Аляксандр Гіларый Палубінскі

Аляксандр Гіларый Палубінскі (6 жніўня 1627 — 3 лістапада 1679) — вялікалітоўскі дзяржаўны і ваенны дзеяч.

Аляксандр Гіларый Палубінскі
Аляксандр Гіларый Палубінскі. Невядомы мастак, XVII ст.
Герб «Ястрабец зменены»
Вялікі маршалак літоўскі 1669 — 1679
Папярэднік	Крыштаф Завіша
Пераемнік	Станіслаў Казімір Радзівіл
Староста жамойцкі 1668 — 1669
Папярэднік	Юрый Караль Глябовіч
Пераемнік	Віктар Канстанцін Млечка
Нараджэнне	6 жніўня 1626(1626-08-06)[1][2]
Смерць	3 лістапада 1679(1679-11-03)[3][4][…] (53 гады) Вогынь, Гміна Вохынь, Радзыньскі павет, Польшча[4]
Месца пахавання	Дзярэчын[5]
Род	Палубінскія[d][6]
Бацька	Канстанцін Палубінскі[7]
Маці	Соф’я з Сапегаў[d][7]
Жонка	1) Сюзана Храптовіч 2) Соф’я Канстанцыя Валадковіч
Дзеці	ад другога шлюбу: Дамінік Ян Міхал, Крыштаф Канстанцін, Тэадора, Кацярына, Ганна Марыяна, Ізабела Хелена
Адукацыя	Віленскі ўніверсітэт Замойская акадэмія[d] Ягелонскі ўніверсітэт
Званне	палкоўнік[5]

Вучыўся ў Віленскай і Замойскай акадэміях, у Кракаве, Галандыі, Францыі. З 1646 неаднаразова выбіраўся паслом на соймы.

Падкаморы слонімскі ў 1650—1654, вялікі падстолі літоўскі ў 1654, пісар польны літоўскі ў 1654—1668, староста генеральны жамойцкі ў 1669—1670, маршалак вялікі літоўскі з 1669.

Ваенная дзейнасць

Вызначыўся ў вайне супраць украінскіх казакоў, пад камандаваннем Януша Радзівіла ўдзельнічаў ва ўзяцці Мазыра (люты 1649), у Лоеўскай бітве (1649), бітве пад Белай Царквой (23 верасня 1651).

На чале кавалерыйскіх харугваў браў удзел у асноўных ваенных дзеяннях у час вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1654—1667: у бітвах пад Шкловам (12 жніўня 1654) і Шапялевічамі (24 жніўня 1654), аблозе Магілёва ў пачатку 1655; у баях супраць шведаў у Польшчы, у вызваленні Менска ў лістападзе 1658 і іншых. У 1659—1660 ваяваў у Інфлянтах. У складзе дывізіі Паўла Яна Сапегі ўдзельнічаў у Палонкаўскай бітве (1660), аблозе Барысава, вызваленні Шклова і Оршы, бітве на рацэ Бася з войскам Ю. Далгарукага, Кушліцкай бітве (1661).

Дзяржаўная дзейнасць і валоданні

Валодаў Дзярэчынам, Глускам, Рудабелкай, Дзятлавам, Горамі Вялікімі, Горкамі. З 1655 адміністратар Берасцейскай эканоміі, быў старостам бабруйскім, ваўкавыскім, слонімскім.

У 1662 фундаваў Глускі бернардзінскі кляштар.

Пасля адрачэння ад трона Яна II Казіміра ў 1668 і смерці Міхала Вішнявецкага ў 1673 выступаў за абранне на трон Рэчы Паспалітай цара Аляксея Міхайлавіча.

Сям’я

Сын парнаўскага ваяводы Канстанціна Палубінскага і Соф’і Сапегі, дачкі мсціслаўскага ваяводы Андрэя Сапегі.

Двойчы быў жанаты. Спачатку з Сюзанай Храптовіч, дачкой новагародскага ваяводы Юрыя Храптовіча і ўдавой новагародскага ваяводы Тамаша Сапегі. Дзяцей з ёй не меў.

Другі раз ажаніўся ў 1652 з Соф’яй Канстанцыяй Валадковіч, дачкой новагародскага ваяводы Крыштафа Валадковіча. Меў з ёй сыноў Дамініка Яна Міхала і Крыштафа Канстанціна, дачок Тэадору, Кацярыну (памерлі ў дзяцінстве), Ганну Марыяну (? — 1690), жонку Дамініка Мікалая Радівіла, і Ізабелу Хелену (? — 1721), жонку Юрыя Станіслава Сапегі.

Зноскі

1. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 379.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
2. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. VI, Ziemia nowogródzka i województwo nowogródzkie XV–XVIII wiek / пад рэд. A. Rachuba — Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2024. — С. 268. — 524 с. — ISBN 978-83-66911-67-3

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11713056'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q134300399'></a>
3. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 170.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q123243396'></a>
4. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 380.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
5. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 380–381.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
6. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 379–381.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>
7. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 378.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125352562'></a>