ФК Орша

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Орша (значэнні).

«Орша» — беларускі футбольны клуб з горада Орша, заснаваны ў 1951 годзе^[1]. Колеры — сіня-белыя. У цяперашні час выступае ў Першай лізе чэмпіянату Беларусі.

Орша
Поўная назва	Дзяржаўная спартыўная ўстанова «Футбольны клуб „Орша“»
Мянушкі	сіня-белыя, раёншчыкі
Заснаваны	1951
Горад	Орша, Беларусь
Стадыён	ЦСК Умяшчальнасць: 2582
Галоўны трэнер	Мікалай Кітаёў
Чэмпіянат	Першая ліга
2025	14 месца
Асноўная форма Гасцявая форма

Адну з мянушак «раёншчыкі» клуб атрымаў з-за таго, што раней у горадзе адбываліся масавыя бойкі паміж жыхарамі розных раёнаў. Больш нейтральная мянушка — «ільняныя» — нарадзілася праз тое, што ў горадзе дзейнічае буйны ільнокамбінат.

Гісторыя

Заснаваны ў 1951 годзе пад назвай «Труд». Найбольшы перыяд сваёй гісторыі выступаў пад назвай «Старт». Выступаў у чэмпіянаце БССР па футболе, пераважна ў вышэйшым дывізіёне. У 1971 годзе дайшоў да фіналу Кубка БССР, але прайграў жодзінскаму «Тарпеда». У тым жа годзе гуляў супраць ленінградскага «Дынама» ў 1/16 фіналу Кубка СССР сярод аматарскіх калектываў і выбіў сапернікаў з яго. Але ў 1/8 фіналу саступіў рыжскаму клубу ВЭФ 1:3.

У 1990-х клуб меў назву «Легмаш» (з 1997 мае сучасную назву), здолеў выйсці ў Другую лігу, дзе правёў некалькі сезонаў да 2001, калі з-за фінансавых праблем зняўся з чэмпіянату.

Праз тры гады клуб вярнуўся ў Другую лігу, але на гэты раз клуб здолеў толькі ў 2005 выйсці ў дывізіён вышэй, пасля чаго зноў апынуўся ў Другой лізе, дзе доўгі час знаходзіўся ў канцы табліцы.

У сярэдзіне сезона 2013 у клуб прыйшлі некалькі дасведчаных гульцоў, якія мелі досвед выступленняў у Вышэйшай лізе і ў замежных чэмпіянатах. У выніку гэта дазволіла «Оршы» ўзняцца на 6-ты радок. У сезоне 2014 каманда ўпэўнена правяла першы этап, дзе атрымала першае месца ў групе, не пацярпеўшы ніводнай паразы. У фінальным этапе «Орша» таксама спачатку ішла на першым месцы, але пазней шэраг няўдач адкінуў каманду на трэці радок. Толькі ў апошнім туры, дзякуючы нічыі з «Крумкачамі», «Орша» засталася на трэцім радку і атрымала месца ў Першай лізе. Станам на 2014 год «Орша» была самым папулярным клубам Другой лігі паводле глядацкага інтарэсу — гэта была адзіная каманда, што збірала ў сярэднім больш за 1000 чалавек на матчы.

У сезоне 2015 каманда ішла ўнізе турнірнай табліцы і заняла 14-е месца з 16. У сезоне 2016 быў павялічаны бюджэт клуба, дзякуючы чаму яго склад папоўніў шэраг вопытных ігракоў, а галоўным трэнерам быў прызначаны Юрый Канаплёў, які доўгі час працаваў з «Віцебскам». «Орша» здолела замацавацца ў сярэдзіне турнірнай табліцы і заняла 7-е месца з 14. У сезоне 2017, нягледзячы на добры пачатак, «Орша» хутка апынулася ў сярэдзіне турнірнай табліцы і заставалася там да канца сезона, заняўшы 10-е месца з 16.

У пачатку 2018 года новым галоўным трэнерам каманды стаў Вячаслаў Акшаеў. «Орша» добра распачала сезон, але потым стала цярпець паражэнне за паражэннем. У жніўні трэнерам замест Акшаева быў прызначаны Сяргей Вехцеў, істотна змяніўся склад каманды, які быў папоўнены віцебскімі ігракамі. Сезон каманда скончыла на 12-м месцы з 15. Вехцеў заставаўся трэнерам і ў сезоне 2019, калі «Орша» стала 10-й, а нападнік клуба Дзмітрый Іваноў з 17 галамі стаў другім бамбардзірам Першай лігі. У сезоне 2020 «Орша» адмовілася ад актыўнага супрацоўніцтва з «Віцебскам», больш запрашалі ігракоў з Магілёва і з Расіі. Галоўным трэнерам сезон пачынаў Аляксандр Вопсеў, у кастрычніку яго замяніў Мікалай Бранфілаў, аднак вынікі амаль не змяніліся — «Орша» амаль увесь сезон правяла ў сярэдзіне і ніжняй палове табліцы, скончыла турнір на 11 месцы.

У сезоне 2021, нягледзячы на істотную змену складу, клуб працягваў рабіць стаўку на вопытных ігракоў, падмацаваўшыся таксама шэрагам маладых выканаўцаў і расійскімі ігракамі. Па турнірнай дыстанцыі каманда ішла роўна, знаходзілася амаль увесь час трохі ніжэй сярэдзіны табліцы. У верасні 2021 года галоўны трэнер каманды Мікалай Бранфілаў пакінуў клуб, некаторы час абавязкі галоўнага трэнера выконваў яго памочнік Алег Чарапнёў, а ў кастрычніку новым трэнерам стаў Ігар Чумачэнка, які раней узначальваў магілёўскі «Дняпро». На гэты час каманда ўжо ўпэўнена замацавалася на 9-м месцы з 12, дзе і скончыла сезон.

У сезоне 2022 каманда працягвала знаходзіцца пераважна ў сярэдзіне табліцы. Выступала нестабільна, буйныя паражэнні змяняліся перамогамі над фаварытамі. Чэмпіянат «Орша» завяршыла на 9-м месцы з 13.

Сезон 2023 года «Орша» пачала і скончыла з серыі паражэнняў і ўвесь час знаходзілася ў другой палове табліцы. Чэмпіянат каманда завяршыла на 14-м месцы з 17.

Перад сезонам 2024 года каманда змяніла галоўнага трэнера. Ім стаў Мікалай Кітаёў, які пасля заканчэння мінулага сезона завяршыў гульнявую кар’еру. Склад каманды папоўнілі шэраг новых ігракоў з Расіі і Ізраіля. У першай палове сезона каманда выдала серыю з 10 гульняў без паражэнняў (5 перамог і 5 нічый), але ўжо ў другой палове каманда пачала вельмі не стабільна. У выніку «Орша» скончыла сезон у сярэдзіне табліцы заняўшы 10-е месца з 18.

Эмблемы

• Гісторыя эмблем «Оршы»
• 
  да 2015 года
• 
  з 2016 года

Папярэднія назвы

• 1951—1956: «Труд»
• 1956—1959: ЗШМ
• 1960—1965: «Машынабудаўнік»
• 1965—1989: «Старт»
• 1990—1994: «Легмаш»
• 1995: «Максім-Орша»
• 1996: «Максім-Легмаш»
• 1997—2005: «Орша»
• 2006: «Орша-Белаўтасервіс»
• з 2007: «Орша»

Дасягненні

БССР

• Фіналіст Кубка БССР: 1971
• 4-е месца ў чэмпіянаце БССР (1971)
• 4-разовы чэмпіён Віцебскай вобласці (1968, 1970, 1972, 1977). 4-разовы ўладальнік Кубка Віцебскай вобласці (1961, 1971, 1972, 1976). 7-разовы сярэбраны прызёр чэмпіянату Віцебскай вобласці (1973, 1980, 1982, 1983, 1984, 1989, 2002). 4-разовы бронзавы прызёр чэмпіянату Віцебскай вобласці (1966, 1974, 1975, 1979).

Рэспубліка Беларусь

• Пераможца Другой лігі чэмпіянату Беларусі у групе Б: 1995
• Найлепшае дасягненне ў Першай лізе — 7 месца (2016)

Цяперашні склад

Станам на жнівень 2024 года^[2].

№ Паз. Імя Нар. 1 Бр Андрэй Ігнатовіч (у арэндзе з «Дняпра») 2003 33 Бр Раман Краўчанка 2004 4 Аб Станіслаў Іршаў 1998 5 Аб Мікіта Цюніс 2003 18 Аб Мікіта Волчанка 2002 55 Аб Сяргей Мельнік 1995 77 Аб Антон Шэпелеў 1989 7 ПА Аляксей Чарнадараў 2001 8 ПА Максім Жастароў 2002 10 ПА Павел Расолька 1993 11 ПА Дзмітрый Тамела 1992 14 ПА Аляксандр Кучараў 1995

№ Паз. Імя Нар. 17 ПА Арцём Антонаў 2000 20 ПА Уладзіслаў Пунінскі (у арэндзе з «Дняпра») 2002 21 ПА Глеб Жалезнікаў 1997 23 ПА Арцём Ганжураў 2003 70 ПА Павел Сушкоў 2004 99 ПА Даніла Вараб’ёў 2003 2 Нап Павел Кляньё 1999 3 Нап Кантэмір Сабліраў 2006 9 Нап Дзмітрый Ціхаміраў 1999 82 Нап Мікіта Смольнікаў 2005 91 Нап Іван Верас 1997

Трэнерскі штаб

• Мікалай Кітаёў (нар. 1984) — галоўны трэнер
• Вячаслаў Герашчанка (нар. 1972) — трэнер

Статыстыка выступленняў

Чэмпіянат і Кубак Беларусі

Сезон	Ліга	М	Г	В	Н	П	Галы	Ачкі	Кубак	Заўвагі
1992	Трэцяя (Д3)	6	15	7	3	5	19–20	17	1/16 фіналу
1992/93	Трэцяя (Д3)	4	30	15	8	7	46–29	38	1/16 фіналу
1993/94	Трэцяя (Д3)	6	34	16	8	10	49–40	40	1/16 фіналу
1994/95	Трэцяя — Б (Д3)	3	22	16	2	4	54–22	34	1/32 фіналу
1995	Трэцяя — Б (Д3)	1	12	8	3	1	21–10	27		Выхад у Другую лігу
1996	Другая (Д2)	8	24	10	2	12	33–45	32	1/16 фіналу
1997	Другая (Д2)	14	30	7	3	20	34–61	24
1998	Першая (Д2)	14	30	5	8	17	23–59	23		Змена назваў ліг
1999	Першая (Д2)	9	30	10	9	11	46–37	39
2000	Першая (Д2)	9	30	12	8	10	48–44	44	1/32 фіналу
2001	Першая (Д2)	12	28	9	1	18	40–74	28	1/32 фіналу	Пераход на аматарскі ўзровень
2002—2003	Выступленне ў чэмпіянаце Віцебскай вобласці (Д4)
2004	Другая (Д3)	2	24	17	2	5	67–24	53	1/32 фіналу	Выхад у Першую лігу
2005	Першая (Д2)	15	30	6	6	18	33–74	24	1/16 фіналу	Вылет у Другую лігу
2006	Другая (Д3)	12	32	10	2	20	44–79	28	1/32 фіналу
2007	Другая (Д3)	13	30	7	4	19	34–63	25	1/32 фіналу
2008	Другая (Д3)	12	30	10	4	16	45–55	34	1/32 фіналу
2009	Другая (Д3)	14	26	3	6	17	17–53	15	1/32 фіналу
2010	Другая (Д3)	15	34	10	3	21	40–75	33	1/32 фіналу
2011	Другая (Д3)	15	30	6	3	21	31–86	21	1/32 фіналу
2012	Другая (Д3)	17	36	9	8	19	30–72	75	1/32 фіналу
2013	Другая (Д3)	6	24	10	5	9	41–25	35	1/32 фіналу
2014	Другая — А (Д3)	1	22	17	5	0	46–10	56	1/64 фіналу	Выхад у фінальны этап
	Фінальны этап	3	14[A]	7	6	1	25–12	27		Выхад у Першую лігу
2015	Першая (Д2)	14	30	3	8	19	24–70	17	1/16 фіналу
2016	Першая (Д2)	7	26	9	10	7	43–34	37	1/16 фіналу
2017	Першая (Д2)	10	30	10	7	13	48–48	37	1/8 фіналу
2018	Першая (Д2)	12	28	8	3	17	33–53	27	1/16 фіналу
2019	Першая (Д2)	10	28	9	4	15	33–61	31	1/32 фіналу
2020	Першая (Д2)	11	26	7	6	13	30–42	24[B]	1/16 фіналу
2021	Першая (Д2)	9	33	9	7	17	41–60	34	1/16 фіналу
2022	Першая (Д2)	9	24	7	6	11	33–52	27	1/16 фіналу
2023	Першая (Д2)	14	32	8	7	17	50–62	31	1/32 фіналу
2024	Першая (Д2)	10	34	11	12	11	46-51	45	1/16 фіналу

1. Улічваючы 6 гульняў, перанесеных з 1-га раўнда. Паказчыкі ўласна ў фінальным этапе: 8 матчаў, 3—4—1, розніца мячоў 13—8.
2. З каманды зняты 3 ачкі за ўдзел ігракоў клуба ў дагаварных матчах у сезонах 2017—2018.

Галоўныя трэнеры

• Мікалай Камароўскі (1992—1994)
• Уладзімір Маргалкін (1994)
• Сяргей Шынкевіч (1995)
• Уладзімір Маргалкін (1995)
• Леанід Барэйша (1996—1998)
• Сяргей Шынкевіч (1998—2001)
• Сяргей Чарнышоў (2004—2006)
• Сяргей Ясінскі (2006, з ліпеня)
• Уладзімір Правалінскі (2007—2011)
• Аляксандр Ладзяны (2012—2015)
• Юрый Канаплёў (2016—2017)
• Вячаслаў Акшаеў (2018, да жніўня)
• Сяргей Вехцеў (жнівень 2018 — снежань 2019)
• Аляксандр Вопсеў (студзень — кастрычнік 2020)
• Мікалай Бранфілаў (кастрычнік 2020 — верасень 2021)
• Алег Чарапнёў (в. а. у верасні — кастрычніку 2021)
• Ігар Чумачэнка (кастрычнік 2021 — снежань 2023)
• Мікалай Кітаёў (са снежня 2023)