روبيډيوم

روبيډيوم (په انگرېزي: Rubidium) له کیمیاوي عناصرو څخه یو دی چې په تناوبي جدول کې د Rb سمبول او ۳v اتمي شمېرې په وسیله ښودل شوی دی.

Rubidium,  ₃₇Rb

عمومي خواص
Pronunciation	/rʊˈbɪdiəm/ RUU-BID-EE-əm
Appearance	grey white
Rubidium په دوراني جدول کې
K ↑ Rb ↓ Cs krypton ← rubidium → strontium ‍
اټومي شمیره (Z)	37
گروپ, پیریود	group 1 (alkali metals), period 5
بلاک	s-block
Element category	alkali metal
معياري اټومي وزن (Ar)	کينډۍ:Val[۱]
Electron configuration	[Kr] 5s1
Electrons per shell	2, 8, 18, 8, 1
فزیکي خواص
حالت (at STP)	جامد
دويلې کيدو ټکى	312.45 K ​(39.30 °C, ​102.74 °F)
يشنا ټکی	961 K ​(688 °C, ​1270 °F)
Density near r.t.	1.532 g/cm3
when liquid, at m.p.	1.46 g/cm3
Triple point	312.41 K, ​? kPa[۲]
Critical point	2093 K, 16 MPa (extrapolated)[۲]
Heat of fusion	2.19 kJ/mol
Heat of vaporization	69 kJ/mol
Molar heat capacity	31.060 J/(mol·K)
Vapor pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 434 486 552 641 769 958
اټومي خواص
Oxidation states	+1, −1 ​(a strongly basic oxide)
Electronegativity	Pauling scale: 0.82
Ionization energies	1st: 403 kJ/mol 2nd: 2632.1 kJ/mol 3rd: 3859.4 kJ/mol
Atomic radius	empirical: 248 pm
Covalent radius	220±9 pm
Van der Waals radius	303 pm
Miscellanea
Crystal structure	​body-centered cubic (bcc) Body-centered cubic crystal structure for rubidium
Speed of sound thin rod	1300 m/s (at 20 °C)
Thermal expansion	90 µm/(m·K)[۳] (at r.t.)
د تودوخې تېرېدنه	58.2 W/(m·K)
Electrical resistivity	128 nΩ·m (at 20 °C)
Magnetic ordering	paramagnetic[۴]
Magnetic susceptibility (χmol)	+17.0·10−6 cm3/mol (303 K)[۵]
Young's modulus	2.4 GPa
Bulk modulus	2.5 GPa
Mohs hardness	0.3
Brinell hardness	0.216 MPa
CAS Number	7440-17-7
History
Discovery	Robert Bunsen and Gustav Kirchhoff (1861)
First isolation	George de Hevesy
Main isotopes of rubidium
آيسو­ټوپ Abun­dance نیم ژوند (t1/2) Decay mode Pro­duct کينډۍ:Infobox element/isotopes decay2 کينډۍ:Infobox element/isotopes decay4 85Rb 72.17% stable کينډۍ:Infobox element/isotopes decay2 87Rb 27.83% 4.9کينډۍ:E y β− 87Sr
view • talk • edit | references | in Wikidata

مشخصات

تاریخچه

روبیډیم په 1861 کې د رابرټ بنسن او ګوستاو کرچوف لخوا کشف شوo د دې د اخراج په طیف کې د روښانه سرې کرښو له امله ، دوی یو نوم غوره کړ چې د لاتین کلمې روبیډوس څخه اخیستل شوی ، معنی یې "ژور سور".

مرکبات

ځینې ​​عام روبیډیم مرکبات عبارت دي له: روبیډیم کلورایډ (RbCl) ، روبیډیم مونو اکسایډ (Rb2O) او روبیډیم مسو سلفیټ Rb2SO4 · CuSO4 · 6H20).

د استعمال ځایونه

روبیډیم په خلا ټیوبونو کې د ګیټر په توګه کارول کیږي ، هغه مواد چې د خلا ټیوبونو سره ټریس ګازونه سره یوځای کوي او لرې کوي