Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Славаччыны (1939—1945)

Адміністрацыйна-тэрытэрыяльны падзел Першай Славацкай Рэспублікі — гэта падзел тэрыторыі Славаччыны ў кругабезе 1939—1945 гадоў. Яшчэ ў складзе Чэхаславаччыны Славацкая краіна зьменшылася з-за 1-га Венскага арбітражу, паводле якога, поўдзень дзяржавы адыходзіў да Вугоршчыны. Хутка па атрыманьні незалежнасьці Славаччына апынулася ў вайне з Вугоршчынай, у якой была пераможаная. У выніку сваёй паразы Славаччына згубіла некаторыя тэрыторыі зноў. Гэтыя падзеі прывялі да зьменаў адміністрацыйна-тэрытарыяльнага падзелу краіны.

Мапа тэрытарыяльных згубаў Славаччыны

Пасьля прыняцьця Закона № 190/1939 Славацкага законьніка 25 ліпеня 1939 году ўнутранае дзяржаўнае кіраваньне падзяліла тэрыторыю Славаччыны на 6 жупаў, якія падзяляліся на 59 окрасаў (зь іх 1 гарадзкі). Ніжэй окраснага ўзроўню яшчэ былі натарыяльныя ўстановы. Падзел стаў дзейным зь 1 студзеня 1940 году^[1]. Галоўным прадстаўніком жупы быў жупан, а окраса — окрасны начальнік^[2].

Зьмены

Мапа адміністрацыйна-тэрытарыяльнага падзелу Славаччыны

Пастанова ўраду № 175/1939 Славацкага законьніка ад 18 ліпеня 1939 году аб вызначэньні обвадаў (акругаў) і адміністрацыйных цэнтраў некаторых окрасных управаў, акрамя ўжо згаданых зьмяненьняў са зваротнай сілай, з 31 ліпеня 1939 году стварала новыя окрасы з адміністрацыйнымі цэнтрамі ў Ловінабане, Гнушці і Добшыне, касавала акругі ў Сьніне. Таксама ўправа окраса была перанесеная са Скаліцы у Голіч і было зроблена некалькі зьменаў у вызначэньні обвадаў некаторых окрасаў.

Закон № 50/1941 Славацкага законьніка ад 18 сакавіка 1941 году аб злучэньні обвадаў окрасных управаў, обвадных судоў, іншых установаў і іх сядзібаў, з 27 траўня 1941 року перанёс ўправу з Голіча ў Скаліцы, а таксама скарэктаваў разьмежаваньне тэрытарыяльных обвадаў і некаторых окрасаў.

Паводле Закона № 107/1941 Славацкага законьніка ад 16 чэрвеня 1942 году, 1 ліпеня 1942 году быў створаны окрас Вышны Сьвіднік і яго тэрытарыяльны обвад. Гэта павялічыла колькасьць окрасаў Славаччыны да 60 (зь іх 1 гарадзкі), і гэтая колькасьць не зьмянілася за часам існаваньня Славацкае Рэспублікі; колькасьць жупаў і прыналежнасьць асобных окрасаў таксама не зьмянілася.

Падзел

Станам на 1 жніўня 1939 году існавалі наступныя адміністрацыйна-тэрытарыяльныя суб’екты (пералічаныя толькі жупы й окрасы):

Браціслаўская жупа	Нітранская жупа	Трэнчынская жупа	Татранская жупа	Шарыска-Зэмплінская жупа	Погранская жупа
Браціслава	Нітра (цэнтар)	Трэнчын (цэнтар)	Ружамбэрак (цэнтар)	Прэшаў (цэнтар)	Банска Быстрыца (цэнтар)
Модра	Глогавец	П’ешцяны	Турч’янскі Сьвяты Марцін	Бардзеёў	Зволен
Малацкі	Злата-Мораўцы	Мыява	Дольны Кубін	Ґіралтоўцэ	Крэмніца
Голіч	Топальчаны	Новэ-Места-над-Вагам	Трсьцена	Сабінаў	Банска Шцьяўніца
Сэніца	Пр’евідза	Ілава	Наместава	Міхалаўцэ	Нова Баня
Трнава		Пухаў	Ліптаўскі Сьвяты Мікулаш	Трэбішаў	Крупіна
места Браціслава (цэнтар)		Паважска-Бістрыца	Попрад	Вранаў-над-Топляй	Брэзна-над-Гронам
		Вялікая Бытча	Кежмарак	Стропкаў	Ловінабаня
		Жыліна	Сьпішска-Стара-Вес	Гумэнэ	Модры-Камень
		Кусіцкэ-Новэ-Места	Стара-Любаўня	Мэдзілаборцы	Гнушця
		Чадца	Сьпішска-Нова-Вес		Рэвуца
		Банаўцэ-над-Бэбраваў	Левача		Добшына
			Ґельніца