Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Policja (Polska)

policja państwowa funkcjonująca na terenie Polski Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Policja (Polska)
Remove ads

Policjapolska formacja policyjna, utworzona na mocy Ustawy o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 roku, zastępująca wcześniejszą Milicję Obywatelską. Do jej ustawowych zadań należy ochrona bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymywanie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Jeden z organów ścigania, znajdujący się pod nadzorem ministra ds. wewnętrznych. Jej bezpośrednim zwierzchnikiem jest Komendant Główny Policji.

Szybkie fakty Państwo, Data utworzenia ...
Thumb
Funkcjonariusze w umundurowaniu galowym
Thumb
Obchody święta Policji w Białymstoku

W całej Polsce istnieje telefoniczne przekierowanie z numeru 997 do centrum powiadamiania ratunkowego, które działa zarówno z telefonu komórkowego, jak i stacjonarnego. Centrum powiadamiania ratunkowego obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999, umożliwiając przekazanie zgłoszenia alarmowego w celu zaangażowania właściwych służb ratowniczych[4].

Jednolitym numerem alarmowym obowiązującym na terenie całej Unii Europejskiej jest numer 112. Działa zarówno z telefonów stacjonarnych, jak i komórkowych. Numer 112 służy do powiadamiania w sytuacjach zagrożenia zdrowia, życia lub mienia. Wybranie numeru 112 z jakiegokolwiek telefonu spowoduje połączenie z centrum powiadamiania ratunkowego. Operator 112 może, w miarę potrzeby, przełączyć połączenie do jednostki Państwowej Straży Pożarnej, Policji lub Państwowego Ratownictwa Medycznego.

Święto Policji obchodzone jest 24 lipca.

Remove ads

Historia

Władze

Centralnym organem administracji rządowej, właściwym w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego jest Komendant Główny Policji powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Zastępców Komendanta Głównego powołuje i odwołuje minister na jego wniosek.

Na poziomie wojewódzkim Policją kierują komendanci wojewódzcy powoływani i odwoływani przez ministra na wniosek Komendanta Głównego. W toku procedury minister zasięga opinii właściwego wojewody. Zastępców komendantów wojewódzkich powołuje i odwołuje Komendant Główny na ich wniosek.

W powiatach i miastach na prawach powiatu wyżej opisane zadania realizują komendanci powiatowi lub miejscy. Powołuje ich komendant wojewódzki po zasięgnięciu opinii właściwego starosty lub prezydenta miasta. Powołuje i odwołuje on również zastępców tych komendantów. Komendanci powiatowi/miejscy powołują i odwołują kierownictwo komisariatów policji, posterunków i rewirów dzielnicowych działających na ich terenie.

Remove ads

Struktura organizacyjna Policji

Podsumowanie
Perspektywa

Policja składa się z następujących rodzajów służb:

  • kryminalnej;
  • śledczej;
  • prewencyjnej;
  • spraw wewnętrznych;
  • kontrterrorystycznej;
  • zwalczania cyberprzestępczości;
  • wspomagającej (w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym)[5].

W skład Policji wchodzą również: policja sądowa, Akademia Policji w Szczytnie, ośrodki szkolenia, szkoły policyjne, instytuty badawcze oraz wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne. Komendant Główny Policji ma możliwość powołania w uzasadnionym przypadku innego rodzaju służb[5].

Więcej informacji Służba, Kryminalna ...

Jednostki Policji

Thumb
Akademia Policji w Szczytnie

Komendy Wojewódzkie Policji

Komenda Stołeczna Policji, która stanowi aparat pomocniczy Komendanta Stołecznego Policji, wykonuje swoje zadania na obszarze m.st. Warszawy oraz dziewięciu powiatów: grodziskiego, legionowskiego, mińskiego, nowodworskiego, otwockiego, piaseczyńskiego, pruszkowskiego, warszawskiego zachodniego i wołomińskiego. Obszar ten jest wyłączony z terytorialnego zasięgu działania Komendanta Wojewódzkiego Policji właściwego dla województwa mazowieckiego[5]. Komendant Stołeczny Policji na obszarze swojego działania wykonuje zadania i kompetencje Komendanta Wojewódzkiego Policji[5].

Posterunki

Thumb
Komenda Powiatowa Policji w Brodnicy
Thumb
Komisariat policji w Bystrzycy Kłodzkiej
Thumb
Posterunek policji w Międzylesiu

Liczba posterunków Policji w Polsce[24]:

  • 2008 rok – 822
  • czerwiec 2012 roku – 692
  • koniec 2015 roku – 399[25]
Remove ads

Statystyki demograficzne

Polska Policja to około 100 tys. funkcjonariuszy[26] (analogicznie liczebność Milicji Obywatelskiej w PRL wynosiła ok. 80 000 milicjantów[27] nie licząc przeszło 300 tysięcy ORMO), z czego 58% służy w pionie prewencji, 34% w kryminalnym, a pozostałe 8% w działach pomocniczych. 14% funkcjonariuszy stanowią kobiety. Najwięcej, – 6695 funkcjonariuszek – ma staż od 3 do 10 lat, natomiast 229 kobiet służy od ponad 30 lat[28]. Wiekowo wśród polskich funkcjonariuszy przeważa grupa 30-40-latków (44%), dalej plasują się 40-50-latkowie (25%) i 25-30-latkowie (21%), policjanci w wieku poniżej 25 i powyżej 50 lat stanowią 5% stanu. Większość policjantów ma wykształcenie średnie (72%), wyższe ma 27%, a podstawowe i zawodowe jedynie 1%. Policjantów w codziennej pracy wspiera ok. 25 tys. pracowników cywilnych.

Remove ads

Zadania Policji

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Policjanci podczas zamieszek na placu Konstytucji w Warszawie 11 listopada 2011
  • ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami godzącymi w te dobra;
  • ochrona bezpieczeństwa i porządku, zapewnienie spokoju w miejscach publicznych, w transporcie i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach;
  • wykrywanie i ściganie sprawców przestępstw i wykroczeń;
  • działania profilaktyczne (prewencyjne) w celu ograniczenia popełniania przestępstw i wykroczeń, a także wszelkim zachowaniom kryminogennym, współpraca w tym zakresie z innymi podmiotami;
  • kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych obowiązujących w miejscach publicznych, a także związanych z działalnością publiczną;
  • zarządzanie informacją kryminalną, prowadzenie baz danych Systemu Informacyjnego Schengen, DNA;
  • współpraca z policjami innych państw, a także z organami i instytucjami Unii Europejskiej, realizacja zadań wynikających z podpisanych umów międzynarodowych i odrębnych przepisów;
  • gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych;
  • realizacja zadań wynikających z przepisów prawa Unii Europejskiej oraz umów i porozumień międzynarodowych na zasadach i w zakresie w nich określonych;
  • prowadzenie zbiorów danych zawierających informacje gromadzone przez uprawnione organy o odciskach linii papilarnych osób, niezidentyfikowanych śladach linii papilarnych z miejsc przestępstw oraz o wynikach analizy kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA);
  • nadzór nad strażami gminnymi/miejskimi oraz nad innymi specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami.

Zgodnie z art. 19 ust. 22 Ustawy o Policji minister właściwy do spraw wewnętrznych przedstawia corocznie Sejmowi i Senatowi informację o działalności Policji określonej w ust. 1–21, w tym informacje i dane, o których mowa w art. 20 ust. 3 ustawy. Informacja jest udostępniana w postaci druku sejmowego (senackiego).

Remove ads

Uprawnienia Policji

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Wspólny patrol na pograniczu polsko-niemieckim (2006)

W ramach wykonywania swoich ustawowych obowiązków Policja wykonuje czynności: operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-porządkowe.

Wykonując wymienione czynności policjanci mają prawo do:

  • legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości (z uzasadnieniem);
  • zatrzymywania osób na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;
  • zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które korzystając z przepustki nie powróciły w wyznaczonym terminie do zakładu karnego lub aresztu śledczego;
  • zatrzymywania osób stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego i mienia;
  • pobierania od osób wymazu ze śluzówki policzków w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość, jeżeli ustalenie tożsamości w inny sposób nie jest możliwe, pobierania materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości;
  • przeszukiwania osób i pomieszczeń na podstawie przepisów Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;
  • dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary;
  • obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a w określonych przypadkach, także i dźwięku,
  • kontrolowanie rodzaju używanego paliwa przez pobranie próbek paliwa ze zbiornika pojazdu;
  • żądania pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej, oraz zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek gospodarczych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.
Remove ads

Krytyka

Justyn Piskorski w 2011 roku stwierdził, że karierę w policji robi się dzięki poprawie statystyk przestępczości i wykrywalności, także poprzez manipulowanie statystykami, w tym przy rejestracji przestępstw. Sprzyja temu brak mechanizmu weryfikacji działań Policji, np. mała kontrola prokuratorska[29].

Również według Adama Rapackiego problemem jest manipulacja statystykami przestępczości. Policja informuje prokuraturę, dopiero gdy już prowadzi działania operacyjno-śledcze i jest bliska zatrzymania sprawców, a także prowadzi jedynie akcje poszukiwawcze zaginionych, gdy istnieją silne przesłanki wszczęcia śledztwa w sprawie zabójstwa. Inny przykład według Rapackiego, to wykrywalność przestępstw z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii powyżej 90%[30].

Remove ads

Wyposażenie

Podsumowanie
Perspektywa

Środki przymusu bezpośredniego stosowane przez Policję

Thumb
Obecnie wykorzystywany model policyjnego radiowozu
Thumb
Radiowóz patrolowy BMW serii 3 (od 2019)
Thumb
Furgonetka służb prewencji
Thumb
Obecnie wykorzystywany model policyjnego motocykla
Thumb
Przyczepa do przewozu psów służbowych
Thumb
Patrol Komisariatu Rzecznego Policji na Wiśle w Warszawie
Thumb
Patrol policji konnej w umundurowaniu galowym w Chorzowie
Thumb
Patrol policji konnej w umundurowaniu służbowym w Tomaszowie Mazowieckim
Thumb
Funkcjonariusze SPKP podczas szturmu z użyciem rampy szturmowej
Thumb
Funkcjonariusze jednostki antyterrorystycznej na pokazach policyjnych
  • kajdanki i prowadnice
  • pałka policyjna
  • kaftan bezpieczeństwa
  • gaz drażniący (chemiczne środki obezwładniające)
  • siła fizyczna
  • pasy i siatki obezwładniające
  • pies i koń służbowy
  • wodne środki obezwładniające (armatka wodna)
  • kolczatka drogowa
  • pociski niepenetracyjne miotane z broni palnej
  • kask zabezpieczający
  • przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej
  • pojazdy służbowe
  • środki przeznaczone do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód, w tym materiały wybuchowe
  • środki pirotechniczne o właściwościach ogłuszających lub olśniewających

Podstawą prawną użycia środków przymusu bezpośredniego jest Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz.U. z 2025 r. poz. 555).

Do wyposażenia Policji zalicza się także broń palną:

Roboty

  • PIAP Gryf[32] – średni robot pirotechniczny
  • PIAP IBIS[32] – duży robot pirotechniczny

Pojazdy

Więcej informacji Typ pojazdów, Liczba ...

Statki powietrzne[34][35]

Thumb
Schemat malowania śmigłowców S-70i Black Hawk Policji
Więcej informacji Typ, Liczba ...

W latach 1996 – 2014 formacja użytkowała 2 śmigłowce PZL Kania, które zostały wycofane z czynnej służby z m.in. powodów finansowych[53]. Egzemplarz o numerze rejestracyjnym SN-51XP w maju 2020 przekazany został do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie[54]. Od 2011 roku Policja użytkowała samolot Aeroprakt-22LS o numerach SP-YDF, jednak w 2014 roku uległ on wypadkowi podczas wykonywania zadania służbowego związanego z przestępstwem. Maszyna została skreślona ze stanu[55][56].

Ostatnie egzemplarze śmigłowców PZL W-3A Sokół o numerach SN-31XP oraz SN-32XP zostały wycofane z eksploatacji w 2023 roku[57]. W 2024 roku zakończono również użytkowanie śmigłowców Mi-8T o numerach SN-41XP i SN-42XP oraz śmigłowiec Bell 412HP o numerze SN-18XP. Następnie śmigłowce Mi-8T oraz Bell 412HP przekazano Agencji Mienia Wojskowego, która wraz z Rządową Agencją Rezerw Strategicznych przekazała je na rzecz Ukrainy [57][58][59].

Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads