dilato

Latine

dīlātō

Appellatio pronuntiatusque

API: /diːˈlaːtoː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: dī·lā·tō — morphologica: di-lat-o

Notatio

← Latine: dis- + lātus

Verbum transitivum

dīlāt|ō, -āre, -āvī, -ātum ^{[1][2][3][4][5]}

1. √ Latum facere.

Coniugatio

Verbum finitum

­

Thema	Vox activa
dīlāt-	Tempus praesens			imperfectum		futurum
Persona	indicativ.	coniunct.	imperat.	indicativ.	coniunct.	indicativ.	imperat.
I. sing.	dīlātō	dīlātem		dīlātābam	dīlātārem	dīlātābō
II. sing.	dīlātās	dīlātēs	dīlātā!	dīlātābās	dīlātārēs	dīlātābis	dīlātātō!
III. sing.	dīlātat	dīlātet		dīlātābat	dīlātāret	dīlātābit	dīlātātō!
I. plur.	dīlātāmus	dīlātēmus		dīlātābāmus	dīlātārēmus	dīlātābimus
II. plur.	dīlātātis	dīlātētis	dīlātāte!	dīlātābātis	dīlātārētis	dīlātābitis	dīlātātōte!
III. plur.	dīlātant	dīlātent		dīlātābant	dīlātārent	dīlātābunt	dīlātantō!
Thema	Vox passiva
dīlāt-	Tempus praesens			imperfectum		futurum
Persona	indicativ.	coniunct.	imperat.	indicativ.	coniunct.	indicativ.	imperat.
I. sing.	dīlātor	dīlāter		dīlātābar	dīlātārer	dīlātābor
II. sing.	dīlātāris	dīlātēris	dīlātāre!	dīlātābāris	dīlātārēris	dīlātāberis	dīlātātor!
III. sing.	dīlātātur	dīlātētur		dīlātābātur	dīlātārētur	dīlātābitur	dīlātātor!
I. plur.	dīlātāmur	dīlātēmur		dīlātābāmur	dīlātārēmur	dīlātābimur
II. plur.	dīlātāminī	dīlātēminī	dīlātāminī!	dīlātābāminī	dīlātārēminī	dīlātābiminī	—
III. plur.	dīlātantur	dīlātentur		dīlātābantur	dīlātārentur	dīlātābuntur	dīlātantor!

Thema	Vox activa
dīlātāv-	Tempus perfectum		plusquam perfectum		futurum exactum
Persona	indicativ.	coniunct.	indicativ.	coniunct.
I. sing.	dīlātāvī	dīlātāverim	dīlātāveram	dīlātāvissem	dīlātāverō
II. sing.	dīlātāvistī	dīlātāveris	dīlātāverās	dīlātāvissēs	dīlātāveris
III. sing.	dīlātāvit	dīlātāverit	dīlātāverat	dīlātāvisset	dīlātāverit
I. plur.	dīlātāvimus	dīlātāverimus	dīlātāverāmus	dīlātāvissēmus	dīlātāverimus
II. plur.	dīlātāvistis	dīlātāveritis	dīlātāverātis	dīlātāvissētis	dīlātāveritis
III. plur.	dīlātāvērunt	dīlātāverint	dīlātāverant	dīlātāvissent	dīlātāverint

Verbum infinitum

Modus	infinitivus			participium
Tempus	praesens	perfectum	futurum	praesens	perfectum	futurum
Vox activa	dīlātāre	dīlātāvisse	dīlātātūrum, -am, -um esse	dīlātāns		dīlātātūrus, -a, -um­
Vox passiva	dīlātārī	dīlātātum, -am, -um esse	dīlātātum īrī		dīlātātus, -a, -um
Gerundium		Gerundivum			Supinum
dīlātandī		dīlātandus, -a, -um			dīlātātum	dīlātātū

Dictiones collatae

• differō, differre, dīlātus

Dictiones derivatae

• dīlātāns
• dīlātātiō
• dīlātātor
• dīlātātus, dīlātāta, dīlātātum

Translationes

Latum facere	dilatare ▼

Latum facere	collabi ▲

Anglice: extend (en), dilate (en), spread out (en) Germanice: ausbreiten (de), dehnen (de), ausdehnen (de), erweitern (de)

Discretiva

dilato dictio est in variis linguis:

• Italice: dilato

Formae affines

Latine

dīlātō

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
dīlātō	casus dativus singularis · genus masculinum	participii dīlātus
dīlātō	casus ablativus singularis · genus masculinum	participii dīlātus
dīlātō	casus dativus singularis · genus neutrum	participii dīlātus
dīlātō	casus ablativus singularis · genus neutrum	participii dīlātus

Appellatio pronuntiatusque

API: /diːˈlaːtoː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: dī·lā·tō — morphologica: di-lat-o

Italice

dilato

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
dilato	prima singularis	praesens	activa	indicativus	dilatare

Appellatio pronuntiatusque

API: /diˈlato/

Syllabificatio phonetica: di·la·to — morphologica: di-lat-o

Lusitane

dilato

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
dilato	prima singularis	praesens	activa	indicativus	dilatar

Appellatio pronuntiatusque

API: [dɨˈłatu]

(Lusitane)

Syllabificatio phonetica: di·la·to — morphologica: di-lat-o

Loci

Titus Livius -58/+17

Quintus Curtius Rufus ca. 50

P. Cornelius Tacitus ca. 116

Franciscus Petrarca 1304-1374

Iordanus Brunus Nolanus 1548-1600

antiq.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.

• Parantibus Achaeis Aetolisque ad ea respondere, cum prope occasum sol esset, dilato in posterum diem colloquio Philippus in stationem, ex qua profectus erat, Romani sociique in castra redierunt. —Ab urbe condita Titi Livii ^[6][7]

saec. I.

• At Bessus occidendi protinus regis impetum cеpеrat: ed veritus, ne gratiam Alexandri, nisi vivum eum tradidisset, inire non posset, dilato in proximam noctem sceleris consilio agere gratias incipit, quod perfidi hominis insidias iam Alexandri opes spectantis prudenter cauteque vitasset: donum eum hosti laturum fuisse regis caput. —Historiae Alexandri Magni Curtii Rufi ^[8][7]

Latinitas postclassica

saec. II.

• Erat uxor Silio Sosia Galla, caritate Agrippinae invisa principi. hos corripi dilato ad tempus Sabino placitum, immissusque Varro consul qui paternas inimicitias obtendens odiis Seiani per dedecus suum gratificabatur. —Annales P. Cornelii Taciti ^[9][7]

Latinitas humanistica

saec. XIV.

• Nunc ergo quo magis dilato eo magis ardenti desiderio illuc trahor; itaque sic habeto, hoc affige animo: si sanctam civitatem semel intravero, nunquam inde digrediar, non si me Samum Iuno, Gnidon Venus, Iupiter Cretam vocet. —Epistole familiares Petrarcae ^[10][7]

Latinitas nova

saec. XVI.

• An dulcem somnum reputet, cui tempora lapsa

Occurrunt segnis lucis? Num grata senectus

Ingenio quamvis stupido, cui perperam acta

Vita fuit, fluxitque sua sine laude iuventus?

Occurres morti quasi qui non vixeris: ut te

Praetereat forsan, dilato tempore, vitae. —De monade numero et figura Iordani Bruni ^[11][7]

Fontes