کلسيوم

کلسيوم (په انگرېزي: Calcium) له کیمیاوي عناصرو څخه یو دی چې په تناوبي جدول کې د Ca سمبول او ۲۰ اتمي شمېرې په وسیله ښودل شوی دی.

Calcium,  ₂₀Ca

Spectral lines of calcium
عمومي خواص
Pronunciation	/ˈkælsiəm/ KAL-see-əm
Appearance	dull gray, silver; with a pale yellow tint[۱]
Calcium په دوراني جدول کې
Mg ↑ Ca ↓ Sr potassium ← calcium → scandium ‍
اټومي شمیره (Z)	20
گروپ, پیریود	group 2 (alkaline earth metals), period 4
بلاک	s-block
Element category	alkaline earth metal
معياري اټومي وزن (Ar)	کينډۍ:Val[۲]
Electron configuration	[Ar] 4s2
Electrons per shell	2, 8, 8, 2
فزیکي خواص
حالت (at STP)	جامد
دويلې کيدو ټکى	1115 K ​(842 °C, ​1548 °F)
يشنا ټکی	1757 K ​(1484 °C, ​2703 °F)
Density near r.t.	1.55 g/cm3
when liquid, at m.p.	1.378 g/cm3
Heat of fusion	8.54 kJ/mol
Heat of vaporisation	154.7 kJ/mol
Molar heat capacity	25.929 J/(mol·K)
Vapour pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 864 956 1071 1227 1443 1755
اټومي خواص
Oxidation states	+2, +1[۳] ​(a strongly basic oxide)
Electronegativity	Pauling scale: 1.00
Ionisation energies	1st: 589.8 kJ/mol 2nd: 1145.4 kJ/mol 3rd: 4912.4 kJ/mol (more)
Atomic radius	empirical: 197 pm
Covalent radius	176±10 pm
Van der Waals radius	231 pm
Miscellanea
Crystal structure	​face-centred cubic (fcc) Face-centered cubic crystal structure for calcium
Speed of sound thin rod	3810 m/s (at 20 °C)
Thermal expansion	22.3 µm/(m·K) (at 25 °C)
د تودوخې تېرېدنه	201 W/(m·K)
Electrical resistivity	33.6 nΩ·m (at 20 °C)
Magnetic ordering	diamagnetic
Magnetic susceptibility (χmol)	+40.0·10−6 cm3/mol[۴]
Young's modulus	20 GPa
Shear modulus	7.4 GPa
Bulk modulus	17 GPa
Poisson ratio	0.31
Mohs hardness	1.75
Brinell hardness	170–416 MPa
CAS Number	7440-70-2
History
Discovery and first isolation	Humphry Davy (1808)
Main isotopes of calcium
آيسو­ټوپ Abun­dance نیم ژوند (t1/2) Decay mode Pro­duct 40Ca 96.941% stable 41Ca trace 1.03×105 y ε 41K 42Ca 0.647% stable 43Ca 0.135% stable 44Ca 2.086% stable 45Ca syn 162.7 d β− 45Sc 46Ca 0.004% stable کينډۍ:Infobox element/isotopes decay2 48Ca 0.187% 6.4×1019 y β−β− 48Ti
view • talk • edit | references | in Wikidata

مشخصات

دا ځانګړتیا دوه ډوله د لوړ مینځپانګې کلسیم کاربونیټ رنګونه پوښي ، د PC او ټایپ GC ډول.کلسیم یو منرال دی چې د ژوند لپاره اړین دی. د هډوکو جوړولو او سالم ساتلو سربیره ، کلسیم زموږ وینه د ټوټې کیدو وړ دی ،زموږ عضلات قرارداد کوي ، او زموږ د زړه دضربان وهلو لپاره. زموږ په بدن کې شاوخوا ٪99 کلسیم زموږ په هډوکو او غاښونو کې دی.

تاریخچه

دا لومړی ځل په 1808 کې په انګلینډ کې جلا شوی و کله چې سر همفري ډیوی د لیمو او مرکوریک آکسایډ ترکیب الیکترولیز کړ.کلسیم د لاتین په نوم د کالکس په نوم نومول شوی چې د لیمو معنی لري

مرکبات

د کلسیم عام مرکبات عبارت دي له: کلسیم سلفیټ (CaSO4) ، چې د جپسم په نوم هم پیژندل کیږي ،کوم چې د وچ دیوال او پلستر آف پاریس ، کلسیم نایټریټ جوړولو لپاره کارول کیږي کلسیم نایتریټ (Ca (NO3) 2) ، په طبیعي ډول پیښیدونکي سرې او کلسیم فاسفیت (Ca3 (PO4) 2) ، اصلي مواد په هډوکو او غاښونو کې موندل کیږي.

د استعمال ځایونه

بدن د عضلاتو حرکت لپاره کلسیم ته هم اړتیا لري او د مغزو او د بدن هرې برخې ترمینځ پیغامونو لیږدولو لپاره.سربیره پردې ، کلسیم د وینې رګونو سره مرسته کوي ترڅو په ټول بدن کې وینه حرکت وکړي او د هورمونونو او انزایمونو خوشې کولو کې مرسته وکړي چې د انسان بدن نږدې هر فعالیت اغیزه کوي.