Македонски Роми

Роми во Македонија — малцинска етничка група во Македонија. Според пописот од 2002 година, во Македонија живеат околу 53.879 Роми или 2,66% од вкупното население.^[1] Општина Шуто Оризари е единствената општина во светот каде мнозинството се Роми^[1], а воедно и единствена општина во светот каде ромскиот (балканскоромскиот) е службен јазик, покрај македонскиот. Исто така со Уставот од 2001 г. Ромите во Република Македонија се признати како народ единствено во светот. Интересен е податокот дека Ромите се претежно населени во градовите, така што дури 95% од македонските Роми живеат во градските средини.

Карта на Ромите во Македонија (2021)

Македонски Роми околу 1900 г.

По религија огромното мнозинство од Ромите се муслимани, но постои и мал број на Роми со христијанска вероисповед (познати под името Масарманги, Масрманговци) кои живеат во неколку градови од источна и југоисточна Македонија.

Историја

Роми играат оро, Скопје, 1931

Првите доселувања на Роми на територијата на Македонија се забележуваат во средниот век, односно околу XIV век. Нивното главно доселување е за времето на турските освојувања на Македонија кон крајот на XIV и почетокот на XV век, кога тие работеле како слуги на турските генерали и големци. Постои теорија и дека Ромите се доселени во Македонија уште од времето на Александар Македонски бидејќи тие работеле како негови ковачи при неговото освојување на Египет. Оваа теорија ја застапуваат дел од Ромите кои себеси се нарекуваат Египќани (Еѓупци) и се сметаат за посебна етничка група од Ромите, кои се со потекло од индиската област Пенџаб од народот Дравиди.

Население

Македонски Роми-музичари во 1863 г.

На табелата е прикажан бројот на Ромите во Македонија по општини, според пописот од 2002 година:^[2]

Општина	Роми
Скопје	23.202
Прилеп	4.433
Куманово	4.256
Битола	2.613
Тетово	2.357
Гостивар	2.237
Штип	2.195
Кочани	1.951
Кичево	1.630
Виница	1.230
Дебар	1.080
Велес	800
Кавадарци	679
Крива Паланка	668
Делчево	651
Берово	459
Неготино	453
Илинден	428
Пехчево	390
Сарај	273
Радовиш	271
Ресен	184
Кратово	151
Струмица	147
Петровец	134
Градско	127
Струга	116
Зелениково	92
Студеничани	73
Свети Николе	72
Охрид	69
Теарце	67
Дојран	59
Ранковце	57
Јегуновце	41
Пробиштип	37
Валандово	32
Босилово	24
Чучер-Сандево	23
Демир Капија	16
Македонска Каменица	14
Гевгелија	13
Долнени	13
Демир Хисар	11
Маврово и Ростуше	10
останати општини	41

Познати Македонски Роми

• Есма Реџепова - пејачка, „Кралица на ромската песна“
• Амди Бајрам - пратеник во Собранието на РМ во повеќе мандати
• Неждет Мустафа - политичар, потпретседател на Владата на РМ
• Фаик Абди - политичар, пратеник во Собранието на РМ во повеќе мандати, основач на Партијата за целосна еманципација на Ромите (ПЦЕР)
• Мухарем Сербезовски - популарен кантавтор, поет и преведувач
• Бајрам Северџан - глумец
• Забит Мемедов - глумец, ѕвезда на филмовите „Дом за бесење“ и „Црна мачка, бел мачор“
• Ферус Мустафов - виртуоз на повеќе инструменти, со светска популарност
• Неат Велиов - музичар, водач на Кочани Оркестар
• Вели Мумин - трофеен боксер
• Адријано Џеладин - сопственик на телевизиско студио во Франција
• Рахим Бурхан - режисер, раководител на познатиот театар „Пралипе“
• Јасмин Шабан - поранешна сопруга на Боб Фарел, пејачот од групата „Бони М“