੁਤ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਚਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਸ ਪੈਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਬਣੀਆਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਹਨ।

• ਭਾਗਿਆਦਾ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਰੰਮਾ ਪੁਰੰਦਰਾ ਦਾਸਾਰੂ ਦੁਆਰਾ ਕੰਨਡ਼ ਵਿੱਚ (ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਗਮ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ) ^[2]
• ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰਾ ਨੰਦਾ ਕੁਮਾਰ, ਸੰਸਕਰਿਤ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ੰਕਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਜਰਾਜੇਸ਼ਵਰੀ ਅਤੇ ਤਮਿਲ ਵਿੱਚ ਓਥੁਕਾਡੂ ਵੈਂਕਟ ਕਵੀ ਦੁਆਰਾ ਅਡਾਥੂ ਅਸੰਗਾਥੂ ਵਾ ਕੰਨਾਊਤੁੱਕਾਡੂ ਵੈਂਕਟ ਕਵੀ
• ਈਸ਼ਤੂ ਸਹਸਾਵੰਤ, ਸੇਵਾਕਨੇਲੋ ਨਾਨੂ, ਵਾਦਿਰਾਜਾ ਤੀਰਥ ਦੁਆਰਾਵਾਦੀਰਾਜਾ ਤੀਰਥ
• ਬਾਰੋ ਗੁਰੂ ਰਾਘਵੇਂਦਰ-ਸ਼੍ਰੀਸ਼ਾ ਵਿੱਤਲਾ ਦਾਸਾਰੂ
• ਵਿਆਸਤਿਰਥ ਦੁਆਰਾ ਏਡੁਰਰਾਈ ਗੁਰੂਵੇ
• ਮਾਰੂਲੂ ਮਦੀਕੋਂਡੇ, ਮਕੁਟਕੇ ਮੰਗਲਮ, ਏਲਨੂ ਬਲੇ, ਕੰਡੇ ਕੰਡੇ ਰਾਜਾਰਾ, ਇੰਦੂ ਨਾਨੇਨੂ ਸੁਕਰੁਤਵਾ, ਏਨੂ ਪੇਲਾਲੀ ਥਾਂਗੀ, ਬੰਡੂ ਨਿੰਤੀਹਾ ਨੋਦੀ, ਸ਼ਿਵ ਦਾਰੂਸ਼ਣ ਪੁਰੰਦਰਾ ਦਾਸਾ ਦੁਆਰਾਪੁਰੰਦਰ ਦਾਸਾ
• ਟੋਲੂ ਟੋਲੂ ਰੰਗਾ, ਪੁਰੰਦਰ ਦਾਸਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸਦਾਬਹਾਰ ਗੀਤ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਵਿੱਚ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
• ਨਿੰਨਾ ਓਲੂਮਿੰਡਾ, ਵਿਆਸ ਬਦਰੀ ਨਿਵਾਸ ਵਿਜੈ ਦਾਸ ਦੁਆਰਾਵਿਜੈ ਦਾਸਾ
• ਕਨਕ ਦਾਸਾ ਦੁਆਰਾ ਦਾਸਾਨਾਗੂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਨਾਗੂ
• ਨਿਆਈਰੂ ਕਾਇਆਥੂ, ਕਵੀ ਕਯਾਮਨਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਧਮ-ਸਿੰਫਨੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਤਮਿਲ ਕੁਰੰਟੋਕਾਈ ਕਵਿਤਾ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਰਾਜਨ ਦੁਆਰਾ ਕਲਾਸੀਕਲ ਤਮਿਲ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ
• ਤਿਆਗਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਵਿਨਾਇਕੂਨੀ, ਨਾਗੁਮੋਮੂ ਗਲਵਾਨੀ, ਰਾਮ ਕਥਾ ਸੁਧਾ, ਅਲਕਲਾਲਾ, ਨਡੁਪਈ ਅਤੇ ਮੁਚਡ਼ਾ ਬ੍ਰਹਮਾ
• ਧਰਮ ਸੰਵਰਧਿਨੀ, ਮਹੱਤਰੀਪੁਰਸੁੰਦਰੀ ਮਾਮਾਵਾ ਜਗਦੇਸ਼ਵਰੀ ਮੁਥੁਸਵਾਮੀ ਦੀਕਸ਼ਿਤਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ
• ਤੇਲਗੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਆਮਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿੰਚੂ ਕਾਮਾਕਸ਼ੀ
• ਸਵਾਤੀ ਥਿਰੂਨਲ ਦੁਆਰਾ ਕੋਸਲੇਂਦਰ ਮਾਮਾਵਮਿਤਾ, ਭਵਏ ਪਦਮਨਾਭਮ ਇਹ, ਸਰਸਮੁਖ ਸਰਸੀਜਨਭ
• ਮੈਸੂਰ ਵਾਸੂਦੇਵਾਚਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਰਾਮਬੀਰਮਾ
• ਸ੍ਰੀ ਰਮਾਨੀ ਜਯਾ ਤ੍ਰਿਭੂਵਨ-ਗੁਰੂ ਮਹਿਪਤੀ ਦਾਸਾ
• ਤਮਿਲ ਵਿੱਚ ਪਾਪਨਾਸਾਮ ਸਿਵਨ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਰਵਨਭਵ ਗੁਹਾਣੇ ਅਤੇ ਕਰਪਾਗਮੇ ਕਾਨਤਾਮਿਲ
• ਅਖਿਲੰਦ ਨਾਇਕ-ਥੁਲਾਸੀਵਨਮ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ
• ਸ਼੍ਰੀ ਚਾਮੁੰਡੇਸ਼ਵਰਿਮ ਭਜੇਹਮ ਸੰਤਤਮ ਜੈਚਾਮਾਰਾਜੇਂਦਰ ਵੋਡੇਅਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ
• ਸੰਤ ਗਿਆਨਾਨੰਦ ਤੀਰਥ ਦੁਆਰਾ ਵਿਦਾਚੀ ਸੁਖਿਮਪਵੇ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ (ਤੇਲਗੂ ਵਿੱਚ ਓਗਿਰਾਲਾ ਵੀਰਾ ਰਾਘਵ ਸਰਮਾ)
• ਤੇਲਗੂ ਵਿੱਚ ਅੰਨਾਮਾਚਾਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਮਰਾਲੀ ਮਰਾਲੀ ਜੈਮੰਗਲਮ, ਅਦਿਵੋ ਅਲਾਡੀਵੋ, ਚੂਡਰਮਾ ਸਤੁਲਾਲਾ, ਅਲਾਰਾ ਚੰਚਲਾ
• ਕਲਿਆਣੀ ਵਰਦਰਾਜਨ ਦੁਆਰਾ ਸੰਤੋਸ਼ੀ ਮਾਤਾ
• ਸ਼੍ਰੀ ਪਰਮੇਸ਼ਵਰਮ ਚਿਨਮਯਾ ਤਵਾ, ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਯਾ ਭੂਮਾ, ਸ਼੍ਰੀਮਤ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾਸੁੰਦਰੀ ਅੰਬਾ ਮੁਥੀਆ ਭਾਗਵਤਾਰ ਦੁਆਰਾ
• ਭਜਮਹੇ ਸ਼੍ਰੀ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾਸੁੰਦਰੀ ਹਰੀ ਸੁੰਦਰੇਸ਼ਵਰ ਸ਼ਰਮਾ ਦੁਆਰਾ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ
• ਤਿਆਗਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਵਿਨਾਇਕੁਨੀ ਵੈਲੇਨੂ
• ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਵਿਚੋਲੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੁਆਰਾ ਮੱਧਾਮਵਤੀ (ਸਾਜ਼-ਸਾਮਾਨ) ।
• ਰਾਧਾ ਵਧਾਨ ਜੈਦੇਵ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਅਸ਼ਟਪਤੀ
• ਮੁਰੂਗਾ ਏਨਾਧਾਰੂਏਅਰ ਵਰਨਮ-ਪੇਰੀਆਸਾਮਿਤੂਰਨ

ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ

ਕੰਨਡ਼ਃ

• "ਸਵਾਮੀ ਦੇਵਨੇ ਲੋਕਾ ਪਲਾਨੇ (ਸਕੂਲ ਮਾਸਟਰ) "
• "ਕਮਲਾਡਾ ਮੋਗਡੋਲੇ ਕਮਲਾਡਾ ਕੰਨੋਲੇ (ਹੋਸਾ ਇਤਿਹਾਸ) "
• "ਮਦੁਵੇ ਗੰਡੀਡੂ ਨੋਡਾਮਾ (ਅੱਡਾਡਾਰੀ) "
• "ਪੰਧਾਰਾਪੁਰਵੇਮਬਾ ਡੋਡਾ ਨਗਰ (ਦਸਾਰਾ ਪਦ) "
• "ਪਾਟਾ ਪਾਟਾ ਗਲੀ ਪਾਟਾ (ਆਪਤਾ ਮਿੱਤਰਾ) "
• "ਈਸ਼ਾ ਨਿੰਨਾ ਕਰਾਨਾ ਭਜਨੇ ਆਸੇ ਇੰਦਾ (ਭਜਨੇ) "
• "ਕਾਸ਼ੀ ਇੰਦਾ ਬੰਦਾਨੀਲੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ (ਭਗਤੀ ਗੀਤੇ) "
• "ਯਵ ਸ਼ਿਲਪੀ ਕੰਡਾ ਕਨਾਸੋ ਨੀਨੂ (ਜਨਮ ਜਨਮਦਾ ਅਨੁਬੰਧ) "
• "ਬਰੇਡੇ ਨੀਨੂ ਨਿੰਨਾ ਹੇਸਰਾ (ਸੀਤਾ) "
• "ਐਲੀ ਨਿੰਨਾ ਭਗਤਰੋ ਐਲੇ ਮੰਤਰਾਲਾ (ਭਗਤੀ ਗੀਤੇ) "
• "ਕੇਮਪਡਾਵੋ ਏਲਾ ਕੇਮਪਡਾਵੋ (ਐਲਿੰਡਾਲੋ ਬੰਡਵਾਰੂ) "
• "ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਮਲੇਸ਼ਾ ਸਰਵੇਸ਼ਾ ਗੌਰੀਸ਼ਾ (ਬਡੁਕੂ ਬੰਗਾਰਾਵੈਤੂ) "
• "ਚੇਲੁਵਾਇਆ ਚੇਲੁਵੋ ਤਾਨੀ ਤੰਡਾਨਾ (ਜਨਪਦ) "
• "ਕੋਡਾਗਾਨਾ ਕੋਲੀ ਨੁੰਗਿੱਟਾ (ਤਤ੍ਵਾ ਪਦ"
• "ਕਲੀਤਾ ਹੁਦੁਗੀ ਕੁਦੁਰੇ ਨਾਦੀਗੀ (ਜਨਪਦ) "
• "ਨੰਮੂਰਾ ਮੰਦਰਾ ਹੂਵ (ਅਲੇਮਾਨੇ) "
• "ਅਡਵੀ ਦੇਵੀਆ ਕਾਡੂ ਜਨਗਲਾ (ਰਾਇਰੂ ਬੰਡਾਰੂ ਮਵਾਨਾ ਮਨੇਗੇ) "
• "ਹ੍ਰੁਦਯਾਵੇ ਨਿੰਨਾ ਹੇਸਰੀਗੇ (ਬੈਲੀ ਮੋਡਾਗਾਲੁ) "
• "ਸੁਵਵੀ ਸੁਵਵੀ ਸੁਵਾਲਮਾ (ਸਵਾਤੀਮੁੱਟੂ) "
• "ਅੱਟੀਟਾ ਨੋਦਾਦਿਰੂ (ਭਾਵਗੀਤ) "
• "ਸ਼ਿਵਨੂ ਭਿਕਸ਼ੱਕੇ ਬੰਦਾ (ਫ਼ੋਲਕ) "
• "ਮੁੱਟਾ ਮੁੱਟਾ ਚਿਨਾਰੀ ਮੁੱਟਾ (ਚਿਨਾਰੀ ਮੁਟਾ) "
• "ਭਾਗਯਾਦਾ ਬਲੇਗਾਰਾ (ਫ਼ੋਲਕ) "
• "ਮੁਨੀਸੂ ਤਰਾਵੇ ਮੁਗਡੇ (ਭਾਵਗੀਤੇ) "
• "ਹਰਿਵਰਾਸਨਮ (ਭਗਤੀ ਗੀਤੇ) "
• "ਅਸਤੂ ਸਾਹਸਵੰਤ ਨੀਨੇ ਬਾਲਵੰਤ (ਭਗਤੀ ਗੀਤੇ) "
• "ਦਾਸਾਨਾਨੁ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਨਾਗੂ (ਦਾਸ ਪਦ) "
• "ਇੰਦੂ ਸ਼ੁਕਰਵਾਰਾ ਸ਼ੁਭਵ ਤਰੁਵਾ ਵਾਰਾ (ਭਗਤੀ ਗੀਤ) "
• "ਵਾਰਾ ਬੰਤਮਮਾ (ਭਗਤੀ ਗੀਤੇ) "
• "ਭਾਗਯਾਦਾ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਰੰਮਾ (ਦਾਸ ਪਦ) "
• "ਸਦਾ ਕੰਨਾਲੇ ਓਲਵੀਨਾ (ਕਵਿਰਤਨ ਕਾਲੀਦਾਸ) "
• "ਬੇਲਾਦਿੰਗਲਾਗੀ ਬਾ (ਮਿਸ਼ਰਾ, ਹੁਲੀਆਹਾਲੀਨਾ ਮੇਵੂ) "

ਭਾਸ਼ਾਃ ਤਮਿਲ

ਗੀਤ.	ਫ਼ਿਲਮ	ਸੰਗੀਤਕਾਰ	ਗਾਇਕ
ਅਰਬੂਥਾ ਲੀਲਾਈਗਲਾਈ	ਸ਼ਿਵਗਾਮੀ	ਕੇ. ਵੀ. ਮਹਾਦੇਵਨ	ਐਮ. ਕੇ. ਤਿਆਗਰਾਜ ਭਾਗਵਤਰ
ਐਂਗੀਰੰਥੋ ਵੰਥਨ	ਪਡੀਕੱਡਾ ਮੇਧਈ		ਸਿਰਕਾਜ਼ੀ ਗੋਵਿੰਦਰਾਜਨ
ਥਿਰੂਮਲ ਪੇਰੂਮਾਈਕੂ (ਰਾਗਮਾਲਿਕਾ)	ਥਿਰੂਮਲ ਪੇਰੂਮਾਈ		ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ
ਮਲਾਰੋਡੂ ਵਿਲਾਇਆਡਮ	ਦੇਵਾ ਬਾਲਮ	ਅਸਵਥਾਮਾ	ਪੀ. ਬੀ. ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ, ਐਸ. ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਮੁਥੁਕ੍ਕਲੋ ਕੰਗਲ	ਨੇਜੀਰੁੱਕੁਮ ਵਰਈ	M.S.Viswanathan	ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਪਚਾਇਕਿਲੀ ਮੁਥੁਚਾਰਮ	ਉਲਾਗਮ ਸੁੱਤਰਮ ਵਾਲਿਬਾਨ
ਵੇਲੇਲ ਵਿਜ਼ੀਗਲ	ਐਨਾਈ ਪੋਲ ਓਰੁਵਨ
ਸੰਧਾਨਾਥਿਲ ਨਾਲਾ ਵਾਸਮ	ਪ੍ਰੈਪਥਮ
ਕਾਨਾ ਕਾਨੁਮ	ਅਗਨੀ ਸਾਕਸ਼ੀ		ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਸਰਿਤਾਸਰੀਥਾ
ਆਗਯਾ ਗੰਗਾਈ	ਧਰਮ ਯੁੱਧਮ	ਇਲੈਅਰਾਜਾ	ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਾਸੁਦੇਵਨ, ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਆਨੰਦਮ ਫਿਰ ਸਿੰਧੂਮ	ਮਾਨ ਵਾਸਨਾਈ
ਨੀਲਾ ਕਯੂਥੂ (ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਗਮ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵੀ ਬਹੁਤ ਹਨ)	ਸਕਲਕਲਾ ਵਲਵਨ
ਆਦਿ ਪੇਨੀ	ਮੁਲਮ ਮਲੇਰਮ		ਜੈਨ੍ਸੀ ਐਂਥਨੀ
ਧਗਮ ਐਡੁਕਿਰਾ ਨੇਰਮ	ਐਨਾਕਾਗਾ ਕਾਥੀਰੂ		ਉਮਾ ਰਮਨਨ
ਐਨ ਕਲਿਆਣਾ	ਅਜ਼ਹੇ ਉੱਨਈ ਅਰਥਿਕਿਰੇਨ		ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ
ਸੋਲਾਈਕੁਇਲ	ਪੋਨੂ ਉਰੂੱਕੂ ਪੁਧੁਸੂ		ਐਸ. ਪੀ. ਸੈਲਜਾ
ਈਰਾਮਨਾ ਰੋਜਾਵੇ	ਇਲਾਮਾਈ ਕਾਲੰਗਲ		ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਐਸ. ਜਾਨਕੀ (ਛੋਟੀ ਕੁਡ਼ੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼)
ਥਾਜ਼ਮ ਪੂਵੇ ਵਾਸਮ	ਕਾਈ ਕੋਡੁਕਮ ਕਾਈ		ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਓਹ ਮਾਨੋਂ ਮਾਨੋਂ	ਵੇਲਾਈ ਰੋਜਾ
ਸੇਵਵੰਤੀ ਪੂਕਲਿਲ	ਮੇਲਾ ਪੇਸੁੰਗਲ		ਦੀਪਨ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਉਮਾ ਰਾਮਾਨਨਉਮਾ ਰਮਨਨ
ਕੁਈਲ ਕੁਇਲ	ਆਨ ਪਾਵਮ		ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਾਸੁਦੇਵਨ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਪੂਵ ਪੂਵ ਪੋਨੰਮਾ	ਪਾੱਟੂੱਕੂ ਨਾਨ ਆਦਿਮਾਈ
ਏਜਮੰਨ ਕਲਾਦੀ	ਇਜਮਾਨ		ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਾਸੁਦੇਵਨ
ਅਜ਼ਗਾਨਾ ਮੰਚ ਪੁਰਾ	ਏਲਾਮੇ ਐਨ ਰਸਾਥਨ		ਮਾਨੋ, ਐਸ. ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਨੀ ਠਾਣੇ ਐਥਨ	ਨਿਨੈਵੇਲਮ ਨਿਤਿਆ		ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
ਥੁਲਲੀ ਥੁਲਲੀ	ਸਿਪਿਕਕੁਲ ਮੁਥੂ
ਕਵੀਥਾਈ ਪਾਡੂ	ਥੰਡਰੇਲ ਐਨਾਈ ਥੋਡੂ
ਥੰਗਾ ਨੀਲਾਵੁਕੁਲ	ਰਿਕਸ਼ਾ ਮਾਂ
ਵਨਮੇਲਮ ਸ਼ੇਨਬਾਗਾਪੂ	ਨਾਡੋਡੀ ਪੱਟੂਕਕਰਨ
ਕੋਟੂ ਮੇਲੰਗਲ	ਮੱਕਲ ਅੱਚੀ		ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਪੁਥੀਥਾਈ ਕੇਟਕੁਮ	ਰਮਨ ਅਬਦੁੱਲਾ
ਸੇੰਬਰੂਥੀ ਪੇਨੋਰੁਥੀ			ਐਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਪੋਨਮੇਨੀ ਉਰੁਗੁਥੇ	ਮੂੰਡਰਮ ਪਿਰਾਈ		ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਆਦਿ ਆਦਿਵਰਮ ਪੱਲਾਕੂ	ਮੈਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
ਕਦਲ ਵੇਨੀਲਾ	ਲਕਸ਼ਮੀ ਵੰਧਾਚੂ	ਰਵਿੰਦਰਨ
ਸਿਰਾਈਯਿਨਿਲ ਵੀਨਾਈ	ਕਾਲਾਇਯੁਮ ਨੀਏ ਮਲਾਇਯੁਮ ਨੇਏ	ਦੇਵੇਂਦਰਨ
ਪੋਨ ਵਨੀਲੀ	ਕੂਚਮ	ਗੰਗਾਈ ਅਮਰਨ	ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ
ਏਨ੍ਨਾਦੀ ਮੁਨਿਆਮਾ	ਵਾਂਗਾ ਮਪਿੱਲਈ ਵਾਂਗਾ	ਸ਼ੰਕਰ-ਗਣੇਸ਼	ਟੀ. ਕੇ. ਐਸ. ਨਟਰਾਜਨ
ਥੋਲਵੀ ਨੀਲਯੇਨਾ	ਊਮਾਈ ਵਿਜ਼ੀਗਲ	ਮਨੋਜ-ਗਿਆਨ	ਪੀ. ਬੀ. ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ, ਅਬਵਨਨ
ਜਲੱਕੂ ਜਲੱਕੂ	ਐਂਡਰੈਂਡਰਮ ਕਦਲ		ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ, ਐਸ. ਐਨ. ਸੁਰੇਂਦਰਐੱਸ. ਐੱਨ. ਸੁਰੇਂਦਰ
ਥੌਮ ਕਾਰੂਵਿਲ ਇਰੰਡਮ	ਸਟਾਰ	ਏ. ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ	ਸ਼ੰਕਰ ਮਹਾਦੇਵਨ
ਥਾਈਯਾ ਥਾਈਯਾ	ਯੂਅਰ		ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਮਾਲਗੁਡੀ ਸੁਭਾ, ਪਲੱਕਡ਼ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ
ਚੰਧੀਰਨਾਈ ਥੋਟਾਧੂ ਯਾਰ (ਹਰਿਖੰਬੋਜੀ ਵਿੱਚ ਚਰਣਮ)	ਰਤਚਗਨ		ਹਰੀਹਰਨ, ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ
ਵਾਨ ਵਰੁਵਾਨ (ਸ਼ੁੱਧ ਧਨਿਆਸੀ ਦੇ ਨਾਲ)	ਕਾਤ੍ਰੂ ਵੇਲਿਈਦਾਈ		ਸ਼ਾਸ਼ਾ ਤਿਰੂਪਤੀ
ਥੰਬੀ ਥੂਲਾਲ (ਅਬੇਰੀ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵੀ)	ਕੋਬਰਾ		ਨਕੁਲ ਅਭਿਆਨਕਰ, ਸ਼੍ਰੇਆ ਘੋਸ਼ਾਲ
ਆਨੰਦਮ ਆਨੰਦਮ	ਮੁਰਾਈ ਮਮਨ	ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ	ਪੀ. ਉਨਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ, ਮਨੋਰਮਾ
ਅਯਾਰੇਤੂ	ਮਾਜਾ		ਸ਼ੰਕਰ ਮਹਾਦੇਵਨ, ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ
ਵਾਦੀ ਵਾਦੀ ਨੱਟੂ ਕੱਟਾ	ਆਲੀ ਥਾਂਧਾ ਵਾਨਮ		ਸ਼ੰਕਰ ਮਹਾਦੇਵਨ, ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ
ਪਚਾਈ ਕਾਤਰੇ	ਅਭੀਯੂਮ ਨਾਨੁਮ		ਸਾਧਨਾ ਸਰਗਮ
ਐਧੇਡੋ ਕਰਪਾਨਈ	ਵਾਈ ਕੋਜ਼ੂਪੂ	ਚੰਦਰਬੋਸ	ਟੀ. ਐੱਲ. ਤਿਆਗਰਾਜਨ, ਲਲਿਤਾ ਸਾਗਰੀ
ਵਿਜ਼ਹਾਲੇ ਇਰੂਕਾ ਮੁਡੀਯੂਮਾ	ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੰਬਰ 1	ਐਮ. ਐਮ. ਕੀਰਵਾਨੀ	ਐਸ. ਪੀ. ਚਰਨ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਨਾਟੂ ਨਾਟੂ	ਆਰਆਰਆਰ		ਰਾਹੁਲ ਸਿਪਲੀਗੁੰਜ, ਯਾਜ਼ਿਨ ਨਿਜ਼ਾਰ
ਆਦਿਲੇ ਸੇਧੀ	ਐਨ ਆਸਾਈ ਮਚਨ	ਦੇਵਾ	ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਮਮਰਕੁਕੁਇਲ ਮਮਰਕੂਇਲ	ਐਨ ਆਸਾਈ ਰਾਸਵੇ		ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਸਵਰਨਲਤਾਸਵਰਨਾਲਥਾ
ਸੈਮੀਨਾ ਵਿਨਮੀਨਾ	ਅਨੰਤਾ ਪੂੰਗਟਰੇ		ਹਰੀਹਰਨ
ਉਥੂ ਉਥੂ ਪਾਕਥਿੰਗਾ	ਵੀਰਮ ਵਿਲਾਂਜਾ ਮੰਨੂ		ਪੀ. ਉਨਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, ਸਵਰਨਾਲਥਾ
ਗਰੁਡ਼ ਗਰੁਡ਼	ਨਟਪੁਕਾਗਾ		ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਰਾਜ, ਸੁਜਾਤਾ
ਵਾ ਵਾ ਐਨ ਥਲਾਈਵਾ	ਸੰਧੀਥਾ ਵੇਲਾਈ		ਹਰੀਨੀ, ਪੀ. ਉਨਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, 'ਮਹਾਨਦੀ' ਸ਼ੋਭਨਾ
ਯੇੰਦੀ ਸੂਦਾਮਨੀ (ਸ਼ੁੱਧ ਧਨਿਆਸੀ ਦੇ ਨਾਲ)	ਪੰਮਲ ਕੇ. ਸੰਬੰਦਮ		ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ
ਅਥੀਪਾਜ਼ਮ ਸਿਵੱਪਾ	ਰਾਜਾ ਪੰਡੀ		ਐਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਪਾਥੀ ਨੀਲਾ	ਕਾਮਾਰਾਸੂ	ਐਸ. ਏ. ਰਾਜਕੁਮਾਰ
ਵਾ ਵਨਮ ਇੰਗੂ ਥੂਰਾਮਿਲਈ	ਮਾਈਨਰ ਮੈਪਿੱਲਈ	ਈਸਵਾਨਨ
ਕਾਤ੍ਰੁਕੂ ਕਾਤ੍ਰੁਕੂਕ	ਥੂਲੁਵਧੋ ਇਲਾਮਾਈ	ਯੁਵਨ ਸ਼ੰਕਰ ਰਾਜਾ	ਹਰੀਸ਼ ਰਾਘਵੇਂਦਰ, ਹਰੀਨੀ, ਫੈਬੀ ਮਨੀ, ਸੁੰਦਰ ਰਾਜਨ
ਚੈਂਬਰੂਥੀ ਪੂ	ਵਿਨੁਕਮ ਮੰਨੁਕਮ	ਸਰਪੀ	ਅਰੁਣਮੋਝੀ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਚਿੰਨਾ ਚਿੰਨਾ ਇਡੰਗਲਾਈ	ਚਿੰਨਾ ਮੈਡਮ		ਮਨੋ, ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ
ਰਾਗਸਿਆਮੰਤੂ ਕਦਲ	ਕੋਡੰਬਕਮ		ਹਰੀਸ਼ ਰਾਘਵੇਂਦਰ, ਹਰੀਨੀ
ਆਤੀ ਵਾਦਾਈਲੇ	ਸਿੰਧੂ ਨਾਥੀ ਪੂ	ਸੌਂਦਰਿਆ	ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਆਸ਼ਾ ਲਤਾ
ਯੇਥੋ ਯੇਥੋ	ਥੂਲੁਰਾ ਵਾਯਾਸੂ	ਕਾਰਤਿਕ ਰਾਜਾ	ਕਾਰਤਿਕ (ਪੁਰਸ਼ ਵਰਜ਼ਨ ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ)
ਨਧੀਯੋਰਮ	ਸਿਕੰਦਰ		ਪੀ. ਉਨਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, ਭਵਥਾਰਿਨੀ
ਵਸੰਤਾ ਸੈਨਾ	ਸ੍ਰੀ	ਟੀ. ਐਸ. ਮੁਰਲੀਧਰਨ	ਹਰੀਸ਼ ਰਾਘਵੇਂਦਰ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਕੰਨਮ ਕੰਨਮ	ਸੁੰਧਰਾ ਯਾਤਰਾ	ਭਰਾਨੀ	ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਰਾਜ
ਕੰਗਲ ਨੀਏ	ਮੁਪ੍ਪੋਜ਼ੁਦਮ ਉਨ ਕਰਪਨਾਇਗਲ	ਜੀ. ਵੀ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੁਮਾਰ	ਸਿਤਾਰਾ
ਕਾਨ ਇਰਾਂਡੀਲ	ਉਥਮਪੁਥਿਰਨ	ਵਿਜੇ ਐਂਟਨੀ	ਨਰੇਸ਼ ਅਈਅਰ
ਨਾਨ ਆਦਿਚਾ	ਵੈਟੀਕਾਰਨ		ਸ਼ੰਕਰ ਮਹਾਦੇਵਨ
ਕੁੱਟੀ ਪੁਲੀ ਕੂਟਮ	ਥੁੱਪੱਕੀ	ਹੈਰਿਸ ਜੈਰਾਜ	ਹਰੀਹਰਨ, ਟਿੱਪੂ, ਨਾਰਾਇਣਨ, ਸੱਤਿਆਨ, ਰਾਣੀਨਾ ਰੈੱਡੀ
ਸਿਰਾਗੀ ਉਨ ਸਿਰੀਪਾਲਾ	ਮਹਿੰਦੀ ਸਰਕਸ	ਸੀਨ ਰੋਲਡਨ	ਸੱਤਿਆਪ੍ਰਕਾਸ਼, ਲਲਿਤਾ ਸੁਧਾ
ਉੱਨਈ ਪਾਰਥਾ ਨੇਰਮ	ਆਲ ਇਨ ਆਲ ਅਜ਼ਗੂ ਰਾਜਾ	ਐੱਸ. ਥਮਨ	ਵਿਜੇ ਯੇਸੂਦਾਸ, ਸ਼੍ਰੀਵਰਧਿਨੀ
ਵਾਯਾਦੀ ਪੇਠਾ ਪੁੱਲਾ	ਕਾਨਾ	ਢਿਬੂ ਨਿਨਾਨ ਥਾਮਸ	ਆਰਾਧਨਾ ਸ਼ਿਵਕਾਰਥੀਕੇਯਨ, ਵਾਇਕੋਮ ਵਿਜੈਲਕਸ਼ਮੀ, ਸ਼ਿਵਕਾਰਥੀਕੀਅਨਸ਼ਿਵਕਾਰਥੀਕੇਅਨ
ਸਾਮੀ ਸਾਮੀ	ਪੁਸ਼ਪਾਃ ਦ ਰਾਈਜ਼	ਦੇਵੀ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਸਾਦ	ਰਾਜਲਕਸ਼ਮੀ ਸੈਂਥਿਗਨੇਸ਼
ਮੈਨਾਰੂ ਵੈਟੀ ਕੱਟੀ	ਦਸਹਿਰਾ	ਸੰਤੋਸ਼ ਨਾਰਾਇਣਨ	ਅਨਿਰੁਧ, ਧੀਘੀ

ਭਾਸ਼ਾਃ ਕੰਨਡ਼

ਗੀਤ.	ਫ਼ਿਲਮ	ਸੰਗੀਤਕਾਰ	ਗਾਇਕ
ਨਾਮਮੋਰਾ ਮੰਦਰਾ ਹੂਵ	ਆਲਮੈਨ	ਸੀ. ਅਸ਼ਵਥ	ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
ਹ੍ਰੁਦਯਾਵੇ ਨਿੰਨਾ	ਬੈਲੀ ਮੋਡਾਗਾਲੂ	ਉਪੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ	ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ, ਮਨੋਮਾਨੋ
ਕੋਡਾਗਾਨਾ ਕੋਲੀ ਨੁੰਗੀਥਾ	ਸਾਂਤਾ ਸ਼ਿਸ਼ੁਨਾਲਾ ਸ਼ਰੀਫਾ	ਸੀ. ਅਸ਼ਵਥ	ਸੀ. ਅਸ਼ਵਥ
ਸਕਲ ਕਾਰੀਆ ਕਰਾਨਿਗੇ	ਮਲਾਇਆ ਮਾਰੂਥਾ	ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ	ਵਿਜੈ ਨਰਸਿਮਹਾ

ਭਾਸ਼ਾਃ ਤੇਲਗੂ

ਗੀਤ.	ਫ਼ਿਲਮ	ਸੰਗੀਤਕਾਰ	ਗਾਇਕ
ਕਸ਼ਮੀਰੂ ਲੋਯਲੋ ਕੰਨਿਆ ਕੁਮਾਰੈਲੋ ਓ ਚੰਦਮਾਮਾ	ਪਾਸਿਵਾਡ਼ੀ ਪ੍ਰਣਾਮ	ਕੇ. ਚੱਕਰਵਰਤੀ	ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
ਮਾਨਸੂ ਆਗਧੂ ਵਾਯਾਸੂ ਥੱਗਾਧੂ	ਬੰਗਾਰੂ ਬੁਲੋਡੂ	ਰਾਜ-ਕੋਟੀ	ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
ਸਵਾਤੀ ਲੋ ਮੁਤਿਆਮੰਤਾ ਮੁੱਡੂਲਾ	ਬੰਗਾਰੂ ਬੁਲੋਡੂ	ਰਾਜ-ਕੋਟੀ	ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
ਵਾਸਤਾ ਨਾ ਰਾਜੂ ਈ ਰੋਜ਼ੂ	ਅਲੂਰੀ ਸੀਤਾਰਾਮਾ ਰਾਜੂ	ਪੀ. ਆਦਿਨਾਰਾਯਣ ਰਾਓ	ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਨੀਡੇ ਈਨਾਡੇ	ਬਾਲੇ ਥੰਮੁਡੂ	ਟੀ. ਵੀ. ਰਾਜੂ	ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਮੱਬੂਲੋ ਯੇਮੁੰਦੀ	ਲਕਸ਼ਧੀਕਾਰੀ	ਟੀ. ਚਲਪਤੀ	ਘੰਟਾਸਾਲਾ, P.Susheela
ਚੀਤੀਕੀ ਮਾਤਿਕੀ	ਭਾਲੇ ਅਮਾਇਲੂ	ਸਲੂਰੀ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰ ਰਾਓ
ਨੀਨੂੰ ਨੀਨੂੰ	ਜਗਦੇਕਾ ਵੀਰੂਨੀ ਕਥਾ
Yennallako ила инннне коила	ਮਾਂ ਆਵਦਾ ਮੀਦਾ ਓੱਟੂ ਮੀ ਆਵਦਾ ਚਲਾ ਮੰਚਿਦੀ
ਪਦਦਾਨੰਦੀ ਪ੍ਰੇਮਾਲੋ ਮਾਰੀ	ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੰਬਰ 1	ਐੱਮ. ਐੱਮ ਕੀਰਵਾਨੀ
ਜਵਾਲਥ ਕਰਾਲਾ	ਪਾਂਡੁਰੰਗਾਡੂ
ਈ ਵਿਸਾਲਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ	ਨੀਰਜਨਮ		ਐਮ. ਐਸ. ਰਾਮਾ ਰਾਓ
ਰਘੂੰਨੰਦਨਾ ਰਘੂ ਰਘੂੰਨਨੰਦਨਾ	ਹਾਨੂ ਮੈਨ	ਗੌਰਾ ਹਰੀ

ਗ਼ੈਰ-ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ

ਗੀਤ.	ਭਾਸ਼ਾ	ਐਲਬਮ	ਸੰਗੀਤਕਾਰ	ਗੀਤਕਾਰ	ਗਾਇਕ	ਆਡੀਓ ਲੇਬਲ
ਨਾਗੇਂਦਰ ਹਰਾਏ	ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ	ਸ਼ਿਵ ਸਟੋਟਰਮ	ਮਹੇਸ਼ ਮਹਾਦੇਵ	ਆਦਿ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ	ਮਹੇਸ਼ ਮਹਾਦੇਵ, ਪ੍ਰਿਯਦਰਸ਼ਿਨੀ	ਪੀ. ਐੱਮ. ਆਡੀਓਜ਼
ਪਾਲੀਸੋ ਸ੍ਰੀ ਹਰੀ ਐਨਾ ਨੇ ਪਾਲੀਸੋ	ਕੰਨਡ਼	ਦਾਸਾਮਰੁਤਾ		ਹਰਪਨਹੱਲੀ ਭੀਮਵਾ		ਪੀ. ਐੱਮ. ਆਡੀਓਜ਼
ਮਾਈ ਰਾਧਾ ਬਾਂਕੇ ਨਾਚੁੰਗੀ (ਲੋਸਲੀ ਅਧਾਰਿਤ)	ਹਿੰਦੀ		ਦੀਪਤੀਮਾਨ ਸਾਰੰਗੀ	ਅਭੈ ਕੁਮਾਰ ਰਾਏ	ਅਭਿਲਿਪਸਾ ਪਾਂਡਾ

ਸਬੰਧਤ ਰਾਗ

ਇਹ ਭਾਗ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਗ੍ਰਹਿ ਭੇਦਮ

ਜਦੋਂ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਦੇ ਸੁਰਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿ ਭੇਦਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ 4 ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪੈਂਟਾਟੋਨਿਕ ਰਾਗ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ, ਮੋਹਨਮ, ਹਿੰਡੋਲਮ, ਸ਼ੁੱਧ ਸਾਵੇਰੀ ਅਤੇ ਉਦਯਾਰਵਿਚੰਦਰਿਕਾ (ਸ਼ੁੱਧ ਧਨਿਆਸੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) । ਗ੍ਰਹਿ ਭੇਦ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਦਮ ਹੈ ਜੋ ਸੰਬੰਧਿਤ ਨੋਟ ਆਵਿਰਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਦਜਮ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਮੋਹਨਮ ਉੱਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਭੇਦਮ ਵੇਖੋ।

ਸਕੇਲ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ

• ਕੇਦਾਰ ਗੌਲ਼ਾ ਰਾਗਮ ਦਾ ਆਰੋਹ ਰਾਗ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਅਤੇ ਅਵਰੋਹ ਰਾਗ ਹਰਿਕਂਭੋਜੀ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ I ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ-ਅਵਰੋਹ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ:-ਆਰੋਹ- ਸ ਰੇ2 ਮ1 ਪ ਨੀ2 ਸੰ, ਅਵਰੋਹ-ਸੰ ਨੀ2 ਧ2 ਪ ਮ1 ਰੇ2 ਸ ਹੈ I ਫਰਮਾ:SvaraC
• ਮਨਿਰੰਗੁ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ ਵਿੱਚ ਗ ਅਤੇ ਧ ਸੁਰ ਵਰਜਿਤ ਹਨ ਪਿਆਰ ਅਵਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਗ ਸੁਰ ਵਰਜਿਤ ਹੈ I ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ-ਅਵਰੋਹ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ:-ਆਰੋਹ- ਸ ਰੇ2 ਮ1 ਪ ਨੀ2 ਸੰ, ਅਵਰੋਹ-ਸੰ ਨੀ2 ਪ ਮ1 ਗ2 ਰੇ2 ਸ ਹੈ I ਫਰਮਾ:SvaraC ਫਰਮਾ:SvaraC: ਫਰਮਾ:SvaraC
• ਰੇਵਤੀ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ ਵਿੱਚ ਚਤੁਸ਼੍ਰੁਤਿ ਰਿਸ਼ਭਮ ਦੀ ਥਾਂ ਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਰਿਸ਼ਭਮ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਸੁਰ ਰਾਗ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਵਾਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ I ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ-ਅਵਰੋਹ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ:-ਆਰੋਹ- ਸ ਰੇ1 ਮ1 ਪ ਨੀ2 ਸੰ, ਅਵਰੋਹ-ਸੰ ਨੀ2 ਪ ਮ1 ਰੇ1 ਸ ਹੈ I ਫਰਮਾ:SvaraC: ਫਰਮਾ:SvaraC
• ਰਾਗ ਬਰਿੰਦਾਵਨ ਸਾਰੰਗ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਰਾਗ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਜੁਲਦਾ ਹੈ I ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ-ਅਵਰੋਹ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ:-ਆਰੋਹ- ਸ ਰੇ1 ਮ1 ਪ ਨੀ2 ਸੰ, ਅਵਰੋਹ-ਸੰ ਨੀ2 ਪ ਮ1 ਰੇ1 ਸ ਹੈ I ਫਰਮਾ:SvaraC ਫਰਮਾ:SvaraC: ਫਰਮਾ:SvaraC
• [[ਅੰਦੋਲਿਕਾ ਰਾਗ|ਰਾਗ ਅੰਦੋਲਿਕਾ ਦੇ ਆਰੋਹ ਵਿੱਚ ਪੰਚਮ ਦੀ ਥਾਂ ਤੇ ਚਤੁਸ਼੍ਰੁਤਿ ਧੇਵਤਮ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਸੁਰ ਰਾਗ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਵਾਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ I ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ-ਅਵਰੋਹ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ:-ਆਰੋਹ- ਸ ਰੇ1 ਮ1 ਪ ਨੀ2 ਸੰ,ਅਵਰੋਹ-ਸੰ ਨੀ2 ਧ2 ਮ1 ਰੇ1 ਸ ਹੈ I ਫਰਮਾ:SvaraC]]
• ਰਾਗ ਨਾਗਗਂਧਾਰੀ ਦਾ ਆਰੋਹ ਰਾਗ ਮੱਧਮਾਵਤੀ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਵਰੋਹ ਮੇਲਕਾਰਤਾ ਨਟਭੈਰਵੀ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰ ਵਕਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਗਦੇ ਹਨ I ਮੁਥੁਸਵਾਮੀ ਦੀਕਸ਼ਤਰ ਨੇ ਇਸ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਕੀਰਤਨ ਰਚੇ ਹਨ I ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਆਰੋਹ-ਅਵਰੋਹ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ:-ਆਰੋਹ- ਸ ਰੇ2 ਮ1 ਪ ਨੀ2 ਸੰ, ਅਵਰੋਹ-ਸੰ ਨੀ2 ਧ1 ਪ ਮ1 ਗ2 ਰੇ2 ਸ ਹੈ Iਫਰਮਾ:SvaraC: ਫਰਮਾ:SvaraC

ਨੋਟਸ