południowy

południowy (język polski)

wymowa:

IPA: [ˌpɔwudʲˈɲɔvɨ], AS: [pou̯udʹńovy], zjawiska fonetyczne: zmięk.• -ni…• akc. pob. ^ⓘ

^ⓘ

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) odbywający się w południe, dotyczący południa (czas)

(1.2) geogr. mający miejsce na południu, dotyczący południa (kierunek)

(1.3) pot. tropikalny

odmiana:

(1)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	południowy		południowa	południowe	południowi	południowe
dopełniacz	południowego		południowej	południowego	południowych
celownik	południowemu		południowej	południowemu	południowym
biernik	południowego	południowy	południową	południowe	południowych	południowe
narzędnik	południowym		południową	południowym	południowymi
miejscownik	południowym		południowej	południowym	południowych
wołacz	południowy		południowa	południowe	południowi	południowe
nie stopniuje się

przykłady:

(1.1) Spóźniłam się na nasze południowe spotkanie!

(1.2) Wiatr wieje w kierunku południowym.

(1.3) Mama kupiła trochę owoców południowych: pomarańczy, grejpfrutów i bananów.

składnia:

kolokacje:

(1.1) południowe słońce • południowy upał / skwar • południowa przerwa

(1.2) południowy wschód • południowy zachód • w południowej Polsce • półkula południowa • biegun południowy • południowy wiatr • Ameryka Południowa • Korea Południowa • Republika Południowej Afryki

synonimy:

antonimy:

(1.1) północny

(1.2) północny

(1.3) polarny

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1) rzecz. południe n, południca ż, południk m

(1.1) przym. popołudniowy, przedpołudniowy

(1.2) Południowiec

związki frazeologiczne:

etymologia:

pol. południe + -owy

uwagi:

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.1) twaalfuur; (1.2) suid, suidelik
• angielski: (1.1) noon, midday; (1.2) southern
• arabski: (1.2) جنوبي
• bułgarski: (1.2) южен
• chiński standardowy: (1.2) 南方 (nánfāng)
• czeski: (1.2) jižní
• dolnołużycki: (1.2) pódpołdnjowy
• duński: (1.1) middags-; (1.2) sydlig, søndre
• esperanto: (1.1) tagmeza; (1.2) suda
• francuski: (1.2) méridional, austral
• górnołużycki: (1.2) južny
• hawajski: (1.2) hema
• hebrajski: (1.2) דרומי (dromi)
• hiszpański: (1.1) de mediodía; (1.2) meridional, austral; (1.3) tropical, meridional
• interlingua: (1.1) meridional; (1.2) austral
• kaszubski: (1.1) pôłniowi
• łaciński: (1.1) meridies; (1.2) meridionalis, australis
• niderlandzki: (1.2) zuidelijk
• niemiecki: (1.2) südlich, Süd-
• nowogrecki: (1.1) μεσημβρινός, μεσημεριάτικος, μεσημεριανός; (1.2) νότιος
• ormiański: (1.2) հարավային (harav'ayin)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.2)
• portugalski: (1.2) austral
• rosyjski: (1.2) южный
• rumuński: (1.2) sud-
• sanskryt: (1.2) याम्य, दक्षिण, अवाच्य
• słowacki: (1.2) južný
• szkocki gaelicki: (1.2) deas
• szwedzki: (1.2) sydlig, södra
• ukraiński: (1.1) південний; (1.2) південний
• węgierski: (1.1) déli; (1.2) déli; (1.3) déli
• włoski: (1.1) di mezzogiorno, meridiano; (1.2) meridionale

źródła: