Цешкаў

былая вёска ў Нараўлянскім раёне Гомельскай вобласьці Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

Це́шкаў[1] — былая вёска ў Беларусі, каля ракі Славечны. Уваходзіла ў склад Вербавіцкага сельсавету Нараўлянскага раёну Гомельскай вобласьці.

Хуткія факты
Remove ads

Гісторыя

Карона Каралеўства Польскага ў Рэчы Паспалітай

Цешкаў у разьмежаваньні канца 1621 — пачатку 1622 г.

Пры размежаваньні Кіеўскага ваяводзтва Каралеўства Польскага і Мазырскага павету Вялікага Княства Літоўскага ў сьнежні 1621 — студзені 1622 году добры Кіеўскага біскупства[a] сяло Кажушкавічы разам зь Цешкавам і Турчыновічамі, на тым грунце Кажушкаўскім абапал рэк Славешні і Прыпяці аселымі, паны камісары згодна запісалі прыналежнымі да ваяводзтва Кіеўскага[2]. Імаверна, гэта пакуль найранейшая зьвестка пра паселішча[b]. У тарыфе падымнага «dwoiego» Кіеўскага ваяводзтва 1640 году прыведзеная хіба агульная сума выплаты з добраў Кіеўскага біскупства ў 500 злотых[4], таму ні колькасьць дымоў, ні выбраных злотых, што да Цешкава, невядомая.

Thumb
Цешкаўская царква ў 1733 г.
Прыход Цішкаўскай царквы ў 1740 г.
Thumb
Герб Мурдэліо зьменены роду Аскеркаў.

Потым Цешкаў, які дагэтуль, акрамя іншага, знаходзіўся нібы ў ценю Кажушкавічаў, згаданы ажно ў 1733 годзе з нагоды ўзьвядзеньня тут намаганьнямі парахіянаў будынку царквы Раства Найсьвяцейшай Багародзіцы[5]. Надалей пра Цешкаў вялося ў сувязі з далучэньнем у 1736 годзе названай царквы да уніі. Да таго часу сяло і навакольлі належалі Кіеўскаму каталіцкаму біскупству ў асобе біскупа Яна Самуэля Ожгі. Пасьля імі завалодаў мазырскі маршалак Рафал Аскерка[6].

У візыце Брагінскага дэканату на 27 студзеня 1740 году[c] засьведчана, што прыход Цішкаўскай Раства-Багародзіцкай царквы, які ўзначальваў айцец Базылі, складалі верныя з 30 двароў у Цішкаве, 20 у Кажушках, 5 у хутары Вяжышчах[7].

12 лютага 1778 году ў матэрыяле Генэральнай візытацыі Цешкаўскай царквы Мазырскага дэканату, праведзенай а. Эліяшам (Ільлёй) Бародзічам, протанатарыем апостальскім дыяцэзіі Пінскай і Тураўскай, паведамляецца, што ў яе прыходзе, які ўзначальваў сьвятар Аляксандар Высоцкі, — верныя з 50 двароў Цішкава, 35 Кажушкаў, 11 Ламачоў, 20 Вяжышчаў, 3 Рудні. Тады гэта былі добры войскага мазырскага Яна Мікалая, сына Рафала, Аскеркі. Сярод іншага, згаданыя дакумэнты: фундуш, датаваны 15-м красавіка 1770 г., ад пана войскага, ліст ад прыходзкай сялянскай грамады, пазначаны 12-м студзеня 1731 г., і яшчэ стары фундуш[8].

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Thumb
Цешкаў на схематычным пляне Рэчыцкага павету. Каля 1800 г.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Цешкаў апынуўся ў межах Расейскай імпэрыі, ад 3 траўня 1795 году ў адноўленым Мазырскім павеце Менскага намесьніцтва, з 12 сьнежня 1796 губэрні, з 29 жніўня 1797 году далучаны да Рэчыцкага павету той самай Менскай губэрні.

Сьвятлана Адамовіч прывяла важную зьвестку на 1816 год: «…Имение Наровля… с деревнями Циошково, Карповичи, Вежицы, Кнуровка, Рудня Тельковска[d], Слобода Тартак, с фольварками Кожушки и селом того же названия… с двумя фольварочными строениями и винокуренными заводами… досталось Игнатию Горватту в потомственное владение от помещиков фон Гольстов… за сумму 242 650 рублей серебром по купчей от 1 сентября 1816 г.»[9].

У парэформавы пэрыяд Цешкаў адміністрацыйна належаў да Нараўлянскай воласьці.

На 1909 год у сяле Цешкаў налічвалася 105 двароў з 635 жыхарамі[10].

Найноўшы час

9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня Берасьцейскага міру з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), Нямеччына перадала паўднёвую частку Беларусі Украінскай Народнай Рэспубліцы. У адказ на гэта, 9 сакавіка Другой Устаўной граматай тэрыторыя абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. Цешкаў у складзе Нараўлянскай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта Украінскай Дзяржавы» гетмана Паўла Скарападзкага[11].

Вёска скасаваная 9 чэрвеня 2006 году[12].

Remove ads

Заўвагі

  1. На той час яго ўзначальваў біскуп Багуслаў Радашэўскі.
  2. Не з XVIII ст. вядомае і ня ў Рэчыцкім павеце Менскага ваяводзтва яно месьцілася насуперак таму, як пісаў С. В. Марцэлеў[3]
  3. У візыце Брагінскага дэканату 1743 г. Цешкаўская царква ўжо не названая.
  4. Рудня Цешкаўская.

Крыніцы

Літаратура

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads