Герань

Гера́нь^[1][2][3], або журавельнік^[2][3] (Geranium) — род сямейства Гераніевыя. Усяго вядома больш за 300 відаў^[4] траў і паўхмызнякоў, рассеяных па ўсім свеце, а таксама ў трапічным поясе — на гарах.

Герань
Герань цёмна-бурая (Geranium phaeum)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Геранекветныя Сямейства:  Гераніевыя Род:  Герань
Міжнародная навуковая назва
Geranium L., Sp. Pl. [Linnaeus] 2: 676 (1753)
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   29104 NCBI   4028 EOL   14470 GRIN   t:4924 IPNI   327764-2

Этымалогія

Назва паходзіць ад грэчаскага слова geranion або geranios, якое пераводзіцца, як «журавель», бо плады герані нагадваюць дзюбу жураўля.

У Германіі герань называюць Storchschnäbel, што перакладаецца, як «бусліны нос», у Англіі і ЗША — Cranesbill, «журавельнік»^[4]

Батанічнае апісанне

Лісце на доўгіх хвосціках, рассечанае вельмі розна, пальчатараздзельнае або пальчаталопасцевае, рэдка перыстае з 3—5 лісточкамі. Лісце многіх відаў мягкаваласістае. Змяшчае гераніевы алей.

Кветаносы з 1—3 кветкамі. Кветкі правільныя, буйныя і прыгожыя, з 5-лістовай распасцёртай чашачкай і 5 аднолькавымі амаль круглымі пялёсткамі вяночка, таксама распасцёртыя амаль у плоскасць; афарбоўка іх белая, пурпуровая, сіняя і фіялетавая розных адценняў. Тычынак 10, звычайна ўсё з пылавікамі.

Віды герані

Герань узгоркавая (Geranium collinum Stephan ex Willd.)

Паводле сайта The Plant List род налічвае 415 відаў. На тэрыторыі Беларусі 14 відаў^[5]:

• Geranium bohemicum L. — Герань багемская
• Geranium columbinum L. — Герань галубіная
• Geranium dissectum L. — Герань рассечаная
• Geranium divaricatum Ehrh. — Герань растапыраная
• Geranium molle L. — Герань далікатная
• Geranium palustre L. — Герань балотная, ці Воўчча ступа, ці Грабількі, ці Пяціперсціца, ці Златчыск, ці Трыперсціца, ці Дзеравянка лясная, ці Баршчоўнік
• Geranium phaeum L. — Герань бураватая, ці Герань цёмна-бурая
• Geranium pratense L. — Герань лугавая, ці Чэрвяточнік, ці Грабелькі, ці Змяёўка, ці Кураслеп галубячы, ці Грыжная трава
• Geranium pusillum L. — Герань малая, ці Геранія мяккая
• Geranium pyrenaicum Burm. fil. — Герань пірэнейская
• Geranium robertianum L. — Герань Робертава
• Geranium sanguineum L. — Герань крывяна-чырвоная, ці Воўча стапа, ці Дубровіца, ці Мужчынскі залатнічок, ці Дуброўка лясная, ці Вцер, ці Герань крывава-чырвоная
• Geranium sibiricum L. — Герань сібірская
• Geranium sylvaticum L. — Герань лясная, ці Геранія лесавая, ці Дуброўка

Герань у жывапісе

• 
  Карціна мастака Рэмбранда Піла (Rembrandt Peale), «Рубенс Піл з геранью» (Rubens Peale with a Geranium), 1801 г.
• 
  Карціна мастака Léon Gard, «Géranium rouge dans une coupe de cristal», Парыж, 1971 год.
• 
  Карціна мастака Josep Mirabent Gatell (1831-1899), «Estudio de la flor del geranio de pensamiento».