Порплішча

По́рплішча^[1] — вёска ў Беларусі, цэнтар сельсавету Докшыцкага раёну Віцебскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 688 чал. Знаходзіцца на скрыжаваньні аўтамабільных дарог Докшыцы — Глыбокае і Каралеўшчына — Параф’янава.

Порплішча
трансьліт. Porplišča
Панарама
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Віцебская
Раён:	Докшыцкі
Сельсавет:	Порплішчанскі
Насельніцтва:	688 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 2157
Паштовы індэкс:	211721
Нумарны знак:	2
Геаграфічныя каардынаты:	54°57′48″ пн. ш. 27°39′11″ у. д.
Порплішча на мапе Беларусі ± Порплішча Порплішча
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Гісторыя

Першы пісьмовы ўспамін пра Порплішча датуецца 8 ліпеня 1511 года, калі яго ўладальнік Сямён Чартарыйскі прадаў Порплішча разам з двума суседнімі сёламі Юрыю Зяновічу^[2].

Царква, фота пачатку XX стагодзьдзя

У XVI—XVII стагодзьдзях за 5 км на ўсход ад Порплішча, пры дарозе Докшыцы — Галубічы, узьнік аднайменны фальварак. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай (1565—1566) мясьціна ўвайшла ў склад Ашмянскага павету Віленскага ваяводзтва. У 1628 годзе ў Порплішчы збудавалі першую царкву. У XVIII стагодзьдзі маёнткам валодалі Радзівілы.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Порплішча апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у Вялейскім павеце Менскай, пазьней Віленскай губэрні. На 1795 год тут было 45 двароў. Празь вёску праходзіў паштовы тракт зь Дзісны на Вялейку. У 1864 годзе адкрылася народная вучэльня. Паводле вынікаў перапісу (1897) — 24 двары.

Згодна з Рыскай мірнай дамовай (1921) Порплішча апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе зрабіліся цэнтрам гміны Дунілавіцкага павету Наваградзкага, з 1922 году Віленскага ваяводзтва. У 1922 годзе адкрылася школа. На 1930 год — 71 двор, 608 дзесяцінаў зямлі, управа гміны, пастарунак паліцыі, пошта, 7-клясная школа, чыгуначны прыпынак, царква. У 1937 годзе ў цэнтры вёскі збудавалі касьцёл.

У 1939 годзе Порплішча ўвайшло ў БССР, дзе 12 кастрычніка 1940 году зрабілася цэнтрам сельсавету. Бальшавікі зачынілі касьцёл, зьнесьлі вежу (адноўленыя ў 1993 годзе). На 2001 год у вёсцы было 293 двары, на 1 студзеня 2006 году — 276 двароў.

У 2009 годзе царкоўны прыход супольна зь сьвятаром БЭМП пакрылі сайдынгам вежу і купал царквы, а ў 2011 годзе зафарбавалі інтэр’ер. На думку старшыні добраахвотнага таварыства аховы помнікаў Антона Астаповіча, гэта зьяўляецца крымінальным злачынствам. Ён зьвярнуўся ў пракуратуру зь лістом, у якім просіць прыцягнуць ад адказнасьці арганізатараў і выканаўцаў працаў у адпаведнасьці з ч. 2 арт. 344 КК за наўмыснае пашкоджаньне гістарычна-культурнай каштоўнасьці групай асобаў^[3].

Насельніцтва

• XVIII стагодзьдзе: 1795 год — 249 чал.;
• XIX стагодзьдзе: 1886 год — 135 чал., зь іх 69 каталікоў і 66 праваслаўных; 1897 год — 186 чал.
• XX стагодзьдзе: 1921 год — 395 чал.^[4]; 1930 год — 364 чал.; 1930 год — 306 чал.; 1999 год — 756 чал.
• XXI стагодзьдзе: 2001 год — 785 чал.; 1 студзеня 2006 году — 738 чал.; 2010 год — 688 чал.

Турыстычная інфармацыя

Славутасьці

• Касьцёл Маці Божай Каралевы (1937—1941)
• Царква Праабражэньня Гасподняга (1794; колішняя грэка-каталіцкая, цяпер у валоданьні БЭМП)

Галерэя

• Краявіды Порплішча
• 
  Царква
• 
  Царква, бакавы фасад
• 
  Касьцёл
• 
  Касьцёл