Суботнікі

Геаграфія

Знаходзяцца за 18 км на поўнач ад горада Іўе, за 172 км ад Гродна, за 9 км ад чыгуначнай станцыі Гаўя, на аўтамабільнай дарозе Іўе — Шальчынінкай, на правым беразе ракі Гаўя.

Гісторыя

Цяперашнюю назву Суботнікі носяць з 1545 года, да таго звычайна згадваюцца (яшчэ з Вітаўтавых часоў) як Геранёны Манівідавы (ад імя Войцеха Манівіда). Месца першапачатковага паселішча канца XIV стагоддзя знайшоў у 1983 годзе Зянон Пазняк^[2].

Ад свайго заснавання паселішча ўваходзіла ў склад Ашмянскага павета Віленскага ваяводства. У 1636 годзе на сродкі князя Альбрэхта Радзівіла ў Геранёнах Драўляных збудавалі драўляны касцёл (не захаваўся).

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) Суботнікі апынулася ў складзе Расійскай імперыі, дзе сталі цэнтрам воласці Ашмянскага павета Віленскай губерні. Станам на 1885 год у мястэчку было 44 двары, дзейнічалі касцёл і капліца, працавалі школа (56 хлопчыкаў і 4 дзяўчынкі), бровар, крама і карчма, праводзілася 2 рэгулярныя кірмашы. На 1890 тут было 39 двароў, працавалі млын і бровар — уласнасць Умястоўскіх^[3].

Згодна з Рыжскім мірным дагаворам (1921) Суботнікі апынуліся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе сталі цэнтрам гміны Валожынскага (з 1926 года Лідскага) павета Навагрудскага ваяводства. У гэты час тут было 99 двароў.

З верасня 1939 года Суботнікі — у Беларускай ССР, дзе з 12 кастрычніка 1940 года сталі цэнтрам сельсавета Іўеўскага раёна. На 2000 год у вёсцы было 316 двароў.