Ражкоўка

вёска ў Камянецкім раёне Берасьцейскай вобласьці Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

Ражко́ўка[3] — вёска ў Камянецкім раёне Берасьцейскай вобласьці, уваходзіць у Дзьмітравіцкі сельсавет.

Хуткія факты

Ражкоўка месьціцца за 20 км на паўночны захад ад Камянцу, за 54 км на поўнач ад Берасьця, за 28 км на паўночны ўсход ад чыгуначнай станцыі Высока-Літоўск на лініі Берасьце  Беласток.

Remove ads

Мінуўшчына

У сярэдзіне XIX стагодзьдзя вёска ў Берасьцейскім павеце Гарадзенскай губэрні Расейскай імпэрыі, дзяржаўная ўласнасьць, паводле 10-й рэвізіі (1857) — 416 рэвіскіх душ. З 1860-х гадоў у Дзьмітравіцкай воласьці тых жа павету і губэрні. У 1890 годзе ў Ражкоўскай сельскай грамадзе, 530 дзесяцінаў ворыўнай зямлі, 71 дзесяціна лесу. Паводле перапісу 1897 году ў вёсцы 107 двароў, 571 жыхар, народная вучэльня, хлебазапасная крама.

У 1921 годзе ў выніку польска-савецкай вайны па Рыскай мірнай дамове ў складзе Польшчы, у Дзьмітравіцкай гміне Берасьцейскага павету Палескага ваяводзтва.

Зь верасьня 1939 году ў выніку пакту Молатава — Рыбэнтропа ў складзе Берасьцейскай вобласьці БССР. З 1940 году ў Дзьмітравіцкім сельсавеце Камянецкага раёну Берасьцейскай вобласьці, у вёсцы 103 двары, 476 жыхароў.

У Другую сусьветную вайну ў 1943 годзе пабудаваная драўляная царква Казанскай Божай маці, будаўніцтва якой зьвязанае з выратаваньнем жыхароў вёскі ад расстрэлу. У сакавіку 1944 году ў раёне вёскі вяла баі партызанская дывізія С. А. Каўпака. На вясковых могілках пахаваныя 29 партызанаў, якія загінулі ў гэтых баях.

У пасьляваенныя гады ў вёсцы працавала пачатковая школа, у якой у 1948 годзе навучалася 105 вучняў. У 1949 годзе арганізаваны калгас «Шлах да камунізму». У 1954 годзе ўвайшла ў склад Бялоўскага сельсавету, адначасова стала цэнтрам сельсавету, які ў сувязі з гэтым быў перайменаваны ў Ражкоўскі. З 1959 году зноў у Дзьмітравіцкім сельсавеце. Паводле перапісу 1959 году ў вёсцы 317 жыхароў, у 1970 годзе — 274 жыхары, у саўгасе «Белавескі».

Remove ads

Насельніцтва

  • 2010 год — 71 жыхар
  • 2005 год — 55 двароў, 87 жыхароў[4]
  • 1999 год — 98 жыхароў

Ражкоўскі цуд

28 верасьня 1942 року Ражкоўку атачылі нямецкія жаўнеры, якія атрымалі зьвесткі пра тое, што яе жыхары дапамагаюць савецкім партызанам. Усіх падзялілі на тры групы: на шыбеніцу мелі адправіцца вясковыя актывісты, партызанскія сувязныя і чальцы іхніх сем’яў; у другую групу трапілі падазраваныя ў сувязі з партызанамі або ў спачуваньні савецкай уладзе; трэцяя група павінна была пакінуць вёску пасьля завяршэньня карнай апэрацыі. Немцы дазволілі перадаць з трэцяе групы ў другую малых дзяцей і адпусьцілі састарэлых[5].

Купку мужчынаў прымусілі капаць яму за вёскай, куды павялі найбольшую групу. Моладзь да 25 гадоў павезьлі ў Белавежу, адкуль яны мелі адправіцца на прымусовыя працы ў Нямеччыну, дзяцей да 12 гадоў аддалі ў Дзьмітравічы[6].

Калі ўсё было падрыхтавана да расстрэлу, на ўзьлеску прызямліўся самалёт. Маёр, які ляцеў гэтым самалётам, быў егерам Герынга Мікалаем Нэйманам[6], адкамандзіраваным для ўладкаваньня ў Белавескай пушчы ўзорнай паляўнічай гаспадаркі. Ён загадаў пачакаць з выкананьнем загаду, а сам накіраваўся ў штаб у Белавежы, адкуль празь дзьве гадзіны прывёз новае распараджэньне: расстрэл адменены[7]. Вяскоўцы вярнуліся дамоў, іхніх дзяцей вярнулі бацькам[8].

Праз пэўны час (паводле розных зьвестак, ад двух тыдняў да некалькіх месяцаў) нямецкі егер прывёз у Ражкоўку выразаную з дрэва скульптуру Багародзіцы зь дзіцем. Ён патлумачыў вяскоўцам, што спусьціцца на зямлю яго змусіла ўбачаная ім у небе Божая Маці, якая загадала спыніць расстрэл[8].

У гонар гэтае падзеі ражкоўцы збудавалі ў вёсцы царкву, куды зьмясьцілі падораную немцам скульптуру Дзевы Марыі з надпісам «28.9.1942». Першага сьвятара для царквы знайшлі самі немцы, якія вазілі яго на служэньні з суседняе вёскі[6].

Каля двух дзясяткаў рокаў таму побач зь месцам плянаванага расстрэлу быў пастаўлены памятны крыж з абразком Божай Маці і надпісам «Гэты крыж узьведзены ў памяць выратаваньня ад сьмерці жыхароў вёскі Ражкоўка 1942 году 28 верасьня»[5].

У 2008 року па гэтай падзеі быў зьняты фільм «Панна Марыя з Ражкоўкі»[9].

Remove ads

Інфраструктура

У складзе СВК «Хадасы». Працуе аддзяленьне сувязі.

Транспарт

Аўтамабільныя дарогі Дзьмітравічы — Амелянец — Вярховічы (Н348) і Хадасы — Сінітычы — Ражкоўка (Н360)[10].

Турыстычная інфармацыя

  • Царква Маці Божай Казанскай (1942)
  • Рэшткі «курнай хаты» (1837)[11]
  • Званіца
  • Братэрская магіла савецкіх партызанаў дывізіі С. А. Каўпака (1944)

Крыніцы

Літаратура

Вонкавыя спасылкі

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads