Procesy hydrotermalne

Procesy hydrotermalne są związane najczęściej z ostatnim stadium krystalizacji magmy (tzw. stadium pomagmowe). Polegają na migracji w skałach wysokozmineralizowanych roztworów wodnych powstałych w wyniku dyferencjacji magmy oraz krystalizacji jej głównych składników. Procesy hydrotermalne są przyczyną powstawania wielu minerałów (i ich formacji złożowych), szczególnie odznaczają się przy powstawaniu pegmatytów w ich ostatnim stadium krystalizacji. Zmiany wcześniejszych faz mineralnych zachodzące przy udziale migrujących wód nazywa się metasomatozą (jeśli zachodzi znacząca zmiana składu chemicznego i mineralnego skały). Pochodzenie hydrotermalne ma wiele złóż kruszcowych (np. złoża molibdenu w postaci molibdenitu).

Podział ze względu na temperaturę

• wysokotemperaturowe – około 400 °C
• średniotemperaturowe – 300-200 °C
• niskotemperaturowe – około 100-150 °C

Najczęstsze minerały żył hydrotermalnych

Żyły wysokotemperaturowe (i grejzeny)	Żyły średniotemperaturowe związane z głębokimi ogniskami magmowymi	Żyły średniotemperaturowe związane z bliskopowierzchniowymi ogniskami magmowymi powiązane z młodym wulkanizmem	Żyły niskotemperaturowe
kwarc, muskowit, turmaliny, topaz, beryl, kasyteryt, fluoryt, wolframit, szelit, molibdenit	kwarc, węglany (kalcyt, magnezyt, syderyt), piryt, pirotyn, arsenopiryt, sfaleryt, galena, chalkopiryt, złoto	baryt, kobaltyn, smaltyn, chloantyt, nikielin, pirargiryt, proustyt, argentyt, uraninit, bizmut rodzimy, bizmutynit, tellurki Au	kwarc, chalcedon, fluoryt, cynober, antymonit, realgar, aurypigment, markasyt

Bibliografia

• WojciechW. Jaroszewski WojciechW., LeszekL. Marks LeszekL., AndrzejA. Radomski AndrzejA., Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1985, ISBN 83-220-0196-7, OCLC 830183626. Brak numerów stron w książce
• AntoniA. Polański AntoniA., Geochemia i surowce mineralne, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1988, ISBN 83-220-0332-3, OCLC 749510324. Brak numerów stron w książce
• Żaba J., Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów, Wyd. Videograf II, Chorzów 2006, ISBN 978-83-7183-385-7