Ристо Шишков

Ристо Шишков (23 март 1940, Мрсна - 17 јуни 1986, Скопје) — истакнат македонски филмски и театарски глумец.

Ристо Шишков
Роден(а)	23 март 1940 Мрсна, Кралство Грција
Починал(а)	17 јуни 1986(1986-06-17) (возр. 46) Скопје, СР Македонија, СФРЈ
Националност	Македонец
Занимање	глумец
Активен период	1957 - 1985
Познат(а) по	по улогата во: „Републиката во пламен“ „Македонска крвава свадба“ „Најдолгиот пат“ „Нели ти реков“
Деца	Васил Јоана

Животопис

Ристо Шишков е роден во 1940 г, во селото Мрсна, Серско, Егејска Македонија, во ситуирано трговско семејство. Татко му Васил и најстариот вујко лежеле 4 години затвор на Крит. Во 1942 година Ристо ја доживува трагичната судбина на децата-бегалци. Преку Бугарија во 1945 година неговото семејство доаѓа во Струмица, каде тој се школува.

Првите негови глумечки искуства ги започнал 1957 година, глумејќи во Народниот театар "Антон Панов" во Струмица. Таму ги одиграл улогите во претставите: "Ноќи на гневот", "Лажливец" како и "Круг со креда". Приемен испит полагал во 1958 година на Академијата за театар во Белград.^[1] Имал првична намера да студира атомска физика, но наеднаш се премислува, па во 1962 година дипломира на Театарската академија во Белград, на отсекот за глума. Една од ретките награди која ја добил за време на неговиот престој во Белград, е наградата за улогата во пиесата "Време, огин и човек" од Мирослав Беловиќ, во Крагуевац, 1962 година.^[1] По двегодишната работа во Југословенскиот драмски театар во Белград, Шишков доаѓа во Скопје и од 1 октомври 1964 година станува член на Драмата на Македонскиот народен театар. Играл во 54 театарски претстави, снимил 11 филма (во дванаесеттиот, „Води“, неговата ролја е преснимена), пет телевизиски драми и три телевизиски серии, повеќе радиодрами.

Фестивал

Во негова чест, од 1992 година во Струмица се одржува Фестивалот на камерен театар „Ристо Шишков“. Син на Шишков е познатиот македонски глумец Васил Шишков.

Како лик

Шишков се игра како еден од ликовите во драмата „Вечната куќа“ на Јордан Плевнеш во режија на Дејан Пројковски. Во првата сезона, улогата ја толкувал син му Васил.

Театарски улоги

Некои од улогите кои ги одиграл се: Спасе во "Македонска крвава свадба", Луков во "Црнила", Павел Протасов во "Децата на сонцето", Андреј Прозоров во "Три сестри", Леоне во "Господа Глембаеви", Дон Цезар во "Дон Цезар од Балзан", Креонт во "Антигона", Мендељ Крик во "Зајдисонце", Фјодор Протасов во "Живиот труп", како и улогата на Чами во "Кенгурски скок", режирана од Бранко Ставрев.^[1]

Филмски улоги

Покрај неговиот главен ангажман во театарските претстави има оставено и силен впечаток и во филмските улоги. Прва и тоа главна улога ја игра во филмот "Заседа", во режија на Анте Заниновиќ. Потоа следи неговата дебитантска улога во македонски филм "До победата и по неа", во режија на Жика Митровиќ, по сценарио на Симон Дракул, каде го глуми митралезецот Трајко. Негов следен ангажман е филмот "Македонска крвава свадба" (1967), во режија на Трајче Попов. Истата година добива епизодна улога во филмот "Каде по дождот", во режија на Владан Слиепчевиќ. Потоа, следат две негови маркантни улоги и тоа во "Планината на гневот" (1968) и "Републиката во пламен" (1969), двете во режија на Љубиша Георгиевски. Соживеан со голготата на Егејските Македонци, тој ја игра улогата на Парис во филмот "Црно Семе", работен по истоимениот роман на Ташко Георгиевски, а во режија на Кирил Ценевски. Забележан е еден мал инцидент, после премиерата на овој филм, во која Шишков чул коментар, дека ваков филм може да ги влоши односите со Грција, на што тој бурно изреагирал, во присуство на тогашниот политички врв. "Црвениот Коњ" исто така снимен по романот на Ташко Георгиевски, е неговата следна улога, каде го игра ликот на Ставропулос. По ова се враќа, во еден од највисоко буџетни филмови, снимен во тоа време "Битката на Неретва", во кој учество земаа Ричард Бартон, Јул Бринер како и Силва Кошчина.

Во својство на секретар на Друштвото на драмски уметници, јавно го изразил своето незадоволство од тоа што се ангажираат не само Југословенски глумци, туку и од надворешни земји како Полска, СССР и Романија. Ова се случило непосредно, пред неговиот филмски ангажман во „Води“, филм во кој цела негова улога била преснимена за да се исфрли неговот учество во филмот.^[1]

Награди

• 1962, Крагуевац — Награда за улогата во пиесата „Време, огин и човек“
• 1967 ФФАО, Ниш — Награда за најдобра машка улога во филмот "Македонска крвава свадба"
• 1968 ФФАО, Ниш — Специјална награда за улогата во „Планината на гневот“
• 1970 Стериина Награда Нови Сад за претставата "Парите се отепувачка" во режија на "Бранко Ставрев"
• 1976 ФФАО, Ниш — Повелба за машка улога во „Најдолгиот пат“
• 1977 МТФ „Војдан Чернодрински“ Прилеп — Добитник на една театарска награда за улогата во претставата „Крчма под зеленото дрво“.
• 1979 Стериина Награда Нови Сад за претставата "Кенгурски скок" во режија на "Бранко Ставрев"
• 1981 ФФАО, Ниш — Повелба за машка улога во "Црвениот коњ"

Филмографија

Година	Филм	Улога
1965	Сакурица и субара ТВ-филм
1966	До победата и по неа ТВ-филм	Трајко
1967	Каде по дождот ТВ-филм	Инженер
1967	Македонска крвава свадба ТВ-филм	Осман бег
1968	Планината на гневот ТВ-филм	Стамат
1969	Републиката во пламен ТВ-филм	Питу Гули
1969	Битка на Неретви ТВ-филм	Ранетиот
1970	Слика на дрво ТВ-филм
1970	Балада за орканата ТВ-филм
1970	Крепост ТВ-филм
1971	Македонскиот дел од пеколот ТВ-филм
1971	Црно семе ТВ-филм	Студент Парис
1972	Истрел ТВ-филм	Никола Петков
1972	Табакерата ТВ-филм	Гоце Делчев
1973	Залез зад езерска земја ТВ-филм	Фрузин
1975	Волшебното самарче ТВ-серија
1975-1976	Патот кон иднината ТВ-серија	Силе
1975	Парадоксот на Диоген ТВ-серија	Драшко Каровски
1975	Јад ТВ-филм	Свештеникот Кирил
1976	Цимерите од соба 306 ТВ-филм	Ѓоре
1976	Најдолгиот пат ТВ-филм	Чауш
1977	Нели ти реков ТВ-филм	Александар Турунџев
1977	Дождовито сонце ТВ-филм	Леденик
1977	Итар Пејо ТВ-серија
1980	Време води ТВ-филм
1981	Црвениот коњ ТВ-филм	Ставрополус
1984	Нели ти реков ТВ-филм	Александар Турунџев

Политичка хајка и смрт

Неговата судбина, која ја преживеал како дете, прогонето од Егејот, во него всадила инстинкт за праведност и вистина. Не можел да ги премолчи неправдите кон обичниот човек, на сметка на политичките и економските моќници.^[1] Во 1979 е обвинет во навреда на српски и хрватски артисти, исто како и на Тито. Обвинет како националист, сепаратист и хегемонист на 15 јануари 1980 заминува во затвор. По боледување умира на 17 јуни 1986 година во Скопје.^[1][2]

Погребот на Ристо Шишков е извршен на 19 јуни 1986 и на истиот ден е погребан поглаварот на Македонската православна црква-Ангелариј.^[2]

Шишков како инспирација

Ристо Шишков, остави силен впечаток врз многу личности од различни провиниенции (поети, глумци, уметници, режисери итн.). Еден од првите кој му посветува песна на Шишков, е и големиот борец за човекови права на Македонците, публицист и поет, неговиот личен пријател, Коле Мангов. Песната за прв пат е објавена во весникот "Македонија" од Торонто, Канада, на 16^ти јули 1986, месец дена по неговата смрт. Песната, била игнорирана и на еден начин, дневните весници не пројавувале интерес да ја објават. Повторно е објавена во неделникот "Старт", во 2001 година.^[2][3]

Молчењето на Ристо Шишков ^[2][3]

За Ристо Шишков треба да се молчи.

И пак да се молчи.

Но, белината на хартијата чека запис.

И народот очекува запис за Ристо Шишков.

Ристо знаеше да каже: во него има молчење. Многу молчење.

Ристо не молчеше. Зборуваше за сите.

Во него се славеше молчењето на народот.

Огромниот товар на молчењето.

Потоа молчењето избиваше од него.

Како вулкан. Како незапирлив вулкан.

Тој вулкан го однесе Ристо Шишков во вечно молчење.

Сега другите доаѓаат за него. Цела една вечност.

Слава му!

Галерија

• 
  Ристо Шишков во сцена од филмот „Црно семе“
• 
  Ристо Шишков во сцена од театарската претставата „Печалбари“