Operación Triunfo (España)

Operación Triunfo, máis coñecido polas súas siglas OT, é un programa de televisión español creado en 2001 como talent-show musical para formar cantantes nunha academia. O formato consiste na presentación dunha serie de concursantes que deben demostrar semana tras semana as súas capacidades como cantantes nunha gala en directo e que se enfrontan a nomeamentos para abandonar a academia.

Operación Triunfo
Tipo	programa de televisión e franquía de televisión
Xénero artístico	concurso de talentos e programa musical
Lingua orixinal	lingua castelá
Composto por  Operación Triunfo 2006 (pt)  Operación Triunfo, series 2 (en)  Operación Triunfo 2001 (en)  Operación Triunfo, series 3 (en)  Operación Triunfo 2005 (pt)  Operación Triunfo 2020  Operación Triunfo 2018  Operación Triunfo 2011  Operación Triunfo 2017  Operación Triunfo 2008 (pt)  Operación Triunfo 2009  Operación Triunfo 2023
Autoría
Creador/a	Joan Ramon Mainat, Josep Maria Mainat e Toni Cruz
Presentador/a	Roberto Leal, Pilar Rubio, Carlos Lozano (pt) , Jesús Vázquez e Chenoa
Publicación
País orixe	España
Compañía produtora	Gestmusic
Emisora orixinal	La 1, Telecinco e Amazon Prime Video
Datas
Comezo	22 de outubro de 2001
Dimensións
Episodios	114
Tempadas	9
Fontes e ligazóns
Páxina WEB	primevideo.com…
Redes
[ Wikidata ] [ C:Commons ]

O concurso emitiu once edicións desde 2001 ata 2020. As tres primeiras tempadas, de 2001 a 2004, emitíronse en La 1 de Televisión Española. De 2005 a 2011, Telecinco emitiu desde a cuarta á oitava tempada. Despois de varios anos sen televisarse, en 2017 o formato volve a La 1 de TVE, emitíndose tamén en 2018 e 2020.

O programa serviu como plataforma directa para seleccionar, en cinco ocasións, o representante español no Festival da Canción de Eurovisión: Rosa López (2002), Beth Rodergas (2003), Ramón del Castillo (2004), Amaia Romero e Alfred García (2018), e Miki Núñez (2019). Ademais, outros concursantes do programa tamén lograron representar a España no festival anos despois de pasar polo programa, como no caso de Soraya Arnelas (2009) e Edurne (2015), ademais de Gisela (2008), que representou a Andorra.

O concurso deu a coñecer a numerosos artistas do panorama musical español, e ademais as súas edicións de 2001 e 2017 convertéronse en fenómenos sociais destacados en España:^[1][2][3] en 2001 destacan David Bisbal, David Bustamante, Chenoa e Rosa López; e en 2017 destacan Aitana, Ana Guerra, Lola Índigo, Alfred García, Cepeda, Agoney, Miriam Rodríguez ou Amaia.^[4][5] Estas dúas edicións foron as máis exitosas de Operación Triunfo en termos de audiencia e impacto social.^[6] Outros artistas destacados que participaron no concurso son Manuel Carrasco, Soraya, Edurne ou Pablo López.

Historia

A entidade pública RTVE acordou xunto a Gestmusic a creación dun programa musical en 2001. O obxectivo era promocionar tres carreiras musicais e atopar ao novo representante de España no Festival de Eurovisión.^[7][8] Tras realizar unha serie de castings a miles de persoas por toda España, o 22 de outubro de 2001 comezou a emisión da primeira gala de Operación Triunfo en Televisión Española (La 1). Un total de 16 concursantes eran aspirantes ao premio.^[9] As galas semanais en directo convertéronse en pouco tempo nun éxito de audiencia alcanzando cifras récord.^[10] O concurso finalizou o 12 de febreiro de 2002, coa proclamación de Rosa López como gañadora (26,6% dos votos), seguida de David Bisbal (20,9%) e David Bustamante (18,8%),^[11] ante 13 millóns de espectadores.^[12] A cantante Rosa López foi a elixida para representar a España no Festival de Eurovisión 2002 en Tallin (Estonia) o 25 de maio de 2002 co tema "Europe's living a celebration", tras gañar co 49,9% dos votos aos outros dous finalistas nunha gala especial celebrada poucas semanas despois de finalizar o concurso.^[13] Ao escenario do festival acompañárona os seus compañeiros David Bisbal, David Bustamante, Chenoa, Gisela e Geno.^[14]

Os concursantes da primeira edición de Operación Triunfo realizaron unha xira multitudinaria que contou con máis de medio millón de asistentes e que lles levou a actuar en diversas ocasións en lugares emblemáticos como o Santiago Bernabéu de Madrid e o Palau Sant Jordi de Barcelona.^[15][16] Dous dos seus concertos foron emitidos en televisión: a través de TVE e a través de Digital Plus.^[17]

Na pequena pantalla, Operación Triunfo tivo continuidade tras o final da edición. Emitíronse galas dos gañadores, galas dedicadas a Eurovisión ou programas monográficos a través de TVE-1. Algúns destes espazos tamén producidos por Gestmusic foron Triunfomanía, Generación OT, Operación Eurovisión ou Padrinos para el triunfo.

A primeira edición converteuse nun fenómeno que faría vender millóns de álbums aos seus participantes durante o transcurso do programa e unha vez finalizado o mesmo. Iso supuxo un incentivo de vendas discográficas físicas para a industria musical española..^[18][19]

Segundo Promusicae, a primeira edición de OT conta con 43 discos de platino máis dous de oro, con 4.390.000 álbums vendidos certificados en tan só un ano en España.^[20] Participaron en diversas campañas publicitarias e venderon 300.000 exemplares de libros do programa.^[21] Grazas ao concurso, RTVE ingresou máis de 24 millóns de euros.^[22]

A última semana de xuño de 2016, TVE anunciou a emisión dun concerto de reencontro e tres documentais para celebrar o 15 aniversario da mítica primeira edición baixo o nome OT: El Reencuentro e coa participación dos 16 concursantes. Os documentais graváronse durante o verán de 2016 e repasan a traxectoria de cada un dos protagonistas de OT 1: como viviron eles esa etapa e o cambio de vida tras o éxito do programa.

O domingo 16 de outubro de 2016 estreouse en La 1 o primeiro documental en prime time. Nos seguintes domingos de outubro emitiuse o segundo e o terceiro documental. Con gran expectación, OT: El Reencuentro triunfou nos resultados de audiencia sendo líder do prime time e da xornada. Os concursantes da primeira edición volven con iso a estar de actualidade. O concerto de reunión tivo lugar no Palau Sant Jordi de Barcelona o luns 31 de outubro de 2016. O show contou coa actuación dos 16 concursantes e La 1 de TVE emitiuno en directo, cultivando máis de 4 millóns de audiencia (elevando así a media da cadea).

A primeira edición do concurso e a edición de 2017 foron as máis populares e delas saíron os cantantes que alcanzaron maior popularidade tras o seu lanzamento. Operación Triunfo 2018 estreouse o 19 de setembro de 2018 e foi líder cun 20,5% no prime time de La 1. En xaneiro de 2020 estreouse Operación Triunfo 2020, edición que se interrompe pola crise sanitaria mundial da Covid-19, aínda que se renovaron as súas emisións despois da crise.

En traxectoria discográfica e musical alternada con xiras, presenza en televisión nacional e/ou musicais así como en coñecemento global do público destacan as carreiras de David Bisbal, David Bustamante, Rosa López, Chenoa, Gisela, Natalia, Vega, Manuel Carrasco, Hugo Salazar, Mai Meneses, Edurne, Soraya Arnelas, Virginia Maestro, Pablo López, Amaia Romero, Aitana, Ana Guerra e Lola Indigo. Todos os anteriormente citados cantantes pertencen ou pertenceron durante tempo prolongado a selos discográficos de multinacionais como Universal, Sony, Warner ou EMI.

Equipo

• Director:
  • Tinet Rubira
  • Josep Maria Mainat
  • Joan Ramon Mainat
• Subdirectora:
  • Olivia Velasco
• Produtores:
  • Toni Cruz
  • Josep Maria Mainat
• Directora de casting:
  • Noemí Galera

Presentadores

Edición	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Ano	2001-2002	2002-2003	2003-2004	2005	2006-2007	2008	2009	2011	2017-2018	2018	2020
Carlos Lozano
Jesús Vázquez
Pilar Rubio
Roberto Leal

Xurado

Edición	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Ano	2001-2002	2002-2003	2003-2004	2005	2006-2007	2008	2009	2011	2017-2018	2018	2020
Pilar Tabares
Narcís Rebollo
Alejandro Abad
Pilar Zamora
Daniel Aragay
Jose Luis Uribarri
Inma Serrano
Augusto Algueró Jr.
Noemí Galera
Javier Llano
Greta
Risto Mejide
Coco Comín
Ramoncín
Eva Perales
Mónica Naranjo
Manuel Martos
Joe Pérez-Orive
Ana Torroja
Javier Portugués "Portu"
Natalia Jiménez
Nina

Presentadores do chat

Edición	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Ano	2001-2002	2002-2003	2003-2004	2005	2006-2007	2008	2009	2011	2017-2018	2018	2020
Nina
Àngel Llàcer
Àlex Casademunt
Noemí Galera
Ricky Merino

Presentador dos resumos

Edición	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Ano	2001-2002	2002-2003	2003-2004	2005	2006-2007	2008	2009	2011	2017-2018	2018	2020
Jennifer Rope
Ainhoa Arbizu

Profesores

• Profesores actuais:
  • Noemí Galera, directora da academia (OT 9 - presente)
  • Manu Guix, profesor de canto (OT 1 - presente), director vocal (OT 6 - OT 8), director musical (OT 9 - OT 10), subdirector (OT 9 - presente)
  • Joan Carles Capdevila, preparador vocal (OT 3 - presente)
  • Mamen Márquez, directora vocal e profesora de técnica vocal (OT 9 - presente)
  • Laura Andrés, preparadora vocal (OT 9 - presente)
  • Vicky Gómez, coreógrafa (OT 9 - presente)
  • Andrea Vilallonga, profesora de imaxe e protocolo (OT 9 - presente)
  • Iván Labanda, profesor de interpretación (OT 11 - presente)
  • Zahara, profesora de cultura musical (OT 11 - presente)
  • Natalia Calderón, profesora de voz e movemento (OT 11 - presente)
  • Cesc Escolà, profesor de fitness (OT 11 - presente)
  • Cristian Jiménez e Mario Jiménez, profesores de danza urbana (OT 11 - presente)
  • Eirian James, profesor de inglés (OT 11 - presente)
  • Brian Sellei, manager e asesor (OT 11 - presente)
• Antigos directores da academia:
  • Nina Agustí (OT 1 - OT 3, e OT 8)
  • Mikel Herzog, director da "postacademia" (OT 2)
  • Kike Santander (OT 4 - OT 5)
  • Edith Salazar, directora adxunta (OT 4 - OT 5)
  • Àngel Llàcer (OT 6 - OT 7)
  • Daniel Anglès, subdirector (OT 8)
• Antigos profesores:
  • Nina Agustí, profesora de técnicas de voz (OT 1 - OT 3, e OT 8)
  • Àngel Llàcer, profesor de interpretación (OT 1, OT 4, OT 6, OT 7)
  • Helen Rowson, profesora de técnicas de voz e inglés (OT 1 - OT 3)
  • Javier Castillo "Poty", coreógrafo (OT 1), profesor de coreografía (OT 2 - OT 3)
  • Lawrence De Maeyer, profesor de técnica corporal (OT 1)
  • Viv Manning, profesora de técnicas de voz (OT 1)
  • Mayte Marcos, profesora de baile (OT 1 - OT 3)
  • Néstor Serra, preparador físico e profesor de fitness (OT 1 - OT 7)
  • Marietta Calderón, coreógrafa (OT 2 - OT 3)
  • Marta Fiol, profesora de linguaxe e cultura musical (OT 2 - OT 3)
  • Gustavo Llull, profesor de piano e repertorio (OT 2 - OT 3)
  • Sonia Rodríguez, profesora de análise e estudo do repertorio semanal (OT 2 - OT 3)
  • Keith Morino, profesor de iniciación ao movemento (OT 2)
  • María Gómez, profesora de baile moderno (OT 2)
  • Marietta Palacín, psicóloga (OT 3)
  • Bruno Oro Pichot, Greta e Isabel Soriano, profesores de interpretación e preparación de temas (OT 3)
  • Antonio Canales, profesor de carácter (OT 3)
  • Anna Valldeneu, profesora de técnicas de voz (OT 3)
  • Esteve Ferrer, profesor de teatro musical (OT 3)
  • Irene Pallarès, profesora de hip-hop (OT 3)
  • Edith Salazar, profesora de técnica vocal e canto (OT 4 - OT 5)
  • Miryam Benedited, coreógrafa (OT 4 - OT 7)
  • Jessica e José Expósito, profesores de batuka (OT 4 - OT 7)
  • Laura Jordan, profesora de voz (OT 4)
  • Rafael Amargo, profesor de expresión corporal (OT 4)
  • Rubén Olmo e Saúl Garrido, profesores asistentes de expresión corporal (OT 4)
  • Muntsa Rius, profesora de preparación de temas (OT 5)
  • Patricia Kraus, profesora de música dos anos 60 e 70 (OT 5)
  • Bárbara de Senillosa, profesora de protocolo (OT 5 - OT 8)
  • Nikoleta Sekulovic, profesora de interpretación (OT 5)
  • Bea Simó, profesora de hip-hop (OT 5)
  • María Palacín, psicóloga (OT 5 - OT 7)
  • Morgan Malboso, profesora de inglés (OT 5 - OT 7)
  • Amelia Bernet, preparador vocal (OT 6 - OT 7)
  • Miguel Manzo, profesor de técnica vocal (OT 6 - OT 7)
  • Leslie Feliciano, profesor de presenza escénica (OT 6 - OT 7)
  • Joan Ortínez, profesor de cultura musical (OT 7)
  • Nuria Legarda, profesora de técnicas de coñecemento corporal (OT 7)
  • Daniel Anglès, preparador vocal (OT 8)
  • Ira Prat, preparador vocal (OT 8)
  • Marc Villavela, preparador vocal e escénico (OT 8)
  • Miquel Barcelona, preparador corporal (OT 8)
  • Marco da Silva, coreógrafo (OT 8)
  • Maialen Araolaza, fisioterapeuta e profesora de pilates (OT 8)
  • Alfonso Vilallonga, profesor de cultura musical (OT 8)
  • Juanjo Amorín, profesor de marketing personal en liña (OT 8)
  • Arantxa Coca, profesora de desenvolvemento emocional en escena (OT 8)
  • Xavier Mestres, profesor de conxunto vocal (OT 8)
  • Joan Vázquez, profesor de educación auditiva (OT 8)
  • Pol Chamorro, profesor de bailes de salón (OT 9)
  • Guille Milkyway, profesor de cultura musical (OT 9)
  • Mónica Touron, profesora de medios de comunicación (OT 9)
  • Itziar Castro, profesora de interpretación (OT 10, ata a gala 6)
  • Magali Dalix, profesora de fitness (OT 9 - OT 10)
  • Xuan Lan, profesora de yoga (OT 9 - OT 10)
  • Chris Nash, profesor de inglés (OT 9 - OT 10)
  • Cristina Burgos, profesora de hip-hop (OT 9 - OT 10)
  • Sheila Ortega, profesora de danzas urbanas (OT 9 - OT 10)
  • Ana Amengual, profesora de dietética (OT 9 - OT 10)
  • Javier Calvo e Javier Ambrossi, profesores de interpretación (OT 9 - OT 10)
  • Gotzon Mantuliz, profesor de forma física e vida sa (OT 10)
  • Rubén Salvador, profesor de bailes de salón (OT 10)
  • Miqui Puig, profesor de cultura musical (OT 10)

Concursantes

OT 1 (2001-2002)

1. Rosa López
2. David Bisbal
3. David Bustamante
4. Chenoa
5. Manu Tenorio
6. Verónica Romero
7. Nuria Fergó
8. Gisela Lladó
9. Naím Thomas
10. Alejandro Parreño
11. Juan Camus
12. Natalia Rodríguez
13. Àlex Casademunt
14. Javián Antón
15. Mireia Montávez
16. Geno Machado

OT 2 (2002-2003)

1. Ainhoa Cantalapiedra
2. Manuel Carrasco
3. Beth
4. Miguel Nández
5. Hugo Salazar
6. Joan Tena
7. Tony Santos
8. Nika
9. Vega
10. Danni Úbeda
11. Elena Gadel
12. Tessa
13. Marey
14. Cristie
15. Enrique Anaut
16. Miguel Ángel Silva
17. Mai Meneses

OT 3 (2003-2004)

1. Vicente Seguí
2. Ramón
3. Miguel Cadenas
4. Davinia
5. Mario
6. Leticia
7. Noelia Fonte
8. Nur
9. Beatriz
10. Borja Voces
11. Israel
12. Jorge
13. Sonia
14. Miriam
15. José
16. Fede Monreal
17. Isabel

OT 4 (2005)

1. Sergio Rivero
2. Soraya Arnelas
3. Víctor
4. Idaira
5. Fran Dieli
6. Edurne
7. Lida Reyes
8. Sandra
9. Guille Barea
10. Guillermo Martín
11. Mónica Gallardo
12. Dani Sanz
13. Héctor
14. Jesús de Manuel
15. Trizia
16. Janina

OT 5 (2006-2007)

1. Lorena
2. Daniel
3. Leo
4. Saray
5. Moritz
6. José Galisteo
7. Ismael
8. Jorge González
9. Eva
10. Vanessa
11. Mayte
12. Mercedes
13. Cristina
14. José Antonio
15. Xavier
16. Encarna

OT 6 (2008)

1. Virginia
2. Pablo López
3. Chipper
4. Manu
5. Sandra
6. Mimi
7. Iván
8. Noelia Cano
9. Anabel
10. Tania S
11. Reke
12. Esther
13. Tania G
14. Rubén
15. Paula
16. Ros
17. Patty

OT 7 (2009)

Artigo principal: Operación Triunfo 2009.

1. Mario Álvarez
2. Brenda Mau
3. Jon Allende
4. Ángel Capel
5. Patricia Navarro
6. Silvia
7. Cristina Rueda
8. Samuel
9. Rafa
10. Alba Lucía
11. Elías
12. Diana
13. Maxi
14. Nazaret
15. Pedro Moreno
16. Guadiana
17. Púa
18. Patty

OT 8 (2011)

1. Nahuel Sachak
2. Álex Forriols
3. Jefferson
4. Alexandra
5. Niccó
6. Roxio
7. Josh Prada
8. Naxxo
9. Coraluna
10. Nirah
11. Juan Delgado
12. Moneiba Hidalgo
13. Geno Machado
14. Enrique Ramil
15. Charlie Karisen
16. Silvia Román
17. Sira Mayo

OT 9 (2017)

Artigo principal: Operación Triunfo 2017.

1. Amaia Romero
2. Aitana Ocaña
3. Miriam Rodríguez
4. Alfred García
5. Ana Guerra
6. Agoney Hernández
7. Roi Méndez
8. Nerea Rodríguez
9. Luis Cepeda
10. Raoul Vázquez
11. Mireya Bravo
12. Ricky Merino
13. Marina Rodríguez
14. Thalía Garrido
15. Juan Antonio Cortés
16. Mimi Doblas

OT 10 (2018)

Artigo principal: Operación Triunfo 2018.

1. Famous Oberogo
2. Alba Reche
3. Natalia Lacunza
4. Sabela Ramil
5. Julia Medina
6. Miki Núñez
7. Marta Sango
8. María Villar
9. Marilia Monzón
10. Carlos Right
11. Noelia Franco
12. Damion Frost
13. Dave Zulueta
14. Joan Garrido
15. África Adalia
16. Alfonso La Cruz

OT 11 (2020)

Artigo principal: Operación Triunfo 2020.

1. Nía Correia
2. Flavio Fernández
3. Eva Barreiro
4. Anaju Calavia
5. Hugo Cobo
6. Maialen Gurbindo
7. Samantha Gilabert
8. Bruno Alves
9. Gèrard Rodríguez
10. Jesús Rendón
11. Rafa Romera
12. Anne Lukin
13. Javy Ramírez
14. Nick Maylo
15. Eli Rosex
16. Ariadna Tortosa

Audiencias

Edición	Canle	Número de espectadores	Share	Gran final
OT 1 (2001-2002)	TVE	6.895.000	44,2%	12.873.000 (68%)
OT 2 (2002-2003)		5.599.000	36,8%	7.764.000 (49%)
OT 3 (2003-2004)		3.415.000	25,5%	3.914.000 (28,4%)
OT 4 (2005)	Telecinco	4.848.000	37,6%	6.745.000 (41,6%)
OT 5 (2006-2007)		4.300.000	27,0%	4.833.000 (28,8%)
OT 6 (2008)		3.812.000	26,4%	4.282.000 (34,4%)
OT 7 (2009)		2.580.000	18,9%	2.268.000 (19,0%)
OT 8 (2011 )		2.287.000	13,9%	2.576.000 (14,7%)
OT 9 (2017)	TVE	2.406.000	19,0%	3.925.000 (30,8%)
OT 10 (2018)		1.957.000	16,4%	2.231.000 (19,4%)
OT 11 (2020)		1.653.000	12,2%	1.812.000 (16,1%)

Palmarés

Edición	Gañador	Segundo clasificado	Terceiro
OT 1 (2001-2002)	Rosa López	David Bisbal	David Bustamante
OT 2 (2002-2003)	Ainhoa Cantalapiedra	Manuel Carrasco	Beth Rodergas
OT 3 (2003-2004)	Vicente Seguí	Ramón del Castillo	Miguel Cadenas
OT 4 (2005)	Sergio Rivero	Soraya Arnelas	Víctor Estévez
OT 5 (2006-2007)	Lorena Gómez	Daniel Zueras	Leo Segarra
OT 6 (2008)	Virginia Maestro	Pablo López	Chipper Cooke
OT 7 (2009)	Mario Álvarez	Brenda Mau	Jon Allende
OT 8 (2011)	Nahuel Sachak	Álex Forriols	Mario Jefferson
OT 9 (2017-2018)	Amaia Romero	Aitana Ocaña	Miriam Rodríguez
OT 10 (2018)	Famous Oberogo	Alba Reche	Natalia Lacunza
OT 11 (2020)	Nia Correia	Flavio Fernández	Eva Barreiro

Premios e nomeamentos

É o programa musical máis premiado cun TP de Ouro (xunto a Aplauso) e máis nomeado da historia.

• 2001
  • Premio TP de Ouro ao mellor programa de espectáculos e entretemento.
  • Premio TP de Ouro ao mellor presentador para Carlos Lozano.
• 2002
  • Premio TP de Ouro ao mellor programa de espectáculos e entretemento.
  • Nomeamento ao Premio TP de Ouro ao mellor presentador para Carlos Lozano, premio que gañou Javier Sardà por Crónicas marcianas.
• 2003
  • Premio TP de Ouro ao mellor concurso reality.
• 2005
  • Nomeamento ao Premio TP de Ouro ao mellor concurso reality, premio que gañou o concurso ¡Mira quién baila!.
  • Premio TP de Ouro ao mellor presentador de programas de entretemento para Jesús Vázquez.
• 2006
  • Premio TP de Ouro ao mellor reality.
  • Premio TP de Ouro ao mellor presentador de variedades e espectáculos para Jesús Vázquez.
• 2007
  • Nomeamento ao Premio TP de Ouro ao mellor reality, premio que gañou o reality Gran Hermano.
  • Nomeamento ao Premio TP de Ouro ao mellor presentador/a de variedades e espectáculo para Jesús Vázquez, premio que gañou Ángel Martín por Sé lo que hicisteis....
• 2017
  • Premio Dial ao fenómeno musical do ano.
• 2018
  • Premio Ondas ao mellor programa de entretemento.
  • Premio Ondas ao fenómeno musical do ano.
  • Premio Iris ao mellor presentador para Roberto Leal.
  • Premio Iris ao mellor programa.