Визбегово

Визбегово — населба во Општина Бутел, во состав на градот Скопје.

Визбегово
Визбегово Местоположба на Визбегово во Македонија Визбегово на карта
Координати 42°2′11″N 21°24′33″E
Општина	Бутел
Население	3.748 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	25138
Визбегово на општинската карта Атарот на Визбегово во рамките на општината
Визбегово на Ризницата

Географија и местоположба

Визбегово се наоѓа 6 километри северно од Скопје и 2 километри југозападно од Шуто Оризари. Населбата е поврзана со магистралата Скопје - Приштина (Качанички пат).

Историја

Името Визбегово по некои сознанија од старите жители потекнува од времето кога Османлиското Царство ја окупирала оваа територија. Во овој дел на денешно Визбегово владеел бег кој се викал "Визбег" па и од тука доаѓа името "Визбегово". Старите жители на Визбегово исто така раcкажаа дека бегот којшто владеел во местото на денешно Визбегово, се населил токму во овоа место, затоа што овоа место беше и остана едно од најубавите места во Скопскиот Регион.

Во XIX век, селото е дел од нахијата Кара Даг во Скопската каза во Отоманското Царство. Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било забележано со името Вејсибег било христијанско, со 17 христијански домаќинства. На овој попис биле забележани 64 мажи христијани, со 9 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 146 жители.^[2]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Визбегово живееле 90 жители Македонски христијани.^[3]

Во 1913 година, во селото биле евидентирани 51 жител. Било дел од Општина Бардовци.^[4]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 84 —     1953 85 +1.2% 1961 150 +76.5% 1971 — —     1981 — —	Година Нас. ±% 1991 — —     1994 — —     2002 2.817 —     2021 3.748 +33.0%

Според пописот од 2002 година, во селото Визбегово живеат 2.817 жители, од кои 650 Македонци, 2.069 Албанци, 3 Турци, 16 Роми, 5 Власи, 46 Срби, 14 Бошњаци и 14 останати.^[5]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 3.748 жители, од кои 599 Македонци, 2.672 Албанци, 56 Турци, 88 Роми, 3 Власи, 40 Срби, 28 Бошњаци, 106 останати и 155 лица без податоци.^[6]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	90	—	84	85	150	—	—	—	—	2.817	3.748

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[7]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[8]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[9]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[10]

Родови

Според истражувањата од 1952 година, родови во Визбегово биле:

• Македонци: Златевци (2 к.) во Визбегово, најстари се. Се сметаат за староседелци; Димовци (4 к.) дојдени се во втората половина на XIX век од селото Булачани, во Булачани им биле род Кралевци; Манџуковци (1 к.) и Врсаќевци (1 к.) доселени се од селото Мирковци. Таму имале истоимени роднини; Варварци (1 к.) доселени се во 1900 година од селото Варвара; Поповци (1 к.) доселени се од селото Бањане, таму имале истоимени роднини; Бибановци (2 к.) доселени се од селото Љубанци, таму имале истоимени роднини; Марковци (1 к.) доселени се од селото Ново Село, таму имале роднини Џуџевци.

Општествени установи

Црквата „Св. Атанасиј“ во Визбегово

Цркви^[11]

• Црква „Св. Атанасиј“ - Визбегово
• Црква „Вознесение Христово“ - Визбегово - поставен камен- темелник на 27 јуни 2013 година^[12]

Самоуправа и политика

Визбегово припаѓа на Општина Бутел.

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта

• Кавгалија (Момин Поток) — некропола од доцноантичкото време и сведоштво за римско село

Личности

• Примислав Димовски — боксер, неколкукратен првак на Македонија, 5. во светот^[13]

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на христијанското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2021.
3. Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.206
4. Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци. Белград: Мил. Ант. Вујиќ. 1914.
5. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
6. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
7. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
8. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
9. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
10. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
11. Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
12. „Поставен камен-темелник за изградба на нова црква во Визбегово“. Архивирано од изворникот на 2013-06-30. Посетено на 2013-09-08.
13. Мицковиќ, Миодраг (16 ноември 2009). „Четврти „златен гонг" за Примислав Димовски“. Утрински Весник. Посетено на 2010-11-29.

Надворешни врски

• Визбегово на Ризницата