Slåtteinndeling i Hardingfeleverket

Sjubandsverket Norsk folkemusikk, oftast referert til som Hardingfeleverket, hadde som oppgåve å katalogisere og utgje slåttenedskrifter i ordna former. Difor fekk alle slåttar og slåttekrinsar nummer, og vart inndelt i tre hovudgrupper, Gangar i 6/8, gangar i 2/4, og springar. Arbeidet med å opprette variantgrupper vart for det meste utført av Eivind Groven.

Før redaksjonsarbeidet kom til dei større slåttegruppene, vart ei lang rekkje einskilde slåttar sette opp i kvart band. Denne inndelinga vart noko tilfelleleg gjort. Alle desse slåttane kan difor førast opp under kvart sitt distrikt:

• Slåttar frå Nordfjord og Sunnfjord
• Slåttar frå Sogn
• Slåttar frå Nordhordland
• Slåttar frå Voss
• Slåttar frå Hardanger
• Slåttar frå Sunnhordland
• Slåttar frå Valdres
• Slåttar frå Krødsherad
• Slåttar frå Telemark
• Slåttar frå Setesdal
• Slåttar frå Numedal
• Slåttar frå Sigdal
• Slåttar frå Krødsherad
• Slåttar frå Hallingdal.

Dei mindre slåttegruppene, som ikkje har vandra i særleg grad, høyrer og heime her.

Gangar 6/8

Gangarane i 6/8-takt vart for det meste samla i band I, som vart utgjeve i 1958, det året Truls Ørpen døydde. Ikkje alle slåttane fekk plass i bandet, og lista vart supplert med ei videreføring i band VII, tillegg b. Alt i alt vart det 177 overordna nummer av slåttar i 6/8, med undergrupper der det var tenleg (slåttekrinsar). Somme stader vart det til at variantgruppa heldt fram i supplementsdelen, av di det var kome nytt tilfang til slåtteverket.

• nr 1-69 er einskilde slåttar som står oppført under distrikt.
• 70: Hardinggjenta.
• 71: Spretten.
• 72: Vassendaslåtten.
• 73: gangaren Pål Løytnantsdreng.
• 74: Vossarull etter Ola Mosafinn.
• 75: Skarsnuten.
• 76: Heiloen.
• 77: Sindroen.
• 78: Gotuholten.
• 79: Myllargangaren.
• 80: Folkestaden.
• 81: Gamal Valdres-halling.
• 82: Akslabiten.
• 83: Smedølen.
• 84: Seterjenta under Gaustafjell.
• 85: Baklitullen.
• 86: Homslien.
• 87: Morgonvandringen.
• 88: Nordmannsklubben.
• 89: Bruraslått frå Voss.
• 90: Nøringen.
• 91: Storebrøtin.
• 92: Flatabøen.
• 93: Vårlengt.
• 94: Urheimen.
• 95: Uppstaden.
• 96: Gravbakken.
• 97: Frøyraken.
• 98: Systerslått (under Kivlemøyslåttane).
• 99: Muraren.
• 100: Heggtveiten.
• 101: Kjempehallingen.
• 102: Hellosen.
• 103: Langedragen III.
• 104: Langedragen I.
• 105: Jenta med garde.
• 106: Sevlegangaren.
• 107: Duft.
• 108: Luråsen II.
• 109: Rekveen.
• 110: Gudbrandsdølen.
• 111: Gjerki Haukeland.
• 112: Moghusfela.
• 113: Soteroen.
• 114: gangaren Skuldalsbruri.
• 115: Tussebruri.
• 116: Norafjølls.
• 117: Tjønnbergen.
• 118: Fjøllmanngjenta.

Slåttar i 6/8 som ikkje supplerer krinsane i band I

Her er ikkje eigenkomponerte slåttar av Johannes Dale og Eivind Groven tekne med (sjå eigne oppslag).

• 126: Kristi Hovden.
• 131: Halling, etter Torleiv Bolstad, Valdres.
• 133: Trulsen, etter Ola Grihamar, Vang i Valdres.
• 134: Halling etter Ola Skogstad, etter [[Ola Grihamar, Vang i Valdres.
• 140: Gudvangen, etter Hellik Juveli, Flesberg.
• 143: No e da gjort, etter Per Berge, Voss.
• 146: Rull etter Halte-Lars, etter Anders S. Kjerland, Granvin.
• 147: Gangar etter Olav Håstabø, etter Anders S. Kjerland, Granvin.
• 148: Kipar-Knut, etter Anders S. Kjerland, Granvin.
• 150: Gamle-Hagen II, etter Leif Rygg, Voss.
• 153: Slåtten hans Knut, etter Torleiv Bjørgum, Hylestad.
• 154: Gorrlaus, etter Torleiv Bjørgum, Hylestad.
• 157: Slåtten hass Papa, etter Vidar Lande, Bygland.
• 158: Jentestubben, etter Vidar Lande, Bygland.
• 159: Gangar etter Torjus Odden, etter Vidar Lande, Bygland.
• 160: Bestelanden, etter Vidar Lande, Bygland.
• 162: Skrubben, etter Vidar Lande, Bygland.
• 164: Gangar etter Ola Hytta, etter Vidar Lande, Bygland.
• 168: Draumen om Eilev Smedal, etter Kjetil Løndal, Tuddal.
• 169: Gangar etter Knut Brynjulvsson, etter Johannes Dale, Tinn.
• 171: Gangar etter Tov Holte, etter Johannes Dale, Tinn.

Gangar 2/4

Band II

Band II av Hardingfeleverket vart utgjeve i 1959. I dette bandet var det med 143 slåttenumre, dei første hundre einskildlåttar. Variantkatalogiseringa var endå ikkje kome så langt, slik at nokre av slåttane i bandet i røynda høyrer heime i større slåttekrinsar. Dette vart ikkje avklart før i band VII.

Dei første hundre slåttane i bandet er einskilde nummer utan slåttegruppe. Desse slåttane er lista opp etter distrikt:

• 1-61, sjå lista over.
• 62: Garvaren (Setesdal)
• 76: Frøysnesen (Setesdal)
• 102: Faremo-slått (Setesdal)
• 103: Frøyraken. (Setesdal).
• 104: Gangaren Fiskaren.
• 105: Gorrlausgangar.
• 106: Maltsteinen.
• 107: Fille-Vern.
• 108: Bordstabelen.
• 109: Hægseten.
• 110: Bråtåbukken.
• 111: Gudvangen II.
• 112: Kjeringa på Tinn.
• 113: Lise-Sjur.
• 114: Huvestaden.
• 116: Kongstunen.
• 117: Kolsrudslåtten.
• 118: Fille-Vern på nedstilt.
• 119: Serus og Lauvei.
• 120: Likslåtten.
• 121: Geitaslåtten.
• 122: Hei Huskom i Hei.
• 123: Ligangaren.
• 127: No mel eg, no stel eg.
• 128: Langåkeren.
• 129: Gøytilsgjenta.
• 130: Elgskyttaren.
• 131: Fossheimen.
• 132: Eg er liten eg.
• 133: Lappen.
• 134: Gjentebedragaren.
• 135: Knut Heddis Minne.
• 136: Den Kaldsteikte.
• 137: Tinnemannen.
• 138: Håstabørullen.
• 139: Skinnarlanden.
• 140: Gangaren Mattis Flathus.
• 141: Gjestebodsslåtten.
• 142: Rekveen II.
• 143: Halling etter Langedragen, under Kivlemøyslåttane.

Band III

Band III tek føre seg dei store slåttekrinsane i 2/4-takt. Bandet vart utgjeve i 1960. Det vanta framleis noko supplement, som ikkje kom med før i band VII.

• 144: Den vande låtten.
• 145: Lonarkjempun.
• 146: Fjøllrosa.
• 147: Gangaren Gudvangen.
• 148: Kvamshallingen.
• 149: Skorin.
• 150: Gangaren Brynjulv Olsson.
• 151: Sevliden.
• 152: gangaren Fossegrimen.
• 153: Kongsbergfenta.
• 154: Hallingen Rotneims-Knut.
• 155: Fenta.
• 156: Røyskatten.
• 157: Lofthusen.
• 158: Hildalen.
• 159: Hopparen.
• 160: Heit du fa`i min.
• 161: Gangaren Førnesbrunen.

Supplement i band VII

Desse nummera er slåttar som ikkje har variantar i andre variantgrupper, eller er nykomponerte.

• 175: Kvannebergen, etter Kristian Øvrevollseie, Hol.
• 176: Halling etter Ola Dekko, etter Sevat Sataøen, Ål.
• 180: Pål sine høner.
• 182: Halling, etter Kittil Flaglien, Krødsherad.
• 183: Rull etter Tråen, etter Anders S. Kjerland, Granvin.
• 186: Fubbedansen, etter Peder Straumen, Solund, Sogn.
• 187: Grautaslåtten, etter Kristen Mardal, Gloppen, Nordfjord.
• 188: Tufta-Berte, etter Johannes Holsa, Gaular.
• 190: Buseten, etter Torleiv Bjørgum, Bygland.
• 192: Heddenesen, etter Vidar Lande, Bygland.
• 195: Steinstolen, etter Hauk Buen, Jondalen i Buskerud.
• 197: Spelemannshaugen, etter Olav O. Flåto, Hovin.
• 198: Bufarsdagen, etter Olav O. Flåto, Hovin.
• 202: Gangar etter Håvard Gibøen, etter Johannes Dale, Tinn.

Springarar

Band IV

Det fjerde bandet av hardingfeleverket kom ut i 1963, og inneheldt den første bolken av slåttar i 3/4-takt. Første halvdelen av bandet hadde mest berre slåttar frå Vestlandet, og dei 44 første slåttane er alle frå Sogn og Fjordane. Arne Bjørndal har skrive ned dei første 92 slåttane i bandet. Etter nr 93 følgjer slåttar frå Hardanger og Voss, og frå nr 140, slåttar frå Valdres, Hallingdal, Sigdal og Krødsherad. Dei siste vel 40 slåttane i bandet er frå Telemark, mange av dei skrivne ned av Gregar Nordbø og Torkjell Haugerud (slåttar som er lite nytta i dag).

Slåttane i bandet er etter måten delt inn i distrikt, men inndelinga er noko tilfelleleg. Difor har det vore tenleg å skilja ut dei ulike distrikta i eigne artiklar.

Band V

Band fem av hardingfeleverket vart først utgjeve i 1967, to år etter at Arne Bjørndal døydde. Eivind Groven sat no med hovudansvaret for redaksjonsarbeidet, noko han heldt på med til kreftene svikta. Dei tre hovudredaktørane står framleis nemnde på førstesida, sjølv om dei ikkje hadde vore med heilt fram.

I dette bandet kjem dei første slåttegruppene til, gjerne mindre grupper på to til tre springarar (nr 358 og frametter).

• 358: Gjelsviken a og b.
• 359: Numedølen a og b.
• 360: Nils Gudmundsrud a og b.
• 361: Silde-Per.
• 362: Skjelleruden a og b.
• 363: Haugerudspringaren a og b.
• 364: Slåtten etter bestefar a og b.
• 365: Sølve-Knut a og b.
• 366: Håstabøen a og b.
• 367: Fjellbekken etter Lars Fykerud a og b.
• 368: Veneflamma a og b.
• 369: Tinndølsspringar/springar etter gamle Hans Fykerud (a og b).
• 370: Springar etter Håvard Gibøen a og b.
• 371: Springaren Jotunheimen a og b.
• 372: Skrylte-Hans a og b.
• 373: Signe Ulladalen a og b.
• 374: Saltevju a og b.
• 375: Sagafossen a og b.
• 376: springaren Rjukanfossen a og b.
• 377: Madsson a og b.
• 378: Prestegåra a og b (Luse-Søren).
• 379: Olav Grovens Minne a og b.
• 380: Napperspringaren, a og b.
• 381: Myllarens siste slått, a og b.
• 382: Løytnantdrengen a og b.
• 383: Jomfru Lisken, a og b.
• 384: Håvardsstubben, a og b.
• 385: Bægjuven, a og b.
• 386: Fiskestigen, a og b.
• 387: Fjellbekken frå Telemark, a og b.
• 388: Datt du ned, du, a og b.
• 389: Springar etter Isak Rokne, a og b (med supplement).
• 390: Vetla gjento mi, a og b.
• 391: Roknen, a og b.
• 392: Sagafossen, a og b.
• 393: Jomfru Lisken frå Hardanger, a og b.
• 394: Springar etter a: Severin Kjerland og b: Sjurd Håstabø, båe Granvin.
• 395: Springar etter a: Lars Sande og b: Lasse Trædal, båe Sogn.
• 396: Springar etter a: Hermann Straumen og b: Anders Sagen, båe Sogn.
• 397: Skateruden, a og b.
• 398: Raklekjølken, a og b.
• 399: Springar etter Ulrik Jensestogun, a og b (siste etter Ola Fystro).
• 400: Sylkjegulen, a og b.
• 401: Nordlanden, a og b.
• 402: springaren Knut Vøle, a og b.
• 403: Kristofferrengja, a og b.
• 404: Fuglesongen, a og b.
• 405: Krullafuru, a og b.
• 406: springaren Gudbrand Østen (Langåkeren), a og b.
• 407: Goffalåtten, a og b.
• 408: Vass-såren, a og b.
• 409: Den søte mjølkevellinga, a og b.
• 410: Springar, a etter Johan Kleven, b etter Nils Stubberud.
• 411: Springar, både a og b etter Johan Kleven.
• 412: Springar etter Kjetil Haugen, a etter Olav Groven, b etter Bjørn Høgetveit.
• 413: Huttetu, a og b.
• 414: Fanteguten a og b.
• 415: Ungkoneslåtten a-c.
• 416: Napperen a-c.
• 417: Myllargutens draum a-c.
• 418: Sørfjorden a-c.
• 419: Bjølleslåtten a-c.
• 420: sjå Sønnstaulen.
• 421: Basken a-c.
• 422: Helge Treisk a-c.
• 423: Gamle-Signe a-c.
• 424: Veggligjenta a-c.
• 425: Traskjen a-c.
• 426: Høytjuven a-c.
• 427: Lars Målar a-c.
• 428: Haslebuskane a-c.
• 429: Høybøfjøshjellen a-c.
• 430: Håkanes-Førli a-c.
• 431: Smågutspringaren a-c.
• 432: Gullfakse a-c.
• 433: Gullbringen a-c.
• 434: Brennheiten a-c.
• 435: Låa a-c.
• 436: Den som rullar etter golvet a-c.
• 437: Ikkje sutra e og ikkje gret e, a-c.
• 438: Prillar-Guri.
• 439: Langenesen a-c.
• 440: Den gode låtten, a-c.
• 441: Syrgjefuen/Fjøllrosa, a-c.

band VI

Band seks av hardingfeleverket vart ikkje ferdig før i 1979. Eivind Groven døydde i 1977, men hadde lært opp Sven Nyhus, som tok til med slåttesamling frå om lag 1972. Redaksjonsnemnda for bandet var no Nyhus, Reidar Sevåg og Jan Petter Blom. Satsen i bandet var noko annleis enn før. Notetrykken var mindre, noko som gav rom for fleire slåttar, og det var ikkje lenger bilete med som i dei førre banda, der det hadde vore bilete av landskap, gamal bygnad og folkedrakter frå ulike landsluter. Det faglege kom difor meir i forgrunnen, og den folkepedagogiske (nasjonsbyggjande) aspektet vart tona ned.

• 442: Brekke-enkja, a og b (båe etter Andreas Hauge).
• 443-444: Hilmerengjene
• 445: Sivlefossen a-c.
• 446: Fykerudspringar (Haugerud, Groven, Borgen) a-c.
• 447: Luråsspringar, a-c.
• 448: Hilmerengjene
• 449: Ho Kjersti sjøl, a-c.
• 450: Ein ta veksaro, a-c.
• 451: Røynelåtten, a-c.
• 452: Perigarden, a-c.
• 453: Springar etter Tjuven, a-c.
• 454: Springar etter Hamrisbrøta, a-c.
• 455: Gauken a-c.
• 456: Signe, a-c.
• 457: Fossekallen, a-c.
• 458: Gjestebodsgubben a-c.
• 459: Håkanesgrisen a-c.
• 460: Sagahaugen a-d.
• 461: Sjåheimen a-d.
• 462: Knivane a-d.
• 463: Springaren som styggen blistra i kyrkjetårnet a-d.
• 464: Høyversdagen a-d.
• 465: Tovil Runningen a-d.
• 466: Purkekragin a-d.
• 467: Belarguten a-d.
• 468: Håkanesen a-d.
• 469: Bøkår-rennan a-d.
• 470: springaren Falkeriset, a-d.
• 471: Flatlandsspringaren, a-d.
• 472: Lindehaugjen a-d.
• 473: Sundbreien a-d.
• 474: Gro Holto, a-e.
• 475: Sønnstaulen, a-e.
• 476: Vårfuglen, a-e.
• 477: Bolkesjø-Miland, a-e.
• 478: Mehanken, a-e.
• 479: Sandsdalen, a-e.
• 480: under Kivlemøyslåttane.
• 481: Tru på Torgon a-e.
• 482: Oterholtfossen a-e.
• 483: Syndebukken a-e.
• 484: Jålin a-e.
• 485: Fykerudens minne, a-e.
• 486: Bokkoen, a-e.
• 487: Jåle-Ragnhild, a-e.
• 488: Høgemoen, a-e.
• 489: Kari Midtigard på Tinn, a-f.
• 490: Stundo er mi kjering god, a-f.
• 491: Hei so dansa jento mi, a-f.
• 492: Lauskarlåtten, a-f.
• 493: Vårflaumen, a-f.
• 494: Ransåsen, a-f.
• 495: Jonsokdagen, a-f.
• 496: Systerslått, under Kivlemøyslåttane.
• 497: Leikanruden, a-f.
• 498: Folkedalen, a-f.
• 499: Siklebekken, a-g.
• 500: Tjugedalaren, a-g.
• 501: Tannlausen, a-g.
• 502: Jenta ned med strondi, a-g.
• 503: Springaren Kristi Vangje, a-g.
• 504: Skinntrøya, a-g.
• 505: Vesle Kari Rud, a-g.
• 506: Månekåsen, a-g.
• 507: Treskreppa, a-g.
• 508: springaren Ragnhild Hægard, a-g.
• 509: Gamle Gulbrand, a-g.
• 510: Håvard Gibøens draum, a-g.
• 511: Tusen-Tore, a-g.
• 512: Kvenneslåtten, a-g.
• 513: Bøheringen, a-g.
• 514: Tukthusen, a-h.
• 515: Tjednbarden, a-h.
• 516: Grimeliden, a-h.

band VII

Sjuande band av hardingfeleverket låg føre i 1981, med same avsluttande redaksjonsnemnd. Dette bandet inneheldt dei største springar-krinsane, og i tillegg ein etterrakst, eller supplement, med slåttar tilknytt slåttegruppene utgjeve før, men som ikkje hadde vore katalogisert i tide. I denne oversikta står supplementsslåttane oftast under den gruppa dei er knytt til, der det er mogleg.

• 517: Nordfjordingen.
• 518: Kolsruden.
• 519: Veksaren.
• 520: Den blårandute.
• 521: Slidringen.
• 522: Igletveiten.
• 523: Flesbergen.
• 524: Moguten.
• 525: Jondølen.
• 526: springaren Jarand Skinnarland.
• 527: springaren Asle Myro.