9 мая

9 мая (9 траўня) — сто дваццаць дзевяты (сто трыццаты ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары.

← Май →
п	а	с	ч	п	с	н
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31
2025

Падзеі

• 1502: Хрыстафор Калумб пачаў сваё чацвёртае падарожжа ў Новы Свет.
• 1633: Новаабраны кароль Рэчы Паспалітай Уладзіслаў IV з-пад Варшавы павёў войска на дапамогу абложанаму Смаленску (гл. Смаленская вайна, 1632-1634).
• 1927: Парламент Аўстраліі пераехаў у новую сталіцу — Канберу.
• 1929: Пачала працу камісія ЦК ВКП(б) якая вывучала практыку правядзення новай нацыянальнай палітыкі ў БССР, высновы камісіі былі падставай для рэпрэсій беларускай інтэлігенцыі.
• 1936: Італія анексавала Эфіопію.
• 1945: У СССР абвешчана пра падпісанне Акта капітуляцыі Германіі ў 2-й сусветнай вайне.
• 1948: Беларуская цэнтральная рада на пленуме ў нямецкім Эльвангене абвясціла сябе «выканаўчым і прадстаўнічым на эміграцыі органам незалежнай Беларускай Народнай Рэспублікі».
• 1950: Міністр замежных спраў Францыі Роберт Шуман прадставіў свае прапановы па стварэнні арганізаванай Еўропы.
• 1953: Выйшаў першы нумар штомесячніка «Маладосць».
• 1974: Адкрыта Пражскае метро.
• 1980: Выйшаў у пракат амерыканскі фільм жахаў «Пятніца, 13-е».

Нарадзіліся

Мінамота-но Ёрытома

• 1147: Мінамота-но Ёрытома, заснавальнік сёгуната Камакура
• 1439: Пій III, Папа Рымскі (пам. 18.10.1503)
• 1740: Джавані Паізіела, італьянскі кампазітар (пам. 5.7.1816)
• 1773: Жан Шарль Леанар Сімонд дэ Сісмандзі, швейцарскі эканаміст
• 1870: Ханс Балушэк, нямецкі мастак
• 1877: Лука (Война-Ясянецкі), рускі хірург, пісьменнік, епіскап Рускай праваслаўнай царквы, праваслаўны святы (пам. 11.6.1961)
• 1883: Хасэ Артэга-і-Гасет, іспанскі філосаф (пам. 18.10.1955)
• 1886: Фрэнсіс Бідл, амерыканскі прававед
• 1894: Мікалай Галадзед, дзяржаўны дзеяч БССР (пам. 21.6.1937)
• 1913: Васіль Уладзіміравіч Івашын, педагог, акадэмік Акадэміі педагагічных навук СССР (пам. 06.11.2009)
• 1924: Булат Акуджава, расійскі бард, паэт, пісьменнік (пам. 12.6.1997)
• 1929: Зілур Рахман, прэзідэнт Бангладэш
• 1941: Леанід Давідзенка, беларускі скульптар, педагог (пам. 28.10.2002)
• 1949: Білі Джоэл, амерыканскі аўтар-выканаўца, піяніст
• 1957: Фульвіа Калавацы, італьянскі футбаліст
• 1968: Наташа Пірц-Мусар, прэзідэнт Славеніі

Памерлі

Фрыдрых Шылер

• 1280: Магнус VI, кароль Нарвегіі
• 1651: Карнеліс дэ Вос, фламандскі мастак
• 1805: Фрыдрых Шылер, нямецкі паэт і драматург (нар. 10.11.1759)
• 1850: Жазеф Луі Гей-Люсак, французскі хімік і фізік
• 1872: Георг Людвіг фон Маўрэр, нямецкі дзяржаўны дзеяч, гісторык
• 1896: Ягор Замыслоўскі, гісторык, археограф, педагог (нар. 6.6.1842)
• 1931: Альберт Абрахам Майкельсан, амерыканскі фізік
• 1933: Джон Джарвіс, брытанскі плывец, двухразовы чэмпіён Летніх Алімпійскіх гульняў 1900 г.
• 1949: Луі II (князь Манака)
• 1957: Генрых Кампендонк, нямецкі жывапісец
• 2014: Давід Рыгоравіч Сімановіч, беларускі паэт, перакладчык
• 2020: Літл Рычард, амерыканскі спявак і кампазітар
• 2024: Роджэр Корман, амерыканскі кінарэжысёр і прадзюсар

Святкуюць

• Дзень памяці і прымірэння.
• Беларусь, Казахстан, Малдова, Расія, Сербія: Дзень Перамогі.
• Еўрапейскі Саюз, Малдова, Рэспубліка Косава, Украіна: Дзень Еўропы.
• ЗША: Дзень настаўніка.

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме 9 мая