Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Nagroda Literacka Gdynia

polska nagroda literacka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Nagroda Literacka Gdynia
Remove ads

Nagroda Literacka Gdynia – nagroda dla najlepszych książek wydanych w poprzednim roku, ustanowiona z inicjatywy Elżbiety Gwiazdowskiej (byłej dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej[1]) w kwietniu 2006 roku[2][3] przez prezydenta Miasta Gdyni, Wojciecha Szczurka.

Szybkie fakty Przyznający, Państwo ...

Ideą Nagrody Literackiej Gdynia jest uhonorowanie wyjątkowych osiągnięć żyjących, polskich twórców, co stanowić ma silny i jednocześnie trwały bodziec do jeszcze bardziej wzmożonej aktywności w obrębie szeroko pojętej literatury oraz sztuki[4]. Do roku 2013 Nagroda przyznawana była w trzech kategoriach:

  • proza,
  • poezja,
  • eseistyka.

W 2014 wprowadzono kolejną kategorię – przekład literacki na język polski[5].

Nagroda ma charakter ogólnopolski i jest przyznawana co roku. Jest to jedna z bardziej znaczących i prestiżowych polskich nagród literackich[6][7][8][9].

Remove ads

Przebieg konkursu

Lista nominowanych książek ogłaszana jest w maju podczas konferencji prasowej na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie[10][11]. Uroczysta Gala Finałowa odbywa się w Gdyni. Termin jest ruchomy, przez wiele lat był to czerwiec, jednak od 2018 roku ma ona miejsce w sierpniu. Laureaci otrzymują pamiątkowe statuetki (Kostki Literackie) oraz nagrodę pieniężną w wysokości 50 000 zł[12].

Remove ads

Kapituła

Podsumowanie
Perspektywa

Wybór zarówno nominowanych, jak i laureatów należy do Kapituły. W jej skład w poszczególnych latach wchodzili:

  • 2006-2008: Piotr Śliwiński (przewodniczący), Marek Bieńczyk, Agata Bielik-Robson, Alina Brodzka-Wald, Jerzy Jarniewicz, Piotr Sommer, Małgorzata Łukasiewicz, Paweł Śpiewak
  • 2009: Piotr Śliwiński (przewodniczący), Marek Bieńczyk, Jerzy Jarniewicz, Małgorzata Łukasiewicz Agata Bielik-Robson, Zbigniew Kruszyński, Aleksander Nawarecki[13]
  • 2010-2013: Piotr Śliwiński (przewodniczący), Agata Bielik-Robson, Marek Bieńczyk, Jerzy Jarniewicz, Zbigniew Kruszyński, Małgorzata Łukasiewicz, Aleksander Nawarecki[14][15]
  • 2014: Małgorzata Łukasiewicz (przewodnicząca), Agata Bielik-Robson, Marek Bieńczyk, Jacek Gutorow, Jerzy Jarniewicz, Zbigniew Kruszyński, Aleksander Nawarecki[16][17][18]
  • 2015-2018: Agata Bielik-Robson (przewodnicząca), Marek Bieńczyk, Jacek Gutorow, Jerzy Jarniewicz, Zbigniew Kruszyński, Aleksander Nawarecki
  • 2019-2020: Agata Bielik-Robson (przewodnicząca), Jerzy Jarniewicz, Zbigniew Kruszyński, Małgorzata Łukasiewicz, Aleksander Nawarecki
  • 2021: Jerzy Jarniewicz (przewodniczący), Adam Lipszyc, Eliza Kącka, Zbigniew Kruszyński, Tomasz Swoboda, Aleksander Nawarecki, Dorota Kozicka[19]
  • 2022-2023: Jerzy Jarniewicz (przewodniczący), Adam Lipszyc, Eliza Kącka, Tomasz Swoboda, Aleksander Nawarecki, Dorota Kozicka, Barbara Klicka[20][21]
  • 2024: Dorota Kozicka (przewodnicząca), Eliza Kącka, Barbara Klicka, Jakub Kornhauser, Adam Lipszyc, Aleksander Nawarecki, Tomasz Swoboda[22]
  • 2025: Dorota Kozicka (przewodnicząca), Piotr Bogalecki, Adam Lipszyc, Eliza Kącka, Barbara Klicka, Jakub Kornhauser, Tomasz Swoboda

Od 2016 roku funkcję sekretarza pełni Natalia Gromow, wcześniej stanowisko to piastowała Violetta Trella (2008-2015) oraz Elżbieta Gwiazdowska (2006-2007)[23].

Remove ads

Laureaci poszczególnych edycji

Podsumowanie
Perspektywa
Więcej informacji edycja, ogłoszenie wyników ...

W 2007 roku po raz pierwszy przyznano specjalną Nagrodę Osobną. Otrzymała ją Magdalena Tulli za Skazę. Od 2014 przyznawana jest nagroda w kategorii przekładu. Jako pierwszy otrzymał ją Jerzy Czech za antologię poezji szesnastu poetów rosyjskich Wdrapałem się na piedestał. Nowa poezja rosyjska[46], rok później uhonorowano Wiktora Dłuskiego za przekład Martwych dusze Gogola[47].

Remove ads

Nominowani w poszczególnych edycjach

Podsumowanie
Perspektywa

I edycja – 2006[48]:

II edycja – 2007[49]:

III edycja – 2008[50]:

IV edycja – 2009[51]:

V edycja – 2010[52]:

VI edycja – 2011[53]:

VII edycja – 2012[54]:

VIII edycja – 2013[55]:

IX edycja – 2014[56]:

X edycja – 2015[57]:

XI edycja – 2016[58]:

XII edycja – 2017[59]:

XIII edycja – 2018[60][61]

XIV edycja – 2019[62]

XV edycja – 2020[63]

XVI edycja – 2021[64]

XVII edycja – 2022[65]

XVIII edycja – 2023[66]

  • proza: Wiktoria Bieżuńska – Przechodząc przez próg, zagwiżdżę | Mateusz Górniak – Trash story | Agnieszka Jelonek – Trzeba być cicho | Zyta Rudzka – Ten się śmieje, kto ma zęby | Małgorzata Żarów – Zaklinanie węży w gorące wieczory
  • poezja: Marcin Czerkasow – Mountain View | Anouk Herman – right into pod tramwaj | Joanna Oparek – Małe powinności | Piotr Przybyła – analfabeta | Adam Wiedemann – Odżywki i suplementy
  • esej: Anna R. Burzyńska – Atlas anatomiczny Georga Büchnera | Konrad Niemira – Bazgracz. Trzy eseje o Norblinie | Grzegorz Piątek – Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920–1939 | Piotr Sadzik – Regiony pojedynczych herezji | Jarek Szubrycht – Skóra i ćwieki na wieki. Moja historia metalu
  • przekład na język polski: Kaja Gucio – Chronologia wody (autorka oryginału: Lidia Yuknavitch) | Jan Maria Kłoczowski – Stanisław August Poniatowski i Europa wieku świateł. Tom I, II (autor oryginału: Jean Fabre) | Jerzy Koch – Mój mały zwierzaku (autor oryginału: Marieke Lucas Rijneveld) | René Koelblen i Stanisław Waszak – Zniknięcia (autor oryginału: Georges Perec) | Krzysztof Majer – Kochanka Wittgensteina (autor oryginału: David Markson)

XIX edycja – 2024[67]

XX edycja – 2025

  • proza: Andrzej Dybczak – Las duchów | Agnieszka Jelonek – West Farragut Avenue | Elżbieta Łapczyńska – Mowa chleba | Izabela Tadra – Hotel ZNP | Michał Trusewicz – Plemię
  • poezja: Anouk Herman – Silesian Gothic | Agata Puwalska – Otwarte światy | Krzysztof Siwczyk – Na przecięciu arteri | Przemysław Suchanecki – Łucznik | Mateusz Żaboklicki – Garadobedaro
  • esej: Agnieszka Berlińska – Szajna, Szajnisko. Portret zakulisowy | Weronika Kostyrko – Róża Luksemburg. Domem moim jest cały świat | Kora Tea Kowalska – Patrz pod nogi. O zbieraniu rzeczy | Maciej Pisuk – Staniemy się tacy jak on. Głosy z przeklętej ulicy | Joanna Wilengowska – Król Warmii i Saturna
  • przekład na język polski: Marcin Gaczkowski – Miasto (autor oryginału: Walerian Pidmohylny) | Barbara Jaroszuk – Pasierb (autor oryginału: Juan José Saer) | Agnieszka Kowaluk – Dane odosobowe (autor oryginału: Elfriede Jelinek) | Magdalena Nowakowska – Kos kos jeżyna (autor oryginału: Tamta Melaszwili) | Aga Zano – Johnny Panika i Biblia Snów oraz inne opowiadania (autor oryginału: Sylvia Plath)
Remove ads

Imprezy towarzyszące

Podsumowanie
Perspektywa

„Literaturomanie” – Dni Nagrody Literackiej Gdynia

„Literaturomanie” – Dni Nagrody Literackiej Gdynia[68][69] to festiwal, który odbywa się od 2008 roku.

„Literaturomanie” to spotkania publiczności ze współczesnymi pisarzami różnych gatunków literatury (poezja, proza, esej oraz publicystyka i reportaż). Zaproszeni goście dyskutują między sobą oraz z publicznością na aktualne tematy. O poziom merytoryczny rozmów dbają prowadzący – krytycy i dziennikarze kulturalni z mediów, które patronują Nagrodzie Literackiej Gdynia.

Edycje festiwalu

2008

W ramach „Literaturomanii” 2008 odbyły się m.in.:

  • Autor. Autor! – spotkania autorskie z pisarzami (gośćmi byli: Wiesław Myśliwski, Eustachy Rylski, Leszek Szaruga, Jacek Żakowski);
  • Bookcrossing oraz Akcja wymiany książek;
  • Debaty Literackie „Gdyni” – spotkania z autorami nominowanymi do Nagrody Literackiej Gdynia. W ramach wydarzenia czytane są fragmenty nominowanych książek przez poszczególnych autorów;
  • Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna – prezentacja fragmentu zwycięskiego dramatu, wyróżnionego Gdyńską Nagrodą Dramaturgiczną oraz rozmowa z jego autorem;
  • Koncert muzyczny – grupa Świetliki;
  • Otwarty Turniej Jednego Wiersza – połączenie poezji oraz performance’u, podczas którego zgłoszeni uczestnicy prezentują swoją twórczość, a jury złożone z gości festiwalu ocenia twórczość i wskazuje zwycięzców, których wiersze zostają opublikowane w Dodatku Literackim NLG;
  • Pokaz specjalny filmu – oraz spotkanie z twórcami („Jegomość Tischner i jego filozofia po góralsku”, twórcy: Witold Bereś, Artur Więcek);
  • Targi Antykwaryczne – kiermasz, który skupia w jednym miejscu trójmiejskich antykwariuszy i ich najlepsze zbiory;
  • Vademecum Nagrody Literackiej Gdynia – stoisko księgarniane, przy którym można nabywać książki autorstwa wszystkich gości festiwalu oraz poprosić ich o dedykacje i autografy;
  • Warsztaty poetyckie – bezpłatne zajęcia dla wybranych z wcześniejszych zgłoszeń 10–15 osób, prowadzone przez jednego z laureatów poprzednich edycji Nagrody Literackiej Gdynia (w 2008 roku był to Wojciech Bonowicz).

Ponadto w ramach festiwalu odbyły się rozmowy z gośćmi: Stefanem Chwinem, Piotrem Kłoczowskim, Stanisławem Rośkiem, Krzysztofem Środą oraz Jackiem Żakowskim.

  • Thumb
    Vademecum NLG – w tle Wiesław Myśliwski podpisujący swoje książki
  • Thumb
    Debata członków Kapituł najważniejszych polskich nagród literackich
  • Thumb
    I Otwarty Turniej Jednego wiersza; wyróżnieni od lewej: Mariusz Więcek, Anna Wieser, Joanna Herman, Patryk Dziczek
  • Thumb
    Koncert Świetlików podczas „Literaturomanii”
2009

W programie „Literaturomanii” 2009, które odbyły się 12–13 czerwca 2009 r. w Teatrze Miejskim im. Witolda Gombrowicza w Gdyni[70], znalazły się:

  • Akcja wymiany książek;
  • Autor. Autor! – spotkania autorskie z pisarzami: Hanną Krall, które poprowadzili Paweł Huelle oraz Janusz Głowacki, prowadzący – Remigiusz Grzela;
  • Debaty Literackie „Gdyni” – spotkania z autorami nominowanymi do Nagrody Literackiej Gdynia prowadzone przez krytyków literackich i dziennikarzy: poezja – Michał Chaciński (TVP Kultura), proza – Andrzej Franaszek (Tygodnik Powszechny), esej – Łukasz Rudziński (portal trojmiasto.pl);
  • Dwie dekady polskiej literatury – debata o literaturze polskiej po 1989 roku, z udziałem Przemysława Czaplińskiego, Ewy Graczyk, Leszka Szarugi, Adama Wiedemanna oraz Marka Zaleskiego. Spotkanie poprowadził Dariusz Bugalski;
  • Gdynia zaczytana – wystawa prac konkursu fotograficznego o tym samym tytule (laureatami zostali: Kamila Gołębiewska, Łukasz Sławiński oraz Wawrzyniec Lenart);
  • Mumio – występ oraz spotkanie z członkami Mumio;
  • Otwarty Turniej Jednego Wiersza – trzecia edycja konkursu łączącego poezję oraz performance; jury w składzie: Leszek Szaruga, Anna Sobecka oraz Wojciech Boros oceniło twórczość i wskazało zwycięzców;
  • Vademecum Nagrody Literackiej Gdynia – stoisko księgarniane, przy którym można było nabyć książki autorstwa wszystkich gości festiwalu oraz poprosić ich o dedykacje i autografy;
  • Warsztaty prozatorskie – bezpłatne, dwudniowe zajęcia dla wybranych z wcześniejszych zgłoszeń 10 osób, poprowadzone przez Leszka Szarugę.

Jesienne Spotkania z Laureatami Nagrody Literackiej Gdynia

Jesienne Spotkania to wydarzenie odbywające się na przełomie października i listopada, umożliwiające spotkanie miłośników kultury i sztuki z laureatami Nagrody Literackiej Gdynia. Można na nich uczestniczyć w swobodnych rozmowach o literaturze oraz posłuchać interpretacji tekstów laureatów.

Spotkania 2008

Więcej informacji rok, data ...

Dodatek Literacki. Gazeta Nagrody Literackiej Gdynia

Miejska Biblioteka Publiczna w Gdyni wydaje kilka razy w ciągu roku „Dodatek Literacki. Gazeta Nagrody Literackiej Gdynia”.

Remove ads

Przypisy

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads