Барда

Барда, Барта — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Bardo
Паходжаньне
Мова(-ы)	германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы)	Барта
Зьвязаныя імёны	Бардзіла, Барцін, Бартаўт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Барда»

Паходжаньне

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Барда або Барта (Bardo, Barto) — імя германскага паходжаньня^[1]. Іменная аснова -бард- (-барт-) паходзіць ад гоцкага *bards 'волат'^[2] або ад стараверхненямецкага barta 'баявая сякера'^[3][a]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Бардзіла (Бартэль), Бардзін (Барцін), Бартаўт (Барталт, Бартальт, Бартальд). Адзначаліся германскія імёны Bardilo (Bartel), Bardinus, Bartolt (Bartold). Іменная аснова -барт- таксама магла ўтварыцца ад асновы -бэрт- (e > a)^[5].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Bart, Barta, Bartołt (Bartoldus^[6]), Abart, Albart, Libard (Libart), Lubard (Lubart), Zybart, а таксама гібрыднага германска-славянскага Suchobart^[7].

У 1632 і 1635 гадох ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Gregorius Barth, Regiomontanus Borussus^[8].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: пана Митька Бардича и пана Федора Бардича (21 верасьня 1474 году)^[9]; Анъдрею Бардичу 10 копъ грошеи (28 кастрычніка 1488 году)^[10]; люди нашы слонимцы… Микула Бардович (студзень 1498 году)^[11]; што Бардичъ держитъ въ Котчищахъ (1498 год)^[12]; Borthowicze (1510 год)^[13]; людеи нашыхъ Слонимъцовъ… а Микулу Бардовича (4 чэрвеня 1511 году)^[14]; Семенъ Барда (1528 год)^[15]; Матеи Борътовичъ Щерги (1565 год)^[16]; Авькгушътынъ Бартовичъ (1567 год)^[17]; двор Богдана Барды (8 траўня 1579 году)^[18]; Sienko Bardzicz… Owsiey Bardzicz (1638 год)^[19]; Michał Bartowicz (1805 год)^[20][b].

Носьбіты

• Сямён Барда — амсьціслаўскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году

У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпамінаўся маёнтак Борды (Борды) у Жамойцкім старостве, а таксама фальварак Борцішкі (Бортишки) у Віленскім ваяводзтве^[36].

На 1904 год існавала вёска Бардзінск у Красьнянскім павеце, а таксама вёска Бардзіна ў Парэцкім павеце Смаленскай губэрні^[37].

На 1906 год існавалі вёскі Бардзіна і Бардаўка ў Невельскім павеце Віцебскай губэрні^[38].

На 1910 год існаваў хутар Бардзін у Гомельскім павеце Магілёўскай губэрні^[39].

На памежжы гістарычнай Упіччыны і Жамойцкага староства існуе вёска Бардышкі, на гістарычнай Берасьцейшчыне — Бардзёўка.

Глядзіце таксама

• Лянгабарды

Заўвагі

1. Польска-летувіская аўтарка Юстына Вальковяк прызнае за найбольш адэкватнае тлумачэньне іменных асноваў -барт- і -бар- зь летувіскай мовы bárti 'ганіць, лаяць, абражаць (кагосьці)'^[4]
2. Таксама:

   • Бардзейка (адзначалася старажытнае германскае імя *Bartiko^[21], германскае імя Bartheke^[22], Barteke^[23]): terras desertas in districtu Moijschogolensi… vulgo nuncupatas Bordeijkowsczyzna (5 студзеня 1514 году)^[24], люди в Новгородском повете… а Иванца Бордеиковича (8 лютага 1514 году)^[25], у Памор’і адзначалася прозьвішча Barteick^[26];
   • Бардун, Бартан (адзначалася германскае імя Bardon^[27]): Elżbieta Bardun (1797 год)^[28], Bartłomiej Bartanowicz (1798 год)^[29];
   • Бардавін: люди наши слонимцы… Микула Бардовин (18 сакавіка 1501 году)^[30];
   • Бартат (адзначалася германскае імя Bartet^[31], Barthet^[22], Bardet^[32]): Бартат (Bartat) — прозьвішча, гістарычна зафіксаванае на тэрыторыі цяперашняй Летувы^[33];
   • Бартрам (адзначалася старажытнае германскае імя Bertram^[34]): Бартрамы — літоўскі шляхецкі род^[35]