Karplantar
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Karplantar (Tracheophyta) er nemninga for alle landplantar bortsett frå mosane. Dei er kjenneteikna av eit indre vedvev som transporterer vatn og mineral inni planten, og eit ytre silvev som fraktar næringsstoff og sukker. «Kar» viser til vedrøyra i planten, og stammar frå eldre botanisk terminologi.[1] Karplantane er ei svært suksessrik plantegruppe med omlag 308 300 artar kjend i 2016[2] – nesten 90 % av alle landplantar.
Ut frå formeiringsmåten kan ein dela karplantane inn i to grupper, karsporeplantar og frøplantar, ut frå om dei formeirar seg med sporar eller frø. Berre frøplantane er ei naturleg eller monofyletisk gruppe. Karsporeplantane er svært forskjelligarta, til dømes er bregnane nærare i slekt med blomsterplantar enn med karsporegruppa kråkefotplantar.
Karplantane har utvikla seg over 350–500 millionar år, og er dermed langt eldre enn pattedyra og like gamle som fuglane og dei eldste attlevande insekta. Den vitskaplege grupperinga av karplantane er vanskeleg og omstridd, og blir stadig endra. Dei siste 200 åra har sett eit titals ulike måtar å gruppera dei etter eigenskapar og innbyrdes slektskap. I tillegg er enno mange grupper og artar dårleg kartlagt og forstått, og det fullstendige talet på artar er ukjent.
Karplantane er svært suksessrike. Dei har kolonisert heile jordkloden bortsett frå polområda. Størst suksess har dei einfrøblada grasartane hatt, og dei har enorm økonomisk verdi. Plantar i grasfamilien Poaceae – som ris, kveite, bygg, mais og hirse – har metta store delar av folkesetnaden på jorda dei siste 10 000 åra.




Foto: Eric Guinther
Remove ads
Eigenskapar
Som namnet tyder på, har karplantar leidningsvev (kar), med eit ytre silvev (floem) som fraktar næringsstoff, sukkerartar og sevje, og eit indre vedvev (xylem) som fraktar vatn og mineral.[3] Karfunksjonen er likevel ein eigenskap som er eldre enn den siste felles stamarten til karplantane. Også systergruppa bladmosar har sil- og vedvev.
Vatn er nødvendig for karplantane. Dei kan ha lite eller stort (sukkulent) vassinnhald i stamme og blad. Transpirasjonen til plantane (fordamping) av vatn frå blada bidreg saman med røtene sin osmosen (vassopptak) til å driva vatn gjennom planten. Dei treng nesten ingen energi til å frakta vatnet oppover stammen, sidan hydrogenbinding mellom vassmolekyla sørgjer for at det sist fordampa molekylet straks trekkjer neste molekyl oppover via elektronbindinga. Men fordampinga representerer ein fare for uttørking, og difor har fleire artar eit feittlag på blada som reduserer vasstapet.
I formeiringa er karsporeplantar (bregnar, kråkefotplantar og nokre mindre grupper) spore-dannande med to synlege generasjonar av planta. Motsett er frøplantar (bartre, blomstrande tofrøbladingar og grasaktige einfrøbladingar) frø-dannande, der den eine generasjonen blir gjennomlevd inne i frøet, og planten berre har éin synleg generasjon. Nokre plantar er eittårige, der kvart individ døyr om hausten og frøspreiinga dannar ein ny populasjon kvar vår, medan andre er fleirårige «staudar» som overvintrar og spirer i årevis. Staudane veks anten fram på ny av rotsystemet om våren, eller dei står heilårig som eviggrøne eller lauvfellande plantar.
I motsetnad til hos mosar og grønalgar er den sporeproduserande generasjonen (sporofytten) til karplantar blitt uavhengig av den kjønna generasjonen (gametofytten). Denne eigenskapen er eineståande for karplantane. Sporofyttane er nesten alltid diploide, med to sett av identiske kromosom i cellekjerna – eitt frå hocellene og eitt frå hanncellene. I dei fleste gruppene av karplantar er det sporofytten som er den dominerande, synlege generasjonen. Hjå mosar og mange algar, er det den haploide, kjønna gametofytten som er det mest framtredande livsstadiet.
Remove ads
Utbreiing og artar
Karplantane er etablert på alle kontinent og i slags klimasoner heilt opp til 6–7 000 moh. Medan det er om lag 275 000 artar av karplantar i verda, kjenner ein til ca. 12 000 artar i Europa og 2 880 artar i Noreg.[4]
Artsrikdommen avtek mot polane i sør og nord, og er størst i tropane. Til dømes har Montenegro i Sør-Europa med eit areal på berre 13 800 km² fleire artar[5] enn Noreg har på 30 gonger større areal, og til dømes Estland i Nord-Europa berre har 1 440 artar på sine 45 200 km².[6][7] Kjem ein heilt opp i den arktiske floraen, har Island berre 485 artar av karplantar på 103 000 km².[8] Svalbard ligg endå lengre mot nord og har endå færre artar, berre 165-170 artar av karplantar på 61 022 km², og av desse er heile 50 artar truga.[9][10]
Talet på artar for dei ulike gruppene av grøne plantar er slik:
Remove ads
Evolusjon
Dei viktigaste delingane som førte til spore- og frøberande karplantar fann stad i devontida, for dryge 400 millionar år sidan. Bregnar og andre karsporeplantar var spesielt talrike i karbontida for dryge 300 millionar år sidan, medan dagens typiske frøplantar utvikla seg seinare. Dei eldste plantefossila ein kan kalla karplantar er slektene Cooksonia og Rhynia, enkle plantar utan rettelege røter eller blad. Andre plantar frå same tidsrom som kan vera bindeledd mellom mosane og karplanten er Aglaophyton og Horneophyton.[1]
Fylogenien til karplantane, det vil seia den evolusjonære slektskapsutviklinga deira, kan framstillast i hierarkiske skjema som viser dei relative tidspunkta for kva tid ulike plantegrupper skilde lag og vidareutvikla seg frå felles stamformer til nye, sjølvstendige grupper med innbyrdes slektsskap (klader). Nedanfor vert karplantane sin fylogeni presentert, etter Kenrick & Crane[29] med plassering av bregnane (Polypodiopsida) etter Smith et al.:[30]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aglaophyton † | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Horneophytopsida † | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Taksonomien til karplantane


Foto: Ramin Nakisa


Foto: Kurt Stueber

Foto: Giovanni Dall'Orto




Foto: PJ Ding

Foto: Stan Shebs

Foto: Andrew Dunn

Foto: Kurt Stueber



Foto: Rüdiger Kratz


Foto: Horst Frank

Foto: David Nance

Foto: Philipp Zinger

Foto: Scott Bauer, Agricultural Research Service, the United States Department of Agriculture

Foto: Rob Hille

Foto: Thomas Mues

Foto: Loke Seng Hon



Foto: Stephen Ausmus, Agricultural Research Service, the United States Department of Agriculture

Foto: Robert H. Mohlenbrock @ USDA-NRCS PLANTS Database/USDA NRCS. 1995.


Foto: John O'Neill

Foto: Free On Line Photos
Taksogrupperinga av karplantane har som mål å skapa system i den store mengda grupper og artar, uavhengig av den tidsmessige utviklinga av gruppene. Den botaniske systematikken er eit kompromiss mellom mange omsyn, der gruppene som blir sett opp aldri blir perfekte i høve til enkeltkriterium som til dømes slektskap. Nokre grupper har heilt klart separate eigenskapar, slik som einfrøblada plantar kontra tofrøblada. Vidare kan ein klade – ei gruppe artar med felles stamfar – avgrensast innan fylogenien, men blir ofte splitta opp i ulike grupper for å gje handterlege, mindre grupper i taksonomien. Det skjer raske endringar i taksonomien, og sjølv om DNA-analyse bidreg til opprydding har taksonomien ein blanda status i forskarkretsar. Han fungerer likevel som ein felles ståstad og er framleis det einerådande grunnlaget for skriftlege floraer og felthandbøker.
The Angiosperm Phylogeny Group opererer i APG II-systemet (2003) med 83 ordenar og 461 familiar av karplantar. Dette avløyser det eldre APG-I (1998–2003) og Cronquist-systemet (1981–98). Prosjektet Plant Systematics ved University of Maryland og Cornell University har identifisert 6 550 tidlegare og noverande grupper av karplantar i bruk over slekts-nivået, i tillegg til tusenvis av slekter.[31] Berre om lag 10 % av dei 6 550 historiske gruppenamna er i bruk i dag, eit teikn på omfattande flytting og redefinering av grupper gjennom dei siste to hundreåra.
Taksonomien opererer i stigande hierarki. Definisjonen av art (species), er allment akseptert, og slekt (genus) er ei relativt handterbar gruppe. Derimot skjer det oftare endringar i grupperinga av familie og orden, for ikkje å seia underklasse og klasse. På høgare nivå (underdivisjon, divisjon, fylum) blir samanhengane langt meir usikre – som når ein opererer med store grupper som «bregneplantar» eller Rosidae. Det faktiske slektskapet mellom artane blir gradvis meir usikkert når gruppene blir gjort meir omfattande.
Dei karsporeplantane som nedanfor er merka med «(usikker taksonomi)», har usikker gruppetilhøyring. Taksonomien til bregneplantane byggjer her på Smith et. al. (2006).[32]
For dei 5 klassane og 155 familiane som er vanlege i Norden, er utbreiinga merka med landkode i feit skrift med basis i det norske standardverket (2005)[33] og det nyaste nordiske standardverket (2007).[34]
Landkodane for nordisk utbreiing er: d Danmark, f Finland, i Island, n Noreg, sv Svalbard og s Sverige.
- Karplantar (Tracheophyta)
- KARSPOREPLANTAR (Pteridophyta)
- Klasse: Kråkefotplantar (Lycopodiophyta, Lycopodiopsida, Lycopsida)
- Orden: Uplassert (tidlegare Lycopodiales, Isoetales, Selaginellales)
- kråkefotfamilien (Lycopodiaceae) d f i n sv s (inkl. Huperziaceae og Phylloglossaceae )
- brasmegrasfamilien (Isoetaceae) d f i n s
- dvergjamnefamilien (Selaginellaceae) d f i n s
- Orden: Uplassert (tidlegare Lycopodiales, Isoetales, Selaginellales)
- Klasse: Snelleplantar (Equisetopsida, Sphenopsida)
- Orden: Uplassert (tidlegare: Equisetales)
- snellefamilien (Equisetaceae) d f i n sv s
- Orden: Uplassert (tidlegare: Equisetales)
- Underdivisjon Bregneplantar (Monilophytae, Monilophytes)
- Klasse: Psilotopsida? (Psilotopsida)
- Orden: Ormetungebregner (Ophioglossales)
- ormetungefamilien (Ophioglossaceae) d f i n sv s (usikker taksonomi)
- Orden: Psilotales (Psilotales)
- psilotaceae (Psilotaceae) (usikker taksonomi)
- Orden: Ormetungebregner (Ophioglossales)
- Klasse: Marattiopsida (Marattiopsida)
- Orden: Uplassert (tidlegare: Marattiales)
- marattiaceae (Marattiaceae) (usikker taksonomi)
- Orden: Uplassert (tidlegare: Marattiales)
- Klasse: Bregnar (Polypodiopsida, Pteridopsida)
- Orden: Pteridales (usikker taksonomi)
- parkeriaceae (Parkeriaceae) (usikker taksonomi)
- vittariaceae (Vittariaceae) (usikker taksonomi)
- Eigentlege bregnar (Leptosporangiatae)
- Orden: Osmundales (Osmundales)
- kongbregnefamilien (Osmundaceae) d n s
- Orden: Salvinales (flytebregnar)
- vassbregnefamilien (Marsileaceae) d f n s inkl. Pilulariaceae
- salviniaceae (Salviniaceae) inkl Azollaceae
- andematbregnefamilien (Azollaceae)
- Orden: Cyatheales (Cyatheales) (trebregnar)
- thyrsopteridaceae (Thyrsopteridaceae)
- loxomataceae (Loxomataceae)
- culcitaceae (Culcitaceae)
- plagiogyriaceae (Plagiogyriaceae)
- cibotiaceae (Cibotiaceae)
- cyatheaceae (Cyatheaceae) inkl. Alsophilaceae og Hymenophyllopsidaceae
- metaxyaceae (Metaxyaceae)
- Orden Hinnebregnar (Hymenophyllales)
- hinnebregnefamilien (Hymenophyllaceae) i n inkl. Trichomanaceae
- Orden: Gleicheniales (Gleicheniales)
- gleicheniaceae (Gleicheniaceae) inkl. Dicranopteridaceae og Stromatopteridaceae
- dipteridaceae (Dipteridaceae) inkl. Cheiropleuriaceae
- matoniaceae (Matoniaceae)
- Orden: Schizaeales (Schizaeales)
- lygodiaceae (Lygodiaceae)
- anemiaceae (Anemiaceae) inkl. Mohriaceae
- schizaeaceae (Schizaeaceae)
- Orden: Polypodiales (Polypodiales) (monotypisk)
- einstapefamilien (Dennstaedtiaceae) d f n s inkl. Hypolepidaceae, Monachosoraceae, og moglegvis Pteridiaceae (usikker taksonomi)
- pteridaceae (Pteridaceae) inkl. Acrostichaceae, Actiniopteridaceae, Anopteraceae, Antrophyaceae, Ceratopteridaceae, Cheilanthaceae, Cryptogrammaceae, Hemionitidaceae, Negripteridaceae, Platyzomataceae, Sinopteridaceae, Taenitidaceae, og moglegvis Adiantaceae, Parkeriaceae og Vittariaceae (usikker taksonomi)
- hestesprengfamilien (Adiantaceae) d i n s (usikker taksonomi)
- bjønnkamfamilien (Blechnaceae) d f i n s inkl. Stenochlaenaceae
- stortelgfamilien (Dryopteridaceae) d f i n s inkl. Aspidiaceae, Bolbitidaceae, Elaphoglossaceae, Hypodematiaceae og Peranemataceae
- sisselrotfamilien (Polypodiaceae) d f i n s inkl. Drynariaceae, Grammitidaceae, Gymnogrammitidaceae, Loxogrammaceae, Platyceriaceae og Pleurisoriopsidaceae
- småburknefamilien (Aspleniaceae) d f i n s
- hengevingfamilien (Thelypteridaceae) d f i n s
- storburknefamilien (Woodsiaceae) d f i n s inkl. Athyriaceae og Cystopteridaceae
- lindsaeaceae (Lindsaeaceae) inkl. Cystodiaceae og, Lonchitidaceae
- saccolomataceae (Saccolomataceae)
- onocleaceaefamilien (Onocleaceae)
- lomariopsidaceae (Lomariopsidaceae) inkl. Nephrolepidaceae
- hellebardbregnefamilien (Tectariaceae)
- oleandraceae (Oleandraceae)
- davalliaceae (Davalliaceae)
- Orden: Pteridales (usikker taksonomi)
- Klasse: Kråkefotplantar (Lycopodiophyta, Lycopodiopsida, Lycopsida)
- FRØPLANTAR (Spermatophyta, Spermopsida)
- Klasse: Nakenfrøingar (Gymnospermae)
- Underklasse: Bartre (Pinophyta, Pinopsida)
- Orden: Furuplantar (Pinales)
- furufamilien (Pinaceae) d f n s
- barlindfamilien (Taxaceae) d n s
- blomsterbarlindfamilien (Cephalotaxaceae)
- sypressfamilien (Cupressaceae)
- apeskrekkfamilien eller skjelgranfamilien (Araucariaceae)
- paraplyfurufamilien (Sciadopityaceae)
- gultrefamilien (Podocarpaceae)
- Orden: Furuplantar (Pinales)
- Underklasse: Gnetopsida (Gnetopsida)
- Orden: Efedraplantar (Ephedrales)
- efedrafamilien (Ephedraceae)
- Orden: Gnetumplantar (Gnetales)
- gnetumfamilien (Gnetaceae)
- Orden: Efedraplantar (Ephedrales)
- Underklasse: Welwitschia (Welwitschia)
- Welwitschia mirabilis
- Underklasse: Cycadopsida (Cycadopsida)
- Orden: Konglepalmar (Cycadales)
- konglepalmefamilien (Cycadaceae)
- stangeriafamilien (Stangeriaceae)
- zamiafamilien (Zamiaceae)
- Orden: Konglepalmar (Cycadales)
- Underklasse: Tempeltre (Ginkgopsida)
- Orden: Tempeltre (Ginkgoales)
- tempeltrefamilien (Ginkgoaceae)
- Orden: Tempeltre (Ginkgoales)
- Underklasse: Bartre (Pinophyta, Pinopsida)
- Klasse: Dekkfrøplantar (Angiospermae, Magnoliaphytina)
- Gruppe: «Primitive angiospermar» (Magnoliopsida)
- Orden: Usikker Nymphaeales?
- nøkkerosefamilien (Nymphaeaceae) d f n s
- cabombaceae (Cabombaceae)
- hydatellaceae (Hydatellaceae) (overført frå einfrøblada orden Poales etter DNA-studium)
- Orden: Austrobaileyales (Austrobaileyales)
- austrobaileyaceae (Austrobaileyaceae)
- kadsurafamilien (Schisandraceae)
- stjerneanisfamilien (Illiciaceae)
- trimeniaceae (Trimeniaceae)
- Klade: Eigentlege dekkfrøa plantar (Euangiospermae)
- Orden: Hornblad (Ceratophyllales?)
- hornbladfamilien (Ceratophyllaceae) d f n s
- Orden: Chloranthales (Chloranthales)
- chloranthaceae (Chloranthaceae)
- Klade: Magnoliaplantar (Magnoliidae)
- Orden: Magnoliales (Magnoliales)
- annonaceae (Annonaceae)
- degeneriaceae (Degeneriaceae)
- eupomatiaceae (Eupomatiaceae)
- himantandraceae (Himantandraceae)
- magnoliafamilien (Magnoliaceae)
- muskatnøttfamilien (Myristicaceae)
- Orden: Canellales (Canellales)
- canellaceae (Canellaceae)
- winteraceae (Winteraceae)
- Orden: Laurales (Laurales)
- atherospermataceae (Atherospermataceae)
- calycanthaceae (Calycanthaceae)
- gomortegaceae (Gomortegaceae)
- hernandiaceae (Hernandiaceae)
- laurbærfamilien (Lauraceae)
- monimiaceae (Monimiaceae)
- siparunaceae (Siparunaceae)
- Orden: Piperales (Piperales)
- holurtfamilien eller pipeurtfamilien (Aristolochiaceae) d f n s
- peparfamilien (Piperaceae)
- hydnoraceae (Hydnoraceae) (tidlegare : Rafflesiales)
- lactoridaceae (Lactoridaceae)
- saururaceae (Saururaceae)
- Orden: Usikker Nymphaeales?
- Underklasse: Tofrøbladingar (Dicotyledones)
- Klade: Eigentlege tofrøblada plantar (Eudicotyledoneae, Tricolpates)
- Orden: Usikker (Trochodendrales?) (antyda i APG II-systemet)
- trochodendraceae (Trochodendraceae) inkl. Tetracentraceae
- Orden: Ranunkelordenen (Ranunculales)
- berberisfamilien (Berberidaceae) d f n s
- circaeasteraceae (Circaeasteraceae )
- eupteleaceae (Eupteleaceae)
- lardizabalaceae (Lardizabalaceae)
- menispermaceae (Menispermaceae)
- soleiefamilien (Ranunculaceae) d f i n sv s
- valmuefamilien (Papaveraceae) d f i n sv s
- jordrøykfamilien (Fumariaceae) d f n s
- pteridophyllaceae (Pteridophyllaceae)
- Orden: Sabiales (Sabiales)
- sabiaceae (Sabiaceae) inkl. Meliosmaceae
- Orden: Proteales (Proteales)
- lotusfamilien (Nelumbonaceae)
- proteafamilien (Proteaceae)
- platanfamilien (Platanaceae)
- Orden: Buxales (Buxales) (antyda i APG II-systemet)
- buksbomfamilien (Buxaceae)
- Orden: Berberidopsidales (Berberidopsidales) (antyda i APG II-systemet)
- aextoxicaceae (Aextoxicaceae)
- berberidopsidaceae (Berberidopsidaceae)
- Orden: Caryophyllales (Caryophyllales)
- achatocarpaceae (Achatocarpaceae)
- middagsblomfamilien (Aizoaceae)
- amarantfamilien (Amaranthaceae) n
- ancistrocladaceae (Ancistrocladaceae)
- asteropeiaceae (Asteropeiaceae)
- barbeuiaceae (Barbeuiaceae)
- basellaceae (Basellaceae)
- nellikfamilien (Caryophyllaceae) d f i n sv s
- kaktusfamilien (Cactaceae)
- didiereaceae (Didiereaceae)
- dioncophyllaceae (Dioncophyllaceae)
- soldoggfamilien (Droseraceae) d f i n s
- drosophyllaceae (Drosophyllaceae)
- frankeniafamilien (Frankeniaceae)
- gisekiaceae (Gisekiaceae)
- halophytaceae (Halophytaceae)
- hinnebegerfamilien (Plumbaginaceae) d f i n s
- mirakelblomfamilien (Nyctaginaceae)
- molluginaceae (Molluginaceae)
- kannebærerfamilien (Nepenthaceae)
- physenaceae (Physenaceae)
- kermesbærfamilien (Phytolaccaceae)
- slireknefamilien eller syrefamilien (Polygonaceae) d f i n sv s
- portulakkfamilien (Portulacaceae) d f n s
- rhabdodendraceae (Rhabdodendraceae)
- sarcobataceae (Sarcobataceae)
- jojobafamilien (Simmondsiaceae)
- stegnospermataceae (Stegnospermataceae)
- tamariskfamilien (Tamaricaceae) n s
- Orden: Dilleniales (Dilleniales) (antyda i APG II-systemet)
- dilleniaceae (Dilleniaceae)
- Orden: Gunnerales (Gunnerales) (antyda i APG II-systemet)
- gunnerusbladfamilien (Gunneraceae)
- myrothamnaceae (Myrothamnaceae)
- gunnerusbladfamilien (Gunneraceae)
- Orden: Santalales (Santalales)
- balanophoraceae (Balanophoraceae)
- erythropalaceae (Erythropalaceae)
- loranthaceae (Loranthaceae)
- misodendraceae (Misodendraceae)
- olacaceae (Olacaceae)
- opiliaceae (Opiliaceae)
- sandeltrefamilien eller trådurtfamilien (Santalaceae) d n s
- schoepfiaceae (Schoepfiaceae)
- Orden: Saxifragales (Saxifragales)
- altingiaceae (Altingiaceae)
- aphanopetalaceae (Aphanopetalaceae)
- katsurafamilien (Cercidiphyllaceae)
- bergknappfamilien (Crassulaceae) d f i n sv s
- cynomoriaceae (Cynomoriaceae)
- daphniphyllaceae (Daphniphyllaceae)
- ripsfamilien (Grossulariaceae) d f n s
- tusenbladfamilien (Haloragaceae) d f i n s
- trollhasselfamilien (Hamamelidaceae)
- iteaceae (Iteaceae)
- peonfamilien (Paeoniaceae)
- penthoraceae (Penthoraceae)
- peridiscaceae (Peridiscaceae)
- pterostemonaceae (Pterostemonaceae)
- sildrefamilien (Saxifragaceae) d f i n sv s
- tetracarpaeaceae (Tetracarpaeaceae)
- Orden: Usikker (Trochodendrales?) (antyda i APG II-systemet)
- Klade: Rosidae
- Orden: Vitales (Vitales)[35]
- vinrankefamilien eller vinfamilien (Vitaceae)
- Orden: Crossosomatales (Crossosomatales)
- blærenøttfamilien (Staphyleaceae)
- crossosomataceae (Crossosomataceae)
- stachyuraceae (Stachyuraceae)
- Orden: Aphloiales (Aphloiales) (antydes i APG II-systemet, alternativt: Crossosomatales)[36]
- aphloiaceae (Aphloiaceae)
- geissolomataceae (Geissolomataceae)
- ixerbaceae (Ixerbaceae)
- picramniaceae (Picramniaceae)
- strassburgeriaceae (Strassburgeriaceae)
- Orden: Geraniales (Geraniales)
- francoaceae (Francoaceae )
- storkenebbfamilien (Geraniaceae) d f i n s
- ledocarpaceae (Ledocarpaceae)
- melianthaceae (Melianthaceae)
- vivianiaceae (Vivianiaceae)
- Orden: Myrtales (Myrtales)
- alzateaceae (Alzateaceae)
- combretaceae (Combretaceae)
- crypteroniaceae (Crypteroniaceae)
- heteropyxidaceae (Heteropyxidaceae)
- kattehalefamilien (Lythraceae) d f n s
- melastomataceae (Melastomataceae)
- memecylaceae (Memecylaceae)
- myrtefamilien (Myrtaceae)
- oliniaceae (Oliniaceae)
- mjølkefamilien eller nattlysfamilien (Onagraceae) d f i n s
- penaeaceae (Penaeaceae)
- psiloxylaceae (Psiloxylaceae)
- rhynchocalycaceae (Rhynchocalycaceae)
- vochysiaceae (Vochysiaceae)
- Underklade: Fabidar (Eurosidae I)
- Orden: Uplassert
- huaceae (Huaceae)
- Orden: Zygophyllales (Zygophyllales) (antyda i APG II-systemet)
- leddbladfamilien (Zygophyllaceae) (inkluderer Krameriaceae i APG II-systemet)
- Orden: Fabales (Fabales)
- erteblomfamilien (Fabaceae) d f i n s
- tamarindfamilien (Leguminosae-Caesalpinioideae)
- mimosafamilien (Leguminosae-Mimosoideae)
- blåfjørfamilien (Polygalaceae) d f n s
- quillajaceae (Quillajaceae)
- surianaceae (Surianaceae)
- erteblomfamilien (Fabaceae) d f i n s
- Orden: Celastrales (Celastrales)
- spolebuskfamilien (Celastraceae) d s
- jåblomfamilien (Parnassiaceae) d f i n s
- lepidobotryaceae (Lepidobotryaceae)
- Orden: Malpighiales (Malpighiales) (inkluderer Rafflesiales i APG II-systemet)
- achariaceae (Achariaceae)
- balanopaceae (Balanopaceae)
- bonnetiaceae (Bonnetiaceae)
- caryocaraceae (Caryocaraceae)
- centroplacaceae (Centroplacaceae)
- chrysobalanaceae (Chrysobalanaceae)
- perikumfamilien (Clusiaceae)
- ctenolophonaceae (Ctenolophonaceae)
- dichapetalaceae (Dichapetalaceae)
- evjeblomfamilien (Elatinaceae) d f n s
- kokafamilien (Erythroxylaceae)
- vortemjølkfamilien (Euphorbiaceae) d f n s
- euphroniaceae (Euphroniaceae)
- goupiaceae (Goupiaceae)
- humiriaceae (Humiriaceae)
- hypericaceae (Hypericaceae)
- irvingiaceae (Irvingiaceae)
- ixonanthaceae (Ixonanthaceae)
- lacistemataceae (Lacistemataceae)
- linfamilien (Linaceae) d f i n s
- lophopyxidaceae (Lophopyxidaceae)
- malpighiaceae (Malpighiaceae)
- malesherbiaceae (Malesherbiaceae)
- medusagynaceae (Medusagynaceae)
- ochnaceae (Ochnaceae)
- pandaceae (Pandaceae)
- pasjonsblomfamilien (Passifloraceae)
- phyllanthaceae (Phyllanthaceae)
- picrodendraceae (Picrodendraceae)
- podostemaceae (Podostemaceae)
- putranjivaceae (Putranjivaceae)
- quiinaceae (Quiinaceae)
- rafflesiaceae (Rafflesiaceae) (tidlegare Rafflesiales)
- rhizophoraceae (Rhizophoraceae)
- vierfamilien eller pilefamilien (Salicaceae) d f i n sv s
- trigoniaceae (Trigoniaceae)
- turneraceae (Turneraceae)
- fiolfamilien (Violaceae) d f i n s
- Orden: Oxalidales (Oxalidales)
- averrhoaceae (Averrhoaceae)
- brunelliaceae (Brunelliaceae)
- cephalotaceae (Cephalotaceae)
- connaraceae (Connaraceae)
- cunoniaceae (Cunoniaceae)
- elaeocarpaceae (Elaeocarpaceae)
- gaukesyrefamilien (Oxalidaceae) d f i n s
- Orden: Rosales (Rosales) (inkluderer Urticales i APG II-systemet)
- barbeyaceae (Barbeyaceae)
- hampefamilien (Cannabaceae) d f n s
- dirachmaceae (Dirachmaceae)
- sølvbuskfamilien eller tindvedfamilien (Elaeagnaceae) d f n s
- morbærfamilien (Moraceae)
- trollheggfamilien (Rhamnaceae) d f n s
- rosefamilien (Rosaceae) d f i n sv s
- almefamilien (Ulmaceae) d f n s
- neslefamilien (Urticaceae) d f i n s
- Orden: Cucurbitales (Cucurbitales)
- anisophylleaceae (Anisophylleaceae) (usikker taksonomi)
- begoniafamilien (Begoniaceae)
- coriariaceae (Coriariaceae)
- corynocarpaceae (Corynocarpaceae)
- graskarfamilien (Cucurbitaceae)
- datiscaceae (Corynocarpaceae)
- tetramelaceae (Tetramelaceae)
- Orden: Fagales (Fagales)
- bøkefamilien (Fagaceae) d f n s
- bjørkefamilien (Betulaceae) d f i n sv s
- jerntrefamilien (Casuarinaceae)
- porsfamilien (Myricaceae) d f n s
- sørbøkfamilien (Nothofagaceae)
- valnøttfamilien (Juglandaceae)
- rhoipteleaceae (Rhoipteleaceae )
- ticodendraceae (Ticodendraceae )
- Underklade: Malvider (Eurosidae II)
- Orden: Huerteales eller Tapisciales (antyda i APG II-systemet)
- dipentodontaceae (Dipentodontaceae)
- gerrardinaceae (Gerrardinaceae)
- tapisciaceae (Tapisciaceae)
- Orden: Malvales (Malvales)
- bixaceae (Bixaceae)
- solrosefamilien (Cistaceae) d f n s
- cochlospermaceae (Cochlospermaceae)
- cytinaceae (Cytinaceae) (systergruppe til Muntingiaceae)
- diegodendraceae (Diegodendraceae)
- dipterocarpaceae (Dipterocarpaceae)
- kattostfamilien (Malvaceae) d f n s
- muntingiaceae (Muntingiaceae)(systergruppe til Cytinaceae)
- neuradaceae (Neuradaceae)
- sarcolaenaceae (Sarcolaenaceae)
- sphaerosepalaceae (Sphaerosepalaceae)
- tysbastfamilien (Thymelaeaceae) d f n s
- Orden: Brassicales (Brassicales)
- akaniaceae (Akaniaceae)
- bataceae (Bataceae)
- kapersfamilien (Capparaceae, Capparidaceae)[37]
- papayafamilien (Caricaceae)
- cleomaceae (Cleomaceae)
- krossblomfamilien (Cruciferae) d f i n sv s
- emblingiaceae (Emblingiaceae )
- gyrostemonaceae (Gyrostemonaceae)
- koeberliniaceae (Koeberliniaceae)
- limnanthaceae (Moringaceae)
- moringaceae (Moringaceae)
- pentadiplandraceae (Pentadiplandraceae)
- resedafamilien (Resedaceae) d f n s
- salvadoraceae (Salvadoraceae)
- setchellanthaceae (Setchellanthaceae)
- stixaceae (Stixaceae) (inkludert i kapersfamilien)
- tovariaceae (Tovariaceae)
- blomkarsefamilien (Tropaeolaceae)
- Orden: Sapindales (Sapindales)
- sumakfamilien (Anacardiaceae)
- biebersteiniaceae (Biebersteiniaceae)
- balsamfamilien (Burseraceae)
- kirkiaceae (Kirkiaceae)
- mahognifamilien (Meliaceae)
- nitrariaceae (Nitrariaceae) inkl. Peganaceae og Tetradiclidaceae)
- rutefamilien eller sitrusfamilien (Rutaceae)
- lønnefamilien (Sapindaceae)
- bittervedfamilien (Simaroubaceae)
- Orden: Vitales (Vitales)[35]
- Klade: Korgplante-kladen (Asteridae)
- Orden: Cornales (Cornales)
- kornellfamilien (Cornaceae) d f i n s
- curtisiaceae (Curtisiaceae)
- grubbiaceae (Grubbiaceae)
- hortensiafamilien (Hydrangeaceae)
- hydrostachyaceae (Hydrostachyaceae)
- loasaceae (Loasaceae)
- nyssaceae (Nyssaceae)
- Orden: Ericales (Ericales)
- kattebuskfamilien (Actinidiaceae)
- springfrøfamilien (Balsaminaceae) d f n s
- clethraceae (Clethraceae)
- cyrillaceae (Cyrillaceae)
- fjellprydfamilien (Diapensiaceae) f i n s
- ibenholtfamilien (Ebenaceae)
- lyngfamilien (Ericaceae) d f i n sv s
- kreklingfamilien (Empetraceae) d f i n sv s
- fouquieriaceae (Fouquieriaceae)
- lecythidaceae (Lecythidaceae)
- lissocarpaceae (Lissocarpaceae) (usikker plassering)
- maesaceae (Maesaceae)
- marcgraviaceae (Marcgraviaceae)
- mitrastemonaceae (Mitrastemonaceae) (tidligere: Rafflesiales eller Malpighales)
- pellicieraceae (Pellicieraceae)
- pentaphyllacaceae (Pentaphyllacaceae)
- fjellflokkfamilien (Polemoniaceae) f n sv s
- nøkleblomfamilien (Primulaceae) d f i n s
- fredlausfamilien (Myrsinaceae)
- roridulaceae (Roridulaceae)
- sapodillefamilien (Sapotaceae)
- fluetrompetfamilien (Sarraceniaceae) s
- sladeniaceae (Sladeniaceae)
- styracaceae (Styracaceae)
- symplocaceae (Symplocaceae)
- ternstroemiaceae (Ternstroemiaceae)
- tetrameristaceae (Tetrameristaceae)
- tebuskfamilien (Theaceae)
- theophrastaceae (Theophrastaceae)
- Underklade: Euasteridae I (Euasteridae I)
- Orden: Usikker
- rubladfamilien (Boraginaceae) d f i n sv s inkl. honningurtfamilien (Hydrophyllaceae)) (ev. i korgplantetordenen Asterales)
- icacinaceae (Icacinaceae)
- oncothecaceae (Oncothecaceae)
- vahliaceae (Vahliaceae)
- Orden: Garryales (Garryales)
- eucommiaceae (Eucommiaceae)
- garryaceae (Garryaceae)
- Orden: Gentianales (Gentianales)
- gravmyrtfamilien (Apocynaceae)
- gelsemiaceae (Gelsemiaceae)
- søterotfamilien (Gentianaceae) d f i n sv s
- Klade loganiaceae (Loganiaceae) inkl. stryknintrefamilien
- maurefamilien (Rubiaceae) d f i n s
- Orden: Lamiales (Lamiales)
- akantusfamilien (Acanthaceae)
- trompettrefamilien (Bignoniaceae)
- byblidaceae (Byblidaceae)
- calceolariaceae (Calceolariaceae)
- carlemanniaceae (Carlemanniaceae)
- fagerblomfamilien (Gesneriaceae)
- leppeblomfamilien (Labiatae, Lamiaceae) d f i n s
- blærerotfamilien (Lentibulariaceae) d f i n s
- martyniaceae (Carlemanniaceae)
- myoporaceae (Myoporaceae)
- oliventrefamilien eller oljetrefamilien (Oleaceae) d f n s
- snylterotfamilien (Orobanchaceae) d s
- paulowniaceae (Paulowniaceae)
- sesamfamilien (Pedaliaceae)
- gjøglarblomfamilien (Phrymaceae)
- kjempefamilien (Plantaginaceae) d f i n s
- Underfamilie vasshårfamilien (Callitrichaceae) d f i n s
- plocospermataceae (Plocospermataceae)
- schlegeliaceae (Schlegeliaceae)
- brunrotfamilien (Scrophulariaceae) d f i n sv s
- stilbaceae (Stilbaceae)
- tetrachondraceae (Tetrachondraceae)
- jernurtfamilien (Verbenaceae) d s
- Orden: Solanales (Solanales)
- vindelfamilien (Convolvulaceae) d f n s
- hydroleaceae (Hydroleaceae)
- montiniaceae (Montiniaceae)
- søtvierfamilien eller potetfamilien (Solanaceae) d f n s
- sphenocleaceae (Sphenocleaceae)
- Underklade: Euasteridae II (Euasteridae II)
- Orden: Bruniales (Bruniales)
- bruniaceae (Bruniaceae)
- columelliaceae (Columelliaceae) (+ Desfontainiaceae)
- Orden: Usikker
- eremosynaceae (Eremosynaceae) = syn. Escalloniaceae
- escalloniaceae (Escalloniaceae) = syn. Eremosynaceae (+ Tribelaceae)
- paracryphiaceae (Paracryphiaceae) (+ Sphenostemonaceae og Quintiniaceae)
- polyosmaceae (Polyosmaceae)
- Orden: Korgplanteordenen (Asterales)
- alseuosmiaceae (Alseuosmiaceae)
- argophyllaceae (Argophyllaceae)
- korgplantefamilien (Asteraceae) d f i n sv s
- rubladfamilien (Boraginaceae) d f i n sv s inkl. honningurtfamilien (Hydrophyllaceae)) (ev. i Euasteridae I)
- calyceraceae (Calyceraceae)
- klokkefamilien eller botnegrasfamilien (Campanulaceae) d f i n sv s
- goodeniaceae (Goodeniaceae) (inkl. Brunoniaceae)
- bukkebladfamilien (Menyanthaceae) d f i n s
- pentaphragmaceae (Pentaphragmaceae)
- phellinaceae (Phellinaceae)
- rousseaceae (Rousseaceae) (inkl. Carpodetaceae)
- stylidiaceae (Stylidiaceae) (inkl. Donatiaceae)
- Orden: Apiales (Apiales)
- skjermplantefamilien (Apiaceae) d f i n s
- bergflettefamilien (Araliaceae) d n s
- aralidiaceae (Aralidiaceae)
- griseliniaceae (Griseliniaceae)
- mackinlayaceae (Mackinlayaceae)
- melanophyllaceae (Melanophyllaceae)
- myodocarpaceae (Myodocarpaceae)
- pennantiaceae (Pennantiaceae)
- pittosporaceae (Pittosporaceae)
- torricelliaceae (Torricelliaceae)
- Orden: Aquifoliales (Aquifoliales)
- kristtornfamilien (Aquifoliaceae) d n s
- cardiopteridaceae (Cardiopteridaceae)
- helwingiaceae (Helwingiaceae)
- phyllonomaceae (Phyllonomaceae)
- stemonuraceae (Stemonuraceae)
- Orden: Dipsacales (Dipsacales)
- moskusurtfamilien (Adoxaceae) d f n s
- kaprifolfamilien eller kaprifoliumfamilien (Caprifoliaceae) d f n s
- diervillaceae (Diervillaceae )
- kardeborrefamilien (Dipsacaceae) d f i n s
- linneafamilien (Linneaceae) d f n s
- morinaceae (Morinaceae )
- vendelrotfamilien (Valerianaceae) d f i n s
- Orden: Cornales (Cornales)
- Klade: Eigentlege tofrøblada plantar (Eudicotyledoneae, Tricolpates)
- Underklasse: Einfrøblada plantar (Monocotyledones, Liliopsida)
- Orden: Usikker
- petrosaviaceae (Petrosaviaceae)
- Orden: Acorales (Acorales) (antydast i APG II-systemet)
- kalmusrotfamilien (Acoraceae) d f n s (uplassert i APG II-systemet)[38]
- Orden: Alismatales (Alismatales)
- vassgrofamilien (Alismataceae) d f n s
- aponogetonaceae (Aponogetonaceae)
- myrkonglefamilien (Araceae) d f n s
- brudelysfamilien (Butomaceae) d f n s
- cymodoceaceae (Cymodoceaceae)
- froskebitfamilien (Hydrocharitaceae) d f n s
- saulaukfamilien (Juncaginaceae) d f i n s
- andematfamilien (Lemnaceae) d f n s[39]
- limnocharitaceae (Limnocharitaceae)
- posidoniaceae (Posidoniaceae)
- tjønnaksfamilien (Potamogetonaceae) d f i n s
- havgrasfamilien (Ruppiaceae)
- sivblomfamilien (Scheuchzeriaceae) d f n s
- bjønnbroddfamilien (Tofieldiaceae) f i n s
- vasskransfamilien (Zannichelliaceae)
- ålegrasfamilien (Zosteraceae)
- Orden: Aspargesordenen (Asparagales)
- påskeliljefamilien eller Amaryllidaceae d f i n s inkl Agapanthaceae, Alliaceae (laukfamilien)
- sandliljefamilien (Anthericaceae] d s (ev. inkludert i Agavaceae)
- aspargesfamilien (Asparagaceae) d f n s (tidlegare inkl Agavaceae, Aphyllanthaceae, Convallariaceae, Hesperocallidaceae, Hyacinthaceae, Laxmanniaceae, Ruscaceae, Themidaceae)
- agavefamilien (Agavaceae) (i APG II-systemet inkluderer den Anemarrhenaceae, Sandliljefamilien (Anthericaceae), Behniaceae, Herreriaceae)
- asteliaceae (Asteliaceae)
- blandfordiaceae (Blandfordiaceae)
- boryaceae (Boryaceae)
- konvallfamilien (Convallariaceae) d f n s
- doryanthaceae (Doryanthaceae)
- hyasintfamilien (Hyacinthaceae) d f n s
- hypoxidaceae (Hypoxidaceae)
- sverdliljefamilien (Iridaceae) d f n s
- ixioliriaceae (Ixioliriaceae)
- lanariaceae (Lanariaceae)
- orkidéfamilien (Orchidaceae) d f i n s
- tecophilaeaceae (Tecophilaeaceae)
- xanthorrhoeaceae (Xanthorrhoeaceae, inkl. aloëfamilien, dagliljefamilien)
- Underfamilie aloefamilien (Asphodelaceae)
- Underfamilie dagliljefamilien (Hemerocallidaceae)
- xeronemataceae (Xeronemataceae)
- Orden: Yamsrotordenen (Dioscoreales)
- burmanniaceae (Burmanniaceae)
- yamsrotfamilien (Dioscoreaceae)
- romefamilien (Nartheciaceae) d n s
- Orden: Liljeordenen (Liliales)
- alstroemeriaceae (Alstroemeriaceae)
- campynemataceae (Campynemataceae)
- tidlausfamilien (Colchicaceae) d n s
- corsiaceae (Corsiaceae) (i APG II-systemet sidan 2003)
- liljefamilien (Liliaceae) d f n s
- luzuriagaceae (Luzuriagaceae)
- giftliljefamilien (Melanthiaceae) f n (i APG II-systemet inkluderer denne firbladfamilien/trebladfamilien (Trilliaceae))
- Underfamilie firbladfamilien eller trebladfamilien (Trilliaceae)
- philesiaceae (Philesiaceae)
- rhipogonaceae (Rhipogonaceae)
- smilacaceae (Smilacaceae)
- Orden: Pandanales (Pandanales)
- cyclanthaceae (Cyclanthaceae)
- pandanaceae (Pandanaceae)
- stemonaceae (Stemonaceae)
- triuridaceae (Triuridaceae)
- velloziaceae (Velloziaceae)
- Orden: Usikker
- Klade: Commelinidae (Commelinidae)
- Orden: Usikker
- dasypogonaceae (Dasypogonaceae)
- Orden: Commelinales (Commelinales)
- dagblomfamilien (Commelinaceae)
- haemodoraceae (Haemodoraceae)
- hanguanaceae (Hanguanaceae)
- philydraceae (Philydraceae)
- vasshyasintfamilien (Pontederiaceae)
- Underorden: Palmar (Arecales)
- palmefamilien (Arecaceae)
- Orden: Poales (Poales)
- anarthriaceae (Anarthriaceae)
- ananasfamilien (Bromeliaceae)
- centrolepidaceae (Centrolepidaceae)
- storrfamilien eller halvgrasfamilien (Cyperaceae) d f i n sv s
- ecdeiocoleaceae (Ecdeiocoleaceae)
- eriocaulaceae (Eriocaulaceae)
- flagellariaceae (Flagellariaceae)
- joinvilleaceae (Joinvilleaceae)
- sivfamilien (Juncaceae) d f i n sv s[40]
- mayacaceae (Mayacaceae)
- grasfamilien (Poaceae) d f i n sv s
- rapateaceae (Rapateaceae)
- restionaceae (Restionaceae)
- piggknoppfamilien (Sparganiaceae) d f i n s
- thurniaceae (Thurniaceae)
- dunkjevlefamilien (Typhaceae) d f n s
- xyridaceae (Xyridaceae) (inkluderer familien Abolbodaceae)
- Orden: Ingefærplantar (Zingiberales)
- cannaceae (Cannaceae)
- costaceae (Costaceae)
- heliconiaceae (Heliconiaceae)
- lowiaceae (Lowiaceae)
- pilrotfamilien (Marantaceae)
- bananfamilien (Musaceae)
- strelitziaceae (Strelitziaceae)
- ingefærfamilien (Zingiberaceae)
- Orden: Usikker
- Klasse: Nakenfrøingar (Gymnospermae)
- KARSPOREPLANTAR (Pteridophyta)
Remove ads
Kjelder
Bakgrunnsstoff
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads